NGỌN ĐÈN HẾT DẦU VÀ CƠN BUỒN NGỦ
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu kể dụ ngôn mười trinh nữ - một thông điệp về việc chuẩn bị cho ngày Chúa đến lần cuối: “Nước Trời sẽ giống như chuyện mười trinh nữ cầm đèn ra đón chú rể” (Mt 25: 1). Chàng rể trong câu chuyện là Chúa Giêsu và các phù dâu tượng trưng cho dân Do thái đang mong chờ Đấng Mêsia, và cả chúng ta ngày nay là các tín hữu của Ngài, đang mong chờ ngày Chiên Thiên Chúa phán: “Đây, chẳng bao lâu nữa Ta sẽ đến, và Ta đem theo lương bổng để trả cho mỗi người tuỳ theo việc mình làm” (Kh 22: 12).

PHỤC VỤ TRONG KHIÊM NHƯỜNG
Hôm nay Chúa Giêsu nói chuyện với một nhóm người cụ thể trong đạo Do Thái thời của Ngài được gọi là các thầy thông giáo và người Pharisêu. Chúng ta đã thấy họ trong các trang Tin Mừng Mátthêu những tuần vừa qua. Các thầy thông giáo, còn gọi là luật sĩ, là những thầy dạy luật chuyên nghiệp. Họ được đào tạo để sao chép Kinh thánh nhưng cũng để giải thích Kinh thánh cho mọi người. Còn người Pharisêu là một giáo phái rất nghiêm ngặt trong đạo Do Thái. Tên tiếng Do Thái của họ là perushim có nghĩa là những người tách biệt, và họ được biết đến vì sự trung thành nghiêm ngặt với luật Môsê. Họ cũng là nhóm có thẩm quyền và quyền lực nhất trong dân Do Thái thời Chúa Giêsu. Dân chúng, đa số là người theo đạo Do Thái, tuân theo lề luật của Môsê, được những người Pharisêu và các thầy thông giáo giải thích. Họ là những bậc thầy dạy luật và được trao cho thẩm quyền đó chiếu theo luật Môsê. Chúa Giêsu xác nhận điều đó ở đây: “Các kinh sư và các người Pharisêu ngồi trên toà ông Môsê mà giảng dạy” (Mt 23: 2).

KINH THÁNH CÓ ĐỀ CẬP DẾN LUYỆN NGỤC KHÔNG?
Cho đến thế kỷ thứ 4, niềm tin vào luyện ngục đã được chứng thực bởi những lời kinh hoặc những buổi lễ mà Kitô hữu thực hiện để tưởng nhớ những người thân đã khuất của họ. Nhưng giáo lý về luyện ngục không được hình thành mãi cho đến Công đồng Lyons II, năm 1274. Khi đó, Huấn quyền của Giáo hội lần đầu tiên nói về “các hình phạt luyện ngục”. Công đồng Florence, năm 1441 cũng gợi lên một cuộc thanh luyện sau khi chết nhờ các “hình phạt nơi luyện ngục”. Nhưng trên hết, tại Công đồng Trentô, năm 1547, Giáo hội đã hình thành giáo lý đức tin liên quan đến luyện ngục. Hiện nay Giáo lý của Giáo hội Công giáo nói rằng:

SỰ HIỆP THÔNG CỦA CÁC THÁNH
Tại sao người Công giáo cầu nguyện với các thánh? Tại sao người Công giáo tôn thờ Mẹ Maria? Những câu hỏi này và những câu hỏi tương tự khác xuất phát từ sự nhầm lẫn về một tín điều Công giáo được gọi là Các Thánh Thông Công. Sự hiệp thông của các Thánh là niềm tin rằng mọi Kitô hữu còn sống được kết nối với mọi thành viên khác của Giáo hội, dù còn sống hay đã chết, qua Chúa Giêsu Kitô. 

YÊU THƯƠNG LÀ LUẬT CAO TRỌNG NHẤT

Trong Luật Do Thái, còn gọi là luật Môsê, có 613 giới luật, gồm 365 luật cấm làm và 248 luật buộc làm. Chính vì thế những người Do thái vốn quan tâm đến việc tuân giữ lề luật Môsê thường hỏi điều luật nào được ưu tiên hơn những điều luật khác. Thực ra, ngay trong thời Cựu ước, dân Thiên Chúa đã biết rằng phải: “yêu mến Chúa, Thiên Chúa của anh em, hết lòng hết dạ, hết sức anh em.” Đây là điều luật mà họ gọi là Kinh Shema, là bản tóm tắt Lề Luật Môsê và là lời tuyên xưng đức tin của Do Thái giáo vào một Thiên Chúa Duy Nhất. Lời tuyên xưng đó được cụ thể hóa trong đời sống tôn giáo. Người giữ luật Môsê cặn kẽ đọc câu Kinh Shema này nhiều lần mỗi ngày, nhất là những người Pharisêu còn đeo trước trán của họ một chiếc hộp nhỏ đựng lời kinh này như dấu chỉ cho thấy họ đang tuân giữ lề luật cách chu đáo. Tuy nhiên, vì có quá nhiều điều khoản chi tiết hóa Luật Môsê nên người ta không còn biết được điều răn nào là quan trọng nhất, là trung tâm cho mọi điều răn khác. Hẳn các luật sĩ, vốn hiểu rất cặn kẽ về những điều luật này, cũng không đồng ý với nhau về điều luật nào đáng được coi là quan trọng nhất. Chẳng ai có thể đi đến một kết luận đồng nhất và đồng thuận. 

VIỆC CHIÊM NIỆM CÓ DÀNH CHO MỌI NGƯỜI KHÔNG?

Shutterstock

Chiêm niệm là một hình thức cầu nguyện cụ thể, thụ động và thầm lặng, dường như không thể tiếp cận được hoặc chỉ dành riêng cho những người khổ hạnh?

BỔN PHẬN ĐỐI VỚI THIÊN CHÚA VÀ NGHĨA VỤ ĐỐI VỚI XÊDA
Sau khi nói về những xung đột trong Đền thờ giữa Chúa Giêsu và “các thượng tế và kỳ mục trong dân” (Mt 21: 23-27), Thánh Mátthêu mô tả thái độ cương quyết của Chúa Giêsu khi Ngài tiếp tục kể cho người Pharisêu những dụ ngôn về hai người con được người cha sai đi làm vườn nho, về những tá điền sát nhân, về tiệc cưới. Qua đó Chúa Giêsu kết luận: “Tôi bảo thật các ông: những người thu thuế và những cô gái điếm vào Nước Thiên Chúa trước các ông” (Mt 21: 31) hoặc: “Bởi đó, tôi nói cho các ông hay: Nước Thiên Chúa, Thiên Chúa sẽ lấy đi không cho các ông nữa, mà ban cho một dân biết làm cho Nước ấy sinh hoa lợi” (Mt 21: 43) và: “Tiệc cưới đã sẵn sàng rồi, mà những kẻ đã được mời lại không xứng đáng” (Mt 22: 8-9). Những người Pharisêu hẳn nhiên hiểu rất rõ Chúa Giêsu đang nói về họ, vì thế họ tìm cách làm mất uy tín của Ngài, và cuối cùng là loại bỏ Ngài: “Nghe những dụ ngôn Ngài kể, các thượng tế và người Pharisêu hiểu là Ngài nói về họ. Họ tìm cách bắt Ngài, nhưng lại sợ dân chúng, vì dân chúng cho Ngài là một ngôn sứ” (Mt 21: 45-46).  

Mặc y phục lễ cưới trong tiệc cưới Con Thiên Chúa
Trong dụ ngôn hôm nay, Chúa Giêsu nói về một ông vua mời nhiều người đến dự tiệc cưới của con trai mình, nhưng đáng ngạc nhiên là không ai trong số những người đã được mời trước đến dự tiệc: “Nước Trời cũng giống như chuyện một vua kia mở tiệc cưới cho con mình. Nhà vua sai đầy tớ đi thỉnh các quan khách đã được mời trước, xin họ đến dự tiệc, nhưng họ không chịu đến” (Mt 22: 3-3). Họ đưa ra nhiều lý do khác nhau để khước từ lời mời của Vị Vua, thậm chí còn cả gan hành hung những người được vua sai đi: “Nhưng quan khách không thèm đếm xỉa tới, lại bỏ đi: kẻ thì đi thăm trại, người thì đi buôn, còn những kẻ khác lại bắt các đầy tớ của vua mà sỉ nhục và giết chết” (Mt 22: 5-6). Đức Thánh Cha Phanxicô nói: “Thiên Chúa thật tốt lành đối với chúng ta, Ngài sẵn lòng ban cho chúng ta tình bạn của Ngài, Ngài ban cho chúng ta niềm vui và sự cứu rỗi của Ngài. Nhưng chúng ta thường không nhận ân huệ của Ngài; chúng ta đặt mối quan tâm thực tế, lợi ích của mình lên hàng đầu. Và khi Chúa kêu gọi chúng ta, dường như chúng ta thường khó chịu” (Kinh Truyền tin, 12 tháng Mười 2014).

“Cuộc đối thoại trên đường đi Emmau” - Suy niệm tĩnh tâm của LM Timothy Radcliffe, OP, dành cho Thượng Hội đồng
Chúng ta được mời gọi bước đi trên con đường hiệp hành trong tình bạn. Nếu không, chúng ta sẽ chẳng đi đến đâu. Tình bạn, với Thiên Chúa và với nhau, bắt nguồn từ niềm vui được ở bên nhau nhưng chúng ta cần lời nói. Tại Caesarea Philipphê, cuộc trò chuyện tan vỡ. Chúa Giêsu đã gọi Phêrô là “Satan”, kẻ thù. Trên núi, Phêrô vẫn không biết phải nói gì nhưng họ bắt đầu lắng nghe Ngài và cuộc trò chuyện có thể bắt đầu lại khi họ hành trình đến Giêrusalem. 

Suy niệm tĩnh tâm của Thượng Hội đồng: “Tình bạn”
Sáng thứ Hai, Cha Timothy Radcliffe, dòng Đa Minh và cựu Bề trên Dòng Giảng Thuyết, đã suy tư về ý nghĩa của “Tình bạn” với những người sẽ tham gia Đại hội đồng Thượng Hội đồng Giám mục sẽ bắt đầu vào Thứ Tư, ngày 4 tháng 10.

CHĂM SÓC GIA NGHIỆP CỦA THIÊN CHÚA
Câu chuyện dụ ngôn quan trọng này hoàn thành câu chuyện dụ ngôn tuần trước. Dụ ngôn về hai người con cho thấy sự ngoan cố của dân Israel; còn câu chuyện dụ ngôn tuần này, nói về những tá điền độc ác, tập trung vào hình phạt sắp xảy ra. 

Suy niệm tĩnh tâm của Thượng Hội đồng: “Vẫn hy vọng mặc dầu không còn gì để hy vọng”
Vào sáng Chúa nhật, LM Timothy Peter Joseph Radcliffe, dòng Đa Minh và cựu Bề trên Dòng Giảng Thuyết, đã suy tư về ý nghĩa của “Vẫn hy vọng mặc dầu không còn gì để hy vọng” với những người sẽ tham gia Đại hội đồng Thượng Hội đồng Giám mục sẽ bắt đầu vào Thứ Tư, ngày 4 tháng 10.

HOÁN CẢI LÀ GÌ?
Thiên Chúa liên tục kêu gọi chúng ta tránh xa những gì có hại trong cuộc sống và quay trở lại với sự hiệp thông và với sự sống mới với Ngài. Hoán cải là dành cho tất cả mọi người. Hoán cải là chủ đề chính của toàn bộ Kinh Thánh và là sứ điệp lâu dài trong lịch sử cứu độ. Mọi lời tiên tri, mọi câu châm ngôn, thánh vịnh, biên niên sử, lề luật, điều răn, dụ ngôn, mối phúc và nhận thức sáng suốt về đạo đức đều được công bố nhằm mục đích hoán cải: của linh hồn, của cõi lòng và của tâm trí. 

HOÁN CẢI BÊN TRONG DẪN ĐẾN VÂNG PHỤC BÊN NGOÀI
Câu chuyện dụ ngôn kể về một người đàn ông và hai đứa con trai của ông. Người đàn ông đó là chủ một vườn nho. Trong nền văn minh nông nghiệp của Israel, các vườn nho thường là hoạt động kinh doanh của gia đình. Và trong dụ ngôn của Chúa Giêsu, gia đình này đang làm vườn nho. Hai người con trai làm việc cho cha nhưng cũng làm việc cho chính mình, vì họ là người thừa kế vườn nho. 

CẰN NHẰN HAY BIẾT ƠN MỘT THIÊN CHÚA NHÂN TỪ?
Ở Do thái, thời Chúa Giêsu, có rất nhiều vườn nho ở Galilê. Các chủ vườn nho thuê nhân công, đặc biệt là vào thời điểm thu hoạch. Những người thất nghiệp là phổ biến. Họ phải ra phố chợ ngồi chờ các chủ vườn nho đến thuê mướn họ làm việc công nhật.  Việc này không khác mấy với “chợ người”, “chợ lao động” một số nơi ở Việt Nam ta nơi những người đã quá độ tuổi lao động, không còn sức trẻ, hoặc người lao động trẻ không nơi nào tuyển dụng, tụ tập ở đó để kiếm việc làm, ai thuê gì thì làm nấy, bất cứ công việc gì liên quan đến tay chân cần sức người, mọi lúc trong ngày. Dù công việc nặng nhọc nhưng mức thu nhập không bao nhiêu; dẫu sao đây là nguồn thu nhập quan trọng đối với những người lao động này, giúp họ nuôi sống gia đình, con cái. Có khi họ chờ việc trọn buổi sáng nhưng vẫn không có người thuê, thậm chí vài ngày cũng không có ai đến thuê.

ĐỪNG PHÀN NÀN NỮA! HÃY BIẾT ƠN.
Vâng, tôi chắc chắn rằng cuộc sống của chúng ta rất dễ dàng, và tôi sẽ cố gắng chứng minh. Hãy nghĩ xem: 100 năm trước, không có đèn điện, không có nhà vệ sinh xả nước, và tuổi thọ ở Brazil là 33 năm! Và nếu trong thế giới công nghiệp hóa, tuổi thọ không vượt quá 47 năm, thì rất có thể các bạn, những người đang đọc bài viết này, hẳn đã ở trong cõi vĩnh hằng, hoặc rất gần với cõi vĩnh hằng.  

TỘI LỖI CẦN ĐƯỢC THA THỨ, KHÔNG CẦN BIỆN MINH
Vào năm 1973, bác sĩ tâm thần nổi tiếng quốc tế, Karl Menninger, đã viết một cuốn sách có tựa đề Bất cứ điều gì cũng trở thành tội lỗi. Ông tiên đoán rằng sẽ đến lúc người ta không còn tin rằng còn có một điều gì đó bị coi là tội lỗi nữa. Với sự phát triển của chủ nghĩa nhân văn và sự suy tàn của tôn giáo, con người sẽ bào chữa cho sự vô đạo đức của mình bằng cách đổ lỗi cho sinh học, quá trình giáo dục, những người cùng làm việc, hoặc thậm chí là môi trường. Do đó, sẽ không cần sự tha thứ vì điều trước đây được gọi là tội lỗi sẽ được hợp lý hóa.

THA THỨ NHƯ ĐÃ ĐƯỢC THIÊN CHÚA THA THỨ
Câu chuyện dụ ngôn hôm nay của Chúa Giêsu kể về: “Nước Trời cũng giống như chuyện một ông vua kia muốn đòi các đầy tớ của mình thanh toán sổ sách” (Mt 18: 23). Dụ ngôn không có gì khó hiểu đối với con người hiện đại chúng ta ngày nay. Chúng ta không lạ gì với việc vay vốn để làm ăn, nơi các ngân hàng, với các quỹ tín dụng, kể cả “tín dụng đen” hoặc thậm chí chúng ta là người có nhiều tiền nhàn rỗi để cho vay. Có vay có trả, vay ít trả ít, vay nhiều trả nhiều, tùy theo lãi suất thỏa thuận. Nhưng trong dụ ngôn hôm nay, Chúa Giêsu cho chúng ta thấy sự trớ trêu cay nghiệt về một vị vua tha thứ nhiều nhưng kẻ được tha thứ nhiều lại không muốn tha thứ gì. 

SỬA SAI BẰNG TÌNH THƯƠNG CỦA CHÚA
Sách Tin mừng theo Mátthêu đôi khi được gọi là Sách của Giáo hội vì dường như cho thấy rõ ràng hơn các sách Tin mừng khác về các vấn đề liên quan đến sự lãnh đạo, tổ chức, quyền bính và trật tự trong cơ cấu và đời sống của Giáo hội. Trong Mátthêu chương 18, chúng ta có thể nhận ra các vấn đề và những tranh chấp trong các cộng đoàn Kitô giáo đầu tiên mà Mátthêu viết cho họ. Trong số những vấn đề như vậy có tranh giành quyền lực: “Lúc ấy, các môn đệ lại gần hỏi Chúa Giêsu rằng: ‘Thưa Thầy, ai là người lớn nhất trong Nước Trời?’ Chúa Giêsu liền gọi một em nhỏ đến, đặt vào giữa các ông và bảo: "Thầy bảo thật anh em: nếu anh em không trở lại mà nên như trẻ nhỏ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời” (1-4); hành vi gây cớ vấp phạm khiến người khác đi chệch khỏi con đường ngay chính: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin Thầy đây phải sa ngã, thì thà treo cối đá lớn vào cổ nó mà xô cho chìm xuống đáy biển còn hơn. Khốn cho thế gian, vì làm cớ cho người ta sa ngã. Tất nhiên phải có những cớ gây sa ngã, nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta sa ngã” (5-7); sự cần thiết phải mang những người lạc lối về với cộng đoàn: “Anh em nghĩ sao? Ai có một trăm con chiên mà có một con đi lạc, lại không để chín mươi chín con kia trên núi mà đi tìm con chiên lạc sao?...” (12-14) và trên hết là nhu cầu được tha thứ vì không có tha thứ thì không cộng đoàn nào có thể vững bền lâu dài được: “Bấy giờ, ông Phêrô đến gần Chúa Giêsu mà hỏi rằng: "Thưa Thầy, nếu anh em con cứ xúc phạm đến con, thì con phải tha đến mấy lần? Có phải bảy lần không? " Chúa Giêsu đáp: "Thầy không bảo là đến bảy lần, nhưng là đến bảy mươi lần bảy” (21-22). 

Ngay cả các vị thánh cũng phải thắng vượt sự nghi ngờ
Thánh Tôma Tông đồ có thể đã bị mang tiếng xấu: mọi người nhớ đến thánh nhân  vì nghi ngờ lời kể đầy phấn khích của các Tông đồ khác rằng họ đã nhìn thấy Chúa phục sinh (Ga 20: 24-25), nhưng chúng ta thường bỏ qua việc thánh nhân sẵn lòng chết vì Chúa Giêsu trước đó (Ga 11:16) và hoạt động truyền giáo sau này của ngài cũng như cái chết tử vì đạo của ngài.