Chúa nhật 1 mùa Chay A

Mt 4, 1-11

Lm Jos. Phạm Ngọc Ngôn, Csjb

Chuẩn bị cho sứ vụ rao giảng nước Thiên Chúa, Chúa Giêsu phải trải qua 40 ngày chay tịnh trong hoang địa miền Giuđê và chịu nhiều sự cám dỗ. Trình thuật Tin mừng còn cho thấy Chúa Kytô chính là Môsê mới và cơn cám dỗ của Ngài cũng chính là những cơn cám dỗ mà khi xưa dân Dothái phải đương đầu khi tiến về Đất hứa.

Đối với dân Dothái, hoang địa không chỉ là nơi con người đến gặp gỡ thân tình với Thiên Chúa mà còn là nơi- thông qua những thử thách, trắc nghiệm lòng trung tín của họ đối với Người. Chính vì thế, dân Dothái xưa phải trải qua 40 năm trường trong hoang địa, Môsê trải qua 40 ngày đêm, không ăn không uống, trên núi Xinai để đón nhận Thánh Luật và nay, Chúa Giêsu cũng trải qua 40 đêm ngày chay tịnh, chịu cám dỗ để thực thi công trình cứu chuộc.

Cám dỗ đầu tiên ma quỷ đưa ra nhằm đúng vào lúc Chúa Giêsu đang đói. Theo ma quỷ, điều Chúa Giêsu cần hẳn nhiên sẽ là những nhu cầu thiết yếu hằng ngày, đó là cơm bánh. Suy nghĩ như thế, ma quỷ liền “tung chưởng”, đánh vào dạ dày, nhằm hạ gục Người. “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì truyền cho những hòn đá này hoá bánh đi”. Ma quỷ nghĩ rằng đã một lần, chúng đã hạ “knock out” dân Dothái xưa với chiêu bài này, thì lần này chúng hy vọng cũng sẽ hạ “đo ván” Chúa Giêsu như vậy. Thế nhưng, chúng đã lầm. Đối với Chúa Giêsu, nhu cầu cơm áo gạo tiền là cần thiết, nhưng không đáng quan trọng bằng Lời Thiên Chúa. “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra”. Trích từ sách Đệ nhị luật, Chúa Giêsu muốn cho ma quỷ biết chân lý này: rằng ở trên đời, sức mạnh của con người nằm ở chỗ tín thác vào Lời Chúa, vào tình yêu và sự quan phòng của Người chứ không phải suốt ngày chỉ nghĩ đến vấn đề bao tử, ham ăn non nghĩ.

Thất bại không làm ma quỷ thối chí, chúng lại bày trò tiếp theo. Lần này xảy ra trên nóc thành thánh Giêrusalem. Viện dẫn Thánh vịnh 90, ma quỷ đánh thẳng vào trái tim, đánh thẳng vào tình phụ tử và nó tin Chúa Giêsu chắc chắn phải “trắc nghiệm” tình yêu của Chúa Cha để cho mọi người nhân phép lạ này tin vào Người. Mặt khác, với chiêu thức này, ma quỷ nghĩ rằng chúng sẽ thành công, bởi lời lẽ trong Thánh vịnh 90 mà chúng trích dẫn không chỉ nói về Đấng Mêsia mà còn nói đến bất cứ người Dothái nào tín trung, tuân giữ lệnh truyền của Giavê Thiên Chúa. Vì thế, họ luôn luôn nhận được sự trợ giúp đến từ Giavê Thiên Chúa. Không những thế, hẳn ma quỷ còn biết sự thật lịch sử đã từng xảy ra trong dân Dothái, khi dân trải qua những ngày tháng sống không có nước uống. Lần đó, ngay tại Rơphiđim mà sau này ông Môsê đặt tên là Maxa và Mơriva, dân chúng đã ta thán, gây sự với ông Môsê nhằm thách thức Giavê Thiên Chúa để thử xem có thật Giavê ở giữa họ hay không. Dân chúng đã thử thách Giavê Thiên Chúa, bắt Người thực hiện điều họ muốn (x. Xh 17,1-7).

“Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi”. Chúa Giêsu không rơi vào cạm bẫy của ma quỷ bởi   Người hiểu rằng, tin vào Thiên Chúa không có nghĩa là bắt Thiên Chúa biểu diễn ma thuật, làm những điều kinh thiên động địa mà chính là niềm tín thác cậy trông. Hơn thế nữa, Chúa Giêsu còn biết rằng, là Con, Người không có quyền thử thách Cha mình, tất cả đều do Cha an bài, định liệu. Thử thách Cha, bắt Cha làm theo ý mình, là phản bội, là quay lưng lại với tình yêu của Người.

Cám dỗ cuối cùng xảy ra trên núi cao, có thể là núi Nêbô- nơi Môsê đã nhìn thấy toàn bộ miền đất mà dân Chúa sẽ định cư (x. Đnl 34, 1-4). Không giống như hai lần trước, lần này, ma quỷ đánh vào khối óc, đánh vào cái đầu tham vọng quyền lực và mộng bá chủ và hy vọng Chúa Giêsu sẽ tùng phục chúng. Tùng phục và thờ lạy chúng, ma quỷ muốn khoét sâu vào mối quan hệ giữa Chúa Cha với Người nhằm cắt đứt mối quan hệ Cha – Con, một mối tương quan bất khả phân. Hẳn chúng ta còn nhớ trong lịch sử Dothái, hơn một lần giống quỷ này đã thành công khi tách rời mối tương quan giữa Giavê Thiên Chúa với dân Người khi dân chúng không muốn thờ lạy Giavê mà chỉ muốn thờ lạy con bò vàng do chính tay mình tạo ra (x. Xh 32,1-4). Một lần nữa Chúa Giêsu lại chiến thắng. Người chiến thắng bởi Người biết rằng quyền hành, danh vọng và địa vị không đến từ tay của những kẻ cơ hội, những kẻ “đục nước béo cò” mà đến từ chính bàn tay của Chúa Cha. Chính Chúa Cha mới là người nắm giữ toàn quyền thống trị và trao ban những đặc ân này cho những ai tuân hành thánh ý Người.

Những cạm bẫy mà Chúa Giêsu chịu hôm nay hoạ lại những cạm bẫy mà khi xưa dân Dothái đã chịu. Đây cũng chính là những cạm bẫy mà chúng ta sẽ gặp phải trên đường đời. Đứng trước những cạm bẫy đó, dân Dothái đã ngã gục, còn Chúa Giêsu đã chiến thắng. Chúa Giêsu chiến thắng không nhờ vào sức riêng mình mà chính do niềm tín thác trọn vẹn trong tình yêu Thiên Chúa là Cha Người. Ước gì người Kytô cũng biết lấy đó làm thước đo, làm kim chỉ nam cho cuộc sống ngõ hầu trong bất cứ hoàn cảnh nào, chúng ta cũng có thể dựa vào Lời Chúa, nhờ ơn thánh Chúa để chiến thắng những cạm bẫy do ma quỷ giăng ra.