.:: Cong Giao Viet Nam ::.

Để chuẩn bị cho chúng ta đón mừng lễ Phục Sinh sắp đến, với bài Phúc Âm hôm nay Phụng Vụ đặt chúng ta vào bầu không khí bốn mươi đêm ngày ăn chay và cầu nguyện của Chúa Giêsu với Chúa Cha trong hoang địa.

Tinh thần của bốn mươi đêm ngày ăn chay và cầu nguyện của Chúa Giêsu là tinh thần sống tâm tình Cha Con với Chúa Cha. Đó cũng là tâm tình Chúa Giêsu khuyên dạy chúng ta khi Ngài bắt đầu rao giảng Nước Trời:

- “ Anh em hãy sám hối vì Nước Trời đã đến giữa anh em” ( Mt 4, 17).

Dĩ nhiên để đến gặp Thiên Chúa là Đấng Chí Thánh, cử chỉ phải có của con người tội lỗi chúng ta là “sám hối”, ăn năn hối hận những lỗi lầm, sa ngã, tội lỗi chúng ta đã vấp phạm và xin Người tha thứ.

Nhưng dùng động từ “ sám hối ” của Việt Ngữ chỉ nói lên những ý nghĩa vừa kể để dịch động từ La Ngữ “convertere”, chúng ta không chuyển ngữ hết ý nghĩa súc tích trong La Ngữ của lời Chúa Giêsu dạy.

Nếu muốn có ý nghĩa chuyển hướng, đổi hướng Phúc Âm đã dùng “ invertere ” đúng hơn là “convertere ”, bỏ hướng đi theo tội lỗi, ăn năn và dốc lòng chừa đối với những sai trái mà chúng ta đã vấp phạm (ý nghĩa tiêu cực).

Động từ “ convertere ” nghĩa là quy hướng tất cả “ cum + vertere” về cùng một định điểm: quy hướng tất cả tâm tình chúng ta về với Chúa, đặt Chúa làm trung tâm điểm của cuộc sống; mọi hoạt động, mọi tâm tình, mọi suy tư và lời nói của chúng ta đều lấy Chúa làm định điểm, lấy lời Người dạy trọng Phúc Âm để sống, chuẩn bị tâm hồn để đến gặp Ngài như Chúa Giêsu đã thực hiện trong lúc ăn chay và cầu nguyện bốn mươi đêm này trong hoang địa (ý nghĩa tích cực).

Đó là những gì Thánh Bộ Phụng Vụ có ý hướng dẫn tâm tình của chúng ta bằng câu dẫn nhập đoạn Phúc Âm thuật lại cơn cám dỗ của Chúa Giêsu hôm nay:

- “ Bấy giờ Chúa Giêsu được Thánh Thần dẫn vào hoang địa, dể chịu cám dỗ. Người ăn chay ròng rả bốn mươi đêm ngày, và sau đó Người thấy đói ” ( Mt 4, 1-2).

Kế đến đoạn Phúc Âm thuật lại cơn cám dỗ trong ba bối cảnh, luôn luôn có ý nghĩa liên hệ đến những gì đã xảy ra trong Cựu Ước.

Đối với Thánh Marco, Phúc Âm Thánh Matthêu và Luca kể lại cơn cám dỗ được kể lại dài hơn, với nhiều chi tiết hơn. Có lẽ hai Vị tìm cách giải thích cho chúng ta cơn cám dỗ có ý nghĩa gì đối với Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa, trước biến cố như vậy.

Các lời trích dẫn Cựu Ước vừa đề cập đều trích từ sách Đệ Nhị Luật ( Deutoromio, Dt), kể lại cho chúng ta kinh nghiệm sống của dân Do Thái:

- Trong lần cám dỗ thứ nhứt, lúc Chúa Giêsu trả lời cho Satan: “ Người ta sống không phải chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Chúa phán ra” ( Mt 4, 4), Ngài liên tưởng đến câu:

* “ Người đã bắt anh em phải cùng cực, phải đói, rồi đã cho anh em ăn manna là của ăn anh em chưa từng biết và cha ông anh em cũng chưa từng biết, để anh em nhận biết rằng người ta sống không phải chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ lời miệng Chúa phán ra” ( Dt 8, 3).

- Trong lần cám dỗ thứ hai, trong lúc Chúa Giêsu trả lời cho Satan: “ Ngươi chớ thách thức Thiên Chúa là Chúa ngươi” ( Mt 4, 7), Ngài liên tưởng đến câu:

* “ Anh em đừng thách thức Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, như anh em thách thức ở Massa” ( Dt 6, 16).

- Và trong lần cám dỗ thứ ba, trong lúc quát tháo Satan: “ Satan kia, cút đi! Vì đã có lời chép rằng: Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi ” ( Mt 4, 10), Chúa Giêsu liên tưởng đến câu:

* “ Chính Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, là Đấng anh em phải kính sợ; chính Người là Đấng anh em phải phượng thờ; anh em sẽ nhân danh Người mà thề ” ( Dt 6, 13).

Cả ba câu nói của Chúa Giêsu đều liên tưỏng đến những gì đã được viết trong Cựu Ước.

Điều đó cho thấy có thể cộng đồng Ki Tô giáo tiên khởi so sánh kinh nghiệm bị thử thách của Chúa Giêsu với kinh nghiệm sống của dân Do Thái.

Như dân Do Thái đã vượt qua được Biển Đỏ, đã có bao nhiêu kinh nghiệm được Chúa tỏ cho tình thương và quyền năng của Ngài để bảo vệ họ trong suốt bốn mươi năm lang thang trên sa mạc, cũng vậy Chúa Giêsu trước đó không lâu, vừa lúc từ dưới nước sông Giordano ngoi lên, khi vừa nhận được phép rửa của Thánh Gioan, liền có tiếng từ trời tuyên báo Ngài là con Thiên Chúa:

- “ Và có tiếng từ trời phán rằng: Đây là Con yêu dấu của Ta, ta hài lòng về Người ” ( Mt 3, 17).

Và rồi sau kinh nghiệm phép rửa, Chúa Giêsu cũng đã sống trong ăn chay và cầu nguyện suốt bốn mươi đêm ngày.

Hiểu như vậy, liên tưởng đến lịch sử xuất hành của dân Do Thái suốt 40 năm trong sa mạc, chúng ta có thể hiểu được ý nghĩa của “ cám dỗ ”.

Qua những gì trích dẫn ở trên từ sách Đệ Nhị Luật, chúng ta có thể mường tượng được trong suốt bốn mươi năm lang thang trên sa mạc, nhiều lần dân Do Thái đã đâm ra nghi ngờ sự hiện diện của Thiên Chúa ở giữa họ, mặc cho bao nhiều phép lạ Ngài đã thực hiện để giải thoát họ khỏi Ai Cập, trợ lực cho họ trong lúc lữ hành.

Như vậy, “cám dỗ ” nói lên cho chúng ta biết ý nghĩa. Đó là nghi ngờ lòng trung thành và tình thương của Thiên Chúa đối với mình, luôn luôn muốn có được Ngài ban cho các dấu chứng, để chứng minh rằng Ngài ở gần họ và Ngài thương yêu họ.

Lịch sử của dân Do Thái đối với Thiên Chúa cũng là lịch sử con người yếu đuối của chúng ta là vậy.

Cơn cám dỗ, suy cho cùng, không có gì khác hơn là khoảng thời gian trong đó đức tin của chúng ta bị thử thách.

2 - Trong hai cơn cám dỗ đầu tiên, Satan khởi đầu cám dỗ Chúa Giêsu chính bằng cách thử thách đức tin của Ngài vào Chúa Cha: “ Nếu ông là Con Thiên Chúa... ” ( Mt 4, 3.6).

Nói lên câu đó, Satan muốn thử thách xem Chúa Giêsu có xác tín thực sự những gì Chúa Cha xác nhận khi Ngài chịu phép rửa trước đó không:

- “ Đây là Con Ta yêu dấu, Ta hài lòng về Người ” ( Mt 3, 17).

Điều mà Satan muốn là làm lung lạc lòng tin của Chúa Giêsu đối với lời xác nhận Cha Con của Chúa Cha đối với Ngài, muốn cho Ngài đừng tin nữa vào tiếng phán từ trời của Chúa Cha, không tin nữa vào Chúa Cha, nếu Người không tỏ ra các dấu lạ nào khác để chứng minh.

Cuộc thử thách đức tin đó, Satan đã đắc thắng nhiều lần, khởi thủy đối với tổ phụ loài người và liên tiếp trong cuộc lữ hành bốn mươi năm của dân Do Thái trên sa mạc.

Làm lung lạc lòng tin của Chúa Giêsu đối với Chúa Cha, đặt câu hỏi về giá trị của câu tuyên bố trên của Chúa Cha đối với mình, đặt câu hỏi về thực chất căn cội là Đấng Cứu Thế, là Con Thiên Chúa của mình. Đó là những gì Satan muốn lung lạc Chúa Giêsu.

Đó cũng là những gì chúng ta không tránh khỏi trong cuộc sống Ki Tô hữu của chúng ta.

Có phải chúng ta được Thiên Chúa thương yêu, được Chúa Giêsu đem ơn cứu rỗi đến cho, được Thiên Chúa nhắc lên địa vị là con cái Ngài và hứa cho được “ …tham dự vào bản tính Thiên Chúa ” của Ngài như Thánh Phêrô dạy chúng ta không ( 1 Pt 1, 4)?

Trong cơn cám dỗ thứ hai, Satan tìm cách giải thích Thánh Kinh một cách sai lạc để trục lợi:

- “ Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy gieo mình xuống đi! Vì có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ lo cho anh, và thiên sứ sẽ ra tay nâng cho anh khỏi vấp chân vào đá ” ( Mt 4,6).

Trong cuộc sống, nhứt là đứng trước những hoàn cảnh quyết định, khuynh hướng chú giải lời Chúa một cách lệch lạc như trên không phải là không có.

Chính Chúa Giêsu trong nhiều trường hợp cũng đã lên án nhiều kẻ đối nghịch Ngài giải thích và lèo lái ý nghĩa Thánh Kinh một cách lệch lạc, nhứt là những người Pharisêu.

Câu nói của Satan được lấy ý từ Thánh Vịnh 90, diển tả hình ảnh thanh thoảng của những ai sống “dưới bóng Đấng Tối Cao”:

- “ Hởi ai nương tựa Đấng Tối Cao, và núp bóng Đấng quyền năng tuyệt đối… Anh sẽ không gặp điều ác hại, và tai ương không bén mảng tới nhà, bởi chưng Người truyền cho thiên sứ gìn giữ anh trên khắp nẻo đường, và thiên sứ sẽ tay đỡ, tay nâng, cho anh khỏi vấp chân vào đá

Trích dẫn câu Thánh Vịnh vừa kể để cám dỗ Chúa Giêsu, Satan có ý biến lời hứa trên thành một loại “ bảo hiểm tự động ” đối với mọi cử chỉ, hành vi của con người.

Cử chỉ lợi dụng như vừa kể không những vô lương tri, mà còn là thái độ “ thách thức Thiên Chúa ”, xem coi Chúa có khả năng thực hiện và giữ lời Mình đã hứa chăng.

Câu trả lời của Chúa Giêsu lật tẩy ẩn ý bất chính và phạm thượng của Satan:

- “ Nhưng cũng có lời chép rằng: Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi ” ( Mt 4, 7).

3 – So với đối tượng của hai cơn cám dỗ đầu, cám dỗ để làm lung lạc “ nếu ông là Con Thiên Chúa” , cơn cám dỗ thứ ba có đối tượng hạ đẳng hơn, quyền thế và của cải trần thế, “ và chỉ cho Người tất cả các nước thế gian, và vinh hoa lợi lộc của các nước ấy ”.

Nhưng không phải vì vậy mà kém phần hấp dẫn, nguy hiểm hơn.

Ngay trong câu nói của Satan được Thánh Matthêu thuật lại, đã cho thấy thẩm định tiêu cực của Thánh Matthêu, bởi vì Satan liên kết chức quyền và của cải trần gian chung với việc phải thờ lạy ma qủy để đạt được:

- “ Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi ” ( Mt 4, 9 ).

Và bên dưới phán đoán tiêu cực vừa kể về việc ai muốn được chức quyền, danh vọng, của cải trần gian, Chúa Giêsu hay con người chúng ta cũng vậy, đều phải bái lạy, phục vụ, a dua, “ nhất trí ” với ma qủy và những ai liên hệ với thế lực tối tăm.

Ngoài ra các thực tại danh vọng , quyền lực và phú quý trần gia đó còn có ảo tưởng tạo cho con người đời sống sung mãn, đầy ý nghĩa, không cực nhọc, khỏi lắng lo đau khỗ.

Nói cách khác Satan phô trương các thực tại phú qúy trần thế vừa kể cho Chúa Giêsu và cho chúng ta lúc bị cám dỗ, như là những thực thể có khả năng đáp ứng lại mọi ước vọng hạnh phúc của con người.

Đoạn Phúc Âm phán đoán tiêu cực và báo cho chúng ta tính cách nguy hiểm của cơn cám dỗ hệ tại ở điều vừa nói. Bởi lẽ nếu thực tại vinh quang trần thế có thể đáp ứng lại mọi khát vọng của con người, thì bất cứ lòng tin tưởng, mối liên hệ nào đối với Thiên Chúa cũng là những thái độ vô ích.

Thực tại trần thế đã là Thiên Chúa, có khả năng ban cho con người tất cả.

Hiểu như vậy, chúng ta sẽ thấy rằng đây là cơn cám dỗ nguy hiểm hơn hai cơn cám dỗ trước. Không những Chúa Giêsu bị Satan cám dỗ lung lạc, nghi nan địa vị Con Thiên Chúa của mình, ngờ vực không biết Thiên Chúa thực sự có phải là Cha mình hay không, Thiên Chúa có thương yêu săn sóc mình hay không.

Trong cơn cám dỗ lần nầy,

- “ qủy lại đem Người lên ngọn núi rất cao, và chỉ cho Người thấy tất cả các nước thế gian, và vinh hoa lợi lộc của các nước ấy. …Ta sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sắp mình bái lạy ta ” (Mt 4, 8-9).

Để chiếm hữu được các thực tại vinh hoa trần thế, con người Chúa Giêsu và bất cứ một con người nào khác, phải tuân theo điều kiện của Satan:

- “ Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi ” ( Mt 4, 9).

” ( Ps 90, 1.10).

Điều đó có nghĩa là Chúa Giêsu, cũng như bất cứ ai trong chúng ta muốn chiếm được thực tại vinh quang trần thế, đều phải đoạn giao, Chúa Giêsu đoạn giao với Cha Ngài và chúng ta đoạn giao với Thiên Chúa.

Bởi vì chúa của chúng ta chính là Satan và từ nay chuyên lo phục vụ của cải và danh vọng trần thế.

Là một cơn cám dỗ trầm trọng, ngay cả đối với Chúa Giêsu liên hệ mật thiết Cha Con với Cha Ngài, Ngài cũng bị cám dỗ, khuyến dụ như mọi người chúng ta.

Không phải Chúa Giêsu chịu cám dỗ để đóng kịch, dạy chúng ta cách thế lướt thắng cám dỗ.

Ngài cũng phải chiến đấu.

Điều làm cho chúng ta ngưỡng mộ nơi khả năng nhân tính con người của Ngài là tin cậy và phó thác hoàn toàn vào Cha Ngài. Đó cũng là những gì Giáo Hội dạy chúng ta luôn nhớ, cử chỉ phải có của người tín hữu Chúa Ki Tô, là hoàn toàn “ tin cậy và phó thác” ( Credo in Unum Deum,…).

Giáo Hội không chỉ dạy chúng ta “ Credo Unum Deum…”, tin có Một Chúa, mà là “ Credo in Unum Deum…” , tin cậy và phó thác chúng ta trong cánh tay của Ngài, lăn xả vào trong lòng Thiên Chúa.

Với lòng tin, tin cậy và phó thác hoàn hảo đó, chúng ta có thể hiểu được phản ứng của Chúa Giêsu đối với Satan:

- “ Nầy Satan, cút đi!...Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người ” ( Mt 4, 10).

Thái độ tin tưởng và phó thác hoàn toàn vào Chúa Cha của Chúa Giêsu, một lần nữa được Thánh Matthêu thuật lại, khi Thánh Phêrô n

Cũng với cử chỉ hoàn toàn tin tưởng và phó thác đó vào Chúa Cha, Chúa Giêsu lấy lại chính lời Người đã dùng để quát tháo Satan trong Phúc Âm hôm nay để nói với Phêrô:

Thái độ Chúa Giêsu tin tưởng và phó thác hoàn toàn vào Chúa Cha trong phản ứng đối với Satan, một lần nữa là gương cho chúng ta hành xử với Thiên Chúa, nếu chúng ta liên tưởng đến người phụ nữ đầu tiên bị sa ngã, bà Eva trong vườn địa đàng.

Bà Eva bị sa ngã bởi vì bà để cho Satan cắt nghĩa lệch lạc điều răn Chúa, để cho Satan thuyết phục bà nghi ngờ về ý hướng tốt lành của Thiên Chúa đối với các tạo vật của Ngài :

- « Rắn nói với người đàn bà : Chẳng chết chóc gì đâu ! Nhưng Thiên Chúa biết ngày nào ông bà ăn trái cây đó, mắt ông bà sẽ mở ra, và ông bà sẽ trở nên như vị thần biết điều thiện ác » ( Gn 3, 4).

Qua những điều chúng ta suy niệm trong bài Phúc Âm hôm nay, chúng ta có thể tóm kết hai điều cần nhớ

- không bao giờ nghi ngờ tình thương của Thiên Chúa đối với chúng ta, đức tin của chúng ta « tin cậy và phó thác » vào Thiên Chúa ( Credo in Unum Deum…), không bao giờ chúng ta nên đánh mất đi mối thân tình Cha con giữa Thiên Chúa và chúng ta.

- không bao giờ để cho các thực tại khác, thực tại phú qúy và danh vọng trần gian tràn ngập tâm hồn thay ngôi vị của Chúa và chúng ta phải bái lạy.

- Hãy quy hướng, « convertere » tâm hồn chúng ta vào Thiên Chúa là trung tâm điểm cho cuộc sống con người.

Luôn nhớ lời Chúa Giêsu căn dặn trong Phúc Âm hôm nay :

- « Ngươi phải bài lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người » (Mt 4, 10).

ãn lòng, khuyên Ngài đừng đương đầu với cuộc tử nạn sắp đến.“ Satan, lui lại đàng sau Thầy ! Anh can lời Thầy, vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người » ( Mt 16, 23).

Chúa là trung tâm điểm cuộc sống.

Tác giả: Tiến sĩ Nguyễn Học Tập

Nguyện xin THIÊN CHÚA chúc phúc và trả công bội hậu cho hết thảy những ai đang nỗ lực "chắp cánh" cho Quê hương và GHVN bay lên!