(Mt 2:1-12)
Sau kỳ Ðại Hội cuối năm 2006 ở Bangkok, Thái Lan, có lẽ các Giáo Hội Á Châu đang suy nghĩ, tìm kiếm và đi sâu vào các tôn giáo và văn hóa địa phương để tìm cách đối thoại và học hỏi. Nhờ đó sẽ rộ lên một phong trào nhập thể văn hóa. Ánh sáng sẽ lóe lên trong đêm trường Á châu chăng ? Những cuộc trao đổi rất hữu ích, vì trong các tôn giáo đó có những hoạt động của Chúa Thánh Thần.
Phải chăng đó là một cuộc tìm kiếm ngược chiều với các đạo sĩ hôm xưa ? Ngày xưa, các đạo sĩ đã từ nơi xa đến tìm Vua vũ trụ mới sinh tại Bêlem. Nhờ ánh sáng thiên nhiên, các ông đã tìm đến tận đỉnh cao của mọi ước vọng, đó là Ðấng Cứu Ðộ muôn dân. Các ông xuất hiện như những con người thiện chí và ngay thẳng. Ðó là những con người sẵn sàng lên đường tìm kiếm.
Khi không còn tìm thấy sự trợ giúp nơi thiên nhiên, họ đã tìm đến gõ cửa nhà vua. Cánh cửa đã mở ra. Những trang sách vội vàng xác định phương hướng. Nhưng lòng người vẫn khép kín trước những tin tức bổ ích từ những pho sách. Khi không có thiện chí, dù gần gũi nhất, người ta vẫn không muốn gặp gỡ. Ðúng là “gần nhà xa ngõ.” Ngay cả khi đầy đủ phương tiện nhất, người ta vẫn ngần ngại lên đường. Óc phán đoán bị tê liệt. Những sai lầm, ngu đần, cố chấp, tàn bạo từ đó mọc lên. Theo thánh Thomas, khi muốn phạt một xã hội nào, Thiên Chúa để bọn người ngu dốt cai trị xã hội đó. Có lẽ điều đó đúng cả ngoài đời lẫn trong đạo.
Những thực thể xã hội và tôn giáo do các nhà chiêm tinh hôm nay lãnh đạo chắc chắn rất hạnh phúc. Họ là những nhà lãnh đạo tài ba, những tư tế được kính trọng, các nhà thiên văn và bói toán đại tài. Nhưng đặc biệt họ là những bậc khôn ngoan và can đảm khi bỏ lại tất cả để đi tìm Ấu Chúa nơi một chân trời vô định. Giống như ông Abraham, họ không biết mình đi đâu. Theo tiêu chuẩn tự nhiên, ai cũng đánh giá họ là những người dại dột khi lên đường phiêu lưu như thế.
Chính sự hiện diện của họ cũng nói lên ơn cứu độ mang một chiều kích phổ quát. Chúa có thể tìm thấy thân hữu nơi những con người bất ngờ. Sau này, có ai ngờ Chúa tuyển mộ các môn đệ nơi những ngư dân thất học ? Tin Mừng dành cho người nghèo ? Những người ngoại trở thành những tấm gương bác ái ? Như thế, phải chăng Chúa đã tự đồng hóa với những người kém may mắn cả về của cải vật chất lẫn tinh thần ? Phải chăng có thể tìm thấy Chúa nơi cả người nghèo và ngoại giáo ? Nhiều khi không biết chúng ta đem Chúa đến cho dân ngoại hay ngược lại ? Thật khó biết được sự thật !
Sự thật hôm nay được phơi bày qua những lễ vật các nhà chiêm tinh kính dâng Ấu Chúa. Trong xã hội Do thái, nhất là trong hoàng cung, thiếu gì những thứ như vàng, nhũ hương và mộc dược ? Nhưng những đó vẫn nằm bất động trong một xó góc vắng tanh. Khi xuất đầu lộ diện, các báu vật đó cũng chỉ dùng để tăng thêm vẻ kiêu hãnh của con người. Trái lại, những thứ báu vật đó đã mang một ý nghĩa rất lớn trong tay các chiêm tinh gia khi họ cung kính “dâng tiến” mà “thờ lạy.”(Mt 2:11) Thiên Chúa làm người. Họ đã hy sinh đúng chỗ và trở thành khôn ngoan tuyệt vời.
Dù có cả một đoàn cố vấn khôn ngoan và tài giỏi vây quanh, vua Hêrôđê cũng không thể tìm được con đường khôn ngoan như thế. Dù cả lực lượng quân sự hùng hậu, ông cũng không thể thi thố được sức mạnh. Bằng chứng, ông không tìm nổi các chiêm tinh gia và giết chết Ấu Chúa để thực thi ý đồ tàn bạo và thâm độc. Ðúng là, “mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên.” Kinh thánh cũng dạy : “Chúa đối xử tốt lành với những người thiện hảo. Nhưng với kẻ gian hùng, Chúa lại dùng mưu.” Chỉ cần một ánh sao và một chút báo mộng, Chúa đã vô hiệu hóa những mưu đồ thâm độc và sức mạnh nhà vua.
Ngay từ thời thơ ấu, Chúa Giêsu đã mạc khải Nước Trời là gia nghiệp chung cho mọi người. Lời hứa cứu độ không dành riêng cho dân tộc nào. Như vậy, không có biên giới nào trong Nước Chúa. Không có nam nữ, giàu nghèo, giỏi dốt, sang hèn. Người tốt không chỉ có trong hàng ngũ những người có đạo hay có địa vị. Ở bất cứ đạo nào hay địa vị nào cũng có thể kiếm thấy các thân hữu của Chúa.
Từ lúc còn ẵm ngửa, Chúa đã trở thành điểm quy tụ muôn dân. Chúa mời gọi những người từ xa đến. Xa cả về không gian lẫn văn hóa, tôn giáo. Các nhà chiêm tinh là những tâm hồn chân thực và sẵn sàng đáp lại tiếng Chúa mời gọi tận thâm tâm. Các ông đi tìm Ấu Chúa để thờ lạy, chứ không đi tìm người tài vào làm việc trong cung. Bởi thế, họ đã đích thân đi tìm Chúa. Họ đi tìm sự thật, chứ không tìm địa vị hay thế lực như vua Hêrôđê. Tìm tình thương, hòa bình, họ đã an nghỉ nơi Chúa. Thiên Chúa đến nơi đây để chạm tới mút cùng trái đất và vũ trụ. Mọi người đều có thể tới, kể cả những kẻ xa Chúa nhất vì tội lỗi.
Ơn cứu độ dành cho mọi người, chứ không cho nhiều người. Chúa Giêsu là Mặt Trời Công Chính. Mặt trời phải có khả năng chiếu sáng khắp nơi và tất cả. Không phải vì một số nơi bị che khuất, mà có thể nói mặt trời chỉ chiếu sáng cho nhiều nơi hay nhiều người ! Thực tế, có những nơi tưởng xa khuất và tăm tối như Ðông Phương, vẫn có Mặt Trời Công Chính chiếu soi và mời gọi các nhà chiêm tinh lên đường.
Lạy Chúa, xin cho Mặt Trời Công Chính chiếu soi vào tận cõi lòng và dân tộc chúng con. Dù tội lỗi đã làm chúng con xa lạ, xin Chúa cũng hãy kêu gọi và thúc đẩy chúng con tìm đến với Chúa. Amen.
đỗ lực
07.01.2007