Dù vui tươi cách mấy, lạc quan cách mấy, yêu đời cách mấy, khi nhìn xuống cuộc đời chính mình, tôi vẫn nhận ra có những ngày sầu thảm, những ngày mây xám phủ dầy, những ngày như không có ánh sáng mặt trời và cây cỏ hình như úa vàng, khô héo.

Không nói tới những ngày đau buồn chung cho cả xã hội, cả dân tộc và quê hương, chỉ nói đến cuộc đời của riêng tôi những ngày sầu thảm ấy cũng đủ làm trái tim tôi đớn đau giá buốt.

Ngày sầu thảm có thể là ngày người cha già kính yêu của tôi khuất núi. Cha tôi, một đời tận tụy cho gia đình, chỉ mong nhìn thấy ngày đàn con khôn lớn, nhưng Người đã ra đi khi tuổi đời tôi còn non dại, chỉ như cánh chim mới ra ràng đang chập chững tìm cách bay bổng vào đời.

Ngày sầu thảm có thể là ngày tôi từ biệt người mẹ già từ ái dấn thân vào vùng biển mênh mông vô định, vùng biển của đại dương mà cũng là vùng biển đời trôi nổi, để kiếm tìm giá trị đích thực của hai chữ tự do. Mẹ tôi, người mẹ hiền, cả đời không biết lo đến mẹ, mà chỉ nghĩ đến hạnh phúc các con; mẹ, lòng đau như cắt, nhưng vẫn can đảm đến lạnh lùng ''xua'' tôi ra biển.

Ngày sầu thảm có thể là ngày bóng đen tương lai phủ chụp xuống mái gia đình yên ấm của tôi, trong đó có người vợ dại và các con thơ, chỉ trông ngóng vào sức cần lao của tôi, nhưng hoàn cảnh không may đưa đẩy, khiến cho sức cần lao ấy không đổi lại được gì cho những người yêu dấu.

Ngày sầu thảm có thể là ngày những rủi ro không biết từ đâu rủ nhau đến vây chặt lấy tôi, bó lấy thân tôi, trói buộc tay chân tôi, khiến tôi toàn toàn thụ động không còn biết làm sao xoay xở.

Ngày sầu thảm có thể là ngày tôi thất bại trong những dự tính và hành động, những dự tính và hành động mà nếu công tâm và khách quan nhận xét, tôi thấy nó tốt đẹp, ích lợi và đáng cho mọi người khuyến khích, tiếp tay; nhưng người ta đã không đáp ứng như vậy, trái lại, có thể còn có những nhận định không hay.

Ngày sầu thảm có thể là ngày tôi bị hiểu lầm, mặc dù mình đã sống với tất cả thành tâm thiện chí; ngày mà bao nhiêu cố gắng xây dựng việc chung của tôi không được nhìn nhận hay bị nhìn qua một lăng kính thiên lệch.

Ngày sầu thảm có thể là ngày tôi hoàn toàn cảm thấy cô đơn lạc lõng trên đường đời. Hình như mọi người đều trở nên xa lạ với tôi, dè dặt với tôi. Ngay cả người bạn mà tôi đặt hết trái tim trong tình tâm giao, chia sẻ trọn vẹn con người, không chút hoài nghi, do dự, dường như cũng để tôi lạc lõng, cô đơn.

Và... Lạy Chúa tôi, nhìn xuống cuộc đời riêng tư, tôi thấy còn quá nhiều ngày khổ đau, sầu thảm.

Cũng như mọi người, trong cơn sầu thảm, tôi tìm cách vẫy vùng, trốn thoát.

Trước đây, cũng như nhiều người, sau cơn chấn động ban đầu, tôi để cho tâm hồn bình lặng, so sánh hoàn cảnh mình đang gặp với rất nhiều người không may khác, để thấy rằng dù sao còn có những người kém may mắn hơn mình. Và rồi tôi cảm thấy được an ủi, yên tâm lo đối phó với hoàn cảnh hiện tại, hoặc chịu đựng khi không thể nào đối phó được.

Nhưng đã lâu nay, tôi không còn so sánh mình với bất cứ ai khác. Tôi cảm thấy nếu so sánh hoàn cảnh mình với hoàn cảnh người khác để tự an ủi mình, thì ở một khía cạnh nào đó, hóa ra tôi lấy sự bất hạnh lớn hơn của người khác làm niềm vui và niềm an ủi cho mình. Chả lẽ hạnh phúc của mình được xây dựng trên nỗi bất hạnh của người khác sao? Nghĩ như thế và tôi từ bỏ tư tưởng so sánh hoàn cảnh mình với hoàn cảnh người khác. Bây giờ, khi nghĩ đến nỗi khổ của người khác, tôi thường nhìn ở họ một tấm gương của sự can đảm phấn đấu yà lòng tin tưởng phó thác nơi đấng Toàn Năng, để rồi học hỏi và bắt chước.

Nếu có so sánh, tôi thường so sánh tôi với chính tôi. Trong cảnh sầu thảm, tôi nghĩ tới những chặng đời đã qua. Tôi sẽ thấy mình đã vượt thoát biết bao những ngày đen tối hiểm nguy, để rồi tự khuyến khích mình: ''Tại sao lần này tôi không phấn đấu để cũng vượt thoát như những lần trước?'' Tư tướng tích cực này đã giúp ích cho tôi rất nhiều.

Nếu có so sánh, tôi cũng so sánh hoàn cảnh đen tối hiện tại với những ngày tươi sáng trong quá khứ. Những ngày tôi thành công về mọi mặt, được mọi người cảm thông yêu mến, những ngày đường đời trải rộng bằng phẳng, hoa thơm nở rộ thơm ngát hai bên đường, đón bước chân tôi hân hoan tiến tới. So sánh không phải để tủi thân và sầu khổ thêm, nhưng để thấy rằng cuộc sống rất tương đối và Thượng Đế vốn rất công bằng.

Và, nếu cần so sánh với một đối tượng khác, tôi mạo muội so sánh những khổ đau mình gặp với những khổ đau Đức Ki tô gánh chịu trên đường khổ giá. Đức Ki tô đã đau khổ nhiều hơn tôi gấp bội, hoàn cảnh Ngài gặp còn đen tối hơn hoàn cảnh của tôi gấp bội, sự hiểu lầm Ngài phải chịu còn oan uổng hơn tôi gấp bội, nội cô đơn Ngài nang trong cơn lâm nguy còn kinh hoàng hơn tôi gấp bôi. Nhưng Ngài đã vượt qua hết thảy để phục sinh vinh quang. Nếu tôi nhận mình là môn đệ của Ngài, tôi cần học hỏi nơi Thầy mình bài học phấn đấu và cam đảm. Tôi cũng học nơi Thầy động lực khiến Thầy có thể can đảm phấn đấu đến như thế. Động lực đó chính là Tình Yêu. Tôi sẽ tập để biết yêu một cách chân chính hơn, sâu thẳm hơn, quảng đại hơn. Chính khi học để biết yêu, những sầu thảm tôi đang phải chịu sẽ trở nên nhẹ nhàng và tan biến.

Tôi cũng thường trấn áp cơn sầu thảm bằng cách đối diện với chính nó và tìm tòi trong chính nó bài học nào Chúa gửi đến cho tôi, điều gì Ngài muốn dạy tôi qua những biến cố của cuộc sống. Tôi vừa qua một tai nạn xe cộ. Thắng xe tôi hư, khiến xe tuy đang đi chậm vẫn có trớn lủi vào một bức tường của thành phố. Tôi bị đền, bị rắc rối về luật pháp, bị cản trở công ăn việc làm. Sau cơn bối rối buổi đầu, tôi bình tâm nghĩ lại, thấy rằng Chúa còn che chở tôi, nếu chuyện xảy ra giữa đường phố đông đúc xe cộ qua lại thì hậu quả sẽ tới đâu! Mặt khác Chúa vừa dạy tôi bài học về lòng khiêm nhường và tinh thần biết thực hành những điều nói trên lí thuyết. Đã một lần, tôi viết bài "Đi trên đường đời'', trong bài có nói đến sự quan trọng của cái thắng xe. Giọng văn của tôi trong bài ấy có vẻ chững chạc lắm, bình thản lắm, có lẽ thấm nhiễm một chút tính ''dạy đời''. Nay, Chúa để một hoàn cảnh không may xảy đến, mà nguyên do chính là cái...thắng xe. Chúa ''chơi" tôi một cú khá đau, nhưng nếu tôi không nhìn thấy bài học trong đó thì uổng phí cho tôi biết mấy!

Những ngày sầu thảm.. . Những ngài mây xám giăng ngang che lấp ánh sáng mặt trời, đã, đang và còn sẽ xuất hiện trong cuộc đời tôi. Tôi phải chiến đấu không ngừng, học hỏi không ngừng, để trở nên trưởng thành hơn và tìm thấy giá tri kiếp người một cách rõ ràng hơn nữa.

Nhà Văn Quyên Di