(Độc vận)

Thánh hiệu Mat thêu,

Danh Lê Văn Gẫm!

Người Gia Định trấn phiên,

Đất Đàng Trong giáo phận.

Làng Long Đại- Gò Công, xuân qúy dậu tấm bé chào đời. (1)

Đất Da Còm – Chợ Quán, hạ đinh mùi chứng nhân viên mãn.(2)

Sách ghi:

Ý bản thân ao ước tu trì!

Ơn Thiên dụng sắp bày linh vận!

Bậc gia thất, một hiền thê dung hạnh đoan trang.

Cung tử nhi, bốn con trẻ khôi ngô anh tuấn.

Sau trước thuận hòa,

Ngoài trong ngoài êm ấm.

Xông pha chốn hải hồ trăm nỗi ba đào,

Len lỏi trường thương mại ngàn cơn gay cấn.

Đã nhiều phen: đạp gió cỡi kình bao dặm thủy hành,

Lại lắm lúc: trương buồm lướt sóng mấy lằn hải phận.

Trong tầm mắt thấu suốt hải trình, đường Nam Dương -Tân Ba – Thái Mã, trông Nam tinh bình tĩnh nhổ neo.

Lòng bàn tay rành rành sông nước, lối Bến Nghé - Bà Rịa - Cần giờ, Ngắm Bắc đẩu vững vàng thân dấn.

Thuở ấy:

Hai triều vương cấm đạo gắt gao,

Sáu thành tỉnh truy lùng gay cấn.

Đức cậy trông nên lèo lái hăng say,

Lòng sốt mến thành nhịp cầu cần mẫn.

Đón đưa linh mục, cập bến sông Nam đội ngư phủ quăng chài.

Chuyên chở thừa sai, lên bờ đất Việt đoàn nông phu khai khẩn.

Nhiều phen trách vụ chu toàn,

Bao lần bề trên tín cẩn.

Ý trên:

Đất có tuần,

Nhân có vận!

Áo vinh quang đến khắc trao ban,

Cành  thiên tuế tới kỳ đáo nhận.

Xuất Sài Gòn trực chỉ Tân Ba!

Hồi Chợ Quán theo đường Cần Thạnh!

Đường đi nắng gió thong dong,

Lối về bão giông áp trấn.

Mới thoát hiểm bày hải tặc tham tàn,

Lại lâm nguy lũ tuần giang kề cận.

Ý tồn vong quyết tuốt kiếm giao tranh?

Vì giới luật đành buông chèo chấp nhận!

Thương thay:

Gót tang bồng vương cảnh ngục tù,

Thân hồ thỉ sa vòng giam cấm.

Nơi ngục thất cùm – gông – cũi thảm thương,

Chốn khảo hình gậy – dùi – roi tra tấn.

Kiên cường thay xương thịt anh hào!

Kính phục lắm tâm hồn can đảm!

Bất khẳng quá khóa, nhận trăm hèo ngạo nghễ dửng dưng.

Tuyên xưng đức tin, ôm thập tự quỳ hôn kính cẩn,

Một năm tù rạc quản ngục động lòng,

Bảy tháng xà lim quân canh phục cảm.

Lính van nài xin quốc pháp gia ân!

Quan làm sớ dâng triều đình giảm án!

Chiến cuộc đại bại Thuận An,

Cơ binh thất thành Đà nẵng.

Giận cá băm thớt, Thiệu Trị lục niên lên án tử châu phê!

Trên búa dưới đe, Gia Định trấn thủ buộc thi hành lệnh trảm!

Than ôi:

Chợ Đũi u sầu!

Sài Gòn buồn thảm!!

Cảm mến tử tù, lính một đội áp giải buồn xo.

Khóc thương anh kiệt, dân thập thành đẩy xô bi phẫn.

Án quan bối rối, vội vàng một hiệp trống chiêng!

Đao phủ tần ngần, run rẩy ba lần cố trảm!

Đầu chiến sĩ rơi lương giáo lệ trào,

Máu hùng anh đổ pháp trường ướt đẫm.

Mấy tộc dòng khâu vá thi hài,

Đoàn tín hữu liệm khâm trọng cẩn.

Sanh ký Biên Hòa!

Mộ phần Chợ Quán!

…………………….

Năm mươi năm sau, Đức Giáo Tông tôn chân phước huy hoàng.

Gần một kỷ tới, Mẹ Giáo Hội phong thánh nhân uy lẫm.

Kính mừng đấng chứng nhân!

Mat thêu Lê Văn Gẫm!

                                                                      Bùi Nghiệp

(nguồn BT Hiệp Thông)

(1) và (2) Thánh nhân sinh năm 1813, tử vì đạo ngày 11-05-1847,(năm thứ 6 đời vua Thiệu Trị).