Lần này xử phúc thẩm 8 anh chị em Thái Hà, chúng tôi giảng Đại Phúc xong, đã phải vào Nam rồi, không tham dự được như dịp sơ thẩm 8 tháng 12 năm ngoái. Từ DCCT Sài-gòn, chúng tôi cùng với cả ngàn Giáo Dân đã dâng Thánh Lễ và thắp nến cầu nguyện hiệp thông chiều hôm qua, thứ năm 26.3.2009. Có một liên đới sâu xa giữa Hà Nội và Sài-gòn, giữa Thái Hà và Kỳ Đồng. Gặp những chuyện như thế này, đôi bên ở hai đầu đất nước tự nhiên xa thành gần, sơ thành thân, tự nhiên đồng cảm trong cùng một thân phận làm những con... kiến bé tý xíu trước một củ khoai to đùng, cùng “khóc cười theo mệnh nước nổi trôi” như Phạm Duy đã hát thành bản Tình Ca bất hủ của dân Nam, quê Việt.

Chúng tôi bạo mồm, xin mạn phép gọi chung sự thể này là “con kiến mà kiện củ khoai”. Ông bà nhà ta từ xưa kể ra có óc châm biếm hài hước, lại khéo ví von hình tượng sống động. Tương quan lực lượng rõ ràng là không cân sức: con kiến – củ khoai. Củ khoai to và nặng, xù xì xấu xí, đã bị hà, bị thối từ bên trong, đã mọc mầm ra từ lúc nào không biết, đã bốc mùi và tỏa hơi nóng, nhưng trước khi hỏng hoàn toàn phải đem vứt đi, nó vẫn có thể lăn tròn một phát, đè chết cả họ nhà kiến ! Nguy tai lắm lắm !

Tuy nhiên cái hay ở chỗ, con kiến bé thì bé thật, yếu thì yếu thật nhưng cả đàn kiến, cả họ nhà kiến cả triệu con rủ nhau đến, củ khoai đâm sợ ! Kiến kiện khoai, ai thắng ai ? Thoạt tiên kiến thua. Nhiều kẻ bàng quan chế giễu: “Ối giào ơi, con kiến mà đòi kiện củ khoai !” Nhưng kiến lại muốn làm tới cùng, chẳng phải để đòi bồi thường mấy trăm ngàn, mà là tiếp tục kiện nữa, kiện mãi, kiện cái khác, đòi cái khác lớn hơn, quan trọng hơn và sinh tử hơn gấp ngàn lần. Ấy là Công Lý và Sự Thật. Chưa thấy bóng dáng Công Lý và Sự Thật đâu, thì cứ kêu to lên, đâm đơn kiện, kiện đúng phép, kiện đúng luật, kiện giằng dai, kiện liên tục, kiện bằng cả sức mạnh của Lòng Tin.

A ! Tám người đàn ông đàn bà, già có trẻ có, tám con kiến đâu có lẻ loi cô đơn. Thường trước khi mưa to, nhất là sắp có lụt bão, có động đất, bỗng dưng không biết từ đâu chui ra cơ man nào là kiến với kiến. Thì đây, hôm nay 27 tháng 3, kiến đã rời tổ để kéo nhau đi vây củ khoai. Đâu chỉ tám con kiến, mà có cả tám ngàn con kiến khác lũ lượt nối đuôi nhau trên một lộ trình xa xôi vòng vo. Lại có cả tám chục vạn con kiến khác của Hà Nội, tám triệu con kiến đeo Thánh Giá Công Giáo, tám chục triệu con kiến Việt Nam bị ức chế đè nén hơn sáu chục năm nay cùng dõi mắt nhìn về ! Họ nhà kiến hóa ra trở thành một điềm báo, một chứng tá, một dấu chỉ...

Chuyện vui do một bạn trẻ người Bắc Giang đã về tận Hà Nội, trực tiếp có mặt hôm nay, gọi điện vào kể cho chúng tôi như thế này: Củ khoai chọn địa điểm diễn ra vụ kiện ở thành phố Hà Đông, tưởng là đắc địa, đúng phép thuật “Thầy Địa Lý” nào đấy đã tư vấn. Hóa ra dại quá ! Có một bác người Báo Đáp, Bùi Chu sống lâu năm ở Hà Nội, hay ăn to nói lớn, phết một câu: “Cụ nào mà đưa ra sáng kiến tổ chức phiên tòa ở Hà Đông tội to lắm, phải hạ ba bậc lương, cắt lao động tiên tiến mới đáng tội !”

Tại sao thế ?

Xin thưa điểm thứ nhất, cứ tưởng xa Nhà Thờ Thái Hà, xa trung tâm thủ đô hơn chục cây số, kiến sẽ nản lòng, kiến sẽ sợ mỏi chân ê càng mà bỏ kiện. Chẳng ai ngờ, kiến vốn có tính cần cù nhẫn nại, kiến lại đoàn kết một lòng một ý, 12 cây, chứ nếu như có phải cuốc bộ thêm mấy chục cây nữa để mà kiện tới nơi tới chốn thì kiến vẫn cứ sẵn sàng, lại hăng hái vui tươi mà diễn hành nữa là khác !

Xin thưa điểm thứ nhì, nơi xử án nằm ngay trên đường Nguyễn Trãi, thành phố Hà Đông, là độc đạo nối liền quê hương của áo lụa mượt mà với băm sáu phố phường đông đúc, thế là hàng vạn chuyến xe to nhỏ lớn bé, mười bánh lẫn hai bánh, từ Hà Đông đổ về Hà Nội và ngược lại, đều có dịp ngang qua nơi đây, ai cũng tò mò dừng lại một tý để nhìn, để nghe, để hỏi han, để gật gù. Ấy, sức mạnh của truyền thông đại chúng đấy ! Có đến một chục tờ báo Hà Nội Mới và một chục đài truyền hình Thủ Đô cũng không lừa được dân nhà kiến nữa đâu nhá !

Xin thưa điểm thứ ba, gần đấy lại có đến ba ngôi trường Đại Học sừng sững. Hàng ngàn sinh viên đã được chi bộ, chi đoàn tổ chức học tập quán triệt đường lối, tuyên truyền giáo dục để giữ vững tinh thần cách mạng, cảnh giác cao độ với những ý đồ diễn tiến hòa bình, gây mất ổn định chính trị v.v... Bây giờ tự nhiên được chứng kiến tận mắt một cách sống động cảnh củ khoai lúng túng và hoang mang với đủ loại trang bị vũ khí để chống đỡ phòng thủ trước một đàn kiến tay chỉ cầm lá và tờ bìa giấy, miệng cười nói tưng bừng như trẩy hội ! Sinh viên, bạn sẽ nghĩ gì ? Ơ kìa, phản tác dụng nhé, phá sản sạch sành sanh !

Xin thưa điểm thứ tư, không xa nơi xử án có hẳn một khu công viên, xanh tươi, mát mẻ. Lại có cả nhà vệ sinh công cộng đàng hoàng sạch sẽ, kiến tụ tập đông như thế mà không bị căng thẳng như lần trước, nội bất xuất ngoại bất nhập, cứ phải nín nhịn từ sáng đến chiều. Kiến mệt và buồn ngủ một chút đã có chỗ ngả lưng. Kiến còn khỏe thì ngồi bên nhau mà đọc kinh cầu nguyện, hát Thánh Ca sốt sắng như trong một chuyến hành hương tĩnh tâm giữa Mùa Chay. Kiến lại ý thức làm chủ tập thể quá tốt, chiều về, giải tán rồi, không ai có thể chê bai chuyện xả rác, bẻ hoa vặt cành tai tiếng dạo nào ở Hà Nội.

Xin thưa thêm điểm nữa, điểm này mới thật là điểm son tuyệt vời: cách đó chỉ mấy trăm mét là cả một ngôi Nhà Thờ Giáo Xứ Hà Đông. Cha xứ bệnh nặng, đang nằm viện cũng đã xin về để ở bên cạnh đàn kiến của mình. Kiến Hà Đông đã mở vòng tay hiếu khách đón kiến Hà Nội và các nơi khác nữa đổ về thật chu đáo, tình nghĩa, theo đúng Tin Mừng Chúa Giêsu: “Ai tiếp đón một trong những anh em bé mọn nhất của Ta đây, là tiếp đón chính Ta”. Xế chiều, vừa tan vụ kiện, củ khoai đang còn lủi thủi lăn đi, thì đàn kiến đã reo hò kéo nhau vào Nhà Thờ mà dâng Lễ Tạ Ơn. Chúa ơi, giữa Mùa Chay mà miệng môi cứ muốn bật lên những lời Hallêluya !

Xin lập lại, con kiến mà kiện củ khoai, thoạt đầu kiến thua, tưởng kiến chịu lép một bề, “thôi thì thôi nhé, cũng đành thế thôi”, thân phận con sâu cái kiến ấy mà. Nhưng không ngờ, kiến đang chuyển bại thành thắng ! Chúng tôi, kiến ở miền Nam, xin cám ơn kiến miền Bắc, cám ơn kiến Hà Nội, cám ơn kiến Thái Hà !

Lm. QUANG UY, DCCT, Sài-gòn đêm thứ sáu 27.3.2009 

Đàn kiến nối đuôi nhau trên đường đi kiện củ khoai

Củ khoai to và nặng nhưng đã bắt đầu bị ...

Đàn kiến vui tươi như trẩy hội

Củ khoai lo âu và hoang mang

Con kiến kiện củ khoai về mặt công lý và sự thật

Đàn kiến đang chuyển bại thành thắng và sẽ thắng

Rồi một ngày kiến con lớn lên và thôi không còn phải đi kiện củ khoai