Lm. Giuse Vũ Thái Hòa

Mỗi ngày trên thế giới có hàng ngàn người chết. Có những cái chết khiến chúng ta đau buồn vì đó là những người thân, người chúng ta thương yêu. Có những cái chết tưởng chừng như không đụng chạm gì đến chúng ta, bởi đó là những người chúng ta không quen biết, những người không liên quan gì đến chúng ta. Nhưng cũng có những cái chết khiến lòng chúng ta thắt lại, cho dù người qua đời không có liên hệ gì với chúng ta, như cái chết của những nạn nhân thiên tai, thảm họa. Và con tim chúng ta biết bao lần phải thổn thức khi chứng kiến cái chết của những em bé...

Thật khó chấp nhận trước những cái chết như vậy phải không, khi mà các em còn rất nhỏ, rất đẹp, rất đơn sơ, hồn nhiên, ngây thơ và hoàn toàn vô tội. Rồi bất giác chúng ta tự hỏi: tại sao ??? Chúng ta cố gắng đi tìm nguyên nhân, chúng ta muốn có ai đó chịu trách nhiệm về cái chết của những đứa trẻ vô tội này. Và, cho dù là tín hữu hay không, khi không tìm được câu trả lời, chúng ta thường hướng cái nhìn về phía Thiên Chúa, về Thượng Đế, nếu không phải để trách móc, thì ít nhất chúng ta cũng muốn Người đưa ra một câu trả lời.

Nhưng có phải Thiên Chúa muốn cái chết của những em bé vô tội này không? Câu trả lời là: KHÔNG! Không, Thiên Chúa không muốn cái chết của bất kỳ ai, đặc biệt là cái chết của trẻ em và người trẻ! Kinh thánh mặc khải cho chúng ta biết rằng, Thiên Chúa là Đấng ban sự sống và muốn sự sống, muốn sự giải thoát và hạnh phúc cho dân của Người. Cái chết không nằm trong kế hoạch sáng tạo của Thiên Chúa. Sách Khôn Ngoan nói rõ như vậy: “Thiên Chúa không làm ra cái chết, chẳng vui gì khi sinh mạng tiêu vong” (Kn 1,13).

Thiên Chúa không phải là “tác giả” của cái chết. Vì vậy cái chết của bất cứ ai, dù là nam hay nữ, hay một em nhỏ không làm Chúa hài lòng chút nào! Thiên Chúa không dùng cái chết của một em bé để trừng phạt hay thử thách gia đình và thân nhân của em, cũng không phải để cảnh cáo hay đe dọa họ! Thiên Chúa mà chúng ta tin không độc ác, không vô nhân đạo như vậy! Trước những cái chết trẻ, chúng ta thường nghe những lời an ủi như “Bông hoa đẹp Chúa hái về sớm...”. Nhưng những kiểu nói như vậy đôi khi lại gây hiểu lầm và có thể làm cho người ta bỏ Chúa, vì nghĩ rằng chính Chúa đã “hái” những người thân của họ ra khỏi cuộc đời.

Vậy tại sao lại có cái chết? Tại sao có những người chết khi còn rất trẻ, khi cuộc đời phía trước của họ còn đang rất đẹp với rất nhiều ước mơ và dự án? Tại sao lại có cái chết của những đứa trẻ vừa mới bắt đầu khám phá sự sống, vừa mới bắt đầu ngụp lặn trong tình yêu của cha mẹ và gia đình?

Trước tiên, chúng ta phải tìm cách trả lời những câu hỏi này không phải ở phía Thiên Chúa mà là ở phía chúng ta, ở phía nhân loại của chúng ta, ở phía con người vốn được tạo nên từ sự mong manh và giới hạn. Tất cả chúng ta ai rồi cũng sẽ chết. Cuộc sống của chúng ta đều đang hướng tới cái chết. Có một cảm giác không thỏa, như thể một sự bất công khi chúng ta chứng kiến cái chết của những người trẻ hay các trẻ em, khi  họ dường như chưa kịp sống thì đã phải rời bỏ cõi đời này. Nhưng chỉ có một lời giải thích cho sự ra đi quá sớm này của họ, đó là cái chết là một phần tất yếu của thân phận con người.

Vậy Thiên Chúa ở đâu và Người làm gì trước cái chết của một người trẻ? Thiên Chúa không ngăn cản cái chết đến. Thiên Chúa không giơ tay ngăn cản mọi việc đang diễn ra trên trái đất. Đó không phải là vai trò của Người. Nhưng Chúa không ở xa. Chúa đang ở với đứa trẻ đã chết và bên cạnh những người thân của em.

Kinh Thánh kể cho chúng ta rằng, Chúa Giêsu đã khóc khi bạn của Người là Lagiarô qua đời. Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa và là chính Thiên Chúa đã khóc thương trước cái chết của bạn mình; Chúa khóc thương cái chết của những người mà Người yêu thương. Thiên Chúa không ngăn cản cái chết đến với con người, nhưng Người cũng không bỏ rơi con người trong cái chết. Người ở bên cạnh để chia sẻ nỗi đau buồn của những người vừa mất đi người thân. Và nơi cái chết của Chúa Giêsu, Thiên Chúa đã chia sẻ đến tận cùng thân phận phải chết của con người.

Nhìn vào cái chết của Con Thiên Chúa, và Người đã chết trẻ, có thể không làm tan biến nỗi buồn mất đi người thân của chúng ta, nhưng ít ra nó đem lại cho chúng ta ánh sáng trước sự tối tăm của cái chết. Vì Chúa Giêsu không bị chôn vùi trong cái chết. Người đã phục sinh.

Sự phục sinh của Chúa Kitô là nền tảng đức tin Kitô giáo của chúng ta. Điều đó có nghĩa là gì? Điều đó có nghĩa là cái chết không phải là sự kết thúc của mọi sự, nó là con đường đưa tới cuộc sống vĩnh cửu. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta đặt niềm tin và hy vọng vào Người, vì Người đã chiến thắng sự chết. Người nhắc nhở chúng ta rằng Thiên Chúa có quyền trên sự chết; và Người sẽ hủy diệt sự chết trong ngày sau hết (xem 1 Cr 15,51-54).

Trong lễ an táng của trẻ em, chúng ta thấy Giáo Hội không cầu nguyện cho các em nhưng cầu nguyện cho cha mẹ và gia đình của em đang đau buồn trước cái chết của con họ, vì Giáo Hội tin rằng các em đã được ở với Thiên Chúa: “Lạy Chúa, Chúa thấy nỗi đau của những người thương tiếc cái chết của con mình: xin hãy đến an ủi họ trong cơn thử thách này. Bởi vì Chúa đã đưa em T. vào cuộc sống trên thiên đàng, là người đã được tắm trong nước rửa tội, xin ban cho chúng con một ngày kia được hưởng, niềm vui bất tận với em…”*. Ngay cả những trẻ em chưa được rửa tội, Giáo Hội phó thác các em cho lòng thương xót Chúa và cũng chỉ cầu nguyện cho cha mẹ, bạn bè của các em mà thôi: “Lạy Chúa nhân từ và thương xót, chúng con cầu xin Chúa cho cha mẹ và bạn bè của em T.. Giờ đây họ thương tiếc em đã bị lấy đi khỏi họ: xin cho tình âu yếm của Chúa nâng đỡ và an ủi họ.” * 

Sự dữ - đau khổ - sự chết luôn đặt ra cho con người những câu hỏi không có câu trả lời. Nhưng thay vì tìm câu trả lời bằng cách chất vấn Thiên Chúa khi phải đối diện với đau khổ, sự dữ và cái chết, tại sao chúng ta, những người tin vào Thiên Chúa, chúng ta không tìm câu trả lời bằng cách bước vào đau khổ, sự dữ và cái chết mà Con Thiên Chúa đã trải qua, để thấu hiểu phần nào tình yêu Người dành cho chúng ta. Thiên Chúa đã chiến thắng sự chết bằng sức mạnh của tình yêu để nói cho chúng ta rằng, chỉ trong tình yêu chúng ta mới vượt qua được đau khổ, sự dữ và cái chết mà không cần có câu trả lời. Vì như người ta vẫn nói, tình yêu mạnh hơn sự chết. Mọi sự sẽ qua đi, chỉ có tình yêu mới bất diệt (xem 1 Cr 13,8a) và tồn tại trên nước Trời, nên ngay từ bây giờ, chúng ta hãy sống yêu thương nhau.

________________________

(*) Dịch từ Nghi thức Thánh lễ An táng của Ủy Ban Phụng Tự các quốc gia nói tiếng Pháp “Dans l'espérance chrétienne – Célébration pour les défunts”, Desclée Mame, 2008, n° 265 & 270.