Kinh Lạy Nữ
Vương là bản dịch của kinh La Tinh “Salve Regina”.
Dù có nhiều giả thuyết xác định một số tác
giả*, nhưng theo những bài nghiên cứu lịch sử mới nhất, ta vẫn chưa biết
chính xác tác giả của kinh này là ai, chỉ xác định được rằng vào thế kỷ thứ XI,
kinh này đã được nói đến trong một bản văn tại một tu viện ở Pháp (Cluny, vào
năm 1135). Thánh
Bênađô (1090-1153), viện phụ người Pháp, đã cổ vũ việc đọc và hát kinh này.
Đây
là một trong những bài thánh ca phổ biến nhất kể từ thời Trung cổ. Sau công đồng Trentô
(1545-1563), kinh Salve Regina và một số kinh kính Đức Mẹ được
chính thức cho vào sách Các Giờ Kinh Phụng vụ của Giáo Hội (năm 1568), theo đó các
kinh kính Đức Mẹ phải được đọc hoặc hát sau giờ Kinh Tối, hoặc sau giờ Kinh Chiều
nếu đó là giờ kinh phụng vụ cuối cùng trong ngày. Thông
lệ này
vẫn còn được giữ
cho đến ngày nay. Riêng dòng Xitô, nam và nữ, sau giờ Kinh Tối
thì
buộc phải hát kinh Salve Regina.
Tại Việt Nam, ngoài các
Giờ Kinh Phụng vụ, kinh Lạy Nữ Vương còn được đọc sau chuỗi Kinh Mân
Côi.
Trong sách Các Giờ Kinh
Phụng vụ hiện nay, ta thấy bản dịch kinh Salve Regina như sau:
Kính
Chào Đức Nữ Vương
Kính
chào Đức Nữ Vương,
Bà
là Mẹ xót thương,
Ngọt
ngào cho cuộc sống,
Kính
chào lẽ Cậy Trông.
Này
con cháu E-và,
Thân
phận người lưu lạc,
Chúng
con ngửa trông Bà,
Kêu
Bà mà khóc lóc,
Than
thở với rên la
Trong
lũng đầy nước mắt.
Bà
là Nữ Trạng Sư,
Nguyện
đưa mắt nhân từ
Phía
đoàn con ngoái lại;
Và
sau đời khổ ải,
Xin
Bà khứng tỏ ra,
Cho
đoàn con được thấy
Quả
phúc bởi lòng Bà:
Đức
Giê-su khả ái.
Ôi
lượng cả khoan hồng,
Ôi
tấm lòng xót thương,
Ôi
dịu hiền nhân hậu,
Trinh
Nữ Ma-ri-a.
Tuy nhiên, bản dịch phổ thông
dưới đây được sử dụng phổ biến hơn với các tín
hữu Việt Nam và vẫn được phép dùng trong phụng vụ:
Lạy
Nữ Vương,
Mẹ
nhân lành làm cho chúng con được sống, được vui, được cậy.
Thân
lạy Mẹ, chúng con, con cháu Evà ở chốn khách đầy, kêu đến cùng Bà ;
Chúng
con ở nơi khóc lóc than thở kêu khấn Bà thương.
Hỡi
ôi! Bà là chủ** bầu chúng con, xin ghé mặt thương xem chúng con.
Đến
sau khỏi đày, xin cho chúng con được thấy Đức Chúa Giêsu,
Con
lòng Bà gồm phúc lạ.
Ôi
khoan thay! nhân thay! dịu thay! Thánh Maria trọn đời đồng trinh. Amen.
Dẫu
đã có những bản nhạc phổ lời hoặc phỏng theo lời kinh “Kính chào Đức Nữ Vương” (theo
bản dịch Các Giờ Kinh Phụng Vụ),
nhưng thiết thấy các tín hữu Việt Nam vẫn quen đọc kinh này theo bản
dịch phổ thông, nên tôi đã phổ nhạc theo bản dịch phổ thông này, với mong ước
đơn sơ là giúp cho các tín hữu được thêm lòng tin tưởng vào lời cầu bầu của Mẹ
và thêm lòng yêu mến Mẹ hơn mỗi khi “ngân nga” lời kinh “Lạy Nữ Vương” này. Bản nhạc này đã được Imprimatur,
nghĩa là được phép sử dụng trong phụng vụ.
Xin
Đức Maria Nữ Vương luôn cầu bầu cùng Chúa cho chúng ta. Amen.
Lm.
Giuse Vũ Thái Hòa
---
* Giả thuyết xác định bốn
tác giả kinh Salve Regina : thánh Bênađô (1090-1153), Đức Cha Pedro de Mezonzo
(† 1003), Đức Cha Adhémar de Monteil († 1098) và Hermann Contract (†
1054), tu sĩ người Đức. Các tài liệu và sách phụng vụ Việt Nam, dựa trên tài liệu
xác quyết của thế ký XIX, cho rằng tu sĩ Hermann là tác giả.
** “chủ bầu”
chứ không phải “Chúa
bầu” hoặc
“Chủ
bầu”. Khi nói Đức Mẹ là “chủ
bầu”, nghĩa là nói Đức Mẹ là trạng sư của chúng ta (advocata nostra), là
người đứng ra bào [bầu] chữa cho chúng ta trước mặt Chúa.
* Để tải bản nhạc PDF:
https://bit.ly/468xLEw
* Để tải bài nhạc audio MP3:
https://bit.ly/3QySATQ
* Để coi và nghe trên Youtube:
https://youtu.be/wNtD40SGLHs