Trần Mỹ Duyệt
“Nhóm Trừ Quỷ Bảo Lộc”.
Tôi đã nghe tên nhóm này từ lâu, và cũng đã đọc qua một số tài liệu, xem một
vài băng video của nhóm. Người khen cũng có mà phê bình cũng nhiều, chung qui
cũng chỉ vì bốn chữ “tâm linh” hay “mù quáng”.
Khi niềm tin đặt đúng
chỗ, đúng người nó sẽ dẫn ta đi đến một đời sống tâm linh phong phú, thánh
thiện, và bình an. Ngược lại, nếu nó bị đặt sai chỗ, sai người, nhất là khi bị
lợi dụng, bị khống chế bởi những hành động và quan điểm sai lầm, niềm tin sẽ dẫn
ta đến mê tín, dị đoan, cuồng tín, hay lạc giáo. Linh mục Mátthêu Nguyễn Khắc
Hy, P.S.S, Giám Đốc Chủng Viện Mẹ Lên Trời (Rector of Assumption Seminary) tại
San Antonio, Texas, một nhà thần học đã gọi nhóm này là “lạc giáo”. Trong video
ghi lại ngày 4 tháng 11, 2023, ngài không những đã gay gắt kết án “lạc giáo” mà
còn cho đó là “nhóm của qủy”. Theo linh mục thần học gia này, việc không vâng
lời bản quyền địa phương, và loại bỏ vai trò trung gian của Chúa Giêsu trong
chương trình cứu chuộc của Thiên Chúa là những sai lầm nghiêm trọng về đời sống
đức tin của người Kitô hữu.
TÂM LINH VÀ KHOA HỌC
Thứ
Năm, ngày 5 tháng 11 năm 2018, bác sỹ nội khoa Lương Huỳnh Ngân, và tôi đã
trình bày một đề tài liên quan với chủ đề “Quỷ Ám và Bệnh Tâm Thần”.
Là
một bác sĩ gia đình nhiều kinh nghiệm hành nghề tại Pháp 34 năm, ông cũng
nghiên cứu nhiều về tâm lý và tâm thần trước khi về nghỉ hưu tại Việt Nam. Bác
sỹ Ngân đã trình bày quan niệm của ông dưới cái nhìn của một bác sỹ y
khoa:
Có một thời gian cộng
đồng chúng tôi xôn xao vì chị H chia sẻ với anh chị em xin cầu nguyện cho gia
đình chị. Vốn nhà chị được xây trên một miếng đất vùng ngoại ô Sài gòn khi xưa
là một nghĩa địa. Bấy lâu nay chị chịu một tình cảnh vô cùng khổ sở.
Chồng chị nghiện rượu
ngày nào cũng say xỉn, ăn nói bừa bãi. Điều tệ hại nhất là đứa con 14 tuổi của
chị bị “quỷ ám”. Mỗi lần chị lấy sách Thánh Kinh ra đọc là nó “quậy” phá la lớn
tiếng, “bỏ ngay sách đó xuống!” Từ mấy tháng nay, giờ đến trường nó đi đâu chị
cũng không biết. Gia đình tìm hết thầy này, thầy nọ làm phép, cầu nguyện trừ
quỷ nhưng vô hiệu. Anh chị em khuyến khích nhau cầu nguyện cho gia đình chị,
xôn xao bàn tán.
Tuy ở xa nhưng tôi cũng
đến thăm và với khả năng nghề nghiệp quan sát và hỏi tận tình từ đầu các hiện
tượng. Cách đây hơn hai năm cháu từng có những “cơn” ăn nói hồ đồ, và nhất là
bị nhà trường từ chối không nhận nữa. Sau một thời gian được một bác sĩ tâm
thần khi xưa làm việc tại bệnh viện chuyên khoa Biên Hoà chữa trị. Một thời
gian theo thuốc tâm thần cháu được bình phục đi học bình thường trở lại, nhưng
mỗi tháng phải lên Biên Hoà tái khám. Sau đó gia đình quá bận ngưng thuốc chữa
trị. Cháu vẫn khoẻ đi học bình thường sau hai năm cháu mới có những phản ứng
như nói trên. Lúc bấy giờ gia đình không nghĩ đến tiền sử tâm thần. Trong lúc
quá đau khổ vì, một đàng người chồng cũng gây rối. Đứa con gái lớn và mẹ mới
nghiệm ra lý do nhà xây trên đất nghĩa địa, xin đây đó trừ quỷ… Sau khi theo
lời khuyên của tôi chị đem đứa trẻ trở lại Biên Hoà chữa trị vài tháng sau mọi
chuyện đã ổn trong nhà. Và nhờ lời cầu nguyện của cộng đồng sự bình an trở lại
cho chị và đứa con gái lớn, chồng chị nay đã cai rượu, cả nhà giữ đạo sốt sắng
như một gia đình Kitô hạnh phúc.
Tóm lại mỗi trường hợp
khó phân biệt, người Công Giáo chúng ta có may mắn trong một giáo phận có một
linh mục được Giám mục giao nhiệm vụ trừ quỷ. Nên cố gắng tìm gặp, không phải
nhất quyết để trừ quỷ nhưng trước tiên xin giúp nhận định có phải bị qủy ám hay
bệnh tâm thần.
Tôi không phủ nhận có ma
qủy và những người bị qủy ám. Nhất là Giáo Hội ý thức điều đó cho nên thường
trong giáo phận có linh mục trừ quỷ. Tuy nhiên trước khi vị linh mục này can
thiệp thì biết bao nhiêu người, tiếc thay là tín hữu có những nhận định không
dựa trên Giáo lý GHCG và Thánh Kinh: Sau khi chết không phải linh hồn con người
muốn đi đâu thì đi, hiện về quấy nhiễu hay trợ giúp người thân!
Sau khi chết linh hồn
con người chỉ có trong ba trạng thái: Sách Giáo Lý GH Công Giáo số 1022 nói rõ
- Mỗi người, ngay sau khi chết, lãnh nhận trong linh hồn bất tử của mình sự trả
công muôn đời cho mình trong cuộc phán xét riêng, cuộc phán xét đó quy chiếu
đời sống họ với Đức Kitô, để họ phải trải qua việc thanh luyện, hoặc họ được
lập tức được vào hưởng phúc trên trời, hoặc họ lập tức bị luận phạt muôn đời.
Có những trường hợp
không dễ phân biệt hiện tượng do tâm lý rối loạn; một hiện tượng tâm thần hay
hay do thần dữ, hoặc Thần Linh tác động. Tôi có một trải nghiệm khó quên sau
một ngày tham dự với nhóm Thánh Linh Âu Châu tổ chức tại Colmar một thành phố Pháp
cạnh biên giới Đức: người thì té ngã khi linh mục trình hào quang Thánh Thể,
người thì “nói tiếng lạ”, người thì “ cười như điên” (Fou rire) hay khóc không
ngừng được…Tôi có học trong Đại Học Y Khoa một ít về thôi miên, nên thấy phương
pháp hành sự khá giống.
Ra về tôi có hỏi một LM
Dòng tên, ngài nói chung không nói về nhóm Thánh Linh, có một dấu hiệu rõ là
thần dữ: khi đương sự nói thứ tiếng mà trước kia không bao giờ học. Thế nhưng
có khi họ nói thứ tiếng mà cả mình cũng không hiểu thì khó biết!
Tôi vẫn hoang mang tự
hỏi làm sao nhận định một hội đoàn, một phong trào hay một cá nhân nào dưới tác
động của thần dữ hay không, cho đến khi có lời giải đáp của Đức Cố Giám Mục Mai
Thanh Lương, từng có nhiệm vụ thiêng liêng tối cao đối với người Việt ở nước
ngoài. Ngài nói: “Khi những người ấy hay tổ chức ấy làm cho chúng ta gần Chúa
hơn là có dấu ấn của Chúa Thánh Thần, còn ngược lại hãy cẩn thận!” Thật vậy
ranh giới giữa bệnh tâm thần và quỷ ám rất mập mờ, nhưng sai lầm đáng tiếc
thường trong hướng bệnh tâm thần mà bó tay cho là qủy ám, trong lúc y khoa ngày
nay có thể giúp nhiều bệnh nhân… ít nữa trong các nước văn minh.
Những gì tôi chia sẻ
trên đây gần như chỉ là một biếm hoạ về ma quỷ, anh chị và tôi xem ra ít khi
phải đối diện. Nhưng Thánh Phêrô cảnh giác hơn, có lời khuyên chúng ta: “Anh em
hãy sống tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỷ, thù địch của anh em, như sư tử gầm
thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé” (1Pr 5:8-9a). Các chuyên gia về trừ quỷ của
Giáo Hội như cha Juan José Gallego, Dòng Đa Minh, cũng rất cảnh giác, cha là
chuyên gia trừ quỷ thuộc Tổng Giáo Phận Barcelona ở Tây Ban Nha. Ngài nói:
“Kiêu căng ngạo mạn là tội mà ma quỷ thích nhất, hình như chúng ta thường gặp
hơn trong mọi cộng đồng, nhất là cộng đồng Kitô, thứ mà ma quỷ ghét nhất”.
TÂM LINH VÀ TÂM LÝ
Phân tích giữa những dấu
chỉ giữa tâm linh và tâm lý là một việc làm phức tạp và tế nhị, đòi hỏi những
chuyên môn riêng biệt.
Phức tạp vì nó liên quan
đến hai ngành học đều mang đặc tính siêu hình gồm tâm linh học và tâm thần học.
Ngoài ra, trong lãnh vực tôn giáo, mối liên hệ này còn căn cứ trên những đòi
hỏi gắt gao của khoa thần học. Vì hễ một vấn đề nào mà khoa học không giải
thích được, hoặc không giải quyết thỏa đáng nó liền được chuyển qua cái nhìn
tâm linh lệch lạc, cuồng tín, mê tín, hoặc được gán ghép cho là điên loạn. Mà
theo quan niệm chung, điên loạn, tâm thần thì dính dấp tới ma quỷ, và được gọi
chung là qủy nhập hay qủy ám.
Tế nhị vì khi phân tích,
nhận định về đề tài này ít nhiều có đụng chạm đến tôn giáo, đến niềm tin.
QUỶ NHẬP HAY TÂM
THẦN?
Trong thực tế có hiện
tượng quỷ nhập không? Thưa có. Đức Ông Stephen Rossetti, linh mục thuộc Giáo
phận Syracuse, phó giáo sư nghiên cứu tại Đại học Công Giáo Hoa Kỳ, đã tích cực
tham gia vào mục vụ trừ tà trong 13 năm qua dẫn chứng và đưa ra nhiều trường
hợp ma qủy đã ảnh hưởng, đã nhập vào người ta, và chúng đã bị trừ khỏi. Những
tài liệu này chúng ta có thể tìm đọc trên trang web catholicexorcism.org của
ngài.
Thánh Kinh cũng ghi lại
những hiện tượng quỷ nhập (Mt 8: 28-32, Mc 1: 23-27, Mc 7: 24-30, Lc 9: 37-42).
Thông thường, trong hiện tượng quỷ nhập bao giờ cũng có hai yếu tố: yếu tố qủy
và yếu tố đối tượng của việc nhập hồn. Chúa Giêsu trong ba năm rao giảng Tin
Mừng, đã thực hiện 37 phép lạ và được cả 4 Thánh Ký ghi lại. Đặc biệt Thánh
Marcô ghi lại nhiều phép lạ nhất. Sau đây là 4 trường hợp Ngài đã trừ quỉ,
gồm:
-Trừ quỷ cho một em bé
(Matthew 17:14-21, Mark 9:14-29, và Luke 9:37-49).
-Trừ quỷ cho người mù và
câm (Matthew 12:22-32, Luke 11:14-23, và Mark 3:20-30).
-Trừ quỷ cho hai người
sống ở mồ mả miền Gerasenes (Matthew 8:28-34, Luke 8:26-39, và Mark 5:1-20).
-Trừ quỷ cho con gái
người phụ nữ Syrophoenician (Mark 7:24 -30, và Matthew 15:21-28).
Không những Ngài trừ
quỷ, Chúa Giêsu còn ban quyền này cho các Tông Đồ: “Đức Giêsu tập họp Nhóm Mười
Hai lại, ban cho các ông năng lực và quyền phép để trừ mọi thứ quỉ và chữa các
bệnh tật” (Luca 9:1).
Ngoài các Tông Đồ, những
người mà Chúa Giêsu cho quyền trừ quỉ, nhiều người khác nữa, gồm những kẻ tin
ma thờ ma qủy, những kẻ cho ma quỉ dùng thân xác, tinh thần của mình để làm
công cụ cho chúng, những người này một nghĩa nào đó cũng làm được những dấu lạ,
cũng nói tiên tri, và cũng trừ quỷ được. Họ là những người mà Phúc Âm đã nhắc
đến như những phường gian ác: “Vào ngày ấy nhiều người sẽ nói với ta, ‘Lạy
Chúa, Lạy Chúa, chúng tôi đã chẳng nhân danh Ngài mà nói tiên tri, và trừ quỷ
sao? Và chúng tôi đã chẳng nhân danh Ngài mà làm những dấu lạ sao?’ Và ta sẽ
nói với họ, ‘Ta không
biết các người; hãy đi khỏi mặt ta, những phường gian ác’” (Mt 7:21-23). Do
đó, nếu Nhóm Trừ Quỷ Bảo Lộc có làm được một vài dấu lạ, nói tiên tri, hoặc trừ
quỷ thì cũng không có gì đáng ngạc nhiên.
Ở những bệnh nhân tâm lý
hoặc tâm thần, mặc dù họ có những dấu hiệu tương tự bị quỷ nhập như cười nói vu
vơ, nói chuyện một mình, hoang tưởng, ảo tưởng, hoặc ảo giác, tuy nhiên, đây là
những triệu chứng của tâm bệnh chứ không phải là qủy nhập hoặc qủy ám.
Hội chứng ảo tưởng, ảo
giác, ảo ảnh thuộc bệnh lý. Những bệnh nhân trầm cảm (depression) hoặc tâm thần
phân liệt (Schizophrenia) họ còn bị những triệu chứng như chán nản, mất ý chí, thất
vọng, tự kỷ, muốn tự tử... Và tất cả những yếu tố ấy là căn tố bất ổn về tâm
lý, thể lý như Bác sỹ Ngân đã trưng dẫn khi nói về em bé 14 tuổi được cho là bị
qủy ám.
Tóm lại, trong nhiều
trường hợp để phân biệt đâu là qủy nhập, việc đầu tiên cần làm là định bệnh và
khảo sát những hiện tượng tâm lý bất ổn và tâm bệnh, do các bác sỹ tâm thần
(psychiatrist) và bác sỹ tâm lý (psychologist).
TRỪ QUỶ HAY BỊ QUỶ KHỐNG
CHẾ?
Nhóm Trừ Quỷ Bảo Lộc có
trừ được quỷ không? Họ có làm được phép lạ không? Nếu có thì bao nhiêu trường
hợp đã được thẩm định và công nhận một cách hợp pháp theo giáo luật, và theo
những kết quả kiểm chứng của khoa học?
Trừ quỷ? Chắc chắn là
không vì theo phân tích của Lm. Nguyễn Khắc Hy, họ đã từ chối vâng lời giáo
quyền, và chối bỏ vai trò trung gian của Chúa Giêsu, được Chúa Cha “trực tiếp
mặc khải”. Như vậy họ hoạt động cho ai và nhân danh ai? Lm. Juan
José Gallego, Dòng Đa Minh, chuyên gia trừ quỷ thuộc Tổng Giáo Phận Barcelona ở
Tây Ban Nha đã nói: “Kiêu căng ngạo mạn là tội mà ma quỷ thích nhất, hình như
chúng ta thường gặp hơn trong mọi cộng đồng, nhất là cộng đồng Kitô, thứ mà ma
quỷ ghét nhất”.
Những phép lạ? Có bao
nhiêu phép lạ đã được thực hiện do Nhóm Trừ Quỷ Bảo Lộc? Việc một người phụ nữ
mang thai mà không có quan hệ tình dục với chồng phải chăng đó là phép lạ? Đã
có bao giờ những người tự cho mình được ơn lạ thụ thai trong những trường hợp
như vậy can đảm đi qua một cuộc trắc nghiệm, phân tích di truyền học chưa? Kết
quả phân tích DNA nếu được thực hiện một cách đầy đủ đúng với những đòi hỏi của
khoa học sẽ cho biết người con đó mang những dòng di truyền nào? Một cách rõ
ràng, cha đứa trẻ đó là ai? Vì không thể có trường hợp người mẹ thụ thai mà
không có sự can thiệp của tinh trùng người cha.
Ngoài ra, đã có bao
nhiêu trường hợp được cho là những phép lạ do Nhóm Trừ Quỷ Bảo Lộc thực hiện
hội đủ những điều kiện khảo cứu của y khoa, tâm lý, tâm thần, và thần học? Hoặc
đó chỉ là những tin tưởng, đồn đoán do cảm tính, và sự tin tưởng cuồng tín? Vì
để được công nhận là những phép lạ, những trường hợp này phải trải qua những
kiểm chứng gắt gao của khoa học bao gồm y khoa, tâm lý, tâm thần, cũng như sự
công nhận của Giáo Hội. Nếu bỏ qua những yếu tố khách quan trên để rồi lao đầu
vào tin tưởng cách mù quáng, thì đó là hành động bị quỷ khống chế thay vì trừ
quỷ.