LỄ CHÚA THÁNH THẦN HIỆN XUỐNG
Cv 2:1-11; Tv 104; 1Cr 12:3-7, 12-13; Ga
20:19-23)
Bác sĩ
Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Lúc ấy, các tông đồ đang tụ
họp cầu nguyện ở lầu trên cùng với đức Maria Mẹ Thiên Chúa thì bất ngờ như có
một luồng gió thổi mạnh vào các ông và hình lưỡi lửa hiện trên đầu mỗi người.
Tức thì tâm hồn các ông tràn ngập sức mạnh một cách lạ kỳ.
Chúa Thánh Thần Hiện Xuống
xẩy ra sau lễ Phục Sinh năm mươi ngày. Đây là dấu hiệu khởi đầu sứ mệnh truyền
giáo của Giáo Hội, một sứ mệnh vượt qua tất cả mọi trở ngại của con người vì có
sức mạnh chúa Thánh Thần hướng dẫn.
Câu chuyện chúa Thánh Thần
hiện xuống mà Luca kể trong công vụ tông đồ (Cv 2:1-13) gồm phần mở đầu là bài
giảng của Phero tuyên xưng đức Giesu phục sinh cùng ý nghĩa ngôn
sứ của Chúa (c.14-36) và sự đáp ứng thuận lợi của khán thính giả (2:37-41). Mười
hai tông đồ, lúc bấy giờ chưa chính thức được gọi là ngôn sứ của đức Giesu nên
bị giáo quyền địa phương ở Jerusalem khiển trách. Họ là những kẻ đã âm mưu giết
chúa Giesu, lúc này đang muốn ngăn cản làn sóng uy tín đang lên của chúa Giesu.
Thánh vịnh 104 cho biết Chúa Thánh Thần là hơi thở của Thiên Chúa mà những Kito
hữu đã nhận được cũng là Thần Khí đã gìn giữ và canh tân tất cả mọi tạo
vật.
THÁNH PHAOLO NÓI VỀ ƠN ĐẶC SỦNG CHÚA THÁNH THẦN
Thánh Phaolo nhắc nhở tín
hữu Corinto qua bài đọc 1 hôm nay (1Cr 12:3b-7, 12-13), là chúa Thánh
Thần ban nhiều ơn khác nhau là có ý nghĩa cả. Nó sẽ tồn tại mãi mãi không bao
giờ hết hiệu lực. Người Kito hữu được kêu gọi để đoàn kết thành một đơn vị duy
nhất, trong đó cuộc sống của tất cả mọi người thuộc mọi dân tộc, mọi quốc gia
và tôn giáo đoàn tụ lại trong một đức Giesu Kito.
Ân sủng xuất thần hoạt động
là một cảm nghiệm chung của người Kito hữu thời sơ khai khi tin nhận biết đức
Kito. Nhưng tín hữu Corinto lại có những nhận định không đồng đều về một số hiện
tượng, nhất là về tiếng nói, làm sai lệch luật của phụng vụ. Thánh Phaolo nhắc
nhở họ là hiện tượng xuất thần phải được nhận định theo kết quả. Sức mạnh để
tuyên xưng đức Giesu là Thiên Chúa là do Chúa Thánh Thần ban, vì vậy chúa Thánh
Thần không thể thúc đẩy người ta xúc phạm Thiên Chúa được. Cũng có một số hình
thức chung cho các ân sủng, dù rất đa dạng: Tất cả đều là ân sủng (Charismata)
từ ngoài đến; nhưng tất cả chỉ là hình thức phục vụ (diakoniai), để diễn tả mục
đích và hiệu quả của nó; tất cả chỉ là công việc (energemata) trong đó có Thiên
Chúa hành động. Thánh Phaolo kết hợp tất cả những hình thức đó lại thành điều
mà khoa thần học sau này gọi là Chúa Thánh Thần, một trong ba ngôi Thiên Chúa.
Hình ảnh một thân xác
(c.12-16) cho thấy mối tương quan giữa đức Kito và các tín hữu (c.12). Phaolo
cũng áp dụng hình thức này vào Giáo Hội. Nhờ bí tích Thanh Tẩy mà tất cả mọi
người –dù khác giới tính, màu da, dân tộc hay nguồn gốc xã hội- vẫn liên hợp
với nhau thành một tổ chức. Như vậy mỗi chi thể đều có những nhiệm vụ riêng
nhưng không làm suy giảm hay đánh mất tính duy nhất của thân thể.
NGƯỜI THỔI HƠI THỜ VÀO CÁC ÔNG
Gioan (Ga 19:20-23) lại diễn
tả Chúa Thánh Thần một cách khác. Đức Giesu phục sinh thổi hơi Chúa Thánh
Thần vào các tông đồ. Sức mạnh của Chúa Thánh Thần không những chỉ cho phép
mà còn ban cho các tông đồ quyền tha hay kìm buộc tội lỗi. Người chính thức sai
các ông đi khắp thế giới như Người được Chúa Cha sai đến thế gian. Hơi thở của
đức Giesu thổi vào các tông đồ ở lầu trên gợi nhớ lại sách Khải Huyền (Kh 2:9)
Thiên Chúa hà hơi vào “người đầu tiên” và ban cho ông sự sống. Sự sống của ông
Adong đến từ Thiên Chúa, bây giờ sự sống thần linh mới của các tông đồ đến từ
đức Giesu.
NHỮNG GÓC CẠNH CỦA CHÚA THÁNH
THẦN
Nhận biết Chúa Thánh Thần
phải nhìn dưới 3 khía cạnh:1-Tổng quát là mọi người chúng ta thuộc về Giáo
Hội. 2- Những quan niệm lý tưởng đang hoạt động trong Giáo Hội ngày
nay. 3- Giáo Hôi là Hy Vọng, biểu lộ sự hiện diện của Chúa Thánh Thần
trong Giáo Hội.
HÃY CẢM NGHIỆM CÙNG GIÁO HỘI “SENTIRE CUM ECCLESIA”
Lễ Chúa Thánh Thần hiện
xuống được coi là ngày sinh nhật của Giáo hội. Qua phép Thanh Tẩy, chúng ta tự
hiến để phục vụ đức Kito thì cũng phải tự hiến để phục vụ Giáo Hội. Thánh
Ignatio thành Loyola đã suy niệm rất sâu xa về vấn đề này và khuyến khích chúng
ta “Hãy cảm nghiệm cùng Giáo Hội/Sentire cum ecclesia”. Lễ Chúa Thánh
Thần hiện xuống một lần nữa mời gọi chúng ta cùng bước đi với Giáo Hội, thở
cùng một nhịp với Giáo Hội, hy vọng cùng với Giáo Hội, cảm nghiệm cùng Giáo
Hội. Chúng ta nên tự hỏi: Giáo Hội có ý nghĩa gì đối với cá nhân mỗi
người chúng ta? Cá nhân tôi có tương quan gì với Giáo Hội không? Tôi có mến yêu
Giáo Hội không? Tôi có cảm thấy Giáo Hội yêu thương tôi không?
VƯỢT QUA LÝ TƯỞNG
Sau công đồng Vatican II,
một số trong chúng ta bị kẹt trong những tranh luận lý tưởng. Chúng ta phân vân
giữa hai phe tả và hữu, bảo thủ và cấp tiến, nam và nữ, giáo phẩm và giáo dân,
tương lai và hiện tại. Tình trạng bảo thủ trong Giáo Hội và cộng đồng cũng như
tình trạng phân cực giữa các phe nhóm trong giáo hội có thể làm chúng ta e ngại
không dám đề cập một cách sâu xa và rõ ràng những vấn đề chúng ta đang đối
diện. Bất cứ vấn đề gì còn lấn cấn và biến đổi nơi chúng ta thì cũng sẽ lây lan
đến những người khác và thế hệ kế tiếp. Khi chúng ta thất vọng, vô lý, hẹp hòi,
thích chỉ trích, hà khắc với những màu nhiệm của Giáo Hội, là chúng ta đã phản
bội chính chúng ta là những kẻ mang niềm vui, hy vọng và sự thật. Niềm vui có
hiện diện trong chúng ta như là những chứng nhân Kito hữu không? Cái gì đã ngăn
cản chúng ta và cộng đồng làm chứng nhân niềm vui cho đức Giesu Kito, niềm tin
Công Giáo và Giáo Hội?
CHÚA THÁNH THẦN LÀ BIỂU HIỆU CỦA HY VỌNG
Hy vọng là một biểu hiệu của
Thần Linh Thiên Chúa trong ngày lễ trọng này. Chúng ta ai cũng có lúc cảm thấy
như bị hụt hẫng, hoang mang vì con thuyền Giáo Hội. Cơn bão kinh hoàng đã từ từ
chụp lên tất cả chúng ta và hiện vẫn còn đè nặng trên Giáo Hội do cả bên ngoài
lẫn bên trong. Một số người có thể dễ dàng nhìn thấy tình trạng đó; chúng ta bi
quan, thất vọng, chán nản, có khi tỏ vẻ cay đắng. Bình thường thì hy vọng là
tin rằng rồi ra mọi sự sẽ đưa đến tốt đẹp. Hy Vọng là một từ mà ta thường
dùng hàng ngày, nhưng đó không phải là hy vọng của người Kito hữu. Người
Kito hữu chúng ta phải là những hình ảnh của hy vọng, của một người có viễn
kiến mới, một người nhìn thế giới qua những lăng kính khác nhau của đức Kito,
của chúa Thánh Thần và của Giáo Hội. Xin Chúa Thánh Thần là sức mạnh hiện diện
và giúp Giáo Hội VN, mổi người chúng ta niềm Hy Vọng cho một ngày mai tươi
sáng…
DẤU CHỈ THỜI ĐẠI VÀ DẤU CHỈ HY VỌNG
Công đồng Vatican II khuyến
khích người Kito hữu nên đọc những dấu chỉ của thời đại. Đức Gioan XXIII, coi
đó là những dấu chỉ của hy vọng và cái nhìn về một vương quốc ở giữa chúng ta.
Vì nó không phải là một vương quốc trần thế, nên không thể xác định rõ ràng vị
trí của nó, nhưng thực sự nó đã hiện diện, được nuôi dưỡng bởi bí tích Thánh
Thể, được đúc khuôn sản xuất ở mọi xã hội và sẽ tiếp tục như vậy mãi mãi. Vương
quốc này tự nó được biểu hiện qua những ân sủng của chúa Thánh Thần như đức
khôn ngoan, ơn hiểu biết, hợp nhất công đồng, cố vấn, lòng can đảm, sự thông
minh, bác ái và kính sợ Thiên Chúa. Hoa trái của chúa Thánh Thần biến vương
quốc thành cụ thể biểu hiện qua Tình Yêu, Niềm Vui, An Bình, Nhẫn nại, Tử Tế,
Tốt Lành, Nhẫn Nhục, Dịu Dàng, Khiêm Tốn, Tiết Dục, đức Trong Sạch. Nó cũng có
thể theo thể thức ‘con đường tiêu cực/via negativa’ và nói rằng ở đó
không có vương quốc. Nơi nào không có công lý, hòa bình, chia sẻ, tin tưởng,
tha thứ thì ở đó không có vương quốc. Nơi nào có oán thù, ghen ghét, ngờ vực,
ghét bỏ, vô cảm, vô lề luật, hoan lạc bừa bãi, đa nghi chỉ trích, ở đó không có
vương quốc và chắc chắn không có sự sống.
HÃY RA CHỖ NƯỚC SÂU MÀ THẢ LƯỚI- “DUC IN ALTUM”
Đức tin không thể đo lường
được, do đó không thể phán xét sự sinh động của Giáo Hội dựa vào những tiêu
chuẩn trần thế và những con số thống kê như người đời thường làm. Lửa Chúa
Thánh Thần thúc dục chúng ta khám phá ra chiều sâu, bề rộng và vẻ đẹp huy hoàng
của sứ mệnh Giáo Hội. Điều kiện cho những người có lý tưởng xây dựng Giáo Hội
là phải có tư tưởng lớn và cật lực làm việc, sẵn sàng rương buồm ra xa chỗ nước
cao và xâu để thả lưới, “Duc in altum”. Chúng ta cần có một viễn kiến sắc bén
và xác tin vững chắn vào sự toàn thắng tội lỗi và cái chết của đức Giesu trên
thập giá. Cá nhân hay cộng đồng không có viễn kiến, Giáo Hội không sứ mệnh cũng
giống như một người cô độc, không liên đới. Có Chúa Thánh Thần ngự trị trong
chúng ta là chúng ta có sức mạnh, dù bề ngoài có vẻ yếu đuối như thánh Phao lo
đã nói: “…Khi tôi yếu là lúc tôi mạnh” (2Cr 12:10).
SỰ HIỆN DIỆN CỦA CHÚA THÁNH THẦN LÀ MỘT BẢO ĐẢM
Lấy gì làm bảo đảm chắc chắn
là có chúa Thánh Thần hiện diện ở trần thế và trong Giáo
Hội? Câu trả lời là NIỀM
VUI. Nếu có niềm vui hiện diện thì bạn có thể chắc chắn là Chúa Thánh Thần đã
làm cái gì đó qua ân sủng đặc biệt của Ngài. Thánh Augustine, tổ phụ Giáo Hội
đã cho thấy những cảm nghiệm của ngài vể niềm vui này như sau:
“Khi người ta phải làm
việc cực nhọc thì người ta thường hay hát nghêu ngao tỏ vẻ ta vẫn vui. Nhưng
khi niềm vui tràn đầy và những lời ca không còn đủ để diễn tả niềm vui ấy thì người
ta chỉ còn ngân âm a giọng điệu của bài hát.. Sự vui mừng hân hoan này là gì?
Bài hát ca hoan này là gì? Phải chăng là một bản hòa tấu diễn tả một tâm hồn
bừng khởi niềm vui mà tự nó không thể nào diễn tả nổi. Niềm vui hân hoan này
thuộc về ai? Thuộc về Thiên Chúa là đấng cũng không thể nào diễn tả ra được.
Nếu lời ca không đến và không giữ yên lặng thì bạn có thể làm gì khác ngoài
việc để cho nó bay bổng lên không trung? Đây chính là bản nhạc của Chúa Thánh
Thần.”
Mừng lễ sinh nhật Giáo Hội
hôm nay, chúng ta cùng nhau tung hô lời cảm tạ Chúa Thánh thần đã liên tục kêu
gọi chúng ta phải trung thành và hân hoan vui mừng.
Lạy Chúa Thánh Thần,
Xin hãy đến…tràn ngập tâm
hồn người tín hữu tôi tớ Chúa.
Xin hãy đốt lửa tình yêu
Chúa trong chúng con
Xin hãy biến chúng con thành
chứng nhân vui mừng
Của hy
vọng trong Giáo Hội!
Xin hãy giúp chúng con vượt
qua những ảo tưởng
Từng chia rẽ và
làm chúng con mù quáng
Lạy Chúa, Xin hãy gửi Thần
linh Chúa đến với chúng con
Và canh tân bộ
mặt trái đất và diện mạo Giáo Hội, diện mạo cộng đồng chúng con
Chính bộ mặt
chúng con và tâm hồn chúng con. Amen
NTC