Chúa Nhật XIX Thường Niên C

Kn 18:6-9; Tv 33; Dt 11:1-2, 8-9 / 11:1-2, 8-12; Lc 12: 32-48  

Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD  

SÁCH KHÔN NGOAN 

Sách được đặt tên là Sách Khôn Ngoan vì dựa theo vua Solomon là một trong những vị vua khôn ngoan nhất. Sách Khôn Ngoan đã được dùng làm sách giáo khoa cho giới trẻ Israel lúc đó đang sống theo văn hóa Hy Lạp từ năm 300 BC đến 200 AD. Người Do Thái được biết đến nhờ một nền văn hóa sáng ngời ở chung quanh, và có lẽ sợ người ta coi những tập tục cổ truyền của mình thấp kém, không có giá trị bằng những truyền thống của Ai Cập nên mới có sách Khôn Ngoan. Sách gồm những lời hay ý đẹp gọi là “khôn ngoan”, những lời bàn về luân lý, triết học, những lời xin tha thứ về tôn giáo, khoa học hay thuật nói và viết. Tác giả cố gắng giáo dục và xây dựng niềm tin Do Thái nơi những người ngoại quốc sống chung quanh họ. 

Bài đọc 1 hôm nay (Kn 18:6-9) lấy ở phần cuối của sách Khôn Ngoan, phần cầu khẩn Thiên Chúa là đấng giải phóng dân Người. Một trong những cao điểm của bản văn là vinh danh Thiên Chúa vì quyền lực hùng mạnh đã hủy giệt những đứa con đầu lòng người Ai Cập, đồng thời giải phóng dân Người. Israel được cứu vì “họ đợi chờ người công chính được cứu vớt” (c.7). Dân Ai Cập đã bị tiêu giệt bởi vì không nghe lời Chúa. Dân Israel vì biết lắng nghe lời Chúa nên đã được cứu vớt.

HÌNH ẢNH NIỀM TIN TÔN GIÁO 

Thư Phaolo gửi tín hữu Do Thái chương 11 đã dựa vào những biến cố trong Cựu Ước để làm nổi bật những hình ảnh về Niềm Tin tôn giáo, vững chắc và không nhân nhượng trước bất cứ chướng ngại nào. 

Bài đọc 2 (Dt 11:1-2, 8-19) được diễn tả theo thứ tự thời gian: câu 3-7 dựa trên 9 chương đầu của sách Khởi Nguyên; câu 8-22 dựa trên thời kỳ các Tổ Phụ; câu 11: 23-31 dựa vào thời kỳ Mai Sen; câu 11:32-38 dựa vào lịch sử sách Các Quan Phán, các Tiên Tri và các vị tử đạo Maccabe. 

Thánh Phaolo đã diễn tả niềm tin do Tân Ước đưa ra một cách rất bao quát và mãnh liệt, nhưng không chú trọng đến định nghĩa thần học và kỹ thuật viết. Ngoài ra vì nhu cầu của các tín hữu, tác giả nhấn mạnh những điều mà niềm tin buộc phải làm chứ không nói đức tin là gì. Qua niềm tin, Thiên Chúa bảo đảm những ơn phúc Người sẽ ban như chúng ta hy vọng. Tin thì những điều Người đã hứa chắc chắn rồi sẽ đến (11:1). Vì tin tưởng vào tương lai như Chúa hứa, những nhân vật trong thư (Dt 11:3-38) chính là những người được Thiên Chúa điều động (11:2). Người Kito hữu càng có lý do mạnh hơn để nắm chắc niềm tin của mình, vì không giống như những nhân vật trong Cựu Ước, họ nhận thấy việc hoàn thành lời hứa của Thiên Chúa đã khởi đầu bởi đấng thiên sai rồi (11:39-40). 

Cũng cần nhắc lại lời của HY John Henry Newman trong bài giảng của ngài nói về bức thư gửi tín hữu Do Thái này: “ Vậy thì, một là phải có Niềm Tin, hai là phải chấp nhận lời hứa vì niềm tin. Niềm Tin tự nó không liên hệ đến việc tiếp nhận lời hứa.”

CHÚA GIÊSU TRỞ LẠI VINH QUANG

Toàn thể bài Tin Mừng hôm nay (Lc 12:32-48) liên quan đến tầm hiểu biết của Thánh Luca về thời cánh chung và sự trở lại của Chúa Giêsu. Thánh Luca cho độc giả thấy điều quan trọng là phải tin vào những giáo huấn của chúa Giêsu ở thời kỳ tiền quang lâm. 

Bài Tin Mừng phản ảnh những vấn nại của người Kito hữu thời sơ khai là họ

tin rằng Chúa Giêsu sẽ trở lại vinh quang một ngày không xa nhưng đã không xẩy ra sớm như vậy. Được viết khoảng hơn nửa thế kỷ sau khi Chúa chịu chết, bản Phúc Âm cần phải nói đến những ưu tư này để cộng đồng đừng nản chí bởi vì họ đã chờ mong ngày Chúa trở lại từ lâu rồi. 

Dụ ngôn những người đầy tớ trung thành nói lên vấn nại này. Tư cách của người quản lý ra sao khi ông ta tin chắc rằng chủ sẽ trở về? Hình ảnh trình bày trong Phúc Âm là hình ảnh một ông chủ trở về sau một thời gian xa nhà. Khuynh hướng và thái độ của nhân viên, thợ thuyền thế nào khi ông chủ đi vắng? Sao lãng, thờ ơ ! Những kẻ sao lãng sẽ bị bắt gặp đang ngủ khi chủ về. Vì vậy cần phải có niềm tin và trung thành với niềm tin ấy, xác tín sẽ có phán xét và thưởng phạt công minh ngày Chúa Kito trở lại. 

Dù ngày Chúa trở lại có trì hoãn thì sứ điệp cũng đã rõ ràng: Hãy sẵn sàng! Sự trung thành sẽ được thưởng tùy theo mức độ. Thiếu trung thành có thể là thiếu niềm tin, dĩ nhiên sẽ bị phán xét. Bản Tin Mừng đã xác định rõ ràng Nước Trời là mối ưu tư cuối cùng của chúng ta. Nước Trời không phải do tài giỏi khôn khéo của người đời mà có. Nó hoàn toàn là tặng phẩm do Thiên Chúa ban. Chúa Giêsu đã xác định mức độ ưu tiên của nó: “Kho tàng của ngươi ở đâu thì lòng trí của ngươi ở đó.”(Lc 12:34) 

Chúa Giêsu đã nhắc đến những công tác ưu tiên của những vị lãnh đạo trong Giáo Hội. Người đời thường coi quyền lực, tiền bạc, thành công, đắc nhân tâm là ưu tiên. Người lãnh đạo đôi khi chọn quyền lực hơn là công lý, coi quyền lực là mối quan tâm tột cùng. Những bài đọc Kinh Thánh hôm nay giúp chúng ta thẩm định sự tưu tiên và giá trị của những ưu tư cuối cùng của chúng ta về Nước Trời. Nhà lãnh đạo hơn bao giờ hết phải là đầy tớ khiêm nhường. Chúa Giêsu đã nói về trách nhiệm của vị lãnh đạo như sau: Những ai được nhiều thì sẽ bị đòi nhiều; những ai được trao phó nhiều thì bị đòi hỏi nhiều” (Lc 12: 48). Địa vị càng cao thì đòi hỏi càng nhiều và trách nhiệm càng lớn.

SÁU ĐẦY TỚ TRUNG THÀNH MỚI CỦA GIÁO HỘI 

Vào Chúa Nhật 17 tháng 10 năm 2010, Biển Đức XVI đã phong thánh cho 6 vị thánh mới tại Công Trường thánh Phêro. Đó là những vị: Thánh Stanislaw Soltys, người Ba Lan, chết năm 1489; thánh Candida Maria Giêsu, người Y Pha Nho, qua đời năm 1912; thánh Camilla Battista da Varano, người Ý, qua đời năm 1524 và thánh Giulia Salzano, cũng người Ý, qua đời năm 1929; thánh Andre Bessette, người Gia Nã Đại, qua đời năm 1937; và thánh Mary Thánh Giá MacKillop, người Úc, qua đời năm 1909. Những vị thánh vừa kể chắc chắn có cuộc sống của người đầy tớ trung thành mà thánh Luca nói tới trong câu chuyện Phúc Âm hôm nay. Chúng tôi xin được nêu lên cuộc sống đặc biệt của thánh Mary MacKillop, vị thánh đầu tiên của Úc Đại Lợi.

THÁNH MARY THÁNH GIÁ MACKILLOP  

Thánh nhân sinh năm 1842, cha mẹ là người Tô Cách Lan di dân đến Úc  lập nghiệp. Thánh Mary MacKillop đã để lại một di sản vĩ đại cho nước Úc, nhất là hệ thống giáo dục Công Giáo quan trọng với những thành tích của một Tu Hội do bà lập ra ở Nam Úc năm 1866 khi bà mới 24 tuổi. Mary đã thiết lập một nhà dòng nữ Những Chị Em Thánh Giuse Trái Tim Cực Thánh chuyên phục vụ người nghèo, đặc biệt ở những vùng quê hẻo lánh. Các chị theo những nông dân, thợ hầm mỏ, công nhân đường rầy vào sâu nơi những miền xa xôi vắng vẻ. Bất cứ họ làm việc cực nhọc đau khổ thế nào, các chị cũng chia sẻ với họ niềm cơ cực ấy. Các chị đã đầu tư mọi nghị lực vào những hoạt động xã hội dân sinh, lập những viện mồ côi cho trẻ em không cha mẹ và những ngôi nhà làm nơi trú ngụ cho di dân và phụ nữ. 

Mẹ Mary cương quyết bảo vệ những gì Mẹ tin đã đụng chạm với những vị lãnh đạo tôn giáo thời đó. Sự căng thẳng liên hệ cả đến vấn đề giáo dục, và kết quả Mẹ bị Giám Mục phụ tá sở tại rút phép thông công năm 1871. Giám mục cáo buộc Mẹ là đã khuyến khích các trường học của mẹ không vâng lời. Việt rút phép thông công này được giải 6 tháng sau và, lúc gần chết trên giường bệnh, giám mục công nhận là mình đã sai lầm. 

Năm 1883, Mẹ Mary lại một lần nữa đụng chạm với Giáo Hội. Một giám mục khác yêu cầu Mẹ ra khỏi địa phận và Mary chuyển trụ sở nhà Mẹ về Sydney, ở đó Mẹ qua đời vào ngày 8-8-1909. Trước khi qua đời, mọi người đủ mọi thành phần đã coi Mẹ như một vị thánh sống rồi.

CỐ GẮNG ĐỂ THẤY CHÚA GIÊSU  

Đặc tính nổi bật của Thánh Mary MacKillop là không bao giờ tỏ ra cay đắng chống lại các bề trên trong Giáo Hội dù họ là những người phản đối Mẹ rất mãnh liệt. Cử chỉ tha thứ của mẹ đã được bổ túc bằng những việc làm vượt mức của tu hội của mẹ. Trong một bài giảng ngày phong thánh cho Mẹ tại Úc năm 1995, Đức Gioan Phaolo II đã nói về Mẹ như sau: “Với vẻ dịu hiền, sự can đảm và lòng trắc ẩn, Mẹ đã là người loan báo Tin Mừng trong số những người “chiến đấu” đơn độc và cư dân nơi nhà tranh đất vách, ổ chuột, bùn lầy nước đọng. Mẹ Mary Thánh Giá biết rằng, đằng sau tình trạng dốt nát, khốn khổ và tang thương mà Mẹ đã gặp còn có những người, nam có nữ có, thanh niên thiếu nữ, đang khao khát Thiên Chúa và sự công chính. Mẹ biết, bởi vì mẹ chính là con trẻ thực sự của thời gian và không gian của mẹ: Con gái của người di dân, những người luôn luôn phải chiến đấu để xây dựng cuộc sống cho chính mình nơi miền đất mới. Câu chuyện của Mẹ nhắc nhở chúng ta phải hân hoan chào đón mọi người, tiếp cận với những người cô đơn, những kẻ bị cướp đoạt và những người bất hạnh thiệt thòi. Cố gắng tìm kiếm vương quốc Thiên Chúa và lẽ công chính của Người tức là cố gắng để thấy Chúa Kito nơi kẻ xa lạ, để gặp Người nơi họ và giúp đỡ họ đi gặp Chúa nơi mỗi người chúng ta!”

ĐÔI LỜI KẾT: TỰ DO TRONG TANG THƯƠNG XÁO TRỘN 

Bài đọc I hôm nay trong sách Khôn Ngoan đưa ra cho chúng ta câu hỏi cần suy niệm: Có thực là trong những lúc ảm đạm nhất và nhiều thách đố nhất của cuộc sống, chúng ta lại thấy chúng ta có quá nhiều tự do không? Điều này không nói lên được cuộc hành trình anh hùng của thánh nữ Mary MacKillop hay sao? Đã có bao nhiêu lần đau khổ lại dẫn đưa chúng ta tới vui mừng và an ủi trong lúc bề ngoài đầy dẫy xáo trộn tang thương? 

Cuộc đời của Thánh Nữ Mary MacKillop chính là hình ảnh sống động diễn nghĩa rõ ràng những bài kinh thánh hôm nay, nhất là 2 câu sau: “Họ đã không được hưởng những điều Chúa đã hứa nhưng từ xa họ đã trông thấy và đã chào đón chúng và nhận biết mình là ngoại kiều hay khách lạ trên trái  đất, vì những người nói như vậy cho thấy họ là những người đang đi tìm quê hương” (Kn 11:13-14), và “Ai là người quản lý trung thành và khôn ngoan mà ông chủ sẽ giao trách nhiệm coi sóc người làm trong nhà để phân phát thức ăn đúng giờ đúng lúc?Thật là phúc đức cho đầy tớ nào làm như vậy khi ông chủ trở về? (Lc 12:42-43) 

Đó chính là sứ điệp mà Chúa Giêsu Kito đã gửi cho mỗi chúng ta và muốn chúng ta tuân giữ để được vào vương quốc của Người.

Fleming Island, Florida

August  11, 2013

NTC