HIỆP SỐNG TIN MỪNG
CHÚA NHẬT V MÙA CHAY C
Is 43,16-21 ; Pl
3,8-14 ; Ga 8,1-11
I. HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Ga
8,1-11
(1) Còn Đức Giê-su
thì đến núi Ô-liu. (2) Vừa tảng sáng, Người trở lại Đền thờ. Toàn
dân đến với Người. Người ngồi xuống giảng dạy họ. (3) Lúc đó, các
Kinh sư và người Pha-ri-sêu dẫn đến trước mặt Đức Giê-su một phụ nữ bị
bắt gặp đang ngoại tình. Họ để chị ta đứng ở giữa, (4) rồi nói với
Người: “Thưa Thầy, người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình.
(5) Trong sách Luật, ông Mô-sê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng
đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy nghĩ sao? (6) Họ nói thế nhằm thử Người,
để có bằng cớ tố cáo Người. Nhưng Đức Giê-su cúi xuống lấy ngón tay
viết trên đất. (7) Vì họ cứ hỏi mãi, nên Người ngẩng lên và bảo họ:
“Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi”. (8)
Rồi Người lại cúi xuống viết trên đất. (9) Nghe vậy, họ bỏ đi hết,
kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi. Chỉ còn lại
một mình Đức Giê-su và người phụ nữ thì đứng ở giữa. (10) Người
ngẩng lên và nói: “Này chị, họ đi đâu cả rồi? Không ai lên án chị
sao?” (11) Người đàn bà đáp: “Thưa ông, không có ai cả”. Đức Giê-su
nói: “Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ
nay đừng phạm tội nữa!”.
2. Ý CHÍNH: Tin mừng hôm nay trình bày tình thương bao dung của Thiên
Chúa, thể hiện qua thái độ của Đức Giê-su đối với tội nhân phạm tội
ngọai tình. Câu chuyện được trình bày như một màn kịch gồm 3 hồi như
sau:
- Hồi một (x Ga 8,1-5): Các Kinh sư
và người Pha-ri-sêu giải một phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại
tình đến yêu cầu Đức Giê-su cho biết phải xử lý tội nhân thế nào.
- Hồi hai (x Ga 8,6-9): Hiểu được ý
đồ muốn gài bẫy của họ, Đức Giê-su đã im lặng ngồi xuống và lấy
ngón tay viết trên đất. Khi họ gặng hỏi thì Người mới nói: “Ai trong
các ông sạch tội thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi”. Câu trả lời của
Đức Giê-su đã làm cho những kẻ tố cáo phải lặng lẽ rút lui.
- Hồi ba (x Ga 8,10-11): Chỉ còn Đức
Giê-su là người duy nhất trong sạch và có quyền kết án tội nhân.
Nhưng Người lại tỏ lòng khoan dung khi tuyên bố: “Tôi không lên án chị
đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa”.
3. CHÚ THÍCH:
- C 1-3: + Đến núi Ô-liu: Núi Ô-liu còn được gọi là
vườn Ghết-sê-ma-ni, nằm về phía Đông gần thành Giê-ru-sa-lem, (x. Lc
22,39). Đây là một nơi yên tĩnh thuận tiện cho việc cầu nguyện. + Trở
lại Đền thờ: Đền thờ nằm trong Thủ đô Giê-ru-sa-lem. Đền
thờ đầu tiên do vua Sa-lo-mon xây dựng vào năm 970 trước Công nguyên. Sau
đó nhiều lần được tái thiết. Đền thờ được đề cập trong Tin mừng hôm
nay do vua Hê-rô-đê trùng tu và mở rộng thêm từ năm 20 trước CN, nhưng
sau đó đã bị quân Rô-ma tàn phá bình địa vào năm 70 sau Công nguyên.
+ Người ngồi xuống giảng dạy họ: Các Thầy “ráp-bi” Do thái
khi dạy Thánh kinh, thường ngồi trên một chiếc ghế hay một tảng đá,
còn các thính giả thì đứng ngồi xung quanh. + Một người phụ nữ
bị bắt gặp đang ngoại tình: Đây là một thiếu phụ đã có
chồng, nhưng đã quan hệ bất chính với một người khác không phải chồng
mình.
- C 4-6a: + Trong sách Luật, ông Mô-sê
truyền phải ném đá hạng đàn bà đó: Luật Mô-sê quy định về
hình phạt dành cho tội ngoại tình như sau: “Người đàn bà ngoại tình
phải bị xử tử” (Lv 20,10). Luật cũng quy định xử tử cả hai kẻ phạm
tội bằng hình phạt ném đá (x. Đnl 22,24). Nhưng thời Đức Giê-su, người
Rô-ma đã cấm dân Do thái áp dụng luật này (x Ga 18,31). + Họ nhằm
thử Người để có bằng cớ tố cáo Người: Các Kinh sư và người
Pha-ri-sêu muốn đưa Đức Giê-su vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan” để
có cớ tố cáo Người. Theo họ nghĩ: Đức Giê-su trả lời đàng nào cũng
không ổn: Nếu Người truyền kết án tử hình theo Luật Mô-sê thì họ sẽ
tố Người chống lại nhà cầm quyền Rô-ma, vì người Do thái đã bị
tước quyền xử tử tội nhân, và Người sẽ bị chính quyền Rô-ma coi là
phản lọan. Còn nếu Người truyền tha bổng tội nhân, thì họ sẽ lại
nói Người chống lại Luật pháp Mô-sê và không theo truyền thống của
cha ông.
- C 6b-8: + Đức Giê-su cúi xuống lấy
ngón tay vẽ trên đất: Viết trên đất là để bày tỏ thái độ
không quan tâm đến sự việc đang xảy ra. + “Ai trong các ông sạch
tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi”: Qua câu nói này,
Đức Giê-su tuy theo Luật Mô-sê để cho phép ném đá tội nhân, nhưng Người
cũng nhắc cho những kẻ tố cáo kia biết rằng: Chính họ cũng là kẻ
tội lỗi đáng bị xử phạt! Họ cần tránh thái độ xét đoán ý trái
và kết án kẻ khác cách bất công, để khỏi bị Thiên Chúa xét đóan
và kết án sau này. Vì dưới cái nhìn của Thiên Chúa, thì mọi người
đều là tội nhân và đều cần được xét xử khoan dung (x. Lc 6,36-38).
- C 9-11: + Họ bỏ đi hết:
Tất cả những kẻ tố cáo đều rút lui. + Bắt đầu từ người lớn
tuổi: Người lớn tuổi bỏ đi trước, phần vì càng sống lâu thì
càng nhiều sai phạm! Phần khác cũng có thể do các người lớn tuổi khôn
ngoan hơn, nên khi thấy không làm gì được Đức Giê-su thì áp dụng nguyên
tắc “Tam thập lục kế: đào vi thượng sách!” để tránh khỏi bị liệt vào
hạng “đạo đức giả” (x. Lc 11,37-54). + “Tôi không lên án chị đâu!”:
Đức Giê-su không xét đoán ai vì Ngừơi đầy lòng từ ái khoan
dung (x Ga 8,15). Sứ vụ của Người là đến để cứu độ thế gian (x Lc 9,10).
+ “Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa!”: Tuy
tha thứ cho tội nhân, nhưng để tránh lạm dụng, Đức Giê-su cũng đòi hối
nhân phải thành tâm sám hối, bằng việc quyết tâm không tái phạm nữa.
Trong thực tế, để tránh khỏi tái phạm tội thì hối nhân cần ăn năn
dốc lòng chừa. Lòng ăn năn sám hối thực sự được biểu lộ qua việc
khiêm tốn xin ơn Chúa trợ giúp, thành thật xưng thú tội lỗi, quyết
tâm xa lánh dịp tội và làm việc đền tội cân xứng (x. Kinh Ăn năn
tội).
4. CÂU HỎI:
1) Hãy cho biết Đền
thờ Giê-ru-sa-lem thời Chúa Giê-su do ai xây dựng và xây từ khi nào? Số
phận cuối cùng của Đền thờ này ra sao?
2) Luật Mô-sê qui
định hình phạt dành cho các kẻ phạm tội ngọai tình là gì?
3) Các đầu mục Do thái có ý đồ gì khi bắt
người đàn bà phạm tội ngọai tình đến yêu cầu Đức Giê-su xử lý?
4) Đức Giê-su thể
hiện lòng khoan dung đối với tội nhân qua câu nói nào?
5) Lòng ăn năn thực
sự phải được biểu lộ bằng những việc gì?
6) Phải chăng khi tha
thứ cho tội nhân là Đức Giê-su đã gián tiếp khuyến khích họ cứ tiếp tục
phạm tội?
I. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa!”
2. CÂU CHUYỆN: VỀ CUỘC HÓAN CẢI CỦA MỘT TỘI NHÂN:
TA-XI-A-NA là một văn sĩ người Mỹ gốc
Liên Xô. Vào năm 1980, cô đã cho ra đời tác phẩm đầu tay tựa đề là
“VỀ MỘT CUỘC ĐỔI ĐỜI KỲ DIỆU”. Trong quyển sách đó, cô đã kể lại
chi tiết cuộc đời đầy đam mê sóng gió của cô, mà cuối cùng đời cô
đã được ơn biến đổi trở nên tốt hơn gấp bội! Câu chuyện của cô
Ta-xi-a-na được tóm gọn như sau:
Ngay từ khi còn bé, Ta-xi-a-na đã được
chịu phép Rửa tội. Nhưng khi lớn lên, cô ít đến nhà thờ dự lễ Chúa
nhật vì cha mẹ của cô không mấy ngoan đạo. Do thường hay gây gỗ và
cứng đầu nên cha mẹ và thầy dạy đều xếp cô vào loại trẻ em khó
dạy. Ngay từ nhỏ, Ta-xi-a-na đã tỏ ra căm thù tất cả những gì gò
bó, ép cô vào khuôn khổ kỷ luật, vì nó làm cho cô cảm thấy bị mất
tự do và không thể làm theo ý mình. Lớn lên, nhờ có trí thông minh
siêu hạng, Ta-xi-a-na đã được cấp học bổng lên đại học. Nhưng tại môi
trường trí thức này, thay vì kết thân với các sinh viên cùng khóa,
thì cô lại thường xuyên giao du với đám ma-cô, đầu trộm đuôi cướp, bợm
nhậu, đĩ điếm và xã hội đen...! Trong khi sống buông thả như vậy, cô
cũng thích nghiên cứu các môn thần bí phương Đông, đặc biệt là môn
Yô-ga. Khi tập luyện Yô-ga, mỗi động tác đều đòi người ta phải đọc
một câu trong một bài văn vần của môn phái. Có người biết cô là tín
hữu nên đã đề nghị cô đọc Kinh Lạy Cha để thay cho bài văn vần kia.
Ta-xi-a-na đã làm theo lời khuyên này. Các câu trong kinh Lạy Cha đã
dần dần thấm nhập vào tâm hồn cô. Rồi một ngày kia, một tư tưởng
chợt lóe lên trong đầu Ta-xi-a-na: “Tại sao ta lại không đọc thêm các
bản kinh khác nữa, nhất là đọc Lời Chúa trong Thánh kinh?” Càng đọc
Lời Chúa, cô càng cảm thấy thích thú về những tư tưởng cao siêu và
thánh thiện của Đức Giê-su. Cuối cùng cô quyết định đến với một linh
mục đạo đức để tìm hiểu thêm về giáo lý Thánh kinh. Sau đó cô đã
cử hành lễ nghi tuyên tín. Cô dọn mình chịu bí tích giải tội và đã
được đổi mới hoàn toàn. Từ đây cô tình nguyện hiến thân phục vụ các
công việc bác ái xã hội. Về sau cô đã thuật lại phép lạ đổi mới đã xảy
ra với cô trong lúc cô đang xưng tội như sau: “Bấy giờ tôi lần lượt kể lại
cho vị linh mục nghe các lỗi lầm tôi đã phạm, về những cơn say thâu đêm
suốt sáng, các đam mê tình dục quá độ, về những cuộc hôn nhân bất
hạnh mà cô đã từng trải, những lần phải đi phá thai vì bị vỡ kế
hoạch dẫn đến hậu quả tai hại là tôi mất khả năng sinh con. Cuộc sống
đầy đam mê đã biến tôi trở thành một con người dửng dưng với mọi sự:
Tôi chẳng còn có thể yêu ai được nữa! Sau khi thú tội xong, tôi lắng
nghe vị linh mục khuyên bảo. Lời của ngài tuy đơn sơ nhưng mỗi lời đều
đánh động tâm can tôi. Sau cùng tôi thật xúc động khi nhận phép giải
tội. Ngay lúc ấy, tôi cảm thấy lòng thanh thản như vừa trút bỏ được một
gánh nặng ngàn cân”.
Sau lần xưng tội ấy, Ta-xi-a-na đã cảm
nghiệm thấy cô đã gặp được chính Chúa Giê-su và được Người tha thứ mọi
tội lỗi quá khứ. Ta-xi-a-na không những đã được ơn tha tội, mà còn được
Chúa chạm đến phần tâm linh sâu thẳm nhất để biến cô trở nên một tạo
vật hòan tòan mới của Người.
3. SUY NIỆM:
1) Bài Tin Mừng hôm nay thuật lại câu chuyện
Đức Giê-su đã bênh vực và tha thứ tội cho một phụ nữ ngoại tình. Người
còn biến đổi chị nên một con người mới. Mùa Chay nhằm giúp các tín
hữu chúng ta nhận biết sự yếu hèn của mình để hồi tâm sám hối nhờ gặp
Chúa Giê-su trong bí tích giải tội. Chắc chắn chúng ta sẽ được Người tha
thứ và còn được ơn biến đổi nên một con người mới.
2) Bí tích giải tội là bí tích do Chúa Giê-su
thiết lập, để tha các tội riêng ta đã phạm từ khi lãnh nhận bí tích rửa tội về
sau, cùng giao hòa ta với Chúa và Hội thánh. Bí tích giải tội còn được gọi là
bí tích giao hòa, hòa giải hay bí tích sám hối. Chúa Giêsu đã thiết lập bí tích
này vào chiều ngày phục sinh, khi Người hiện đến với các tông đồ trong nhà tiệc
ly và phán rằng: "Anh em hãy nhận lấy Thánh Thần. Anh em tha tội cho ai
thì người ấy được tha, anh em cầm giữ ai thì người ấy bị cầm giữ" (Ga 20,22-23).
Bí tích giải tội ban cho ta các ơn này: Một là tha tội để giao hòa ta với Thiên
Chúa và Hội Thánh. Hai là tha hình phạt muôn đời do các tội trọng đã gây ra cho
ta và tha một phần hình phạt tạm. Ba là ban sự bình an cho tâm hồn và gia tăng
sức mạnh giúp ta chiến đấu chống lại các cơn cám dỗ của ma quỷ. Bí tích giải
tội rất cần cho người tín hữu, vì giúp họ nhận được ơn tha thứ tội lỗi đã phạm
đến Thiên Chúa, làm tổn thương phẩm giá con người và phá vỡ sự an bình thiêng
liêng của Hội Thánh. Chỉ các giám mục và những linh mục có quyền giải tội mới
được ban phép giải tội cho các hối nhân nhân danh Chúa Ba Ngôi. Những ai đã
phạm tội trọng thì cần phải nhận lãnh bí tích giải tội; còn ai chỉ mắc tội nhẹ
thì không buộc xưng tội, nhưng nếu họ có lòng ăn năn mà xưng thú tội lỗi thì sẽ
nhận được nhiều ơn ích thiêng liêng. Muốn lãnh nhận bí tích giải tội ta cần làm
bốn việc: Một là xét mình; Hai là ăn năn dốc lòng chừa; Ba là xưng tội; Bốn là
đền tội. Ngoài việc xưng tội, Hội Thánh còn dạy các tín hữu sám hối bằng các
việc khác là: ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái để chia sẻ cơm áo và khiêm
nhường phục vụ những người đau khổ bất hạnh và bị bỏ rơi.
3) Ngày nay một số khá đông các tín hữu không
muốn lãnh nhận bí tích giải tội dựa vào một số lý do như sau:
* Do gương xấu của một số chủ chăn:
Những tín hữu này không muốn xưng tội với lý do các vị chủ chăn cũng chỉ là
những con người tầm thường với nhiều tội lỗi và bất tòan.
Tuy nhiên, chính Đức Giê-su đã không nghĩ như
vậy khi trao quyền tha tội cho các tông đồ vào chiều ngày phục sinh, dù các ông
chỉ là những con người còn nhiều sai lỗi. Vì các ngài hành quyền “cầm buộc và
tháo cởi” không với tư cách cá nhân nhưng đại diện cho Chúa Giê-su. Đàng khác,
các hối nhân được ơn hóan cải hay không là do quyền năng Thánh Thần đã được
chính Chúa Giê-su thổi hơi ban cho các tông đồ, như Tin mừng Gio-an đã ghi lại
như sau: “Nói xong, Chúa Giê-su thổi hơi vào các ông và bảo: Anh em hãy nhận
lấy Thánh Thần. Anh em tha tội cho ai, thì người ấy được tha. Anh em cầm giữ ai,
thì người ấy bị cầm giữ” (Ga 20,22-23).
* Do hiểu sai về hiệu quả của bí tích giải
tội: Có người nói: “Tôi thường đi xưng tội vào mỗi đầu tháng và lần nào tôi
cũng chỉ xưng thú một số tội đã xưng nhiều lần trước đó, mà không sao chừa
được. Do đó xưng tội là một việc làm vô ích, thiếu hiệu quả và mất nhiều thời
giờ.
Để nhìn rõ vấn đề, chúng ta hãy so sánh
sức khỏe tâm linh với sức khỏe thể xác: Do di truyền, có lẽ ai trong
chúng ta ít nhiều cũng mang một số bệnh khó lòng chữa khỏi như: bệnh cao
huyết áp đòi người bệnh phải uống thuốc hằng ngày, bệnh dị ứng nổi mề đay,
bệnh “gút” gây đau nhức luôn phải uống thuốc giảm đau... Mỗi khi căn bệnh tái
phát nặng hơn, chúng ta phải đến bác sĩ chuyên khoa điều trị và phải dùng một
số loại thuốc giống nhau… Nhưng đâu có ai từ chối uống thuốc với lý do sẽ tái
bị lại?. Nếu ta không đi khám và không uống các thứ thuốc trị bệnh quen
thuộc nói trên mới là điều sai lầm. Cũng như mỗi ngày chúng ta đều phải tắm
rửa cho sạch, dù biết rằng đến mai cơ thể của mình sẽ lại bị dơ cần phải được
tắm lại… Về phạm vi tâm linh cũng vậy: Ai trong chúng ta cũng có một số
thói hư rất khó chừa như: Dễ nổi nóng, hay nói xấu kẻ mình không ưa, ích kỷ tự
ái cao, lười biếng làm việc đạo đức, uống rượu say sỉn, thủ dâm để tìm
hưởng lạc bất chính... Dù biết sau một thời gian có thể sẽ tai phạm, nhưng ta
vẫn cần đi xưng tội để đón nhận được ơn tha thứ của Thiên Chúa.
* Do xét mình cẩu thả: Có người chữa
mình rằng: “Tôi xét mình mãi mà chẳng thấy có tội gì cần phải xưng.
Nhiều khi phải cố tìm một “tội trọng cũ” để có tội mà xưng.
Việc không tìm ra tội nào không chứng minh
chúng ta là người thánh thiện, nhưng có thể do chúng ta đã chai lỳ về tâm linh
khi cho các việc làm sai là không có tội. Thực ra mọi người chúng ta đều yếu
hèn như thánh Phao-lô đã thú nhận: “Điều tôi muốn, thì
tôi không làm, nhưng điều tôi ghét thì tôi lại cứ làm” (Rm
7,15). Những ai tưởng mình không có tội, thực
ra là do đã xét mình cẩu thả mà thôi, như thánh Gio-an đã viết: “Nếu
chúng ta nói mình không có tội, là chúng ta đã tự lừa dối mình, và
sự thật không ở trong chúng ta” (1 Ga 1,8).
* Do xét mình thiếu sót: Kinh cáo mình
có câu: “Tôi đã phạm tội nhiều trong tư tưởng, lời nói việc làm và những điều
thiếu sót”. Tội chúng ta phạm có thể là tội cố tình vi phạm một điều luật
cấm như dối trá, trộm cắp, ngọai tình, phá thai... hay tội bỏ không làm việc
lẽ ra phải làm như: Bất hiếu với cha mẹ, làm ngơ trước người đau khổ cần
trợ giúp…
Trong Tin mừng, Đức Giê-su đã đề cập đến
tội thiếu sót này như dụ ngôn ông nhà giàu đã làm ngơ không giúp đỡ anh
La-da-rô, một người nghèo khổ nằm trước cửa nhà ông ta (x Lc 16,19-31). Đến
ngày tận thế, Vua Thẩm Phán Giê-su cũng sẽ phán với những kẻ bỏ qua
không chịu làm việc lành như sau: “Quân bị nguyền rủa kia, đi đi cho khuất
mắt Ta mà vào lửa đời đời, nơi dành sẵn cho tên ác quỷ và các sứ
thần của nó. Vì xưa Ta đói các ngươi không cho ăn; Ta khát các ngươi
không cho uống; Ta là khách lạ các ngươi chẳng đón tiếp; Ta mình trần
các ngươi không cho đồ mặc; Ta ở tù các người đã không viếng thăm ...” (Mt
25,41-45).
Những tội thiếu sót này tưởng chỉ là tội nhẹ
mà thực ra cũng có thể thành tội nặng nếu nó cho thấy trong ta không có tình
thương và đồng nghĩa với tội giết người như thánh Gio-an đã viết: “Kẻ không yêu
thương thì ở lại trong sự chết. Phàm ai ghét anh em mình thì là kẻ sát nhân .
Và anh em biết: Không kẻ sát nhân nào có sự sống đời đời ở lại trong nó” (1 Ga
3,14b-15).
4. THẢO LUẬN:
1) Trong mùa Chay
này, mỗi người chúng ta cần làm gì để biểu lộ lòng tin vào tình
thương bao dung của Thiên Chúa?
2) Bạn sẽ trả lời
ra sao khi có người nói: “Cần chi phải đi xưng tội với ông linh mục cũng
phạm nhiều tội như mình ? Hoặc xưng tội làm chi để rồi chỉ sau một thời gian
ngắn sẽ lại tái phạm các tội mới xưng ? Sao không đợi đến lúc sắp chết
sẽ xưng tội một lần cuối?”
5. NGUYỆN CẦU
- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Con rất sợ bị bắt quả tang đang phạm
một tội nghiêm trọng. Nhưng lạy Chúa, có tội nào chúng con phạm mà
Chúa lại chẳng nhìn thấy và không hay biết? Xin cho chúng con biết bỏ
đi những mặt nạ giả dối, những việc đạo đức hình thức bề ngòai nhằm
che đậy những tội ác trong tâm hồn chúng con. Nhờ đó, chúng con sẽ luôn
sống tình yêu thương và trở nên những chứng nhân của Chúa trước mặt
người đời.
- LẠY CHÚA. Nếu Chúa đã không lên án kẻ
có tội, không chấp nhất những điều chúng con sai lỗi, thì xin cũng
giúp chúng con tránh kết án tha nhân. Khi thấy anh chị em con sai lỗi,
xin cho chúng con biết tự xét và tu sửa tội lỗi nơi mình trước đã, rồi
mới đủ uy tín để giúp sửa lỗi của anh em con. Bấy giờ xin cho chúng
con biết khôn ngoan để nói đúng lúc và đúng phương pháp hầu chu tòan
bổn phận “răn bảo kẻ có tội”, như kinh “Thương người” đã dạy
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA
NHẬM LỜI CHÚNG CON
LM ĐAN VINH
www.hiephoithanhmau.com