Anh Em thân mến,

Anh em vừa đi nghỉ Tết cùng với gia đình hay cha cố về, mang theo những ước vọng, hoài bảo và lời cầu chúc của những người thân yêu, cũng như những kỳ vọng hoặc trăn trở của các anh em sắp kết thúc giai đoạn chủng sinh, hay những quyết tâm và cả những do dự của các anh em triết trước tương lai còn dài, liên quan đến con đường ơn gọi của mình. Chúng ta lại cũng đã cùng với toàn thể Giáo Hội bắt đầu Mùa Chay, một lộ trình kéo dài 40 ngày dẫn tới Tam Nhật Thánh tưởng niệm cuộc khổ nạn, cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu Kitô, trung tâm mầu nhiệm cứu độ. Đây cũng là thời gian thuận tiện giúp chúng ta kiểm điểm đời sống, hoán cải nội tâm trở về với Chúa, hầu tìm được ơn soi sáng và lòng can đảm mới giúp chúng ta kiên nhẫn chấp nhận mọi nỗ lực và thử thách trong ý thức trách nhiệm cao để được đào tạo và tự đào tạo mỗi ngày sát theo Chỉ Nam và Nội Quy của Chủng viện, ngõ hầu mai kia trở nên những linh mục như lòng Chúa và Giáo Hội mong ước. 

Nhưng trước hết, chúng ta phải

Sống thế nào cho đúng với ý nghĩa Mùa Chay?

Khi dạy phải ăn chay, làm việc bố thí và cầu nguyện cách kín đáo, vì Cha trên trời ngự trong nơi kín đáo thấu suốt mọi bí ẩn sẽ trả lại cho, Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh đến nội tâm hơn là bề ngoài (x. Mt 6, 1-6. 16-18).  

Việc ăn chay và kiêng thịt ngày nay được giảm bớt rất nhiều, chỉ còn buộc có hai ngày: Thứ tư Lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh. Việc ăn chay đẹp lòng Chúa hệ tại giải thoát mình khỏi tính ích kỷ để an ủi giúp đỡ tha nhân, cách riêng những người kém may mắn và sống trong cảnh cùng cực. Như thế, Mùa Chay là thời giờ khám phá ra những nhu cầu của anh chị em mình để đến gặp gỡ chia sẻ với họ, không chỉ về vật chất, mà nhất là về tinh thần và thiêng liêng.  

Việc ăn chay được thực hiện với lòng yêu mến Chúa và tha nhân là dấu chỉ của ý chí thành thực muốn trở về với Thiên Chúa, muốn thay đổi và thăng tiến cuộc đời. Với tính cách hướng nội đó, chúng ta thấy những cách ăn chay này có thể đẹp lòng Chúa hơn: 

1. Ăn chay đôi mắt

Con mắt là cửa cho những hình ảnh từ bên ngoài đi vào trong tâm trí. Ánh sáng đôi mắt phản chiếu tâm hồn con người. Con mắt không chỉ thu nhận hình ảnh từ bên ngoài vào trong thâm tâm, mà còn chiếu tỏa ra bên ngoài những gì sâu kín từ trong nội tâm nữa. Nó như tấm gương phản chiếu của linh hồn, tâm trí và tình cảm con người, nên người ta thường nói con mắt là cửa sổ của linh hồn! Vì vậy, việc quan sát và chỉ nhìn xem những gì tốt đẹp, lành mạnh và tiết độ, chừng mực giúp ích rất nhiều cho tâm hồn được bình an. Đó cũng là ý nghĩa của giờ đại tĩnh sau kinh tối, với việc tránh xem phim ảnh hay sách báo không thích hợp, trái lại nuôi dưỡng tiềm thức bằng việc đọc Phúc Âm, dọn gẫm và dọn thánh lễ hôm sau hay đọc sách thiêng liêng là cách gìn giữ tâm hồn an tĩnh trong sáng và thánh thiện, vì khi ta ngủ nhưng tiềm thức ta vẫn làm việc. 

2. Ăn chay đôi tai

Đôi tai là cổng cho âm thanh to nhỏ, tốt xấu từ bên ngoài đi vào trong tâm trí. Đôi tai là hình ảnh của sự cởi mở và sẵn sàng lắng nghe, thâu nhận. Có những âm thanh làm cho tâm hồn bình an và được nâng cao, nhưng cũng có những âm thanh làm đảo lộn tâm trí, tạo ra bất an cho đời sống con người. Vì thế tiết độ chừng mực đôi tai không phải là chối từ lắng nghe, mà là chỉ sẵn sàng nghe những âm thanh tiếng nói mang lại niềm vui và bình an cho tâm hồn, cùng gợi suy nghĩ những điều tốt lành thánh thiện và hữu ích cho mình và cho tha nhân. 

3. Ăn chay đôi tay

Đôi tay không chỉ là phần tứ chi thân thể con người, nhưng là dụng cụ hữu dụng cho cuộc sống con người. Đôi tay là hình ảnh sức mạnh, đồng thời diễn tả ra bên ngoài sức sống suy nghĩ từ bên trong tâm trí. Khi đôi tay cử động, diễn tả hay sáng tạo là muốn gửi đi tín hiệu đã được suy nghĩ nghiên cứu của tâm trí. Cử động của đôi tay là ngôn ngữ không thành lời của những gì người đó muốn nói. Đôi tay làm việc thiện tốt lành, làm việc xây dựng, bác ái, chúc lành, cầu nguyện. Nhưng đôi tay cũng gây ra những việc không lành mạnh, không xây dựng, phá đổ. Vậy tiết độ chừng mực đôi tay là không dùng nó cho những việc tiêu cực, những việc không lành mạnh, những việc mang đến hậu qủa phá đổ không xây dựng. 

4. Ăn chay đôi chân

Đôi chân để đi đứng là dấu chỉ sự nối kết giữa con người với trời đất. Kinh Thánh diễn tả rằng từ đất con người được tạo thành và sau cùng cũng trở về với đất. Đôi chân cũng diễn tả con đường sự sống và là hành trình đời người. Đôi chân không chỉ biết đi mãi, đi không còn biết mệt mỏi, nhưng còn phải biết dừng chân lại nghỉ ngơi, suy nghĩ lại bước đường đã đi qua và chuẩn bị cho bước đường tương lai. Đôi chân còn để đi đến với người khác, không phải chỉ đi cho riêng mình. Chừng mực tiết độ đôi chân là không chỉ biết đi đến địa điểm có lợi ích cho thân xác, mà còn cần phải đi đến nơi cầu nguyện, học hành, giải trí lành mạnh cho tinh thần và thiêng liêng nữa.

5. Ăn chay con tim

Không ai sống mà không có tình yêu. Vấn đề là yêu ai và yêu như thế nào? Tình yêu của Chúa Kitô là tình yêu bao gồm, chứ không hề loại trừ ai hay giới nào cả. Để cho tình cảm và các mối tương quan được tốt lành, quân bình, hài hoà và thánh thiện, người ta thường chú trọng gìn giữ năm phương diện này: nơi chốn, thời gian và thời lượng, khoảng cách thể lý và tâm lý, sự có mặt của những người thứ ba, và nhất là sống ý thức sự hiện diện bí ẩn nhưng rất thực của Thiên Chúa. 

Tóm lại, chúng ta có thể ăn chay cách tích cực như sau:

·    Chay những lời nói tiêu cực xúc phạm, và truyền đạt những lời nói tích cực nhẹ nhàng dễ nghe. 

·    Chay những thái độ bất cần khó chịu, và thay thế bằng tâm tình trân trọng biết ơn.

·    Chay những hiềm khích, cứng cỏi cực đoan và lấp đầy lòng ta bằng sự tha thứ, dịu dàng và kiên nhẫn.

·    Chay thái độ bi quan, yếm thế và lấp đầy lòng ta bằng niềm hy vọng và sự lạc quan.

·         Chay những băn khoăn lo lắng, và lấp đầy lòng ta bằng niềm tin tưởng vào Thiên Chúa trong khoảnh khắc hiện tại.

·    Chay những điều phức tạp rắc rối, và lấp đầy bản thân bằng những điều đơn giản của cuộc đời.

·         Chay những ý tưởng hời hợt, và lấp đầy lòng ta bằng những trực giác, những ngẫm suy và những lời cầu nguyện.

·    Chay những phê bình chỉ trích những người sống chung quanh, và khám phá ra Thần Khí Chúa Kitô đang sống trong họ.

·    Chay tính ích kỷ, dửng dưng, vô cảm, vô tâm  và lấp đầy lòng ta bằng lòng thương cảm đối với người khác.

·    Chay những đố kỵ, bắt bẻ và lấp đầy bản thân ta bằng một thái độ hòa giải.

·    Chay những lời huyên thuyên vô bổ, và lấp đầy bản thân ta bằng sự thinh lặng và lắng nghe kẻ khác. 

Tôi xin mượn lời tiên tri Isaia để kết luận:

“Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao:
mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc,
trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm?
Chẳng phải là chia cơm cho người đói,
rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ;
thấy ai mình trần thì cho áo che thân,
không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục?
Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông,
vết thương ngươi sẽ mau lành.
Đức công chính ngươi sẽ mở đường phía trước,
vinh quang ĐỨC CHÚA bao bọc phía sau ngươi.
Bấy giờ, ngươi kêu lên, ĐỨC CHÚA sẽ nhận lời,
ngươi cầu cứu, Người liền đáp lại: “Có Ta đây!” 

Nếu tất cả chúng ta áp dụng thứ ăn chay này, cuộc sống hằng ngày sẽ chan hòa bình an, tình yêu và tin tưởng! Trong thinh lặng nội tâm riêng tư trước Thánh Thể Chúa, mỗi người chúng ta hãy thực hiện điều thánh Phêrô khuyên: “Anh em hãy trao trút mọi nỗi lòng của anh em cho Chúa, vì Ngài hằng thương yêu chăm sóc đến anh em” (1 Pr 5,7). Amen.