SUY HIỆM PHÚC ÂM ( IV B 29); ( 27.05.2012) ( Jn 15, 26-27; 16, 12-15)
CHÚA NHẬT LỄ CHÚA THÁNH THẦN HIỆN XUỐNG, NĂM B.
NGUYỄN HỌC TẬP
Đoạn Phúc Âm trong Thánh Lễ hôm nay được Ủy Ban Phụng Vụ trich từ hai đoạn văn khác nhau của diễn từ Chúa Giêsu nói với các môn đệ trong Buổi Tiệc Ly, liên quan hai lời tiên tri về Chúa Thánh Thần.
Lời tiên hứa đã được thực hiện và Thánh Gioan tác giả Phúc Âm, với kinh nghiệm và xác tín của mình trong Giáo Hội, diễn giải lại một cách khéo léo các lời Chúa Kitô theo tư tưởng thần học, để xác nhận thế nào Chúa Thánh Thần nối tiếp công trình cứu độ của Chúa Kitô, qua sứ mạng của các Tông Đồ.
1 - Phần đầu của đoạn Phúc Âm chứa đựng lời tiên tri thứ ba về Chúa Thánh Thần ( Jn 15, 26-27).
Bản dịch Việt Ngữ của chúng ta hiện nay ( Thánh Kinh Trọn Bộ, NXBTPHCM 1998, 2031) dịch khá sát nghĩa nguyên ngữ Hy Lạp:
- " Khi Đấng Bảo Trợ đến, Đấng mà Thầy sẽ sai đến với anh em từ nơi Chúa Cha,..." ( Jn 15, 26).
Khá sát nghĩa, bởi vì trong nguyên bản Hy Lạp có ý nghĩa là " Đấng Trạng Sư " ( hay Luật Sư Biện Hộ). Bởi lẽ danh từ " Para-klétos " cho biết đó là người " được kêu gọi đến " ( klétos ), " bên cạnh, gần bên " ( pará) và có cùng nghĩa với danh từ kép La Tinh, " ad " ( gần bên ), " vocatus " ( được kêu gọi ) = là người được kêu gọi đến gần bên người cần được giúp đỡ, để biện hộ, bênh vực ( hay luật sư biện hô).
Trong Thư ( I Jn 2,1) tước hiệu vừa kể cũng được dùng để ám chỉ Chúa Kitô Phục Sinh, như là Đấng Bảo Trợ chinh thức cho chúng ta trước mặt Chúa Cha:
- " Hỡi anh em là những người con bé nhỏ của tôi, tôi viết cho anh em những điều nầy, để anh em đừng phạm tội. Nhưng nếu ai phặm tội, thì chúng ta co một Đấng Bảo Trợ ( paraklétos) trước mặt Chúa Cha, đó là Chúa Giêsu Kitô, Đấng Công Chính ".
Đó là từ ngữ ( paraklétos ) nhắc lại chủ đề trọng đại của Thánh Gioan, chủ đề về cuộc phản đối xét xử chống lại Chúa Giêsu trước đó và vẫn còn tiếp tục chống lại các môn đệ Người.
Nhưng các môn đệ Chúa Giêsu không phải là những người bị bỏ rơi, đơn độc. Bởi lẽ sau khi Chúa Kitô được vinh quang, các môn đệ Người sẽ được bảo trợ, bênh vực bởi một " Đấng Bảo Trợ " ( Luật Sư Biện Hộ) khác:
- " Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ khác đến ở với anh em luôn mãi " ( Jn 14, 16).
Đấng Bảo Trợ thứ nhứt chính là Chúa Giêsu. Các môn đệ biết Người, vì Người ở giữa các vị.
Nhưng sau khi Phục Sinh, Chúa Giêsu sẽ ở trong các vị , không còn phải là một sự hiện diện bên ngoài nữa, nhưng là một sự hiện diện sâu thẩm trong nội tâm.
Trước đó ( Jn 14, 16.26) Chúa Giêsu đã nói rằng Chúa Cha sẽ sai Chúa Thánh Thần đến:
- " Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ khác đến ở với anh em luôn mãi ...Nhưng Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy ".
Nhưng giờ đây, Chúa Giêsu xác nhận chính Người sẽ sai Thánh Thần đến từ Chúa Cha.
Với những biến đổi tế nhị đó, Thánh Gioan muốn làm cho chúng ta thấy rõ sự sung mãn và phức tạp của mầu nhiệm Thiên Chúa, không thể diễn tả hết được bằng một cách diễn tả con người của chúng ta.
" Đấng Bảo Trợ " hay " Vị Luật Sư Biện Hộ " đó được xác định đặc tính như là " Thánh Thần Chân Lý" và được xác nhận là " từ Chúa Cha mà đến ".
Trong ngôn từ của Thánh Gioan tác giả Phúc Âm, " chân lý " theo nguyên ngữ Hy Lạp " a-létheia" có nghĩa là " không giấu diếm " hay " mạc khải cho biết ".
Điều đó có nghĩa là " Thánh Thần Chân Lý " chính là đời sống Thiên Chúa, mà Chúa Con đã mạc khải và thông ban cho. Bởi đó " Thánh Thần Chân Lý " và " Thánh Thần của Chúa Giêsu " hiệp nhứt mật thiết với con người của Chúa Giêsu và là Đấng tiếp tục công trình của Chúa Giêsu.
Ngoài ra Chúa Thánh Thần cũng liên hệ với Chúa Cha, bởi vì Đấng " thoát xuất " ( ek- poréuetai ) từ Chúa Cha, tức là Đấng " thoát xuất " từ bản thể Thiên Chúa, cử động hướng về nhân loại, nhờ trung gian qúy báu của Chúa Con.
Đặc tính cá biệt đó của Chúa Thánh Thần đã được học hiểu, nghiên cứu sâu rộng trong truyền thống các Giáo Phụ và được đưa vào tín lý thần học, mà chúng ta hằng đọc trong Kinh Tin Kính:
- " Tôi tin kính có Chúa Thánh Thần, là Đấng bởi Chúa Cha và Chúa Con mà ra...".
Phận vụ của Chúa Thánh Thần được nhiều động từ diễn tả trong các lời tiên tri. Trong đoạn Phúc Âm của chúng ta, phận vụ đó được diễn tả bằng động từ nhân chứng và còn được thêm rằng động tác đó có liên hệ trực tiếp với sứ mạng động tác của các Tông Đồ, là những Vị nhân chứng về Chúa Giêsu, là những Vị đã ở với Người từ ngay lúc ban đầu ( Jn 15, 27).
Điều đó cho thấy hiển nhiên rằng đàng sau những lời tuyên bố và giảng dạy của các Tông Đồ, có động tác của Thánh Thần của Chúa Cha và của Chúa Giêsu.
Chúng ta vẫn còn trong bối cảnh xử án chống lại Chúa Giêsu lúc đó, cũng như lực luợng không thiện cảm thù địch chống lại Người trong dòng lịch sử. Lúc đó cũng như trong dòng lịch sử nhân loại, nhân chứng then chốt chính là Chúa Thánh Thần, Đấng ban cho các môn đệ, và con cái các ngài trong đức tin, sức mạnh và khả năng để nhân chứng kinh nghiệm cuộc sống với Chúa Giêsu trong đức tin.
2 - Phần hai của đoạn Phúc Âm Thánh Lễ hôm nay đề cập đến lời tiên tri thứ năm ( Jn 16, 12-15), bằng cách lấy lại tước vị " Thánh Thần Sự Thật " và nhấn manh đến phận vụ của Người đã được đề cập đến bằng hai động từ " dạy bảo " và " nhắc nhớ lại ":
- " ...Đấng đó sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ làm cho anh em nhớ lại mọi điều Thầy đã nói với anh em " ( Jn 14, 26).
Ngoài ra những phận vụ đó, Chúa Giêsu còn cho biết thêm bốn hình thức tác động quan trọng khác của Chúa Thánh Thần:
- " Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn ",
- " Nguời sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe ",
- " Người sẽ nói lại và loan báo cho anh em biết những điều sẽ xảy ra",
- " Người sẽ tôn vinh Thầy " ( Jn 16, 12).
Thật vậy công trình của Chúa Giêsu cần phải được hiểu biết, và nếu không có Thánh Thần của Chúa Giêsu, các môn đệ tự mình không đạt đến sự hiểu biết đó.
Trong cuộc sống trần gian của Người, Chúa Giêsu là vị Thầy dạy dỗ bên ngoài, nhưng sau khi Phục Sinh, nhờ Chúa Thánh Thần, Người trở thành vị Thầy trong nội tâm, làm cho biết ý nghĩa tất cả, hướng dẫn các môn đệ đến hoàn hảo, bằng cách tiếp tục
- nói với họ bằng Lời Chúa
- và soi sáng cho các ông hiểu được những gì sẽ xảy ra tiếp đến dọc theo dòng lịch sử nhân loại.
Qua những gì vừa đề cập, chúng ta hiểu được tiến trình mạc khải vẫn được Chúa Thánh Thần tiếp tục sau biến cố Phục Sinh của Chúa Giêsu. Hiểu được hoàn hảo Phúc Âm là công trình của Chúa Thánh Thần; như công trình của Chúa Giêsu là làm cho chúng ta hiểu được ý nghĩa của dòng lịch sử và có được khả năng nhận thức được các dấu chỉ thời đại.
Trong động tác mạc khải đó, Chúa Thánh Thần tôn vinh Chúa Giêsu, tức là cho thấy sự hiện diện thực hữu và sức mạnh trong các trạng huống của thời gian, làm cho lời của Người sống động và hữu hiệu.
Hiểu như vậy, đời sống người tin hữu Chúa Kitô thật là một đời sống con cưng.
Chúng ta đã được Chúa Giêsu lúc còn ở giữa các môn đệ là Thầy dạy dỗ, mạc khải cho biết đâu là con đường phải đi và đâu là cùng đích phải hướng theo để đạt tới hạnh phúc, qua những lời của Người trong Phúc Âm.
Không những vậy, người là " Đấng Bảo Trợ ", là Luật Sư Biện Hộ cho các môn đệ trước những thế lực không có thiện cảm với các vị.
Trước khi rời các vị để về cùng Chúa Cha, Người lại hứa với vị là sẽ sai một " Đấng Bảo Trợ khác " từ Chúa Cha, đến để biện hộ cho các vị và dạy dỗ các vị những gì Người muốn dạy bảo, nhưng các vị chưa có khả năng đủ để hiểu biết hết mọi điều: Bởi đó " Đấng Bảo Trợ khác " mà Chúa Giêsu sẽ gởi đến từ Chúa Cha cũng là " Thánh Thần Chân Lý ".
Kể từ lúc đó, Chúa Giêsu không còn hiện diện bên ngoài nữa với các môn đệ, nhưng Người vẫn là Vị Thầy ở trong nội tâm các vị: " Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế" ( Mt 28, 20).
Và cũng từ lúc Chúa Giêsu về trời, ngự bên hữu Chúa Cha, Người cũng là một " Đấng Bảo Trợ " ( Luật Sư Biện Hộ " cho các môn đệ và cho con cái của các vị trong đức tin.
Như vậy, người tín hữu Chúa Kitô được dạy dỗ, trợ lực bởi Chúa Thánh Thần trước những thử thách và khó khăn của cuộc sống, cũng như có Chúa Giêsu vẫn là Vị Thầy luôn soi sáng cho trong tâm hồn, điều gì phải ăn nói, cư xử và sống xứng đáng với địa vị một người con cái của Chúa.
Ngoài ra, Chúa Giêsu cũng là " Đấng bảo Trợ " ( Luật Sư Biện Hộ ) của chúng ta bên cạnh Chúa Cha, khi chúng ta có những sai lỗi đáng trách, do yếu đuối và giới hạn của con người chúng ta.
Bởi đó, cuộc đời người tín hữu Chúa Kitô không phải là cuộc " đánh Loto ", không biết thắng hay thua, được thưởng hay bị phạt.
Chúng ta có Chúa Giêsu, Chúa Thánh Thần chỉ dạy cho và là " Luật Sư Biện Hộ " bên cạnh Chúa Cha.
Người tín hữu Chúa Kitô là " con cưng " của Thiên Chúa.