Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh
Từ thời tổ phụ Abraham cho đến nay, Israel / Do Thái đã
trải qua một tiến trình lập quốc rất gian nan khổ ải. Anh em Ismael và Isaac /
Jacob ly tán nhau. Rồi lâm cảnh bị đọa đầy ở Ai Cập. Đến khi được Chúa giải
thoát qua tay Maisen thoát cảnh nô lệ thì lại phản Chúa và chia rẽ nhau thành
Nam Bắc. Dần dà rồi cả Bắc lẫn Nam lại lâm cảnh nô lệ bởi Assyria và Babylone,
bị phân tán đi khắp thế giới. Mãi tới năm 1948 quốc gia Israel mới chinh thức
được thành lập như hiện nay. Nhưng vẫn không được sống cảnh an bình.
Tuy nhiên, trong một thời gian ngắn, Israel đã trờ
thành một trong những quốc gia tân tiến nổi bật nhất thế giới về khoa học và kỹ
thuật? Những thành tựu nào, sáng chế nào và cải tiến nào đã khiến họ trở thành
khác biệt như vậy trên thế giới?
Đọc tin tức Israel chúng ta thấy nào là chiến tranh, bạo động,
khủng bố, tranh luận, bút chiến, bất hòa,. Nhưng ngoài những vấn đề gây cấn khó
giải quyết ấy, còn biết bao nhiêu thành công lẫy lừng và canh tân đổi mới mà dân
tộc của quốc gia nhỏ bé này đã góp phần với thế giới.
Israel là một quốc gia theo chế độ tự do dân chủ về chính
trị, kinh tế và xã hội. Israel có nền khoa học kỹ thuật tân tiến rất cao. Người
dân có đủ mọi cơ hội để học hỏi, phát triển và mưu cầu hạnh phúc và thịnh vượng.
Mức phát triển xã hội của Israel rất cao về giáo dục và nhân sinh, biểu hiện qua
lợi tức đầu người và nhiều phát triển vượt mức khác. Israel xếp hạng 19 trong số
188 quốc gia được đánh giá về phát triển con người bởi LHQ năm 2016, tức gần tốp
10. So sánh với Hoa Kỳ hạng 10 và Anh Quốc hạng 16.
Theo bản trường trình về Kinh tế Cạnh Tranh thế giới năm
2016-2017 (World Economic Forum’s Global Competitiveness Report for 2016-2017)
Israel đứng hạng 24. Theo bá cáo từng phần thì Israel đứng hạng 2 về sức mạnh
phát triển và canh tân, hạng 2 về vốn đầu tư, hạng 3 về phẩm chất các tổ chức
nghiên cứu, hạng 3 về công ty đầu tư nghiên cứu và phát triển, hạng 3 về phòng
thí nghiệm nghiên cứu và phát triển kỹ nghệ cấp đại học.
Từ 1966, Do Thái đạt được 12 giải Nobel về hóa học, kinh tế,
văn chương và hòa bình. Dân số Do Thái chỉ bằng 0.2% của cả thế giới, vậy mà
Israel đạt đươc 12 giải Nobel thì quả là cao. Hơn một thế kỷ từ 1901 đến năm
ngoái, tất cả 892 giải Nobel được phát ra cho cả thế giới thì Do Thái chiếm 201
giải tức 22.5%.
Hãy thử coi một phần nhỏ những phát minh và canh tân đổi mới
của Israel xem họ đã đóng góp cho thế giới những gì đặc biệt và khác thường.
MÁY THEO DÕI NHỊP THỞ HÀI NHI
Máy theo dõi nhịp thở hài nhi (Babysense) là máy canh chừng
trẻ thơ thở mà không cần dụng tới đứa trẻ, không phóng xạ mà rất nhậy cảm, được
dùng để phát hiện sự ngừng thở của hài nhi, phòng ngừa cái chết bất thình lình
của trẻ thơ -sudden infant death syndrome (SIDS). Triệu chứng chết bất thình
lình (SIDS) là căn nguyên chính của cái chết của trẻ thơ bình thường khỏe mạnh
dưới 1 tuổi. Ở Hoa Kỳ và Âu Châu, hàng năm số trẻ em chết vì căn nguyên này là
l5,600 trẻ.
Máy theo dõi nhịp thở này được Haim Shtalryd sáng chế năm
1991. Ông là người sáng lập kiêm giám đốc (CEO) công ty Hisense Ltd thuộc Le
Zion, Israel. Máy được phân phối đi khắp thê giới bởi Babysense USA.
Babysense quan sát nhịp thở và chuyển động của hài nhi một
cách liên tục qua tấm mền trong khi bé ngủ. Máy báo động bằng âm thanh hay ánh
sáng nếu hài nhi ngừng thở quá 20 giây hoặc nhịp thở yếu dưới 10 trong 1 phút.
Báo động này sẽ cho y tá hay bác sĩ biết cấp kỳ để kịp thời can thiệp. Máy này
dùng trong các nhà thương và ở cả tư gia, đã cứu sống được hơn 600,000 trẻ em
trên thế giới.
ĐIỆN MẶT TRỜI….
Trước khi có khám phá này, người ta phải thường xuyên
“charge” điện hay thay pin những đồ dùng cần điện. Công ty 3GSolar Ltd. ở
Jerusalem, Israel đã phát triển phương pháp sinh điện từ ánh sáng mặt trời bằng
một kỹ thuật rất tân kỳ gọi là dye solar cell (DSC). DSC
giống như một cục pin (battery) hay một supercapacitor nhưng hoạt động do quang
hợp (photosynthesis) biến ánh sáng mặt trời thành điện.
Khi phối hợp những tế bào 3GSolar thành những máy vô tuyến
thì không cần phải charge điện hay thay pin. Do đó máy có thể sử dụng suốt đời
không phải bận tâm đến battery hay charge điện như con chuột không giây, đồng hồ
đeo tay, máy hình nhỏ v.v….
3GSolar được thiết kế năm 2003 bởi Bác sĩ Jonathan Goldstein;
ông là chủ tịch công ty và khoa học gia chính. Bs Goldstein là một chuyên viên
tầm cỡ quốc tế và là nhà tư vấn chuyên về batteries, fuel cells, biến đổi năng
lượng v.v…Ông có 38 bằng sáng chế được Hoa Kỳ công nhận, đã viết hơn 30 bài
nghiên cứu khoa học giá trị.
MÁY ẢNH CHẨN BỆNH TÍ HON
Nhờ một kỹ thuật đặc biệt và độc nhất này, bệnh nhân nuốt
một máy ảnh tí hon, nhỏ bằng một viên thuốc bổ vào trong bụng, không đau đớn,
không cần gây mê và thọc ống soi từ hậu môn đi lên suốt ruột già, bao tử
v.v..như trước kia. Máy ảnh này sẽ chụp hình từ cuống họng, bao tử xuống đến
ruột già. Nhờ các hình mà máy ảnh tí hon này chụp được, các bác sĩ có thể chẩn
đoán, biết được các bệnh đường tiêu hóa của bệnh nhân.….
Máy ảnh PillCam (PillCam Capsule Endoscopy) được bác sĩ Gabi
Iddan, người Israel sáng chế năm 1998. Ông và đồng nghiệp là Bs Gavriel Meron
đã thành lập một công ty tổ hợp Given Imaging Ltd có trụ sở, phòng thí nghiệm và
các cơ xưởng chế tạo tại Yokneam, Israel. Với kỹ thuật tân kỳ như vậy, máy ảnh
PillCam đã tạo thành một cuộc cách mạng về chẩn đoán bệnh đường tiêu hóa hoàn
toàn mới gọi là “capsule endoscopy”. PillCam trở thành tiêu chuẩn vàng
cho ngành chụp hình đường ruột.
Năm 2013, Covidien PLC -một công ty sản xuất và cung cấp
dụng cụ y khoa cho toàn thế giới trụ sở ỡ Ái Nhĩ Lan- đã mua lại với giá 860
triệu Mỹ Kim. Covidien PLC sau này năm 2015 đã bán lại cho một công ty Ái Nhĩ
Lan khác là Medtronic PLC, công ty đứng đầu thế giới về phục vụ và kỹ thuật y
khoa.
Từ năm 2001 khi chiếc máy ảnh tí hon PillCam chính thức được
sử dụng, hàng triệu bệnh nhân trên khắp thế giới đã được hưởng lợi ích nhờ kỹ
thuật tuyệt vời này.
MÁY TỒN TRỮ DỮ KIỆN VÀ CHUYỂN ĐỔI “FLASH
DRIVE”
Máy tồn trữ “Flash drive” là một bộ phận nhỏ bằng ngón tay
có khà năng tồn trữ các dữ kiện và chuyển sang máy khác nhờ một cơ phận liên hợp
USB ( Universal Serial Bus) gắn ở đầu.
Bộ phận tồn trữ này do Dov Moran sáng chế năm 1989 và dùng để
nối với máy vi tính cá nhân. Ông là sáng lập viên công ty M-System Ltd tại Kfar
Saba, Israel. Sau khi hoàn thành và đăng ký, máy được đưa vào thị trường năm
1995 dưới tên DishOnChip. Sản phẩm đầu tiên của M-System được tung ra thị
trường vào tháng 9 năm 2000 dưới tên DishOnKey. Công ty đã được hãng sản
xuất tổ hợp Hoa Kỳ và Israel SanDish mua với giá 1,5 tỷ Mỹ Kim năm 2006.
Từ đó đến nay, hàng tỷ bộ phận tồn trữ tí hon này được sản
xuất và tung đi khắp thế giới.
CÁCH TRỊ LIỆU TUYỆT VỜI BỆNH TRỨNG CÁ
Trứng cá là một bệnh đã làm hàng ngàn cô cậu mới lớn phải
bực mình và buồn phiền không ít. Đây là bệnh ngoài da do tác dụng của một loại
kích thích tố của hạch mồ hôi nằm dưới da làm nghẹt lỗ thông và tạo thành những
cục khô đen rồi xưng tấy thành nhọt ở da. Chừng 85% giới trẻ tuổi từ 12 đến 24
mắc phải bệnh này. Không là bệnh nguy hiểm, nhưng nó cũng làm bệnh nhân bực mình
khó chịu không ít. Tuy nhiên, trứng cá kinh niên, nếu bị nhiễm trùng nặng có thể
làm mặt người bệnh trở nên sần sù xấu xí …
Cách trị liệu thần sầu này do Bs bì phu Yoram Harth, người
Israel khám phá ra năm 1998. Ông là đồng sáng lập công ty CureLight Medical Ltd
of Hefa, Israel. Ông đã phát triển hệ thống quang trị (phototherapy) ClearLight,
tạo một tia sáng (narrow-band blue-violet light) cưc mạnh, giết chết vi trùng
gây ra trứng cá mà không làm nguy hại các tế bào da chung quanh.
Năm 2002, ClearLight đã được cơ quan FDA (Food and Drug
Administration) của Hoa Kỳ cho phép dùng để điều trị các loại trứng cá từ bình
thường đến nặng. So sánh với những cách điều trị trứng cá khác, đây là phương
cách duy nhất mang lại kết quả rất cao. Bệnh nhân có thể điều trị ngay tại phòng
mạch bác sĩ, không đau, lại không bị cản trở sinh hoạt hoặc việc làm thường ngày.
HÊ THỐNG DẪN THỦY NHẬP ĐIỀN TUYỆT HẢO
Diện tích Israel 65% là sa mạc nên nhà nông và các nhà khoa
học phải làm việc rất khôn khéo để cho ngành canh nông đạt hiệu quả tốt nhất. Hệ
thống “Dẫn Thủy Nhập Điền” đầu tiên trên thế giới được sáng chế năm 1960 tại
Kibbutz Hatzerim gần Beersheba bởi một kỹ sư người Israel tên Simcha Blass. Ông
đẵ sáng chế ra một cái máy có thể điều khiển thả nước ra nhiều ít theo ý mình để
thích hợp với lúa mùa, không phung phí nước.
Năm 1972, công ty kỹ thuật nước Netafim Ltd tại Tel Aviv đã
thâu dụng ông Rafi Mehudar làm nhân viên, một nhà sáng chế người Israel đã từng
đoạt giải, để phát triển hệ thống dẫn thủy. Ông đã làm ra được hơn 50 sản phẩm
và đoạt hơn 400 bằng sáng chế về phát triển kỹ thuật.
Khi được thâu dụng bởi công ty Netafirm, Mehudar chỉ có 3
nhân viên cùng làm việc. Bây giờ công ty có hơn 4000 nhân công với 13 cơ xưởng
trên 150 quốc gia. Như vậy họ đã nuôi ăn cho gần 3 triệu dân hàng năm.
Trong một cuộc phỏng vấn với báo The Times of
Israel vào tháng 4 năm 2015, Mehudar cho biết: “Netafirm đã bán trên 150 tỷ
máy dẫn thủy, làm giảm lượng nước dùng xuống 90%, giúp nông dân dùng ít nước mà
kết quả lại hữu hiêu cao hơn.”
Sản phẩm của Netafirm đã được bán trên khắp thế giới, tạo ảnh
hưởng lớn nhất nơi những nước đang phát triển đang có nhiều kế hoạch và chương
trình như ở Phi Châu và Á Châu. Theo Mehudar, “Chỉ nguyên ở Ấn Độ, công ty đã có
hơn 250,000 khách hàng, hầu hết là những tiểu nông gia kiếm ăn thêm ở những mảnh
đất của họ nhờ ở chỗ không phải dùng nhiều nước tốn tiền” (ibid).
MICROPROCESSOR, BỘ ÓC TUYỆT VỜI CỦA MÁY VI
TÍNH.
Intel Corporation là một semiconductor chip maker lớn thứ
hai trên thế giới. Máy vi tính 8088 microprocessor, “bộ óc” của máy vi
tính cá nhân đầu tiên, đã được sáng chế tại phòng thí nghiệm Haifa bởi những kỹ
sư Israel vào tháng 7 năm 1979.
Khi Intel thiết lập những cơ sưởng ở Haifa vào năm 1974 thì
chỉ có 5 nhân viên. Ngày nay Intel thu dụng 10,000 nhân công ở 5 thị trấn tại
Israel, gián tiếp yểm trợ việc làm cho 30,000 người trong những cơ sở kinh doanh
khác trên toàn nước.
VÀI LỜI CUỐI
Đó chỉ là những thí dụ nhỏ trong số nhiều thành công lẫy lừng
đáng khích lệ của Israel đã góp phần giúp cho đời sống người dân trên khắp thế
giới được sung túc và văn minh.
Hình như có một cái gì rất đặc biệt nơi người Israel và dân
Do Thái nói chung, những người đã giữ một nhiệm vụ quan trọng trên thế giới,
được biết là “Dân Chúa Chọn”. Nhưng cũng bị dư luận kết án là “Dân
giết Chúa”. Một điều đáng suy nghĩ.
Fleming Island, Florida
Oct 4, 2018
NTC