QUÀ TẶNG TIN MỪNG:

Chúa Nhật 3A Phục Sinh

Cv 2:14, 22-33; 1Pr 1:17-21; Lc 24:13-35

Bác sĩ NGUYỄN TIẾN CẢNH, MD.

Kính mời theo dõi video tại đây:

https://bit.ly/41WFOCH

Câu chuyện Chúa Giêsu sống lại từ cõi chết đã ngã ngũ mà có người vẫn còn hồ nghi, trong đó lại là hai môn đệ của Chúa. Họ rong ruổi trên đường đi Emmaus. Để làm gì? Không ai biết. Làng Emmaus ở đâu? Không thấy có trên bản đồ. Tất cả chỉ là mơ hồ, nghi ngờ và hoang mang. Nhưng chính sự nghi ngờ này đã được Chúa dẫn đưa đến tin tưởng là do Cử chỉ Bẻ bánh rồi chia sẻ cho các ông của Chúa Giesu.

Chúa Nhật này Phụng vụ đưa ra hai bài đọc và bài Tin Mừng Luca miêu tả con đường Emmaus, đường đưa tới niềm tin, trọng tâm của của vấn đề. Tất cả ba bài đều liên hợp và bổ túc cho nhau. Chúa sống lại và ơn cứu độ loài người. Để cho chúng ta cũng được sống lại vào ngày sau cùng.

Bài đọc 1 (Cv 2:14, 22-33) là một đoạn dài của bài giảng mà người ta cho là của thánh Phero nằm trong sách Công Vụ Tông Đồ. Khung cảnh là Jerusalem vào ngày lễ Ngũ Tuần của người Do Thái cử hành đúng 50 ngày sau Lễ Vượt Qua, cũng gọi là ngày Chúa Thánh Thần hiện xuống trên các tông đồ. Nguyên thủy là ngày lễ mùa gặt, nhưng vào thế kỷ I, nó bao gồm kỷ niệm mừng ngày ban hành luật trên núi Sinai. Lễ Ngũ Tuần còn là một trong ba cuộc lễ hành hương của Do Thái Giáo thời sơ khai, hai lễ kia là lễ Vượt Qua và lễ Nhà Tạm.

Luca, tác giả của sách Công Vụ Tông Đồ ghi nhận thị trấn lúc đó tràn ngập “dân Do Thái mộ đạo đến từ mọi quốc gia” (Cv 2:5), và khi họ nghe thấy tiếng động của Chúa Thánh Thần đổ xuống trên các môn đệ của Chúa Giesu lúc đó đang tụ họp tại đây. Họ muốn biết điều gì đang xảy ra như vậy. Gió và lửa từ trời chắc chắn đã thu hút họ, nhưng họ bấn loạn hoang mang về một sự thật là mọi người trong đám đông của họ đều hiểu được những điều các môn đệ nói với họ theo ngôn ngữ của họ. Nhưng những người khác thì chế nhạo họ cho là họ cuồng loạn vì say sưa.

Dó đó trong phần đầu của bài giảng, thánh Phero đã trình bày để bảo vệ các bạn đồng hành của ông. Ông nói rằng họ chẳng có say sưa gì cả vì lúc đó là buổi sáng sớm. Ngoài ra ông còn cắt nghĩa điều kiện của họ lúc đó có thể được hiểu theo nghĩa sấm của tiên tri Joel mà Phêro đã trích dẫn: “Trong những ngày đó Ta sẽ đổ Thần Khí Ta cả trên tôi tớ nam nữ của Ta, và chúng sẽ trở thành ngôn sứ. Ta cũng sẽ cho xuất hiện những điềm thiêng trên trời cao và những dấu lạ dưới đất thấp, đó là máu lửa và những cột khói.....Và bấy giờ tất cả những ai kêu cầu Danh Chúa sẽ được cứu độ” (Cv 2:18-19, 21 / Joel 3:1-5).

Nhưng bài đọc này chú trọng đến phần hai của bài giảng của thánh Phero. Bài giảng bắt đầu bằng một trong những tuyên cáo. Vắn gọn là tuyên xung sơ khởi Tin Mừng về Chúa Giesu Kito đã được thấy trải dài trong Sách Công Vụ Các Tông Đồ (Như Cv 3:12-26; 4:8-12; 5:29-32; 10:34-43; 13:16-41). Những việc này luôn luôn khởi đầu bằng một xác quyết về lời nói và việc làm của Chúa Giêsu theo sau tuyên xưng về cái chết và sống lại của Ngài. Những tuyên cáo này trong sách Công Vụ Tông Đồ đã trực tiếp nhắm vào khán thính giả Do Thái với lời khuyên nhủ tha thứ tội lỗi. Đôi lúc cũng đượm vẻ tố cáo nhưng sơ khởi vẫn là những biến cố được nói trong tuyên cáo là mọi sự đều ở trong quyền năng của Thiên Chúa và phải nằm trong kế hoạch cứu chuộc loài người của Chúa.

Trong phần kết thúc của bài giảng, Luca lại chủ ý nhắm vào David vì ông tin rằng David chính là tác giả của những ca vịnh, đặc biệt ca vịnh này. Tuy nhiên câu chuyện lịch sử khá phức tạp của ngày hôm nay có thể được coi như những thánh vịnh. Luca đã xác quyết David là một ngôn sứ nói về danh Chúa Giêsu khi ông làm nên thánh vịnh 16:8-10 và ông ta coi những vần thơ này như để chứng minh Chúa Giêsu đã sống lại để hoàn thành lời hứa với ông là Thiên Chúa sẽ làm cho một người trong dòng dõi Ngài trở thành Vua dân Do Thái và cai trị đến muôn đời (xem thêm Samuel 7:12-17). Do đó Phero cũng trích dẫn thánh vịnh 110:1 nói rằng Chúa Giêsu đã chịu đóng đanh, là Vua Thiên Sai, đấng đang hiển trị vinh quang trên ngai Thiên Chúa.

Bài đọc 2 (1Pr 1:17-21) được lấy ra từ thư thứ nhất của thánh Phero. Bài này rất có thể cũng không phải của Phero mà do một vị ẩn danh nào đó viết vào năm 79-80 AD. Ông này muốn truyền lại ký ức và giảng huấn của Phero cho những thế hệ tương lai. Dù gọi là thư nhưng đọc lên nghe giống như một bài giảng về phép Thanh Tẩy và cách sống của người Kito hữu hoặc như một lời khuyên hãy trở nên thánh thiện.

Trước khi đi vào bài đọc, chúng ta thấy có những xác định về người tín hữu Kito Giáo phải vui hưởng một đời sống mới ra sao khi sống trong niềm hy vọng Chúa Kito Phục Sinh, và Thiên Chúa che chở họ thế nào, trong khi gìn giữ họ trong niềm tin để họ có được ơn cứu độ. Tác giả của bức thư tiếp tục nói trực tiếp với khán thính giả của mình, biết rằng họ sẽ phải chịu đau khổ khi niềm tin của họ bị thử thách, nhưng cuối cùng họ sẽ được vui hưởng sung sướng vì có Chúa Giêsu Kito là đấng cứu chuộc họ.

Đi vào nội dung bài đọc, chúng ta được nhắc nhở đến tình liên hệ thiết thân của Thiên Chúa với chúng ta. Ngài là Cha tuyệt hảo và toàn mỹ đúng nghĩa của nó. Đây là một Thiên Chúa phán xét rất công minh nhưng đầy tình thương xót. Do đó Ngài phải đáng được kính trọng (reverence). Tiếng Hy Lạp là Photos được chuyển dịch qua thiếng Anh là “reverence” có nghĩa là “sợ (fear) hay kinh sợ (awe)”. Nhưng “sợ Thiên Chúa” không nói lên được ý nghĩa thực của nó đối với những độc giả thời nay. Vậy “Kinh Sợ” có lẽ là từ hay hơn chăng. Hãy thử đọc bài đọc này với từ Kinh Sợ Thiên Chúa thay cho từ kính trọng Thiên Chúa. Chúng ta phải sống sao để vượt thoát ra khỏi sự kinh sợ Thiên Chúa của chúng ta là Đấng liên kết thân thiết nhất với cuộc sống của chúng ta đúng như cung cách người cha đối xử rất thương yêu và sống chết với con cái vậy.

Để mở rộng ý niệm về từ kinh sợ hay kính trọng đối với Thiên Chúa, tác giả thư 1Phero muốn chúng ta hiểu và biết rằng chúng ta được chuộc lại bởi “chính máu châu báu của Chúa Giesu Kito” để thoát ra khỏi cách sống cũ của chúng ta từ muôn thế hệ trước. Sự chuộc lại này đã phải trả bằng giá rất lớn với sự đồng ý cho kẻ tội lỗi thoát khỏi cảnh tù đày. Tiếng Hy Lạp là timios, chuyển dịch thành “quí giá” cũng có nghĩa là “được giữ sống trong danh dự, được kính trọng hay yêu quí một cách đặc biệt, bởi vì đó là máu của Chiên Hy Tế lễ vượt qua đã đổ ra để cứu chuộc chúng ta. Kết hợp với niềm tin cũ, máu là sức sống của mọi sinh vật, nó không phải là vấn đề nhỏ bé và bình thường ít quan trọng có thể cho đi cho chúng ta. Ngoài ra nó còn là một phần của kế hoạch của Thiên Chúa từ thuở ban đầu để cho “niềm tin và hy vọng của chúng ta có được nơi Thiên Chúa.” Chúng ta đứng vững trong niềm tin kinh sợ ấy!

Bài Tin Mừng Phúc Âm Luca (Lc 24:13-35) hôm nay kể lại câu chuyên hai môn đệ Chúa trên đường đi Emmaus. Khi Luca kể câu chuyện này thì biến cố Chúa Giêsu sống lại cũng xảy ra cùng một ngày. Chúng ta nhận thấy hai môn đệ Chúa Giêsu đã cùng nhau bàn bạc không ngừng nghỉ trên đường họ đi Emmaus, cách Jerusalem khoảng bảy dặm. Người kể chuyện ghi chú rằng họ tỏ ra rất buồn phiền và tinh thần thì rất sa sút. Bỗng chốc Chúa sống lại xuất hiện với họ giữa đường mà họ không hề nhận biết.

Khi trực tiếp hội thoại, cùng bàn luận với hai ông, Chúa cũng nói với họ về câu chuyện thời sự đặc biệt vừa xẩy ra ở Jerusalem. Các ông đáp trả lời Chúa cũng chỉ như một câu chuyện bình thường về tôn giáo mà không hề nói về bất cứ điều gì liên quan đến việc Chúa sống lại. Nó chẳng ăn khớp gì với những việc sẽ xảy ra sau này là tin Chúa sống lại đã được công bố và báo cho họ biết vào ngày hôm trước. Thực vậy, việc Chúa phục sinh đã hiện diện ngay trước mắt họ mà họ hoàn toàn không hay biết, khiến họ thành như những kẻ điên rồ, chậm hiểu về những điều mà Kinh Thánh đã nói là Chúa Giêsu cần phải chịu đau khổ rồi vinh hiển. Chúng ta không biết thánh Luca có trong đầu bản văn nào, nhưng điều quan trọng hơn cả là sứ điệp Chúa Giêsu chết và sống lại tất cả đều nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa ngay từ thuở khởi đầu.

Diễn biến quang cảnh câu chuyện đã cho chúng ta biết: mắt và lòng trí của hai môn đệ này sau cùng đã mở ra thế nào và tại sao. Đến gần Emmaus họ mời Chúa Giêsu ở lại với họ, vì đêm đã đến, trời đã tối, phập phòng nỗi sợ Chúa mình đã chết. Làm sao đây?

Thế rồi vào bữa ăn chiều, Chúa Giêsu chúc phúc, bẻ bánh và chia cho các ông với một cử chỉ giống y như Chúa đã làm vào bữa tiệc ly trước khi Chúa chịu chết. Họ mở mắt, bừng trí, nhớ lại và nhận ra Chúa Giesu của mình chính là người đã đồng hành với các ông trên đường đi Emmaus vừa mới đây. Họ cũng nhớ lại và cảm thấy thế nào khi Chúa giảng dạy cho các ông trên hành trình Emmaus, và lòng trí họ bừng cháy lên lửa tin yêu, thân xác họ mạnh mẽ trở lại. Cuối cùng khi Chúa bẻ bánh thì hành trình của họ cũng được hoàn thành. Hành trình Emmaus của các ông đã đi từ chỗ không tin gì cả đến chỗ hoàn toàn tin cậy.  Đúng vậy, chắc chắn đây hẳn là lý do của một niềm vui vĩ đại. Làng Emmaus là đây, đã là hiện thực trên bản đồ, có vị trí rõ ràng, là niềm tin Chúa phục sinh. Tất cả đã rõ ràng. Không còn hồ nghi áy náy bâng khuâng nữa. Chúng tôi tin Chúa đã sống lại từ cõi chết, để cho chúng tôi cũng sẽ được sống lại vào ngày sau cùng.

Fleming Island, Florida

April 21, 2023

NTC - Hẹn gặp lại