CHÚA NHÂT 27 B THƯỜNG NIÊN
St. 2: 7ab, 15,18-24; Dt. 2: 9-11, Mc. 10:2-16
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh
Trong những năm gần đây vấn đề hôn
nhân được bàn cãi rất nhiều, đặc biệt hôn nhân giữa những người đồng tính. Tháng
9-2015 Đại Hội Gia Đình Thế Giới được tổ chức tại Philadelphia bang Pensylvania,
Hoa Kỳ có ĐTC Phanxico chủ tọa đã nói lên sự quan trọng của Gia Đình. Một tháng
trước, sự kiện nổi bật ở Kentucky, Hoa Kỳ, bà Kim Davis đã quyết định không cấp
giấy hôn thú cho một cặp đồng tình luyến ái dù đã được Tối Cao Pháp Viện chấp
nhận. Bà đã bị tòa bỏ tù, nhưng hơn một tuần sau được thả ra. Bà đã yết kiến Đức
Phanxico dịp ngài sang Hoa Kỳ dự Đại Hội Gia Đình.
Bàn về hôn nhân đồng tính quả là
gay go. Người đồng ý kẻ chống đối. Giáo Hội Công Giáo dĩ nhiên là không chấp
nhận vì nó đi ngược lại nhân tính tự nhiên. Trong tinh thần Phúc Âm chúa nhật
tuần này, Giáo Hội nói gì về Hôn Nhân và Gia đình?
HÔN NHÂN THEO KINH THÁNH
Thay vì đi vào chi tiết các bài đọc
Chúa Nhật hôm nay, xin đưa ra một vài suy nghĩ tổng quát về hôn nhân và cuộc
sống gia đình. Trong bài Tin Mừng Mac Cô (Mc.10: 2-16), những người biêt phái
lại đối đầu với chúa Giêsu về việc ly dị. Họ hỏi chúa Giê su:“Ngưới
chồng ly dị người vợ thì có hợp pháp không?”
Chúa Giêsu hỏi lại họ:
- “Ông Maisen đã truyền
dạy cho các ông thế nào về việc này?”
-“Ông Maisen đã cho phép
người chồng -họ trả lời Chúa- viết một
thư ly dị rồi dứt bỏ người vợ.
Chúa Giêsu nói luật Maisen cho phép
ly dị (Tl.24: 1) bởi vì lòng các ông đã trở nên trai đá (Mc.10: 4-5). Nhắc lại
sách khởi nguyên (kn.1: 27; 2: 24), chúa Giêsu nói về tính vĩnh viễn của hôn
nhân: “Lúc khởi đầu công trình tạo dựng, Thiên Chúa đã làm nên con người có
nam có nữ. Vì thế người đàn ông sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai
sẽ thành một xương một thịt (Mc.10: 6-8). Như vậy thì đã rõ ràng: “Sự gì
Thiên Chúa đã phối hợp, loài người không được phân chia” (Mc.10: 9).
Chúa Giêsu đã trả lời họ bằng cách
nhắc lại kế hoạch của Thiên Chúa về bí tích hôn nhân. Chúa xác quyết là vợ chồng
phải liên hợp mật thiết với nhau đến độ chỉ còn là một. Để trả lời câu hỏi có
tính gài bẫy của mấy ông biệt phái, Đức Giêsu
đã nói về sự duy nhất của hôn nhân, đồng thời nhấn mạnh về tính linh thiêng của
nó, một hợp đồng giữa hai vợ chồng thề trung thành với nhau mà không nói về
việc ly d ị c ó hợp pháp hay không. Mục đích của hôn nhân không phải là ly dị
hoặc hủy bỏ.
LY DỊ VÀ TÁI GIÁ
Chúa Giêsu cũng không lên án những
người đã cố gắng giữ hôn nhân tốt đẹp nhất nhưng đã đổ vỡ và phải ly dị. Chúa
không kết án những người này, không ném bỏ họ ra khỏi cộng đồng Giáo Hội hoặc
định cho họ một chỗ trong hỏa ngục. Người chỉ nhắc nhở họ phải nhớ lại lời họ
thề hứa trước mặt vị linh mục đại diện Chúa và Giáo Hội là sẽ trung thành gắn bó
với nhau suốt đời “khi sung sướng cũng như lúc gian khổ.”
Hiện nay, nhiều người vẫn lẫn lộn
giữa việc “hủy bỏ” một hôn nhân và “ly dị”. Ly dị là hôn nhân vẫn còn đó, nhưng
bây giờ đã tan vỡ rồi. Hủy bỏ là tuyên bố cho biết thực tế đó không còn nữa.
Giáo Hội khẳng định nhiều cuộc hôn nhân không có giá trị, bởi vì đã có một vài
trở ngại lúc thực hiện lễ thành hôn.
Qua nghiên cứu và thực tế, có nhiều
cặp vợ chồng ly dị nghĩ rằng Giáo Hội ghét bỏ họ. Nhiều người cho rằng ly dị là
bất khả kháng họ không bao giờ nghĩ đến. Nhiều trường hợp xẩy ra một cách bất
ngờ không thể cưỡng lại được. Chẳng ai nói rằng họ đã chủ trương ly dị, cũng
không đơn thuần nghĩ tới một cuộc đời khác để thay thế.
Có người lại lầm tưởng họ bị Giáo
Hội rút phép thông công. Sai lầm. Họ rất đau khổ phải ly dị, do đó họ cần được
thông cảm và chấp nhận. Họ cần được Giáo Hội chỉ dẫn rõ ràng hầu đưa họ về lại
với Chúa. Họ cần bạn hữu, thân bằng quyến thuộc và mọi người cầu nguyện cho họ
trong lúc họ ở giữa những rối loạn và đổ vỡ.
Cộng đồng giáo xứ cũng cần phải
tích cực khuyên bảo những người đã hủy bỏ hôn nhân, dù việc đó có thể khó nói và
vô duyên. Tuy nhiên ly dị có thể lại là một liều thuốc ân sủng giúp hòa giải,
kết thúc khổ đau và đưa đến an bình cho họ cả hồn lẫn xác.
GIA
ĐÌNH LÀ TƯƠNG LAI NHÂN LOẠI
Trong tông thư Đời Sống Nhân Loại/Humanae
Vitae (1968), Tin Mừng trong Đời Sống/Evangelium Vitae (1995) và đặc biệt tông
huấn Familiaris Consortio (1981), Tâm Thư gửi các gia đình (1994), Đức Phaolo VI
và Thánh Gioan Phaolo II đã đặc biệt nhấn mạnh đến hôn nhân và gia đình trong
hoàn cảnh xã hội văn hóa thời nay. Ngay từ những năm đầu của triều đại Giáo
Hoàng, đức Gioan Phaolo II đã liên lục nhấn mạnh về sự quan trọng của gia đình:
“Gia đình là đường đi của Giáo Hội”. Đúng vậy, gia đình chính là một
trường học đặt căn bản trên giá trị của Tin Mừng.
Vào dịp kỷ niệm năm thứ 40 của tông
thư Đời Sống Nhân Loại/Humanae Vitae năm 2008, các giám mục Canada đã cho ra một
văn thư rất quan trọng, trong đó điều 19 viết: “Tóm lại, tông thư ‘Đời Sống
Nhân Loại’ của Đức Phaolo VI và tiếp theo là ‘Thần Học về Thân Xác’ đã được
Thánh Gioan Phaolo II khai triển là một thách đố rất lớn cho thế giới, một thế
giới đang hăm hở tự bảo vệ mình chống lại những tiềm năng kỳ lạ về sắc dục. Bước
theo hai vị giáo chủ tiên tri này, Giáo Hội là chuyên viên về nhân loại đã đưa
ra một ý tưởng bất ngờ: Dục tính là một người bạn, một tặng phẩm Chúa ban mà
chúng ta biết được nhờ ở Thiên Chúa Ba Ngôi, để rồi Chúa lại yêu cầu chúng ta
biểu lộ nó qua tất cả những vẻ huy hoàng và nghiêm chỉnh của nó cho những người
bạn của chúng ta vào lúc khởi đầu của thiên niên kỷ thứ ba này. Khoa thần
học về thân xác có thể coi là một cuộc cách mạng đã đưa lại nhiều kết quả tích
cực trong suốt thế kỷ 21 này của Kitô giáo. Chúng tôi mời gọi các tín hữu là
những người đi tiên phong thử nghiệm cái tiềm năng giải phóng ấy.”
HÔN
NHÂN, ĐỜI SỐNG GIA ĐÌNH VÀ ƠN GỌI
Chấp nhận giáo huấn của Chúa Giêsu
đòi hỏi phải cởi mở và tin tưởng vào sức mạnh Thiên Chúa như đứa trẻ tin cậy vào
cha mẹ. Khi tình yêu trở nên thực và mạnh mẽ, nó cần phải có một viễn kiến, một
niềm vui sáng tạo, một cuộc sống mới và một ước vọng thánh. Một cặp vợ chồng có
Chúa Kitô là trọng tâm đời sống thì họ sẽ cảm thấy an bình thực sự của Chúa đang
đổ trên con cháu họ.
Cuộc khủng hoảng ơn gọi ở Tây
Phương hiện nay buộc chúng ta phải xét lại cách chúng ta khuyến khích nâng đỡ nó
mà còn phải coi lại cả môi trường chúng ta đang gieo hạt giống ơn gọi. Mảnh đất
này chính là môi trường gia đình, giáo hội địa hpương và giáo xứ của chúng ta.
Thực tế này có được là nhờ có Chúa Kitô hiện diện trong từng gia đình qua ân
sủng của các phép bí tích, nhất là bí tích thánh thể, và nhờ vào sự trung thành
với Tin Mừng Phúc Âm và những giáo huấn của Giáo Hội.
Có người chẳng hy vọng gì vào bí
tích hôn nhân và đời sống gia đình trong cộng đồng và Giáo Hội. Nhưng mỗi người
chúng ta đều có trách nhiệm nuôi dưỡng văn hóa thực của hôn nhân và gia đình
cũng như văn hóa ơn gọi làm linh mục và tu trì tận hiến.
ĐÔI
LỜI KẾT: SUY TƯ, BÀN HỎI VÀ CẦU NGUYỆN
Trong xã hội cũng có những mối dây
liên kết khác về tình yêu, những cam kết và trách nhiệm hỗ tương giữa người này
với người kia. Những sợi dây liên kết đó tự nó có thể tốt, có thể vì luật lệ
buộc phải làm. Nhưng nó không giống như sợi dây ràng buộc của hôn nhân. Sự ràng
buộc của hôn nhân không chỉ giữa hai người vợ và chồng mà còn bao gồm cả khả
năng tác dụng sinh con đẻ cái của họ nữa.
Trong tuần này, chúng ta hãy hứa cố
tạo dựng một gia đình nhân loại, làm cho hôn nhân của mỗi chúng ta trở nên vững
mạnh, được Chúa chúc phúc và nuôi dưỡng giáo dục con cháu chúng ta theo tinh
thần Phúc Âm và giáo huấn của Giáo Hội.
Với trách nhiệm truyền giáo/mục vụ,
làm sao mỗi người chúng ta có thể chào đón tác vụ thánh của Chúa Giêsu trong hôn
nhân? Chúng ta có sẵn sàng dạy dỗ con cháu chúng ta bằng những giáo huấn hôn
nhân của Chúa Giêsu với tinh thần rộng mở không? Những yếu đuối, khuyết điểm,
đau khổ nào đã ảnh hưỏng cuộc sống hôn nhân của chúng ta ngày nay? Những cuộc
hôn nhân với những đổ vỡ giữa hai vợ chồng có thể sửa chữa và hàn gắn được không?
Niềm Tin có bổn phận gì đối với những bất trắc này ?
Chúng ta hãy cầu nguyện cho những
cặp vợ chồng để tình yêu lứa đôi của họ triển nở phong phú trong bí tích hôn
nhân và khả năng tư duy về tình yêu Thiên Chúa đối với thế giới loài người.
Chúng ta hãy tiếp tục cầu nguyện cho nhau để được Chúa chúc phúc cũng như có
thể chịu đựng được những gánh nặng thánh giá Chúa trao cho chúng ta. Cũng đừng
quên những người không còn yêu nhau như thuở ban đầu và những người đã từng đau
khổ vì phải ly thân, ly dị vì thù ghét nhau. Chớ gì họ tìm được hàn gắn và an
bình nơi cộng đồng Giáo Hội, sự niềm nở chào đón của những cặp vợ chồng hạnh
phúc đang sinh nhiều hoa trái.
Fleming Island, Florida
Oct. 2018
NTC