Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
 

Nhân lễ kính thánh Tôma, xin được chia sẻ ít suy tư về người môn đệ đặc biệt và đa nghi này.

Câu châm ngôn “Lòng không động, tay chẳng làm” hay người ta thường nói: “Có đói khổ mới biết thương người nghèo” xem ra có vẻ hữu lý và có thể áp dụng cho ông Tôma trong câu chuyện ông không chịu tin Chúa sống lại nếu không được chính tay sờ vào những vết thương trên người của Chúa Giesu (Ga 20:25). Câu chuyện Chúa Phục Sinh trong Tin Mừng đã cho ta thấy một hình ảnh rất độc đáo về thánh Tôma và một kinh nghiệm cơ bản về sự hồ nghi, nỗi băn khoăn và lòng thác tín thực sự.  Chúa Giesu hiện ra với các môn đệ lần đầu tiên đã được Gioan kể lại với những chi tiết rất rõ ràng: Vào buổi chiều hôm ấy, là ngày đầu trong tuần, cửa phòng khóa chặt, các môn đệ buồn rầu lo lắng ngồi yên bất động trong phòng vì sợ người Do Thái thì bất chợt Đức Giesu xuất hiện và nói: “Chúc anh em bình an!”. Đoạn người cho anh em coi các vết thương ở tay và cạnh sườn..….(Ga 20: 19-21).

ĐA NGHI CỦA TOMA TÁC ĐỘNG TRÊN TA MẠNH HƠN LÒNG TIN CỦA CÁC MÔN ĐỆ KHÁC. 

Thế giới bên ngoài lúc đó đầy hoang mang, đa nghi và bạo động. Chúa Giesu mất tích. Bất ngờ Người sống lại. Mọi cánh cửa đều khóa kín, lòng người đóng chặt, tầm nhìn bị che lấp, Chúa bất thần xuất hiện. Nhẹ nhàng như gió thoảng, Chúa Giesu đứng trước các môn đệ đang như chim bị đạn gẫy cánh. Toma ngập ngừng đưa ngón tay đặt vào những vết thương trên ngực Chúa Giesu, tức thì tình yêu Chúa của ông đổ ra tràn chề. Thánh Gregory Cả đã nói về Tôma như sau: “Nếu vì chạm vào những vết thương trên thân xác Thầy mình mà Toma có thể giúp chúng ta vượt thắng được những vết thương vì lòng trai đá không tin của chúng ta, thì sự đa nghi của Toma sẽ có nhiều tác động trên chúng ta hơn là niềm tin của các môn đệ khác.”

NIỀM TIN NẰM TRONG TIM CỦA TOMA 

Cả Chúa Giesu lẫn Toma đều bị thương vì những tâm hồn trai đá không chịu tin. Chúa Giesu đã chết vì những vết thương gây ra do các môn đệ và dân chúng. Toma bị thương vì “không tài nào có thể tin được Chúa đã sống lại”, và sự thất vọng cùng tột của ông là do vết thương ấy mà ra. Ông đã nhìn thấy, ông đã cảm thấy những vết thương đau đớn chết người ấy. Nhưng Người mang những vết thương ấy vẫn đang sống. Nhờ đó, cuộc sống của Toma đã bùng lên phấn khởi. Toma đã thận trọng dò dẫm trên con đường đi tới niềm tin của ông cho đến khi ông nhận ra sự thật ở trong tim ông. Đó là giây phút khởi đầu Mùa Phục Sinh của Toma. Toma đã được chữa lành do vết thương của Chúa. Niềm Tin của Toma đã trở lại.

Toma, con người đa nghi, đã được phép làm điều mà tất cả chúng ta ai cũng muốn. Ông được phép sờ, cảm nghiệm thấy điều mà con người bình thường không thể làm được. Đối với chúng ta, điều đó còn khó khăn hơn gấp bội.  Chúng ta phải bắt đầu với niềm tin, rồi mù mờ sờ vào con đường dẫn tới con tim của chúng ta trong cuộc sống.

TOMA KHÔNG ĐA NGHI, NHƯNG HY VỌNG CỦA ÔNG BỊ TAN VỠ 

Toma thực sự là một trong những môn đệ vĩ đại nhất, môn đệ thành thực nhất được Chúa Giesu yêu thương. Ông không phải là con người đa nghi, cứng đầu như truyền thống Kito giáo thường gán cho ông. Ông đứng trước thập gíá mà không hiểu. Tất cả ước mơ của ông đang lẩn khuất, phất phơ  đâu đó trên thập giá. Tất cả mọi hy vọng của ông đã bị vỡ tan tành.   

Chúng ta sẽ làm gì khi mà lý tưởng của chúng ta, những điều chúng ta hoàn toàn tin tưởng và cam kết bị thiêu hủy ngay trước mắt chúng ta? Chúng ta sẽ làm gì khi mà những chế độ độc tài, tổ chức dấu mặt đầy quyền lực đè bẹp người mà chúng ta hoàn toàn tin tưởng và  trung thành? Chúng ta sẽ làm gì khi mà phản ứng của chúng ta trước thực trạng bất công, tha hóa, thất đức, gian dối trong xã hội lại biến mất, chạy trốn vì sợ đám đông nổi khùng hay chính quyền độc tài gian ác đe dọa, khủng bố trong lúc  tao loạn? Đó là vấn nại của hầu hết các môn đệ, kể cả Toma, những người đã ủng hộ và theo đức Giesu thành Nazareth hơn 3 nẵm trường cũng để mong có được ngày mai huy hoàng, danh vọng tươi sáng.

ĐỨC GIESU KHÔNG CHẾT, NGƯỜI VẪN LIÊN TỤC HIỆN DIỆN 

Chúng ta thường không ưa Toma phải chăng vì ít khi thấy ông có mặt khi Chúa Giesu xuất hiện? Phải chăng có cái gì vô lý khi người ta tung tin đồn Chúa sống lại? Chúa Giesu vẫn liên tục xuất hiện nơi chúng ta -không ai có thể ngăn cản được- giữa tin tưởng và hồ nghi, giữa sống và chết, giữa quá khứ và tương lai, giữa sợ hãi và vui mừng. Tin Mừng Phúc Âm cho thấy rõ ràng: Khi nào và ở đâu mà chúng ta ít chờ mong Chúa nhất, khi nào mà chúng ta cần Chúa nhiều nhất, thì ở đó và lúc đó Chúa xuất hiện.

LỜI KẾT: “PHÚC CHO AI KHÔNG THẤY MÀ TIN!” 

Cho đến nay đã hơn 2 ngàn năm, chúng ta vẫn còn biết ơn thánh Toma rất nhiều vì sự phấn đấu của ông do lòng ngay thẳng, sự lương thiện và hoàn toàn có tính người của ông. Chúng ta biết rất ít về Toma, về lai lịch gia đình cũng như số phận của ông, nhưng qua tên gọi, chúng ta cũng phần nào biết được căn tính của ông. Tên ông là Toma, tiếng Hy Lạp là Didymous, nghĩa là “song sinh”. Vậy người anh/em sinh đôi với ông là ai và bây giờ ở đâu? Có lẽ chúng ta có thể mường tượng biết được bằng cách nhìn vào gương. Một nửa kia của Toma chính là người đã phấn đấu với nỗi đau vì lòng trai đá không chịu tin, sự hồ nghi và nỗi thất vọng, và một nửa là để cho chúa Giesu Phục Sinh hiện diện làm một cái gì đặc biệt khác người nơi mình.

Con người đa nghi Toma trong mỗi một người chúng ta cần phải được kích động, nghĩa là phải đụng chạm vào thực tế như đụng chạm vào vết thương của Chúa. Chúng ta cần phải đáp ứng trước những đau thương của tha nhân và của chính chúng ta. Vì yếu đuối, chúng ta cần phải có sức mạnh của Chúa Thánh Thần làm cho những vết thương mau lành trở lại, cho những sợ hãi của chúng ta chóng qua đi. Với Toma, chúng ta sẽ tin khi bàn tay của chúng ta, dù ngập ngừng tìm kiếm nhưng cuối cùng cũng đến gặp được Thiên Chúa trong cộng đồng đức tin. 

“Phúc cho ai không trông thấy mà Tin!”

Fleming Island, Florida

July 3, 2014

Fxavvy@aol.com

NTC