CHÚA
NHẬT I C MÙA CHAY
Tl
26:4-10; Rm10:8-13; Lc 4:1-13
Bác sĩ
Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Image:Jesus tempted by Tissot
Chúa Giêsu thắng ba cơn cám dỗ một cách oanh liệt là một gương sáng ngời cho
mỗi người chúng ta.
Mùa
Chay là mùa Đoàn Kết, Chia Sẻ và Mở Rộng Lòng với những
người anh chị em xa gần, đặc biệt những ngưòi cần được giúp đỡ nhất. Thứ tư Lễ
Tro đã đưa ra cho chúng ta ba hướng dẫn căn bản để suy niệm và thực hành trong
Mùa Chay Thánh này: Làm việc Thiện, Cầu Nguyện và Ăn Chay Hãm Mình.
Mùa
Chay chính là thời gian thuận lợi để cầu nguyện, riêng và chung, đươc hướng dẫn
bởi Lời Chúa trong kinh phụng vụ mỗi ngày. Mùa Chay mời gọi chúng ta suy niệm
việc Chúa Giêsu bị ma quỉ cám dỗ trong hoang địa. Tục ngữ Việt Nam có câu: “Lửa
thử vàng, gian nan thử đức.” Vậy làm sao chúng ta có thể phát huy những tập
quán tốt để có thể vượt qua được những cám dỗ mà chúng ta thường gặp hàng ngày
trong cuộc sống?
CHÚA
GIÊSU VÀO HOANG ĐỊA
Chúa
Giêsu bị ma quỉ cám dỗ trong sa mạc qua ba tiến trình như thánh Mathiêu và Luca
kể lại. Chính Chúa Thánh Thần đã hiện xuống trên chúa Giêsu dưới dạng chim bồ
câu lúc Người chịu phép thanh tẩy ở sông Jordan (Lc 3:21-22) thì nay lại dẫn
Chúa đi vào hoang địa 40 ngày để bị ma quỉ cám dỗ. Con số 40 gợi nhớ lại 40 năm
dân Do Thái phải lang thang nơi hoang địa trong thời gian bị lưu đày (Tl. 8:2).
Tại
sao Chúa Thánh Thần lại dẫn chúa Giesu vào hoang địa để cho ma quỉ cám dỗ? Thiên
Chúa thì không thể bị cám dỗ, vậy tại sao Chúa Giesu lại bị cám dỗ?
CHÚA
GIÊSU BỊ MA QUỈ CÁM DỖ
Chúa
Giesu bị cám dỗ thế nào qua cách diễn tả của Mathieu và Luca? Đọc Luca (Lc
4:1-13), chúng ta tưởng Chúa Thánh Thần dẫn Đức Giêsu đi vào hoang địa để cho ma
quỉ cám dỗ. Chúa Thánh Thần không dẫn Đức Giêsu đi vào cám dỗ mà đi vào hoang
địa. Ma quỉ lợi dụng lúc thể xác Chúa mệt mỏi, lại cô đơn thì giở trò cám dỗ.
Satan coi lúc đó là “cơ hội tốt”. Ma quỉ cám dỗ, không phải Chúa Thánh Thần!
Phải chăng Chúa Giêsu muốn cho chúng ta thấy trước quang cảnh mà chúng ta sẽ gặp
trong cuộc sống hàng ngày! Cạm dỗ bẫy và cám dỗ là do ma quỉ và ác tính của con
người chúng ta tạo ra.
Cả
Mathiêu (4:1-11) lẫn Luca (Lc 4:1-13) đều không sắp đặt cuộc cám dỗ này theo một
tiến trình giống nhau. Luca diễn tả theo khung cảnh địa lý; hai cám dỗ ở trong
hoang địa, một cám dỗ ở trên đỉnh tháp đền thờ. Mathiêu thì hơi khác, cám dỗ ở
trên đỉnh núi cao là cơn cám dỗ sau cùng vì sau đó Chúa Giêsu nói: “Hỡi Satan,
hãy cút đi khỏi ta.” Như vậy, Mathiêu có thể đã diễn tả những cám dỗ theo thứ tự
thời gian. Tuy nhiên việc này cũng không có gì là đối nghịch nhau làm biến đổi ý
nghĩa..
Luca
cho thấy ba cơn cám đã xẩy ra sau 40 ngày Chúa Giesu chay tịnh (Lc 4:2-3). Có
thể Chúa đã chịu nhiều thử thách trong 40 ngày, nhưng ba cơn cám dỗ này là tột
đỉnh và mãnh liệt nhất vì lúc đó Chúa Giesu quá cô đơn. Luca kết thúc cuộc chay
tịnh 40 ngày của chúa bằng cơn cám dỗ trên đỉnh tháp đền thờ ở Jerusalem, một
thị trấn của định mệnh, vì cuối cùng, chính ở nơi này Chúa Giêsu đã phải đối đầu
với số phận nghiệt ngã của Người (Lc 9:51; 13:33).
Mỗi
cám dỗ đều có ý nghĩa đặc biệt của nó. Chúa Giêsu trả lời tên quỷ trong cám dỗ
đầu tiên, không có nghĩa là Chúa từ chối thức ăn là thứ cần thiết cho sự sống
thể xác, nhưng ám chỉ đời sống tinh thần cho cuộc hành trình đi về vĩnh cửu
phải là ưu tiên. Muốn theo Chúa thì không chỉ dựa vào trần thế. Nếu phụ
thuộc vào của cải vật chất và danh quyền trần thế, không biết đến Thiên Chúa thì
chúng ta sẽ sa cơn cám dỗ và phạm tội.
Cám dỗ
thứ hai đưa ta đến ngã rẽ: Thờ lạy Thiên Chúa hay tôn vinh ma quỉ? Chúa
Giêsu mắng tên quỷ và cho hắn biết Thiên Chúa là trên hết, Người kiểm soát tất
cả mọi sự. Điều này rất quan trọng. Nếu chúng ta bị mê hoặc, lôi kéo, lấn át
bởi vẻ hào nhoáng của quyền uy, danh vọng, tiền tài, coi chúng là nơi nương tựa,
bóng dù che thân, thì chúng ta sẽ thất bại vì đó chỉ là những đám mây đen tối và
ác quỉ. Chỉ có Thiên Chúa là đấng cuối cùng làm chủ số phận của chúng ta mà thôi.
Cám dỗ
thứ ba, quỉ tính thử xem Thiên Chúa yêu thương chúa Giêsu đến mức nào. Chúa
Giêsu đã trả lời hắn “Ngươi không được ngạo mạn thử thách quyền năng của
Thiên Chúa là Chúa ngươi.”
Luca cho biết tên quỉ đã bỏ chúa Giêsu và “kết thúc cơn cám dỗ Chúa” (Lc
4:13). Chúng ta có nghĩ tên quỉ sẽ không cám dỗ Chúa nữa? Theo Luca (Lc 4:13)
thì tên quỉ chỉ ngừng cám dỗ Chúa ở đây để chờ “cơ hội thuận lợi khác”.
Cơ hội này đối với ma quỉ sẽ là thời gian Chúa Giêsu chịu nạn và chịu chết (Lc
22:3, 31-32, 53). Đó là lúc Chúa phải chịu cảnh lẻ loi cô đơn trong hoang vu,
hầu như vô phương chống trả với gió lạnh của khí trời khắc nghiệt, dòng giã ngày
đêm, tưởng chừng như cả Thiên Chúa cũng vắng mặt. Kinh nghiệm về cảnh cô đơn nơi
sa mạc hoang dại này sẽ trải dài trong đời sống con người từ lúc sinh ra cho đến
lúc trưởng thành.
NHỮNG
CÁM DỖ CỦA CHÚNG TA
Đúng
vậy, ngay từ lúc khởi đầu cuộc rao truyền Tin Mừng, chúa Giêsu đã phải công khai
đối đầu với kẻ thù. Người bắt đầu cuộc chiến đấu của Người bằng sức mạnh Tin
Mừng trong một đêm đầy hoài nghi, bối rối và cám dỗ. Nó nhắc nhở chúng ta đừng
bao giờ quên những gương sáng của Chúa, để khỏi bị rơi vào cạm bẫy của ma quỉ.
Chúng sẽ cám dỗ chúng ta như đã cám dỗ chúa Giêsu, đưa ra những hào nhoáng về quyền
uy, danh vọng, tình, tiền để mê hoặc ta, những của ngon vật lạ để khiêu khích
thị hiếu và khẩu vị chúng ta, mê hoặc chúng ta cho đó là những thực tế ở đời,
còn Thiên Chúa chỉ là những gì xa vời viển vông. Chớ có mắc bẫy chúng. Hãy vững
tin nơi Chúa, Người là sức mạnh vô song sẽ giúp đỡ chúng ta.
Cám dỗ
là những mê hoặc khiến ta tưởng mình oai phong ghê gớm lắm nhưng thực ra chúng
làm cho chúng ta trở nên nhỏ bé, xấu xa, hèn hạ và ti tiện. Cám dỗ là những xảo
thuật, cạm bẫy, giả dối…lúc ngon ngọt lúc hung dữ, là những thứ mà ma quỉ luôn
luôn dùng. Quyền lực của hắn thường mạnh mẽ hơn sức mạnh của con người. Ma quỉ
cố gắng kiểm soát, điều khiển chúng ta, khiến chúng ta không nhận thức được hắn
là tên ngoan cố, quỉ quyệt, chuyên phủ dụ chúng ta bằng mọi giá, không từ bỏ bất
cứ cái gì. Nhưng Chúa Giêsu không để cho hắn chiếm đoạt chúng ta nếu chúng ta
biết tin tưởng, cậy trông vào Chúa.
Cuộc
chiến thắng của chúa Giêsu khiến chúng ta phải tự hỏi: Những kinh nghiệm “sa mạc”
chúng ta gặp trong đời sống hàng ngày là gì? Kinh nghiệm chúng ta đang sống và
tranh đấu hiện nay là những kinh nghiệm nào? Giữa những rối rắm và bận rộn của
cuộc sống, làm sao và khi nào chúng ta có thể kiếm ra được những giây phút để
chiêm nghiệm về cuộc sống vĩnh hằng của chúng ta? Chúng ta đã sống thế nào giữa
khung cảnh sa mạc hoang dại của chính chúng ta? Chúng ta có đủ can đảm và bền
chí để chiến đấu chống lại ma quỉ không? Và chúng ta chống cự thế nào để biến
cải những sa mạc khô cằn của chúng ta thành những cách đồng phì nhiêu cho cuộc
sống?
Thật
khó có thể ngăn cách chúng ta ra khỏi Chúa Giêsu Kitô sau khi chúng ta chịu phép
thanh tẩy và được ơn Chúa cứu chuộc qua thập giá. Những cố gắng và yếu đuối của
chúng ta đã trở thành những đặc quyền để chúng ta tiếp cận với Chúa Kitô, không
phải với Người mà với chính Thiên Chúa, nhờ con Người ở trên thập giá. Chúa
Giêsu đã bị thử thách về mọi phương diện như chúng ta. Người biết tất cả những
khó khăn của chúng ta. Người biết rõ mọi hoàn cảnh khúc mắc của chúng ta nhờ đó
Người cảm thông và động lòng trắc ẩn, biết rung động cảm thương trước những tình
huống bi ai sầu thảm của chúng ta. Người là đã trải qua những đau khổ, nên Người
thực sự cảm nhận thấy nỗi đau khổ của kẻ khác. Từ Chúa Giêsu, chúng ta nhận thức
được Thiên Chúa hiện diện trong chúng ta và gìn giữ bảo vệ chúng ta giữa những
thử thách, cám dỗ gay go, ngay cả khi chúng ta là kẻ tội lỗi.
Là
Kito hữu, chúng ta phải luôn luôn chiến đấu với những dục vọng do bản tính tội
lỗi của con người. Chúng ta không thể chống trả lại cám dỗ nếu không có ân sủng
của Chúa. Thiên Chúa luôn luôn mời gọi chúng tôi hãy tin tưởng vào Chúa -đừng ỷ
vào sức riêng của mình- để chống trả lại mọi cám dỗ trước khi nó biến thành tội.
Bởi vì không phải bị cám dỗ là có tội, nhưng vì chúng tôi thiếu cương quyết
chống lại nó và tin tưởng nơi Chúa là đấng giải thoát chúng ta.
ĐỨC
KITÔ CẢM THÔNG CUỘC CHIẾN ĐẤU CỦA CHÚNG TA
Đức
Giêsu, bạn của những người thu thuế và những kẻ tội lỗi, Người biết rất rõ cám
dỗ có thể đè bẹp con người một cách dễ dàng. Nạn nhân của nghèo đói, vô cảm,
thiên kiến, áp bức, sách nhiễu, bạo động và nghiện ngập cho chúng ta thấy con
người có thể sa ngã một cách dễ dàng khi khốn khổ vượt quá sức chịu đựng. Những
ai biết cầu nguyện cùng Chúa Giêsu thì sẽ được Người chia sẻ những cảm quan sâu
xa về sự bất lực và yếu đuối ấy của con người.
Chúa
Kitô cũng là con người nên Người cảm thông được những yếu đuối của chúng ta.
Thánh Phaolo trong thư gửi tín hữu Do Thái có viết: “ Bởi có một vị Thượng Tế
siêu phàm đã băng qua các tầng trời, là Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, nên chúng ta
hãy giữ vững lời tuyên xưng đức tin. Vị Thượng Tế của chúng ta không phải là
đấng không biết cảm thương những nỗi yếu hèn của ta, vì Người đã chịu thử thách
về mọi phương diên như chúng ta, chỉ trừ tội lỗi. Bởi thế, ta hãy mạnh dạn tiến
lại gần ngai Thiên Chúa là nguồn ân sủng, để được xót thương và lãnh ơn trợ giúp
mỗi khi cần.”(Dt 4: 14-16)
Lạy Chúa Kito,
Chúa là Thiên Chúa đời con
Chúa biết con là kẻ yếu đưối.
Xin đừng đưa con vào nơi tội lỗi
Đừng để con sa cơn cám dỗ
Xin dẫn con vào nơi chiêm nghiệm,
Đường công chính,
Chốn tình yêu,
Nơi an bình
Xin ban cho con ân sủng Chúa
Để con biết trung thành, cây tin
nơi Chúa
Biết nhận chân con là ai và sẽ về
đâu
Về với Chúa
Là Thiên Chúa toàn năng hằng hữu.
Amen
Fleming Island, Florida
Feb. 13, 2019