CHÚA NHẬT VIIC THƯỜNG NIÊN
1Sm 26:2,7-9,12-13,22-23;
1Cr 15:45-49; Lc 6:27-38
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh,
MD
Đề nghị: Trước khi đọc bài suy niệm này nên đọc kỹ 2 bài đọc
1 & 2 và bài Tin Mừng Luca của Chúa nhật này.
“Hãy yêu nhau như Thầy đã yêu các con và đừng phán xét để khỏi bị phán xét.”
Lạy Chúa! Con tin tưởng vào lòng từ bi nhân hậu của Chúa.
Hồn con luôn hân hoan vui sướng vì được Chúa cứu chuộc. Con sẽ ca hát tung hô
Chúa vì Chúa luôn ở bao quanh con.
(Tv 13(12):6.)
“Thương người như thể thương thân...” là
câu ca dao mà người Việt Nam ai cũng biết. Trẻ con thời chúng tôi khi mới cắp
sách đến trường đã phải học thuộc lòng câu này. Chúa cũng dạy phải yêu nhau như
Chúa đã yêu. Những ai nói yêu Chúa mà không yêu người là nói dối ( ). Chúa nhật
này Giáo Hội đưa ra những thí dụ về tình thương yêu từ thời cựu ước đến tân ước
và ngày nay. Suy niệm những bài đọc của
chúa nhât này để hiểu thêm về tình yêu.
*Bài đọc 1 (1Sam 26:2,7-9,12-13,22-23) nói
về tình yêu của David đối với Saulo là
hai kẻ thù với nhau. Vua Saulo đã kết án David và đang tìm cách bắt bỏ tù ông.
David có dịp giết Saulo nhưng lại không làm, vì Saulo đã được Chúa chúc phúc. Đâu
là cách suy nghĩ tốt nhất?
Bài đọc này cho ta một gương mẫu về sự
toàn vẹn của hành động phải có khi gặp thử thách. Thử thách phải chăng là để biểu
lộ kế hoạch của Thiên Chúa hay đơn giản là để chứng tỏ lòng chính trực kiên định
của một môn đệ của Chúa.
Samuel 1 là một trong sáu sách làm thành bộ
sách có tính lịch sử là sách Đệ nhị luật gồm có Sách Joshua, sách Thẩm phán,
sách Samuel 1 và 2, sách Vua 1 và 2. Sau 40 năm trong hoang địa và 200 năm chinh
phục và an cư tại vùng Cana (Joshua và thẩm phán), cộng đồng xã hội Israel lúc
đó bị xáo trộn, bạo động và chiến tranh đã không có thủ lãnh. Sách Samuel 1 diễn
tả thời kỳ này khi hai thể chế chính được thiết lập ở Israel là sấm tiên tri và
chế độ quân chủ. Theo thời gian tính thì sách trước tiên nói về việc sát nhập
tự nhiên của nhiều nhiệm vụ thành một: Samuel, thẩm phán cuối cùng và một thầy
cả tập sự cho Eli xuất hiện là tiên tri. Với Samuel tại vị, cơ chế thứ hai là chế
độ quân chủ xuất hiện từ những nguồn gốc mơ hồ với Saulo là vua đầu tiên của
Israel.
Dù là lịch sử, sách Samuel 1 tiên khởi là một
tác phẩm thần học xác định Thiên Chúa chọn lựa những vị lãnh đạo. Vậy không một
âm mưu nào dù là chính trị hay con người có thể làm ngược lại sự chọn lựa của
Thiên Chúa cho vị vua của Israel. Do đó ngay cả tiên tri Samuel cũng phải dừng
lại khi Thiên Chúa sai ông đi Bethlehem để sức dầu cho David làm vua trong khi Saulo
vẫn còn đang trị vì. Tình trạng này không thể kéo dài được, và sự liên đới giữa
Saulo và David do đó đã bị xấu đi rất nhanh dẫn đến bài đọc chúa nhật tuần này
là một cuộc đụng độ cuối cùng giữa Saulo và David.
Thất vọng vì không thể tiêu giệt được đối
thủ của mình là David, Saulo và quân đội của ông đi tìm David và những người
trung thành với David với một âm mưu lưỡng tính được kể với ít nhiều thay đổi ở
chương 24 và 26. Việc âm mưu này có thể được coi là phần đóng góp rất đặc biệt cho
câu chuyện đã tái xác định sự vô tội và tính cao thượng của David. Có cơ hội
đánh bại và giết Saulo dễ dàng nhưng không làm, David chứng tỏ mình quả là người
xứng đáng được Chúa xức dầu. Còn Saulo dù không thấy có tiếng nói của ông trong
bài đọc này, đã chấp nhận mình có lỗi và đã chúc lành cho David (1Sam 26:21,25).
*Theo thánh Phaolo trong bài đọc 2 (1Cr
15:45-49) thì Hồng ân làm nên trong thiên nhiên. Chúng ta được tạo thành trong
Chúa Kito theo thứ tự thần khí.
Hôm nay chúng ta
trở lại với lý luận kiểu hùng biện
của Phaolo để bảo vệ sự sống lại của loài người sau khi đã chết mà nhiều người
trong công dồng Corinto không chấp nhận. Cùng cách biện luận như ở những chúa
nhật trước (CN5 và CN6 TN), Phaolo đã chứng minh Chúa Giêsu đã chết và sống lại
bằng kiểu kháng cáo và biện luận bằng niềm tin sống động có nhiều nhân chứng rõ
ràng (1Cr 15:1-11). Sau dó dùng nhiều lý lẽ, thánh Phaolo đã nêu ra những hậu
quả của những chuyện đã xẩy ra nếu Chúa Kito không sống lại thì chẳng có ai được
sống lại. Nhưng thực tế và rõ ràng Chúa đã chết và sống lại (15:12-20). Cũng
trong đoạn này từ câu 21-28, Phaolo so sánh ông ADong (là người vì phạm tội nên
phải chết) với Chúa Giêsu (là người làm cho mọi người được sống) là lỳ luận
theo kiểu xếp loại như tam đoạn luận vậy. Sau đó -liên quan đến bản tính sự sống
lại của thân xác (15:35-43)- Phaolo cho thấy như hạt giống gieo xuống đất thì
phải nát ra rồi mới nảy mầm,
con người được gieo xuống đất là thể xác vật chất tự nhiên (soma psychiton
-tiếng Hy Lap) nhưng nảy mầm sinh ra lớn lên là một thể xác có linh hồn tinh
anh (soma pneumatikon -tiếng Hy Lap) (15:44).
Để cho thấy sự khác biệt giữa vật chất và
tinh thần trong bài đọc hôm nay, Phaolo trở lại câu chuyện ADong tiên khởi &
ADong thứ hai nói theo kiểu phân loại giữa ADong tổ tiên -con người sống (St
2:7) và A Dong thứ hai là con người nối tiếp sau này như chúng ta ngày nay có đời
sống cùng với linh hồn tinh anh. Phân biệt theo kiểu nói song hành giữa hai dạng
khác biệt là: ADong nhận sự sống, Chúa Kito ban sự sống; ADong vật chất tự
nhiên, Chúa Kito là thần khí tinh anh; ADong được tạo thành từ cát bụi, Chúa
Kito từ thiên đàng do Thiên Chúa.
Cuối cùng thánh Phaolo đã đưa ra một phân biệt
cốt lõi và rõ ràng giữa việc tạo dựng người Kito hữu vật chất và số phận thần
tính, linh hồn của họ. Tất cả sinh ra bởi đất như Adong thì sẽ thuộc về đất và
mang hình ảnh của người đất. Nhưng tất cả những ai chịu phép thanh tẩy trong
Chúa Kito và nhận đời sống thần linh ngài ban thì cũng mang hình ảnh của một người
ở trên thiên đàng. Đó là một thân xác thần linh được sống lại đời đời.
*Bài Tin Mừng Luca hôm nay (Lc 6:27-38)
nói về yêu kẻ thù là thứ tình yêu gọi là Nhân đức siêu nhiên thì vượt quá
nhân đức tự nhiên là nhân đức mà người tội lỗi cũng làm.
Trong bài tin mừng tuần trước theo thánh
Luca Chúa Giêsu giảng cho dân chúng trên một khu đất bằng phẳng có nội dung
tương tự như bài thánh Mathieu kể là ở trên núi nhưng có những hướng dẫn khác biệt.
Theo hai ông, Chúa Giêsu đều nói với các môn đệ và đám đông về những ân phúc. Nhưng
để cho cân bằng Luca sắp xếp những ân phúc song hành với những tai ương, và như
chúng ta thấy cả hai đều đưa ra những lý luận có tính khẳng định bắt buộc.
Nhưng theo Mathieu giảng huấn của Chúa là luật Maisen, còn Luca là Chúa trực tiếp
nói với các môn đệ để họ áp dụng trong cuộc sống khó khăn hàng ngày.
Bài Tin Mừng hôm này gồm 3 phần: Đối với kẻ
thù và người khác ý. Câu chuyển ý. Phán xét của kẻ khác. Ngay lúc đầu, Chúa
Giêsu nhấn mạnh đến việc chính của các tông đồ là Yêu. Đây không phải là
tình yêu bình thường mà là một loại tình yêu vượt quá cả tiêu chuẩn luân lý đòi
hỏi của tình yêu. Giáo huấn về Tính Yêu của Chúa Giêsu liên hệ trực tiếp đến ân
phúc và tai tương: “Phúc cho anh em vì Con Người mà bị người ta oán ghét,
khai trừ, sỉ vả và xóa tên như đồ xấu xa bỉ ổi” (Lc 6:22). Ở bài đọc hôm
nay thì nói: “Phúc cho họ vì anh em phải yêu họ!” Kẻ thù mà những môn đệ
là những người theo Chúa Giêsu phải yêu thì không phải là những kẻ thù giả định đưa ra để làm thí dụ mà là những tên
đối lập, chống đối, thù hận, nói xấu bạn hàng ngày luôn luôn tìm cách giết bạn.
Để đáp trả, tình yêu mà những môn đệ và những ai theo chúa Giêsu phải thi hành
là tình yêu vượt quá cả tiêu chuẩn luân lý hay luật trả thù, nghĩa là không trả
thù, ghét bỏ, giết chết mà là yêu như là yêu chính mình vậy. Đó là vì 2 lý do: Thứ
nhất nó vượt quá cả mức luân thường đạo lý ở đời mà con người có thể chấp
nhận được, ngay cả những kẻ tội lỗi. Thứ đến, tình yêu của họ phải phản ảnh tình
yêu của Thiên Chúa là đấng “luôn tử tế ân cần săn sóc những kẻ ác ôn, vô ân và
hư hỏng.”
Câu “Vậy các con hãy nhân từ như
Cha các con là Đấng nhân từ” là câu chuyển tiếp giửa phần đầu và phần cuối
của bài giảng. Di chuyển từ tình yêu kẻ
thù và kẻ đối nghich/khác chính kiến trong đoạn đầu qua lòng thương sót nhân từ
của Thiên Chúa trong phần chuyển tiếp, chúng ta đi đến giảng huấn của Chúa Giêsu liên quan đến
phán xét. Những môn đệ đầy niềm tin thì
không phán xét hay luận tội ai cả. Họ phải tha thứ và cho đi. Những khuyến cáo
này được đề nghị để tránh những phán xét và luận tội người khác, đúng ra là để
xác định mức độ mà từ đó Thiên Chúa có thể đáp ứng cho họ. Mức độ mà họ dùng để
trong phán xét và luận tội người khác thì Thiên Chúa cũng dùng để phán xét và luận
tội họ. Cách thức họ dùng để tha thứ hay
“Đừng
phán xét để khỏi bị phán xét”
ban cho người khác thì Thiên Chúa cũng dùng cho họ
như vậy thôi. Nói cách khác, phương cách tốt nhất mà các môn đệ làm là phải phản
ảnh tình yêu và thương cảm tha thứ của Thiên Chúa.
Lời kết:
Lạy Chúa Giêsu Kito là Thiên Chúa, đấng từ
nhân hậu, chúng con mượn lời ca của vua thánh David để ca ngợi tôn vinh cám ơn
Chúa đã ban cho chúng con muôn vàn ân phúc dù chúng con là kẻ tội lỗi bất xứng,
và cũng để kết thúc bài suy niệm về tình yêu của Chúa Nhật này.
Chúc
tụng Chúa đi, hỡi hồn tôi,
Toàn thân tôi hãy chúc tụng thánh danh Chúa,
Và
đừng quên mọi ân huệ Chúa ban.
Chúa tha cho ngươi muôn vàn tội lỗi,
Thương
chữa lành tất cả mọi tật bệnh,
Cứu ngươi khỏi hủy giệt chôn vùi,
Bao
bọc ngươi bằng ơn nghĩa lượng hải hà,
Cho ngươi có hạnh phúc chứa chan,
Khiến
tuổi xuân ngươi dũng mạnh tựa chim bằng.
Chúa
phân xử công minh,
Bênh quyền lợi những ai bị áp bức.
Chúa
là đấng từ bi nhân hậu,
Người chậm giận và giầu lòng thương mến,
Chẳng trách cứ không oán hờn mãi mãi,
Không cứ tội ta mà xét sử,
Không
trả báo ta xứng với lỗi lầm.
Như trời cao ngút thẳm khỏi mặt đất,
Tình
Chúa thương kẻ tội lỗi cũng vời vợi cao.
Như
Đông Tây cách xa ngàn dậm,
Tội
ta phạm Chúa cũng ném thật xa mãi mãi...
Như người cha chạnh lòng thương con cái,
Chúa cũng động lòng thương kẻ tôn thờ kính Chúa. (Tv 103)
Lạy Chúa! Con nhớ lại tất cả những chuyện lạ
lùng tuyệt vời của Chúa mà con hân hoan trong Chúa, vui sướng ca hát thánh vịnh
vì danh Chúa. Chúng con tin rằng Chúa Kito là con Thiên Chúa hằng sống, đấng đã
đến thế gian này (Ga11:27). Chúng con cầu
xin Thiên Chúa toàn năng ban ơn cho chúng con cảm nghiệm được hậu quả của ơn cứu
chuộc của Chúa ban cho chúng con bằng màu nhiệm, qua Chúa Giêsu Kito Chúa chúng con. Amen.
Fleming
Island, Florida
Feb 23, 2025
NTC