CHÚA NHẬT XV A THƯỜNG NIÊN
Is 55:10-11; Rm 8:18-23; Mt 13:1-9
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Sách tiên tri Isaiah kể: “Mưa và tuyết rơi từ trời xuống thì nó sẽ không trở lại trời nhưng sẽ làm cho đất mát mẻ, sinh màu mỡ giúp cho hạt giống nảy mầm rồi sinh hoa trái để cho ta có cơm ăn.”(Is 55:10). Mưa trong sa mạc có vẻ chẳng sinh lợi ích gì, nhưng nó đã hoàn thành một mục đích nào đó của Thiên Chúa. Tuyết từ trời rơi xuống cũng vậy, không phải để phủ kín núi đồi cho người ta trượt tuyết, trẻ con chơi đùa, nhưng mục đích của nó, cũng như mưa, là hóa ra nước làm ướt đất, giúp cho hạt giống nảy mầm và lớn lên, cây cối xanh tươi trở lại.
Lời Chúa -cũng giống như mưa và tuyết từ trời rơi xuống- luôn luôn hoàn thành mục đích mà Thiên Chúa mong muốn. Lời Chúa đến với những tâm hồn chai đá, không phải là vô ích, cũng có lúc có thể làm thay đổi cuộc sống của họ. “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta dù không sinh kết quả tức thì, nhưng nó đã thực hiện ý muốn của ta và làm tròn xứ mệnh Ta của ta” (Is 55:11). Để chấp nhận sự thật này, cần phải có niềm tin và nhẫn nại.
SỰ CẦN THIẾT CỦA NIỀM TIN VÀ NHẪN NẠI
Thánh Phaolo trong thư gửi tín hữu Roma (Rm 8:18-23), cho rằng số phận loài người liên hệ tới tương lai, mà tương lai thì ở những ai có lòng tin. Tội lỗi thì bị phạt, tin tưởng thì được giải thoát và hưởng vinh quang (c.19-22). Kiên trì chờ đợi thì mùa gặt Chúa Thánh Thần sẽ đến. Người tín hữu được hưởng hoa trái đầu mùa là do Chúa Thánh Thần ban ơn như một bảo đảm thân xác được giải phóng hoàn toàn khỏi mọi cám dỗ của tội lỗi (c.23).
Ý NGHĨA DỤ NGÔN
Khi giảng, Chúa Giesu thường dùng dụ ngôn để làm sáng tỏ vấn đề giữa niềm tin Kito giáo và những thực tế trong cuộc sống. Đôi khi cùng một biến cố lại do những yếu tố hoàn toàn khác nhau như dụ ngôn men trong bột (Mt 13:33). Cũng như cách nói tượng hình, dụ ngôn gây chú ý nơi người nghe khiến họ phải suy nghĩ và tò mò tìm hiểu. Hiểu biết là một quà tặng, một ơn Chúa ban cho các môn đệ, không phải cho hết mọi người. Được ơn hiểu biết hay không đều do Thiên Chúa. Còn vấn đề trách nhiệm đối với sự ngu dốt, không hiểu Lời Chúa thì lại khác như những kẻ nhìn mà không thấy, nghe mà không hiểu (Mt 13:13).
NGƯỜI GIEO HẠT GIỐNG QUẢNG ĐẠI
Người gieo giống là hình ảnh rất quen thuộc ở Galile (Mt 13:1-23). Dụ ngôn nói về người gieo hạt giống bất cẩn. Ông gieo lên cả những nơi mà hạt giống không có cơ may nảy mầm. Ông rảy hạt lên lối đi thì dĩ nhiện nó không có hoàn cảnh để mọc. Ong gieo vào nơi đá đất lẫn lộn thì nó cũng nảy mầm đấy nhưng không sống. Ông gieo vào bụi gai, hạt giống cũng nảy mầm mọc lên nhưng bị gai đè bẹp mà chết. Những hạt rơi trên đất tốt sẽ mọc lên mạnh khỏe và sinh hoa kêt trái nhiều. Người ta nói người gieo giống trong dụ ngôn này có vẻ hào hoa phóng khoáng, đúng ra là phung phí.
Trong phần cắt nghĩa dụ ngôn (c18-23), chúa nhấn mạnh đến nhiều loại đất khác nhau, tức môi trường đón nhận lời Chúa (Mc 4:14-20; Lc 8:11-15). Cắt nghĩa như vậy để hỗ trợ cho quan điểm của nhiều học giả cho rằng cách diễn giảng đó không phải do đức Giesu mà do các Kito hữu thời sơ khai phải bỏ đạo vì bị truy nã và thói hư tật xấu trần gian. Tuy nhiên cũng có những người cho rằng cách cắt nghĩa đó là của đức Giesu được khai triển theo cảm nghiệm Kito giáo sau này. Cũng có những cắt nghĩa khác theo 4 khía cạnh: 1/ Những người chưa bao giờ chấp nhận lời Chúa rao giảng (Mt 13:19). 2/ Những người tin nhưng rồi bỏ đi vì bị truy nã (c20-21). 3/ Những người tin, nhưng Lời Chúa bị đè bẹp vì lề thói trần tục và bị tiền tài danh vọng lôi kéo (c22). 4/ Những người đáp ứng Lời Chúa và sinh hoa kết trái dồi dào (c23).
Chẳng có trường hợp nào mà Chúa Giesu lại đau khổ như khi cắt nghĩa chuyện dụ ngôn này. Bình thường dụ ngôn này ám chỉ hạt giống –bị lấy mất do ma quỉ, chết vì không rễ, bị ngộp thở vì ham mê tiền tài danh vọng và vui thú cuộc đời. Chúng ta coi việc Chúa tung hạt giống đi tứ phương là hoang phí hay quảng đại? Cách cắt nghĩa của chúa Giesu rõ ràng chuyển động từ hạt giống tức Lời Chúa đến những người nghe là đất. Xem vậy, ta thấy Chúa quá sức quảng đại và không hề tiếc lời.
LỜI CHÚA SẼ ĐƯỢC HOÀN THÀNH
Bất cứ điều gì Thiên Chúa nói trong Tin Mừng đều có ý nghĩa. Không bao giờ Lời Chúa phán ra lại trở thành vô ích, không sinh hoa trái như ý Chúa. Nói Lời Chúa/Tin Mừng rơi trên đá hay cát sỏi, là nói môi trường mở rộng vào những nơi chưa được trồng trọt hoặc những nơi hoang dã không người ở. Dưới mắt người thường, chúng ta thấy gieo hạt giống như vậy là phí phạm. Nhưng không phải, nơi hoang dã không người ở hay đất chưa trồng trọt là những trái tim khô cằn và chai đá.
Cũng có khi sứ điệp của Chúa được chuyển đến những kẽ kiêu căng, bất cần, chẳng tin gì hết cũng xem như vô ích vì bị từ chối rồi dội ngược trả lại cho Chúa. Nhưng không phải vậy, Chúa có những dự án và nó sẽ được hoàn thành. Bề ngoài xem có vẻ vô ích, nhưng sau cùng nó đã thành công. Kẻ phạm tội cuối cùng đã từ bỏ tội lỗi và trở về với Chúa, ví Chúa đầy lòng thương xót.
Tin Mừng thường bị coi rẻ khinh thường kiểu nước chảy đầu vịt, như có những cánh đồng rộng lớn được phúc âm rao truyền nhưng như sa mạc chẳng sinh ra hoa trái. Phúc âm cũng được loan truyền trong mọi cộng đồng nhưng kết quả xem ra ít ỏi như mưa trên sa mạc. Dù có thất bại do đối kháng và dửng dưng, nhưng sứ diệp của chúa Giesu về nước trời ở tương lai sẽ thành công. Dù phúc âm không mang lại kết quả mong muốn ngay lập tức, nhưng cuối cùng sẽ thành công trọn vẹn như ý và toàn thể thế giới sẽ nhận biết Thiên Chúa là Tình Yêu.
HÃY ĐỂ LỜI CHÚA ĂN SÂU VÀO CUỘC SỐNG
Chớ gì Lời Chúa sẽ thấm nhuần và ăn sâu vào cuộc sống của chúng ta. Nếu chúng ta để cho Lời Chúa xâm nhập tâm hồn chúng ta, chúng ta sẽ nhận ra con người thật của chúng ta, thấy chúng ta đã để mất nhiều ân phúc của Chúa, để tâm hồn bị hoang phế, bỏ quên, bỏ ngỏ xa lìa khỏi quyền lực chuyển đổi của Thiên Chúa. Hãy cầu nguyện như thánh Alberto Cả:
“Xin hãy để con ở phía sau cuộc sống cũ của con, để những hạt giống Lời Chúa không bị chim trời là những tư tưởng hão huyền ăn mất, hoặc những sầu muôn gai góc làm cho ngộp thở. Xin hãy ban cho con tâm hồn mềm mại đầy khiêm tốn và an vui để con trở thành mảnh đất phì nhiêu có thể sinh ra hoa trái dồi dào.”
NTC