QUÀ TẶNG TIN MỪNG:

Chúa Nhật XXXI Thường Niên năm B

Đnl 6:2-6; Dt 7:23-28; Mc 12:28-34

Bác sĩ NGUYỄN TIẾN CẢNH, MD.

Kính mời theo dõi video tại đây:

https://bit.ly/31kyB5r

Bài đọc sách Đệ Nhị Luật (Đnl 6:2-6) và đoạn Phúc Âm Maccô (Mc 12:28-34) là nền tảng của kinh Shema mà dân Do Thái tuyên xưng về Đức Giavê: “Hỡi Israel, hãy nghe đây, Thiên Chúa là Chúa chúng ta, là Thiên Chúa duy nhất” (Đnl 6:4). Chúng ta tuyên xưng đức tin qua kinh TIN KÍNH, dân Do Thái tuyên xưng niềm tin của họ bằng kinh SHEMA trong hội đường của họ sau khi đền thờ bị phá hủy và họ bị phân tán đi nhiều nơi. Kinh Shema là tổng hợp cả một giáo thuyết: “…. Hãy nghe đây, Thiên Chúa là Chúa chúng ta, là Thiên Chúa duy nhất. Ngươi phải yêu mến Thiên Chúa là Chúa của ngươi hết lòng, hết tâm hồn và hết sức ngươi.”

Trọng điểm của kinh tuyên xưng này là sự thật: Chỉ có một Thiên Chúa là đấng tạo dựng nên trời đất. Vậy Ngài là Thiên Chúa của tất cả mọi loài mọi vật. Tất cả những chúa thần khác đều không phải là Thiên Chúa. Vũ trụ mà chúng ta đang sống có nguồn gốc từ Thiên Chúa và do Thiên Chúa tạo dựng nên. Sự tạo dựng này được thể hiện ở tất cả mọi nơi. Tuy nhiên, một tuyệt đối rõ ràng nhất là không phải một Chúa trong nhiều chúa, mà chỉ có Một Thiên Chúa duy nhất là cội nguồn của mọi sự mọi loài hiện hữu. Tất cả mọi sự hiện có trên thế giới là do Lời Sáng Tạo đầy quyền năng của Thiên Chúa.

CHÚA GIÊSU KITÔ LÀ THƯỢNG TẾ VẸN TOÀN. 

Trong thư gửi tín hữu Do Thái (Dt 7:23-28), chúng ta thấy đề cập đến những tư tế/linh mục trong Giao Ước cũ. Tư tế, vì là người thì phải chết, nên họ không thể ở tại chức mãi mãi được. Nhưng Chúa Giêsu là đấng tồn tại muôn đời, do đó chức linh mục của Chúa cũng sẽ tồn tại mãi mãi. Chúa Giêsu là thầy cả Thượng Tế Mới, nên Ngài bảo đảm tính vĩnh cửu của Giao Ước mới. Vì vậy Ngài có thể cứu rỗi bất cứ ai qua Ngài để đến với Thiên Chúa, bởi vì Ngài sống muôn đời để can thiệp cho họ. Chúa Giêsu không phải là tư tế theo truyền thống Do Thái. Ngài không thuộc giòng Aaron mà là giòng Judah. Vì vậy đường thiên chức tư tế của Ngài, theo luật định, không thể được. Do đó con người và hoạt động của Chúa Giêsu thành Nazareth không đi theo giòng của các tư tế cũ, mà theo truyền thống các ngôn sứ của Israel xưa.

Biển Đức XVI đã nói rõ trong bài giảng của ngài ngày lễ Mình và Máu thánh Chúa Kitô tại Rome hôm 3-6-2010 như sau: “Chính Chúa Giêsu đã tự tách khỏi quan niệm tế tự của tôn giáo cũ. Ngài phê phán, đả kích cung cách tiếp cận với Thiên Chúa bằng luật lệ loài người phối hợp với nghi lễ tinh tuyền hơn là tuân giữ giới răn của Chúa. Nghĩa là Yêu Chúa và yêu tha nhân phải ‘quan trọng hơn tất cả của lễ toàn thiêu và những của lễ hy sinh / hy lễ…’  Ngay cả cái chết của Chúa Giêsu mà người Kitô hữu chúng ta gọi là ‘của lễ hy sinh’, cũng hoàn toàn không giống như những của lễ hy sinh theo tục lệ xưa. Nó hoàn toàn khác biệt. Đây là việc thi hành bản án tử hình của Chúa Giêsu môt cách ô nhục nhất của loài người, là đóng đanh Chúa trên thập giá ở ngoài thành Jerusalem”. Thiên chức linh mục của Chúa Kitô liên quan mật thiết với sự đau khổ. Không có nguyên tắc căn bản và quan niệm này thì bất cứ cố gắng nào của chúng ta để kiến tạo một Giáo Hội Chúa Giêsu Kitô đều trở nên vô ích và vô nghĩa.

BÀI GIẢNG QUAN TRỌNG CỦA CHÚA GIÊSU

Chúa Giêsu đã trở thành mối nguy hiểm cho các kinh sư và luật sĩ Do Thái lúc bấy giờ nên họ thường tỏ ra thù nghịch và chống lại Ngài. Tuy nhiên cuộc đối chất giữa Chúa Giêsu và vị luật sĩ như trong câu chuyện Phúc Âm hôm nay (Mc 12:28-34) lại có vẻ hòa hoãn thân thiện hơn, không có gì là đối nghịch nhau.

Để nắm bắt được đầy đủ ý nghĩa của đoạn Phúc Âm này, chúng ta nên tìm hiểu bổn phận của những luật sĩ trong Do Thái giáo. Họ không phải là thành viên của bất cứ giáo phái Do Thái nào hoặc của bất cứ một đảng phái chính trị nào như người Biệt phái, người Sadducee, người Essene hay Zealot mặc dù nhiều vị trong số những luật sĩ cũng thuộc thành phần Biệt Phái là người tuân giữ luật rất khắt khe. Luật sĩ là những học giả, những nhà thông thái của Do Thái giáo.  Sự hiểu biết luật pháp của họ rất uyên bác, có thể nói bao gồm mọi khôn ngoan và chỉ có học thuyết của họ là duy nhất mà thôi… Họ lại nắm giữ những địa vị lãnh đạo, và được cộng đồng Do Thái trọng vọng.

Theo đoạn Tin Mừng Marco (Mc 12: 24-27), vị luật sĩ tỏ ra rất thán phục Chúa Giêsu khi Chúa trả lời câu hỏi về ‘một người phụ nữ lấy 7 anh em làm chồng thì khi sống lại, bà ta sẽ là vợ ai?’ (Mc 12: 19-23). Lúc bấy giờ vị luật sĩ đến gần Chúa và tỏ ý muốn học hỏi thêm.

Nhưng câu hỏi chính và nòng cốt của bài Tin Mừng hôm nay là “Giới răn nào là giới răn thứ nhất” đã là dịp để Chúa Giêsu đưa ra một bài giảng rất quan trọng. Các thầy dạy luật Torah thì luôn luôn tranh cãi về sự tương đối giữa các giới răn trong Cựu Ước. Trả lời câu hỏi, Chúa Giêsu đã dẫn chứng sách Đệ Nhị Luật (Đnl 6:4-5) và nhắc lại lời mở đầu của kinh Shema mà dân Do Thái vẫn đọc hàng ngày. Họ hỏi Chúa Giêsu về một điều răn, nhưng Chúa đã trả lời họ hai điều. Điều thứ hai là: Các anh sẽ yêu tha nhân như yêu chính mình vậy (Lv 19:18), nó không thuộc số 613 giới răn. Điều đặc biệt là vị luật sĩ lại tỏ ra đồng ý với Chúa Giêsu, không diễn giải dài dòng, không chống đối, không bóng gió chê bai Chúa Giêsu.

Nói yêu hết Lòng, hết Hồn, hết Trí Khôn, hết Sức Mạnh (c.30), không có nghĩa là yêu bằng các yếu tố cấu tạo nên con người, nhưng có ý nhấn mạnh là phải yêu Chúa với toàn thể thân xác ta, với mọi sự ta có và cả con người của ta.  Bản văn của sách Đệ Nhị Luật chỉ nêu lên những từ Lòng, Hồn và Sức Mạnh, trong khi Tin Mừng thánh Maccô (Mc 12:33) và thánh Mathiêu (Mt 22:37) thì nêu từ Lòng, Hồn, Trí, Sức Mạnh.  

Bài Tin Mừng hôm nay gợi cho chúng ta nhớ lại câu chuyện chàng thanh niên giàu có và nước thiên đàng. Sự hiểu biết chính xác của vị luật sĩ và lòng khiêm nhường cởi mở của ông muốn học hỏi nơi Chúa Giêsu quả là hy hữu và độc đáo (Mc 10:13-16). So sánh hai câu chuyện này, ta thấy có một khác biệt: Trong chuyện người thanh niên giàu có, Chúa nhìn anh ta… và nói thêm một điều “...Hãy về bán hết của cải và đem cho người nghèo…” (Mc10:21). Trong câu chuyện người luật sĩ, Chúa không yêu cầu thêm gì cả, bởi vì ông ta đã hiểu rõ nên không có gì cản trở ông ta vào nước Trời.

Lời ông Môsê dạy trong kinh Shema (Đnl 6:5. Lv 19:21) và lời quả quyết của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng Maccô hôm nay (Mc 12:19-31) bao gồm tất cả mọi giới răn được tóm gọn trong điều răn: Yêu Chúa và Thương người.  Mỗi khi người Do Thái đọc kinh “Shema Israel” và người Công Giáo / Kito giáo nhớ lại điều răn 1 và 2, thì chúng ta, nhờ hồng ân Thiên Chúa, xích lại gần nhau nhiều hơn. Bất cứ khi nào chúng ta làm Dấu Thánh Giá là chúng ta vẽ dấu Shema lên thân thể chúng ta cũng như khi chúng ta chạm vào Đầu (Hồn), Tim và Vai (sức mạnh) chúng ta để phụng sự Thiên Chúa. 

CÁCH ĐỌC SÁCH THÁNH: Lắng Nghe Lời Chúa                       

Những bài đọc Chúa Nhật hôm nay kêu gọi chúng ta lắng nghe Lời Chúa một cách đặc biệt. Việc lắng nghe này đòi hỏi một tĩnh lặng lâu dài để Chúa Thánh Thần có thể biểu lộ ý định và sự hiểu biết Lời Chúa cho chúng ta để rồi chính Ngài kết hợp cách thầm lặng với tâm trí chúng ta (Rm 8: 26-27). Nhờ sự soi sáng này, chúng ta hãy coi lại Cách Đọc Sách Thánh (Lectio Divina) kiểu cổ điển dưới đây:

Lời Chúa (Verbum Domini) là một tông huấn của Thượng Hội Đồng về Lời Chúa trong Cuộc Sống và Sứ Mệnh của Giáo Hội, có chủ đích hướng dẫn cách Đọc Sách Thánh, giúp chúng ta tiếp cận, hiểu biết, cầu nguyện và yêu mến Lời Chúa.

Lời Chúa cho biết: “Thượng Hội Đồng thường nhấn mạnh về sự cần thiết phải tiếp cận với bản văn thánh để thường xuyên cầu nguyện.  Đây là yếu tố căn bản của đời sống thiêng liêng của mọi tín hữu trong mọi công tác mục vụ. Nó cũng chỉ cho chúng ta biết phải đọc những sách đặc biệt nào. Lời Chúa giúp người Kito hữu có một nền móng tâm linh đích thực” (#86).

Trong Lời Chúa/Verbum Domini, Đức Benedict XVI đã trình bày chi tiết Cách Đọc Sách Thánh (Lectio Divina) (#87) như sau:

“Cha muốn nhắc lại ở đây những bước căn bản của phương pháp đọc Sách Thánh. Khi mở một bản văn ra, ta sẽ thấy nội dung chính của vấn đề chúng ta muốn đọc và hiểu: Bản Kinh Thánh này tự nó nói lên điều gì? Nếu không thì thật nguy hiểm vì bản văn sẽ trở thành cái cớ khiến ta không thoát ra khỏi ý nghĩ cố hữu của ta đã có.

“Sau đó là Suy Niệm (Meditatio). Chúng ta sẽ tự đặt vấn đề: Ý nghĩa bản Kinh Thánh này là gì? Mỗi người, tuy là cá nhân nhưng cũng là một thành phần của cộng đồng, nên phải tự mình vượt ra khỏi chính mình và cố gắng đi tới để học hỏi thêm.

“Tiếp theo là phần Cầu Nguyện (Oratio) và đặt vấn đế:  Để đáp lại Lời Chúa, chúng ta sẽ nói gì với Chúa? Cầu nguyện, tức là thỉnh cầu, hòa giải, cảm tạ và ca ngợi, là phương thức cơ bản, nhờ đó Lời Chúa có thể cải đổi đời chúng ta.

“Sau cùng, kết thúc Đọc Sách Thánh (Lectio Divina) phải là Chiêm Nghiệm (contemplatio), xem chúng ta có tiếp thu được -như một quà tặng Chúa ban- cách thức Chúa nhìn và đánh giá thực tế để rồi chúng ta tự hỏi mình xem chúng ta đã cải đổi tâm trí và cuộc sống của chúng ta như Chúa mong muốn không? Trong thư gửi tín hữu Roma, thánh Phaolo đã nói như sau: ‘Anh em đừng rập khuôn theo thói thế gian, nhưng hãy cải đổi con người anh em bằng cách canh tân tâm trí anh em hầu có thể nhận ra đâu là ý Thiên Chúa: cái gì là tốt, cái gì đẹp lòng Chúa, cái gì hoàn hảo’ (12:2).

Mục đích của chiêm nghiệm là tạo cho mình một viễn kiến chính xác, khôn ngoan, biết phân biệt phải trái của một thực tế như là Chúa nhìn thấy, để rồi thiết lập một ‘bộ óc biết suy nghĩ như Chúa Kito’ (1Cr 2:16). Lời Chúa ở đây phải là tiêu chuẩn mẫu mực để phân định sự việc: ‘Nó sống động, tích cực và sắc bén hơn cả lưỡi giao, có thể đâm rách đường ngăn cách giữa hồn và trí, giữa xương và tủy, có thể phân biệt được tư tưởng và ý chí của lòng mình’ (Dt 4:12).  Chúng ta cũng phải nhớ rằng tiến trình đọc sách thánh (Lectio Divina) không thể kết thúc khi chúng ta chưa có hành động (actio). Hành động là cử chỉ, khả năng thúc đẩy người tín hữu biến cuộc sống của mình thành tặng vật bác ái cho tha nhân”.

Nhờ có sự liên hợp chặt chẽ với nhau giữa các giai đoạn Đọc Sách Thánh và lòng kính trọng khiêm cung đối với Toàn Thể Bản Kinh Thánh, Đọc Sách Thánh (Lectio Divina) là cách học tập vâng lời Chúa hoàn toàn và vô điều kiện, đấng đang nói với loài người chúng ta là phải chú ý lắng nghe Lời Chúa.

Fleming Island, Florida

Oct. 31, 2021

NTC - Hẹn gặp lại