Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Hôm nay ngày 2-2-2019 là lễ Tiến Dâng Đức Giesu cho
Đức Chúa Cha trong đền thánh, Giáo Hội Phương Đông gọi là lễ Hypapante (1). “Mùa
Giáng Sinh”, là “khởi điểm” của ơn Cứu Độ, nhắc nhở chúng ta màu nhiệm con Thiên
Chúa xuống thế làm người. Vì là người, đức Giesu cũng phải tuân theo luật Maisen
là tiến dâng mình trong đền thánh.
CUỘC TRÙNG PHÙNG: SIMEON, ANA VÀ CON
TRẺ GIESU
Đến ngày giờ đã định, Maria và Giuse đi lên đền
thánh Gierusalem để tiến dâng đức Giesu cho Thiên Chúa “theo như luật định”:
“Tất cả con trai đầu lòng phải được dâng hiến cho Thiên Chúa. Để làm của lễ,
người ta thường hiến một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non”(Lc 2:24). Maria và
Giuse nghèo, nên không có được một con chiên để dâng cho Chúa, nhưng với thiện
chí và lòng yêu mến Thiên Chúa, các ngài đem một cặp chim non tinh tuyền. Các
ngài đâu có biết rằng của lễ mà họ đang ôm trong vòng tay chính là “Con Chiên
Thiên Chúa” như Gioan Tiền hô đã tuyên bố.
Việc tiến dâng Đức Giesu cho Thiên Chúa Cha đã được
hoàn thành trong đền thánh là bước khởi đầu cho cuôc dâng hiến trọn vẹn trên
thập giá. Cử chỉ vâng lời này là một nghi thức hợp hiến, một ứng nghiệm không do
đức Giesu hay mẹ Maria đòi hỏi. Nó là một bài học về đức khiêm nhường được thể
hiện qua cảnh đức Giesu và mẹ Maria nơi máng cỏ sơ sài trong mùa đông giá lạnh.
Thiên Chúa tỏ mình như một con trẻ yếu đuối, vô tư,
nghèo nàn nhưng tinh tuyền. Chỉ có một trái tim trong sáng và tinh tuyền mới
nhìn ra đó là Thiên Chúa. Chỉ những ai biết cải đổi tâm tư, từ bỏ cách nhìn và
suy nghĩ thế tục mới có thể “nhận ra” Thiên Chúa đang thể hiện trong cuộc sống
của loài người, và có thể hiểu được những việc Thiên Chúa làm. Trong số những
trái tim tinh tuyền ấy có ông Simeon và bà Ana là ái nữ của Phanuel thuộc chi họ
Asher. Lúc mẹ Maria tiến dâng Chúa trong đền thánh có ông Simeon là người được
Thần Linh Thiên Chúa run rủi đến đó để được gặp đức Giesu. Simeon có nghĩa là
“Thiên Chúa đã nghe”, và sự mong chờ của ông đã được toại nguyện (Lc 2:25-26).
Bà Ana đã luống tuổi, cũng là một nhân vật đặc biệt có mặt trong đền thánh lúc
đó. Bà góa chồng và ở vậy, ngày đêm sống trong đền thờ, ăn chay cầu nguyện thờ
lạy Thiên Chúa. Bà cũng chạy đến gần đức Giesu và tôn vinh Thiên Chúa, rồi tung
hô con trẻ với mọi người là đấng Cứu Chuộc Jerusalem (Lc 2:36-38).
Trái tim tinh tuyền và con mắt tinh đời đã giúp
Simeon nhận ra con trẻ này chính là đấng thiên sai như các ngôn sứ đã nói mà mọi
người từng chờ đợi từ lâu cả hàng thế kỷ. Ông già Simeon là “người công chính và
ngoan đạo đang mong chờ sự an ủi của Israel” (Lc 2:25), được Thánh Thần Chúa
thúc đẩy đi vào đền thánh để chúc mừng con trẻ trong vòng tay của mình thay cho
dân tộc ông và tất cả các dân tộc khác.Với lòng đầy thiện chí và con mắt tinh
tuyền, vị ngôn sứ già này đã nhận ra con trẻ chính là đấng Cứu Thế. Ông đã nói
tiên tri: Con trẻ này sẽ là Ánh Sáng (2) mà mọi ngưởi đã mong đợi từ lâu. Ánh
sáng này sẽ là đầu đề cho nhiều người kình chống nhau, không phải đầu đề phục
sinh, bởi vì họ sẽ không thể chào mừng ánh sáng Lời Chúa là đấng đã vạch ra mọi
ý nghĩ, tâm tư của con người.
Một nhân vật khiêm tốn khác đã đón chào Thiên Chúa
đến viếng đền thánh là bà Ana. Người đàn bà này, nhờ ân sủng Thiên Chúa, đã được
diễm phúc và có cơ may nhìn mặt Thiên Chúa qua con trẻ Giesu. Nhận người đàn bà
đó là đại diện cho loài người, cho nhân loại quả là chính đáng, vì mục đích cuối
cùng của loài người là được nhìn thấy dung nhan Thiên Chúa. Bà là góa phụ nên
không có hôn phu cũng như nhân loại đang cô đơn góa bụa không có Thiên Chúa.
Người phụ nữ này nhờ hồng ân đã được nhìn thấy Chúa mặt giáp mặt và hân hoan vui
mừng như chú rể vui mừng trước sự hiện diện của cô dâu và cô dâu trước mặt chú
rể. Người phụ nữ này là đại diện của cuộc hôn nhân sau cùng của Jerusalem trên
thiên đàng khi loài người gặp chàng rể. Thực sư, tất cả chúng ta đều là những
“góa bụa” trong lễ cưới. Bà Ana cuối cùng đã ca tụng tôn vinh Thiên Chúa trong
nỗi vui mừng khôn tả -dù bà vẫn ngày đêm ăn chay hãm mình- nói về con trẻ cho
mọi người đang chờ mong ơn cứu chuộc và được giải phóng. Con Trẻ này chính là sự
giải phóng cho muôn dân.
MARIA VÀ GIUSE
Chúng ta đã trình bày hai nhân vật đặc biệt đón chào
con trẻ Giesu trong đền thánh. Còn hai nhân vật nữa chúng ta không thể bỏ qua
được là mẹ Maria và thánh Giuse: “ Khi đến lễ thanh tẩy, theo luật Maisen, các
ngài đem đức Giesu lên đền thánh để dâng cho Thiên Chúa (Lc 2:22). Ước vọng dâng
tiến này vượt quá cả ý nghĩa bình thường của nghi thức tế lễ (Chân Phước Gioan
Phaolo II, Mirialis Cultus #20). Hình thức tiến dâng trong ngày lễ hôm nay phải
được hiểu như một sứ điệp có tính thánh thiêng có khả năng thôi thúc biến cuộc
sống của mỗi người chúng ta thành của lể hiến dâng cho Thiên Chúa.
Theo Phúc Âm thì tất cả con trai đầu lòng đều phải
tiến dâng đúng với luật Maisen, vì đứa con đó là con thánh và thuộc về Thiên
Chúa (Lc 2:22-23). Nhưng việc tiến dâng đức Kito không phải chỉ là làm theo luật
mà còn để cho ứng nghiệm lời tiên tri. Vì Chúa muốn cộng tác với loài người
chúng ta nên “Lời Chúa” đã trở nên “con đầu lòng của nhiều anh em khác” và Chúa
đã tự hiến dâng mình để cứu chuộc họ. “Vì lý do đó, khi đến thế gian -Người nói-
Thiên Chúa đã không muốn hi lễ và hiến tế, nhưng đã chuẩn bị cho con một thân
thể….Bấy giờ con mới thưa, lạy Thiên Chúa, này con đây, con đến để thực thi ý
Ngài (Dt 10:5-7). Suy niệm việc Đức Giesu Kito thi hành ý định này, chúng ta
thấy chinh đức Kito đã biến mạng sống và nhân tính của Người làm “của lễ đẹp
lòng Thiên Chúa.”
Hôm nay chúng ta mừng mầu nhiệm Thiên Chúa, bởi vì
chúng ta muốn cám ơn Thiên Chúa Cha đã ban cho chúng ta một tặng vật đặc biệt,
một hoa trái đầu mùa tuyệt vời là của lễ Chúa Kito đã tận hiến mạng sống mình
cho loài người chúng ta.
Ngày nay chúng ta vẫn có những người, cả nam lẫn nữ,
đang theo Chúa Kito, yêu mến Người với trọn vẹn cả hồn lẫn xác, hoàn toàn tự do,
tự nguyện qua việc thực thi Tin Mừng, lấy chúa Kito tự hiến tế chết trên thập
giá làm căn bản.
Nhìn về các nữ đồng trinh tận hiến, chúng ta có thể
chắc chắn là chúa Kito chết và sống lại cho chúng ta như họ tuyên xưng, không
phải bằng những lời nói xuông, mà bằng chình cuộc sống của họ. Vậy thì đâu là
cốt lõi của sự quyết định của những người nữ này? Họ đã quyết định họ hoàn toàn
và chỉ thuộc về con người đức Kito mà thôi. Họ đã tận hiến con người họ bây giờ
và trọn đời. Cuộc sống khác biệt của họ nói lên căn tính đặc thù con người của
họ hoàn toàn ở trong chúa Kito và được chúa Kito nắm giữ mà không hề chống cự.
Những con người tận hiến này chỉ muốn nghỉ ngơi trong chúa Kito và hoàn toàn gắn
bó với Người (RCV n.24). Gương mẫu của họ quả là tuyệt hảo, đúng như mẹ Maria
xưa kia đã nói: “Lạy chúa tôi, tôi là nữ tỳ của Chúa, xin hãy làm cho tôi như
lời Chúa phán (Lc 1:38).
Bắt rễ hoàn toàn nơi chúa Kito, những con người tận
hiến này là biểu tượng hoàn hảo của cuộc sống người Kito hữu, đã đáp ứng hoàn
toàn mọi đòi hỏi như chúa Giesu đã làm. Chúng ta hãy cầu chúc họ trung thành với
ơn gọi, bởi vì tất cả các tín hữu, các phối ngẫu, mục tử của Giáo Hội đều tin
tưởng vào đó, nhìn thấy trong đó bản tính sâu xa của đời sống Kito hữu.
ĐÔI LỜI KẾT
Chúng ta mừng trọng thể lễ Tiến Dâng Chúa Giesu
trong đền thánh tức mừng cuộc hội ngộ giữa đức Giesu và Thiên Chúa Cha. Ngày
nay, khi những người con đầu lòng được tiến dâng cho Chúa thì ngay lập tức họ
cũng có được ơn cứu độ. Chúng ta hãy tự hỏi chúng ta có thực sự sẵn sàng, cùng
với Người, hiến dâng tất cả những gì tốt đẹp nhất của chúng ta cho Thiên Chúa
Cha để rồi được Người ban lại ơn phúc cho chúng ta không? Chúng ta có dùng những
ơn phúc đó làm ánh sáng soi đường cho những kẻ đang tìm kiếm Thiên Chúa, chúc
bình an và niềm vui cho họ. “Niềm vui không phải là được sung sướng vì của cải
vật chất, mà là được Thiên Chúa yêu thương, trở thành tặng vật cho tha nhân và
yêu thương nhau (Biển Đức XVI, bài giảng Angelus 13-12-2009). Đó là ơn phúc mà
chúng ta cầu xin Thiên Chúa để rồi đem chia sẻ nó với những người anh chị em
chúng ta như đức Phan Sinh đã làm vào buổi gặp gỡ đầu tiên với Giáo Hội và thế
giới sau khi ngài vừa được bầu làm giáo chủ.
___________________________
(1)- HYPAPANTE: Kito giáo Đông Phương
gọi lễ Tiến Dâng Chúa trong đền thánh là Hypapante nghĩa là gặp gỡ. Sau khi đức
Giesu sinh ra được 40 ngày thì Người được mẹ Maria và ông Giuse đem lên đền
thánh Jerusalem để tiến dâng cho Thiên Chúa theo như luật Maisen và đặc biệt để
gặp gỡ những người Vui Mừng và Tin Chúa. Với danh hiệu “Gặp Gỡ / Hypapante”,
Giáo Hội Byzantine đặc biệt nhấn mạnh đến cuộc gặp gỡ giữa đức Giesu và ông già
Simeon, tức giữa người mới và người cũ. Đây là lễ mừng cuộc gặp gỡ của Thiên
Chúa -qua trung gian Con Thiên Chúa làm người- với loài người và với mỗi người
chúng ta. Cuộc gặp gỡ này xẩy ra trong đền thánh là trung tâm đời sống Giáo Hội
cũa người Kito giáo, cũa mỗi người chúng ta. Ông Simeon và bà Ana là biểu tượng
cho sự chờ mong của toàn thể dân tộc Israel, và cuối cùng
vì cuộc gặp gỡ này họ đã được toại nguyện. Lễ này cũng gọi là lễ Ánh Sáng mà ta
thường nói là Lễ Nến (Lc 2:30-32) đã bắt nguồn từ Giáo Hội Đông Phương. Đến thế
kỷ VI lễ đã lan tới Phương Tây với những biến đổi khác nhau. Ở Rome, lễ có tính thống hối nhiều hơn, và ở Gaul với phép lành trọng
thể và rước nến. Nghi thức ban phép lành và rước nến rõ ràng nhất là ở thế kỷ X,
là do linh hứng bởi lời ông Simeon: “Mắt tôi đã nhìn thấy ơn cứu chuộc của ngài,
đã được chuẩn bị cho mọi dân tộc được thấy, là ánh sáng thể hiện cho dân ngoại”
(id Lc 2:30-32).
Cho đến khi canh tân lịch phụng vụ, lễ này được gọi là lễ
Thanh Tẩy Đức Maria Rất Thánh Đồng Trinh, để kỷ niệm giây phút lịch sử của Thánh
Gia, được kể nơi chương 2 Tin Mừng Luca, trong đó đức Maria, theo luật, sau khi
sinh chúa Giesu 40 ngày, đã đem đức Giesu lên Jerusalem để tiến dâng cho Thiên
Chúa, đồng thời thi hành nghi thức Thanh Tẩy. Vào năm 1960 Phụng Vụ cải tiến lại
lấy danh hiệu nguyên thủy là lễ “Tiến Dâng Chúa”.
(2)-. ÁNH SÁNG / LỄ NẾN là dấu hiệu
Thiên Chúa huy hoàng của đấng đang đến để xua đuổi bóng tối ma quỉ, đồng thời
làm cho toàn thế giới bừng sáng do ánh sáng vĩnh cửu của Thiên Chúa. Nến của
chúng ta sẽ sáng rực khi chúng ta gặp chúa Kito.
Me Maria đức nữ đồng trinh đã mang Ánh Sáng thực trong cánh
tay mình và đem Người đến cho những kẻ đang đi trong tối tăm. Chúng ta cũng phải
mang ánh sáng ấy đến cho mọi người và phản chiếu hào quang ánh sáng thực khi
chúng ta đi đến gặp Người.
Ánh sáng đã đến và chiếu sáng trên thế giới đang bị bóng tối
bao phủ. Ngày Xuân từ trời cao xuống viếng thăm chúng ta và ban ánh sáng cho
những ai đang sống trong tăm tối. Vậy ngày lễ hôm nay chúng ta hãy tham gia cuộc
rước nến để khám phá ra ánh sáng đang chiếu rọi trên chúng ta và qua Người chúng
ta được thừa hưởng hào quang của Người. Vậy chúng ta hãy mau mau cùng nhau đi
gặp Thiên Chúa của chúng ta.
Ánh sáng thực đã đến, ánh sáng chiếu rọi trên từng người được
sinh ra trên thế giới này. Tất cả chúng ta, những người anh em của tôi, phải
được chiếu sáng và nhờ hào quang của ánh sáng ấy chiếu tỏa muôn nơi. Chúng ta
hãy chia sẻ sự huy hoàng tràn đầy ánh sáng ấy với mọi người để không ai còn sống
trong bóng đêm đen tối dày đặc. Chúng ta hãy tự soi sáng chúng ta khi chúng ta
cùng nhau đi gặp ông già Simeon và cùng với ông đón nhận ánh sáng hào quang vĩnh
cửu.
Vui mừng cùng với Simeon, chúng ta hãy hát thánh ca cảm tạ
Thiên Chúa là Cha của ánh sáng, là người sai ánh sáng thực xuống để phá tan bóng
tối và cho tất cả chúng ta được chia sẻ vẻ huy hoàng ấy.
Qua con mắt Simeon, chúng ta cũng nhìn ra ơn cứu độ của Thiên
Chúa đã được chuẩn bị cho mọi quốc gia dân tộc và được biểu lộ như là vinh quang
của một tân Israel, cũng là của chính chúng ta. Simeon được giải thoát khỏi
những ràng buộc của cuộc đời khi ông nhìn thấy chúa Kito. Chúng ta cũng sẽ được
như vậy, khi chúng ta từ bỏ tình trạng tội lỗi.
Nhờ niềm tin, chúng ta cũng được bao
bọc bởi đức Kito khi người đến với chúng ta ở Bethlehem. Trước kia chúng ta là
dân ngoại, nay chúng ta trở thành thần dân của Thiên Chúa. Mắt chúng ta đã nhìn
thấy Thiên Chúa làm người. Vì chúng ta đã nhìn thấy Người hiện diện giữa chúng
ta và linh cảm thấy Chúa nằm trong vòng tay chúng ta nên chúng ta được gọi là
tân dân Israel.
Không bao giờ chúng ta có thể quên được sự hiện diện của
Thiên Chúa nơi chúng ta. Hàng năm chúng ta giữ lễ này trong niềm tin yêu, tôn
kính và thờ lạy Thiên Chúa
Fleming Island Florida Fev 2019