CHÚA NHẬT XXIX A THƯỜNG NIÊN

Is 45:1, 4-6; 1Tx 1:1-5ab; Mt 22:15-21
    

Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD

Trong bài Phúc âm hôm nay (Mt 22:15-21), Mathieu cho biết những người biệt phái lại một lần nữa muốn gài bẫy đức Giesu. Họ nhận thấy Chúa nói bóng gió họ là những kẻ không chịu sửa đổi tâm hồn (Mt 22:1-14) nên họ bắt đầu âm mưu bủa lưới bắt Chúa. Lúc đầu, để cho Chúa không đề phòng, họ hỏi những câu ve vãn Chúa, cho các đệ tử và người theo phe Herode ca ngợi Chúa là lương thiện, tài giỏi, giảng dạy lời Thiên Chúa rất chính xác…. 

Khi hỏi Chúa “có nên nộp thuế cho Caesar không” (22:17) là họ biết Chúa thừa sức cắt nghĩa luật Torah, nhưng họ vẫn thách thức Chúa. Ngược lại Chúa cũng quá biết thâm ý của họ là muốn lừa Chúa. Nếu Chúa trả lời ngược với ý đa số dân chúng, hoặc chống lại chính quyền La Mã, đàng nào Chúa cũng bị kẹt. Nhưng làm sao chúng có thể xập bẫy  được Chúa.

Ý NGHĨA VIỆC NỘP THUẾ

Đóng thuế là bổn phận công dân phải thi hành kể cả nô lệ tuổi từ 12 đến 65. Tiền thuế là 1 đồng tiền La Mã, là một ngày lương. Loại thuế này được ấn định năm 6AD khi xứ Judea trở thành một tỉnh lỵ của La Mã. Đây là loại thuế mà dân chúng rất ghét đã là mồi lửa nung nấu phong trào giải phóng quốc gia chống lại cường quyền La Mã lúc bấy giờ. Từ đó nảy ra phong trào Zealot là phong trào những người nhiệt tâm yêu nước đã tạo thành cuộc chiến Do Thái và bị thảm hại vào những năm 66-70AD. Những người biệt phái thì chống đối loại thuế này trong khi phe theo Herode lại công khai ủng hộ.

Nếu chúa Giesu ủng hộ việc triều cống Caesar thì họ sẽ không nhận Chúa là đấng thiên sai. Nếu Chúa chống thuế, thì sẽ bị coi là phản loạn, chống lại La Mã. Đức Giesu đã nhìn thấy cái bẫy họ giăng nên Người biểu họ đưa cho Chúa coi đồng tiền phải đóng thuế. Họ đưa cho Người đồng bac La Mã (22:19). Trên đồng tiền có in rõ ràng công dụng của nó và sự chấp nhận việc đóng thuế cho La Mã ở Palestine. Đức Giesu hỏi họ về hình và chữ in trên đồng tiền. Trên đồng tiền có ghi: “Tiberius Caesar, con của hoàng đế Augustus Thần Thiêng, Thầy cả thượng tế”. Quả là một phạm thượng về ảnh tượng và thách thức đối với quyền bính của Thiên Chúa Israel. Do đó dân Do Thái rất ghét đồng tiền này. 

HÃY TRẢ CHO CAESAR

Chúa Giesu trả lời họ: “Vậy thì hãy trả cho Caesar cái gì thuộc về Caesar, trả cho Thiên Chúa cái gì thuộc về Thiên Chúa (22:21). Câu trả lời của Chúa cho thấy cả những người biệt phái lẫn những người theo Herode chẳng ai làm chuyện đó, và đây là một kết án khá nặng. Những ai thích dùng đồng tiền đó của Caesar thì phải trả thuế cho Caesar. Câu trả lời của Chúa cho thấy Chúa chẳng đứng về phía nào cả..

Chúa Giesu biết quá rõ những kẻ chống đối Chúa là những tên giả hình nhân đức (22:18), Câu trả lời của Chúa đã khiến chúng phải câm miệng và Chúa không mắc bẫy chúng, vì đó là sự thật hiển nhiên và hợp lý. 

PHỤC VỤ CHÚA VÀ PHỤC VỤ CAESAR

Trước mắt chúng ta là hai hình ảnh Caesar và Thiên Chúa. Đối với Caesar, chúa Giesu chỉ hỏi một câu đơn giàn:“Hình ai ở trên đồng tiền?” Câu trả lời cũng đơn giản: “Caesar.” Do đó, hãy trả cho Caesar cái gì của  ông ta, nghĩa là một phần sản nghiệp của bạn thuộc về ông ta. Nhưng đối với Thiên Chúa, câu hỏi sẽ thâm trầm hơn: “Hình ảnh và ân phúc của ai đang ở trên mỗi người chúng ta?” Câu trả lời cũng đơn giản: “Thiên Chúa”. Vậy thì, hãy trả cho Thiên Chúa cái gì thuộc về Thiên Chúa, nghĩa là tất cả con người bạn, trọn vẹn không bớt xén.

Chúng ta nhận ân phúc từ ai và chúng ta phải tri ân và tuân phục ai? Phải chăng là Thiên Chúa? Phục vụ Thiên Chúa và Caesar có tương hợp nhau không? Hay là chúng ta cạnh tranh, dành dật lòng trung thành đến độ làm cho ân phúc của Chúa bị phân tán mất ý nghĩa? Lệnh Chúa nói không chỉ trả cho Thiên Chúa cái gì thuộc về Thiên Chúa, nghĩa là tất cả mọi sự, nhưng đồng thời cũng phải trả cho Caesar cái gì thuộc về Caesar, nghĩa là sống  trọn vẹn những đòi hỏi của công bằng, công lý, bác ái, ngay thẳng và hòa bình trong mọi tương quan xã hội, vì công ích, vì dân, vì những người nghèo khổ bị ức hiếp bất công. 

CYRUS LÀ KHÍ CỤ CỦA THIÊN CHÚA

Trong bài đọc 1 sách Isaiah (45:1, 4-6) chúng ta thấy nói đến Cyrus là vua xứ Ba Tư. Isaiah nói là ông ta đã được “xức dầu”, một bí tích mà lúc đầu chỉ dành cho dân Israel, nhưng nay được áp dụng cho Cyrus vì ông là đại diện của Chúa (45:1). Thời kỳ nô lệ của Israel đã chấm dứt khi Cyrus cho phép dân Israel trở về quê hương họ để xây dựng lại đền thờ đã bị phá ở Jerusalem. Cyrus là đại diện đấng thiên sai mà dân Israel đang mong đợi. Người là hình ảnh đấng Cứu Chuộc, đến để giải thoát dân Chúa khỏi cảnh nô lệ tội lỗi và đem họ vào vương quốc tự do thực sự. Dù Cyrus được sinh ra và nuôi dưỡng là kẻ ngoại, nhưng được Thiên Chúa xức dầu để giái phóng dân người. Dù đã không biết Thiên Chúa, nhưng Cyrus đến để biết là mình được Thiên Chúa kêu gọi. Thiên Chúa đặt mọi sự trong tay Cyprus để hoàn thành mục đích của Người. Thiên Chúa nâng Cyrus lên vì mục đích giải phóng dân Do Thái ra khỏi Babylon. 

THÔNG ĐIỆP VUI MỪNG VÀ HY VỌNG

Nhân bài Phúc Âm hôm nay, chúng ta hãy nhớ lại thông điệp Vui Mừng và Hy Vọng, một trong những tài liệu rất quan trọng của Giáo Hội nói về sứ mệnh và sự dấn thân của Giáo Hội trong thế giới ngày nay. Thông điệp đưa ra cho Giáo Hội một kế hoach mới, không phải là tháo chạy hay khải hoàn hoặc đồng hóa, mà là đối thoại có sự cộng tác đúng nguyên tắc với những tổ chức và mọi cộng đồng dân tộc. Sứ mệnh của Giáo Hội phải được thể hiện thành những phạm trù xã hội và phải coi trọng những thực tế có tính thế tục và chủ thuyết đa nguyên.

Hiến chế mục vụ của Giáo Hội về Giáo Hội trong thế giới ngày nay khuyến khích thái độ cởi mở đối với những vị “thánh” mà ở một thời điểm nào đó là một thực tế mà người đời thường đơn giản cho là thế tục, và vì vậy nó thiếu tính tôn giáo. Vui Mừng và Hy Vọng đã khai triển một chủ thuyết nhân bản Kito giáo theo khuôn mẫu giáo huấn xã hội của đức Phaolo VI, Gioan Phaolo II, Biển Đức XVI, và chắc chắn cuộc sống và sứ vụ của đức Phanxico từ khi chưa lên Giáo Hoàng. Tài liệu cho chúng ta thấy con người nhân bản đã biết để ý đến cùng một lúc những ưu tư về tự do, bình đẳng và đoàn kết của con người. Nó tái xác định sứ mệnh của Giáo Hội là dấu chỉ bảo vệ nhân phẩm. Vì vậy hiến chế nói lên nền tảng thần học của sứ mệnh xã hội của Giáo Hội.

Sau cùng, thông điệp đề ra một kế hoạch làm sao để Giáo Hội có thể hòa mình vào thế giới với một thái độ nể vì và tôn kính trước những hoạt động của Chúa Thánh Thần qua các biến cố, tổ chức và cộng đồng thế giới. Công tác của thông điệp Vui Mừng và Hy Vọng còn lâu mới được hoàn thành trọn vẹn. Chúng ta còn cần phải phối hợp sứ mệnh xã hội vào trung tâm đời sống  Công giáo. Cũng cần nhấn mạnh là sứ vụ xã hội là công tác của toàn thể Giáo Hội, không phải bổn phận của một số người hay một nhóm chuyên viên. Về vấn đề này, Đức Phanxico là một gương sáng tuyệt vời cần phải noi theo.

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ CỦA CÔNG ĐỒNG VATICAN II

Việc đánh giá kết quả của Công đồng Vatican II, thông điệp Vui Mừng và Hy Vọng, và tất cả những cố gắng muc vụ và thần học của chúng ta dựa trên điểm căn bản này: Nếu chúng ta thực sự tin rằng đức Giesu Kito là Chúa lịch sử, và thế giới cùng với thời đại của chúng ta thuộc về Người thì phải chăng chúng ta không nên xét đoán những cố gắng của chúng ta theo như tâm trí của đức Kito? Phải chăng chúng ta không nên đánh giá mọi sự chúng ta có và làm theo cách chúng ta đã mở mắt mình và mọi người thế nào để thấy được vẻ đẹp cứu chuộc huy hoàng của đức Kito? Phải chăng chúng ta không nên tự hỏi mình xem những cố gắng của chúng ta đã đào sâu đủ chưa những cam kết và tin tưởng của chúng ta nơi vương quyền, sự hiện diện và quyền lực của đức Giesu Kito trong lịch sử nhân loại ?

Nếu hình Caesar trên đồng tiền La Mã được trả lại cho ông ta, thì trái tim loài người sẽ mang dấu ấn của đấng Tạo Hóa, Thiên Chúa duy nhất của đời ta. Người đã ghi dấu Người trên chúng ta và sai chúng ta đi thi hành sứ vụ trên khắp thế giới. Những kế hoạch, chương trình của chúng ta có làm cho chúng ta trở nên những ngôn sứ, những đầy tớ và đại diện của vương quốc nước trời của đức Giesu khá hơn không? Chúng ta đừng bao giờ xấu hổ, ngại ngùng phải công khai làm việc vì vương quốc nước trời của đức Giesu, nói cho mọi người biết về Người. Chỉ duy nhất một mình Người có thể bảo đảm cho chúng ta niềm vui và hy vọng đích thực, một “Vui Mừng và Hy Vọng” cho muôn dân “trong thời đại chúng ta”. Vương quốc Nước Trời của Người sẽ không bao giờ cùng.

Trong tuần này, chúng ta hãy cầu xin để có lòng can đảm, khôn ngoan hầu trả lời một cách chân thành và đơn giản khi cảm thấy mình bối rối, băn khoan, lưỡng lự trong những hoàn cảnh mù mờ khó khăn. Chúng ta đã được Thiên Chúa ghi dấu hình ảnh Người và chúc phúc. Đừng bao giờ quên chúng ta thuộc về ai, và tại sao chúng ta phải thi hành những điều chúng ta phải làm. Chúng ta được gọi không phải cho chúng ta, mà Thiên Chúa đã triệu tập chúng ta lại rồi sai đi khắp thế giới để tuyên xưng danh Người và công cuộc cứu chuộc của Người. Đó là sứ mệnh buồn, nhưng cũng là lý do để chúng ta vui mừng. 

Fleming Island, Florid 

Sept 3, 2017