Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Giáo Hội Công Giáo tin rằng Đức Mẹ không vướng tội tổ tông ngay từ lúc Mẹ hiện
hữu và đức Pio IX đã tuyên bố thành tín điều năm 1854.
THẾ NÀO LÀ VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI?
Tín điều Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội là một quan niệm khá phức tạp đã lôi cuốn
nhiều nhà thần học lẫn giáo dân vào cuộc nghiên cứu và suy niệm. Nhiều người
hiện nay vẫn còn lẫn lộn, đồng hóa việc Mẹ Maria vô nhiễm nguyên tội với việc
Đức Mẹ thụ thai chúa Kito mà vẫn còn đồng trinh. Thực sự điều đó có nghĩa là, -nhờ
ơn đặc biệt Thiên Chúa ban- chúng ta tin rằng Mẹ Maria hoàn toàn không vướng tội
từ lúc Mẹ thụ thai. Phân vân thắc mắc chính của nhiều người công giáo là tội tổ
tông. Ngày nay người ta càng ngày càng ít biết và nói về tội tổ tông. Vì không
biết nên quan niệm về vô nhiễm nguyên tội trở thành vô nghĩa.
Năm 1974, một Giám Mục Hoa Kỳ, đức cha Fulton Sheen đã trình bày tội tổ tông
theo một cách thức khác, khi ngài nói về việc người ta không còn ý niệm về tội
tổ tông nữa. Ngài nói: “Thường
thì chỉ có người công giáo tin là Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Nhưng bây giờ thì
tất cả mọi người đều tin là Đức Mẹ vô nhiễm tội từ lúc thụ thai.”
Đức Pio IX tuyên bố tín điều này năm 1854, nhưng ý tưởng Đức Mẹ sinh ra không
vương tội (trinh thai), chỉ được hình thành sau nhiều tranh cãi lâu dài và phức
tạp về thần học, thậm chí ngày nay, về môt số phương diện, vẫn còn đang tiếp tục
bàn cãi. Vào thời Kito giáo sơ khai, Đức Mẹ chỉ được coi là một gương mẫu thánh
đức lý tưởng. Khoảng thế kỷ VIII người Kito hữu mới bắt đầu mừng kính lễ Mẹ
Maria vô nhiễm Nguyên Tội.
Qua nhiều thế kỷ, các nhà thần học vẫn còn ngần ngại khi nói Đức Mẹ hoàn toàn
không vướng tội tổ tông, vì các ngài nghĩ nó trái với giáo lý đức tin là một ơn
cứu độ phổ quát. Vào thế kỷ XIII, thầy dòng Phanxico Duns Scotus đã nghĩ ra cách
suy tư khác về vấn đề vô nhiễm nguyên tội. Thầy nói rằng ơn đặc biệt của Mẹ
Maria không phải là Mẹ không cần ơn cứu chuộc mà là làm trung gian giữa Chúa
Kito và loài người.
Khi Đức Pio IX tuyên bố Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội thành tín điều thì ngài chứng
minh bằng câu chuyện thiên thần truyền tin cho Đức Mẹ đã được nói trong Tin Mừng
Luca. Khi thiên thần Gabriel kính chào Mẹ Maria “đầy
ân phúc” thì
phải được hiểu là Đức Mẹ không hề vướng mắc tội lỗi gì cả; và chỉ có đức Maria
là loài người, không ai khác ngoài Mẹ được chọn cộng tác với Thiên Chúa trong
việc cứu chuôc nhân loại. Ngoài ra, Giáo Hội sơ khai đặt vấn đề làm sao có thể
cắt nghĩa một cách chính đáng và hữu lý về Con Một Thiên Chúa “hoàn toàn là con
người mà lại không có tội.” Câu trả lời vì Mẹ Thiên Chúa phải không hề vương tội.
BA TƯỚC VỊ CỦA ĐỨC MẸ
Trong truyền thống Công Giáo La Mã , Đức Mẹ được truy tặng nhiều danh hiệu và
tước vị vì lòng yêu mến và tôn kính Mẹ. Chúng ta cũng mừng ba giai đoạn quan
trọng trong cuộc đời Mẹ mà chúng ta biết là nó tương ứng với các giai đoạn của
cuộc đời chúng ta. Qua tín điều Đức Mẹ Vô Nhiễm Ngyên Tội, Thiên Chúa hiện diện
và di động trong đời sống của Mẹ ngay từ những thời khắc đầu tiên trong đời Me.
Hồng ân Thiên Chúa thì rất to lớn, vượt quá sức mạnh của cả tội lỗi lẫn tử thần.
Qua màu nhiệm vô nhiễm nguyên tội, Mẹ Maria đã được mời gọi giữ một sứ mệnh đặc
biệt. là
Mẹ Thiên Chúa.
Giai đoạn hai của cuộc đời Mẹ Maria là giây phút nhập thể. Qua việc sinh Chúa
Giesu mà
Đức Mẹ vẫn còn đồng trinh / Vô nhiễm nguyên tội,
chúng ta ý thức được là Thiên Chúa cũng di động trong cuộc sống của chúng ta rất
mạnh mẽ. Để đáp trả cho những giờ phút này, chúng ta phải tỏ lòng khiêm tốn, tri
ân, cởi mở cũng như kính trọng phẩm giá con người qua mọi thời điểm của cuộc
sống, từ lúc thụ thai cho đến lúc hồn lìa khỏi xác. Qua giây phút nhập thể, Mẹ
Maria được ban tặng Lời trở thành Máu Thịt như chúng ta.
Giai đoạn ba, Giáo Hội mừng kính cuộc hành trình sau cùng của Mẹ đi về thiên
quốc với tín điều
Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời
được cống bố bởi Đức Pio XII năm 1950. Từ lúc khởi đầu cho đến giờ phút chót của
cuộc đời Mẹ, Thiên Chúa đã hoàn thành trọn vẹn nơi Mẹ tất cả mọi lời hứa như
Người đã hứa ban cho chúng ta. Về phần chúng ta, chúng ta cũng sẽ được lên trời
như Mẹ. Trong Mẹ Maria, chúng ta có hình ảnh loài người và thiên chúa. Thiên
Chúa cảm thấy thoải mái trong chúng ta, và chúng ta thấy sung sướng trong Thiên
Chúa. Ở trên trời, Mẹ Maria sẽ có một địa vị danh dự, đặc biệt, xứng đáng nơi
Thiên Chúa.
ĐÔI LỜI KẾT
Điều gì xẩy ra cho Mẹ Maria thì cũng sẽ xẩy ra cho chúng ta là người Kito hữu.
Chúng ta được gọi, được ban tặng và được chọn ở cùng với Chúa Giesu. Khi chúng
ta vinh danh Đức Mẹ là mẹ Thiên Chúa dưới danh hiệu “Vô Nhiễm Nguyên Tội”, là
chúng ta nhân thức được Mẹ là gương mẫu về trinh khiết, vô tư, tin cậy, đơn sơ
như con trẻ, lòng tôn kính và cuộc sống an bình thanh thản trong khi đời người
thì không đơn giản chút nào cả. Thật khó có thể thấy nơi cùng một người như Mẹ
Maria cả ba đức tính tôn kính và chính xác, lý tưởng và thực tế, trinh khiết, vô
tội và lòng trắc ẩn. Phần chúng ta, chúng ta thường mong ước có được vẻ vô tội,
đơn sơ, sự trinh khiết, tươi mát và tín cậy. Nếu chúng ta đánh mất chúng, chúng
ta cảm thấy chua cay, hồ nghi và ảo vọng làm chúng ta mất vui với cuộc sống
chung quanh ta, khiến chúng ta mở to đôi mắt tò mò xăm soi chung quanh chẳng
chút gì là đơn sơ vô tội cả. Chúng ta cần giữ cho lòng mình được vô tư thanh
thản và cảm nghiệm những bất trắc trong cuộc sống đầy căng thẳng của thời đại
phức tạp và lắm chuyện như hiện nay. Xin Mẹ Maria là Mẹ Thiên Chúa chỉ dạy chúng
ta bắt chước những đức tính của mẹ.
NB- Viết
về Đúc Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội quả là khó khăn và phức tạp, đòi hỏi phải có đức
tin mạnh mẽ đủ và dồi dào, cộng với những hiểu biết về kinh thánh và thông suốt
giáo huấn của Giáo Hội cùng với lòng đạo thâm sâu, đặc biệt về Đức Mẹ. Người
viết cảm thấy không hội đủ những đòi hỏi trên, nên quí vị độc giả, nhất là các
đấng bậc, nếu thấy có gì sai trái và thiếu sót , xin vui lòng chỉ giáo. Rất đa
tạ. NTC
Fleming Island, Florida
Dec.8, 2014
NTC
FXavvy@aol.com