(Chúa Nhật II
TN B)
Nghe hai từ trung
gian, không ít người trong chúng ta cảm thấy khó chịu. Quả thật trong các hoạt
động kinh doanh buôn bán cũng như trong các dịch vụ, hễ có trung gian là hầu
như có “phết phẩy”, có những chi phí không như ý. Thế nhưng cần phải xác nhận
rằng tác nhân trung gian vẫn còn đó vị trí và vai trò cần thiết không thể thiếu
trong đời sống kinh tế, xã hội lẫn tâm linh.
Một chân lý trong
niềm tin Kitô giáo: Thiên Chúa ban ơn cho con người thường là qua các trung
gian. Ngoài việc trực tiếp phú ban linh hồn, thì Thiên Chúa ban cho chúng ta sự
sống thể lý cùng những ơn lành khác đều thường qua các trung gian là tổ tiên,
ông bà, bố mẹ, thầy cô, các vị mục tử trong Hội thánh…Ngược lại, để đến với
Thiên Chúa thì các trung gian luôn có đó vị trí, vai trò cần thiết dường như là
tất yếu theo chương trình Thiên Chúa đặt định.
Hai lần Thiên
Chúa gọi Samuel, thế mà Samuel vẫn không nhận biết. Để có thể nhận ra tiếng
Chúa phán, trẻ Samuel đã phải cần đến sự chỉ dạy của tư tế Hêli (x.1Sm
3,3b-10). Chính nhờ lời giới thiệu của thầy Gioan Tẩy Giả mà hai môn đệ mới
tiếp cận được với Chúa Giêsu để rồi theo Người và ở lại với Người ngày hôm ấy.
Nhờ một trung gian là Anrê mà Simon Phêrô đã đến gặp Chúa Giêsu và Hội Thánh
chúng ta đã có được một vị Tông đồ nhiệt thành, vị Giáo hoàng tiên khởi (x.Ga
1,35-42). Thánh Tông đồ dân ngoại khẳng định rằng thân xác chúng ta là một
trung gian để chúng ta kết hợp nên một với Chúa Kitô. Và thân xác chúng ta là
Đền thờ, một trung gian để Chúa Thánh Thần ngự trong chúng ta (x.1Cor 6,13-20).
Qua các bài đọc
của Thánh lễ Chúa Nhật II TN B, xin được đề ra vài tiêu chí của sự trung gian
hầu cho các tác nhân trung gian thực sự là những chiếc cầu nối hữu hiệu, cách
đặc biệt giữa Thiên Chúa và con người.
1.Biết Chúa và
biết người: Anrê đã trở thành một người trung gian đích thực giữa Simon, anh
mình với Chúa Giêsu là nhờ ngài vốn biết rõ anh mình. Chuyện anh em ruột biết
rõ nhau là chuyện bình thường. Anh em như thể chân tay. Anrê còn là người biết
Chúa Giêsu một cách nào đó, nhờ đã đến và ở với Chúa Giêsu ngày hôm ấy, sau khi
được thầy Gioan Tẩy giả giới thiệu.
Thật dễ nhìn nhận
rằng để làm trung gian thì cần phải biết cả hai phía. Tuy nhiên cái biết ở đây
không dừng lại sự nhận thức bằng lý trí mà còn với cả sự gắn bó bằng ý chí.
Không mến phục Giêsu hoặc không yêu thương anh mình thì Anrê chưa chắc đã đóng
vai trò một trung gian.
2.Đựơc Chúa chọn
gọi và trao phó trách nhiệm: Chúng ta nhận ra tiêu chí này qua vai trò của
Gioan Tẩy Giả. Ngài là đấng được Thiên Chúa chọn gọi ngay từ trong dạ mẹ (x.Gr
1,4-5) Ngài được Chúa trao phó cho trách nhiệm làm tiếng hô trong hoang mạc là
dọn đường cho đấng Thiên sai ngự đến (x.Is 40,1-5).
Vấn đề đặt ra là
làm sao nhận ra được tiếng Chúa chọn gọi. Dễ được mấy ai có diễm phúc được Chúa
Giêsu chọn gọi cách trực tiếp như các tông đồ ngày xưa. Nhìn vào cuộc đời vị
Tiền Hô, chúng ta có thể xác định rằng tiếng Chúa gọi chúng ta thường qua các
biến cố cuộc sống (các hiện tượng xảy ra với nhà Giacaria), qua việc dạy bảo
của mẹ cha (việc ông Giacaria và bà Isave đặt tên cho con trẻ khác với truyền
thống nói lên điều này), qua việc nghiền ngẫm Thánh Kinh (nếu thiếu yếu tố này
thì Gioan sẽ khó nhận ra vai trò của mình qua lời tiên báo của Ngôn sứ Isaia
ngày nào).
3. Được Hội Thánh
chuẩn nhận: Cái tiêu chí này được thể hiện qua vai trò của Tư Tế Hêli. Dù rằng
tư tế Hêli còn thiếu sót trong một vài trách nhiệm của mình như lơ là việc dạy
bảo con cái khiến cho hai người con trai của ông là Khópni và Pinkhát ra hư hỏng
(x.1Sm 2,22-35), nhưng không ai phủ nhận vai trò của ông trong việc hướng dẫn
trẻ Samuel nhận biết và lắng nghe tiếng Chúa phán.
Chúng ta cần thú
nhận rằng cái tiêu chí thứ ba này thường gây tranh luận cho nhiều người bên
trong lẫn bên ngoài Hội Thánh, đặc biệt, với các anh em ly khai. Thế nhưng dòng
lịch sử thánh minh định rõ rằng Thiên Chúa đã dùng con đường này, phương thức
này. Phương thức này, con đường này đã manh nha hình thành trong thời Cựu Ước
qua việc Thiên Chúa truyền lệnh cho Môsê cắt đặt Aaron làm Tư Tế và chọn chi
tộc Lêvi lo việc tế tự (x.Xh 4,13-16; 28,1-5). Và đến thời Tân Ước, Chúa Giêsu
đã minh nhiên thiết lập Hội Thánh trên các Tông đồ và trao quyền tài thẩm cho
các ngài (x.Mt 16,13-19; Ga 20,19-23). Trong thực tế, dù là cá biệt, nhưng vẫn
tồn tại hiện tượng “thầy cả Hêli”. Đời sống cá nhân vị thầy cả có điều gì lầm
lỗi thì chẳng ai khẳng quyết nhưng chắc chắn thầy Hêli đã sai lỗi nhiều trong
việc giáo dục con cái. Ước gì Kitô hữu chúng ta làm theo lời dạy của Chúa Cứu
thế: “Các kinh sư và những người Pharisêu ngồi trên tòa Môsê mà giảng dạy. Vậy
những gì họ nói thì anh em hãy làm, nhưng đừng theo hành động của họ…” (Mt
23,2-3).
Đến với Thiên
Chúa, gặp gỡ Thiên Chúa là một diễm phúc của nhân loại chúng ta. Thiên Chúa đã
tạo các trung gian là để cho mọi người có thể đến với Người, gặp gỡ Người cách
thuận lợi dễ dàng và hữu hiệu theo hoàn cảnh, khả năng và điều kiện của từng
người. Chính vì thế các tác nhân trung gian mãi luôn cần thiết cho nhân loại
chúng ta. Tuy nhiên các tác nhân trung gian ấy vẫn ở bên ngoài chúng ta. Có một
tác nhân gần gũi, thiết thân nhất với mỗi người chúng ta đó là chính con người,
thân xác chúng ta. Chúa Kitô đã tự hiến thân mình trong hình bánh rượu hiến tế
trên các bàn thờ. Con người, thân xác chúng ta là nơi Chúa muốn đến để nên một
với chúng ta. Dù chẳng đáng Chúa ngự vào, nhưng với tâm hồn khiêm nhu, xin Chúa
làm cho tâm hồn, thân xác chúng ta được lành mạnh thì chúng ta sẽ làm một với
Chúa cách trọn vẹn. Và Nước Trời đang ở giữa chúng ta (x.Lc 17,21).
Lm. Giuse
Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
