(Chúa
Nhật VI PS C)
“Ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ
lời Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy. Cha Thầy và Thầy sẽ đến và ở lại với
người ấy” (Ga 14,23). Nội hàm của lời mà Chúa Kitô muốn nói ở đây chính là “tin
vào Thiên Chúa và tin vào Người”, đồng thời thực hành “giới răn mới” mà Người
long trọng truyền dạy (x.Ga 13,34-35; 14,1).
Cần thú nhận rằng nhiều lúc
chúng ta thật khó phân biệt ý lời của Chúa Kitô với ý lời của người phàm. Ngay
thánh Phaolô tông đồ cũng đã từng thú nhận rằng “hiện nay chúng ta thấy lờ mờ
như thấy qua tấm gương” (x.1Cr 13,12). Chính Chúa Thánh Thần, Đấng mà Chúa Cha sai
đến sẽ giúp chúng ta hiểu đúng ý lời của
Chúa Kitô để thực thi. “Thánh Thần và chúng tôi quyết định: Không đặt lên vai
anh em một gánh nặng nào khác ngoài những điều cần thiết này: là kiêng ăn đồ đã
cúng cho ngẫu tượng, kiêng ăn tiết, kiêng ăn thịt loài vật không cắt tiết, và
tránh gian dâm” (Cv 15,28-29). Đây là lời công bố chính thức của Công đồng
Giêrusalem, Công đồng đầu tiên của Hội Thánh thời các Tông đồ. Câu tuyên bố của
các Tông đồ “Thánh Thần và chúng tôi quyết định…” cho thấy trong quyết định ấy
có phần của Thánh Thần và có phần của các ngài. Phần của Thánh Thần dĩ nhiên là
chân lý tuyệt đối, còn phần của các tông đồ ít nhiều bị điều kiện hóa và khó
tránh khỏi sự bất cập hoặc hạn chế mặt này, mặt kia.
Tính bất cập, tương đối và
bị điều kiện hóa của quyết định do phía các tông đồ có thể nói là đã lộ rõ khi
các ngài dạy: “Kiêng ăn đồ đã cúng cho ngẫu tượng, kiêng ăn tiết, kiêng ăn thịt
loài vật không cắt tiết”. Chưa nói gì đến niềm tin còn bất cập về máu huyết của
Do Thái giáo xưa, ở đây, chúng ta thấy các Tông đồ đã đưa ra một giải pháp mang
tính thỏa hiệp, giải quyết tình thế. Để gìn giữ sự hiệp nhất giữa các Kitô hữu gốc lương dân và gốc Do
Thái giáo, đặc biệt qua các bữa ăn, các Tông đồ đã truyền giữ tập tục kiêng cử
về huyết cũng như thịt thú chết ngạt. Còn về việc ăn thịt cúng thì chắc hẳn các
Tông đồ không quên lời dạy của Thầy năm xưa: “Những gì bên ngoài vào trong con
người thì không làm cho họ ra ô uế?” (x.Mc 7,14-23). Sau này chính Thánh Phaolô
cũng đã từng nói với
tín hữu Côrintô rằng ăn thịt cúng hay không thì chẳng sao cả, miễn là đừng gây
cớ vấp phạm cho những người đang còn non kém về lòng tin (x.1Cr 8,1-13).
Chúng ta cùng xem xét phần
Thánh Thần chỉ dạy.
- Không đặt gánh
nặng lên vai người anh em: Một trong
những sứ mạng của Chúa Kitô khi đến thế gian là giải thoát con người khỏi vòng
nô lệ thần dữ. Tiếp tục và hoàn thành sứ mạng của Chúa Kitô, Thánh Thần giải thoát chúng ta khỏi ách nặng nề của
“chế độ lề luật”, khỏi “tinh thần nô lệ” mà việc bãi bỏ luật cắt bì của Cựu Ước
là một điển hình. Kitô hữu được mời gọi đến với Thiên Chúa trong tư cách những
người con. Nhờ Thánh Thần và trong Thánh Thần chúng ta có thể thân thưa với
Thiên Chúa “Abba” - “Cha ơi” (x.Rm 8,14-17).
Công đồng Vaticanô II được ví như là một Lễ Hiện Xuống mới. Sở dĩ có
cái nhìn này vì người ta không chỉ thấy Giáo Hội đã để cho Thánh Thần thúc đẩy
mình ra khỏi tháp ngà cố thủ, để đến với thế giới mà còn thấy Giáo Hội đã gỡ bỏ
nhiều ách nặng nề bấy lâu nay đang đè trên vai, trên cổ mình, khiến đoàn dân
Chúa khó có thể sống tinh thần nghĩa tử với Thiên Chúa và khó sống tinh thần
huynh đệ với nhau cách thực sự. Chúa Thánh Thần vẫn đang hoạt động cho đến ngày
Chúa Kitô lại đến (x.Kh 22,17). Như thế, chắc hẳn vẫn còn đó nhiều gánh nặng
đang kìm giữ chúng ta trong tinh thần nô lệ mà chúng ta cần phải gỡ bỏ cho
nhau. Để được vậy, chúng ta hãy
tích cực mở rộng tâm hồn để đón nhận tác động của Chúa Thánh Thần, và dĩ nhiên,
trên hết, trước hết cần phải biết nhạy bén với lời chỉ dạy của Thánh Thần qua
các dấu chỉ thời đại.
- Tinh tuyền hóa
niềm tin vào Thiên Chúa và lành mạnh hóa tương quan với nhau: Ẩn sâu dưới quyết định rằng phải kiêng
ăn thịt đã cúng cho ngẫu tượng thì chúng ta nhận ra chân lý nền tảng là “phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa,
và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (x.Mt 4,10; Lc 4,8). Và qua lời
truyền dạy rằng “tránh gian dâm” hay như một vài bản dịch khác là “không được
kết hôn bất hợp luật”, thì chúng ta không chỉ thấy đó là một chỉ dẫn luân lý
thuần túy trong đời hôn nhân, mà còn nhận ra một chân lý trong tương quan đồng
loại, đó là tôn trọng quyền lợi của nhau trong sự hài hòa và trật tự khách
quan. Cần phải tôn trọng, tuân giữ trật tự khách quan này ngay từ trong cái tế
bào của xã hội, cái nền tảng của đời sống nhân loại đó là “hôn nhân – gia
đình”.
Mạc khải đã nên trọn vẹn và
hoàn hảo nơi cuộc đời và lời giảng dạy của Chúa Kitô. Một trong những sứ mạng
của Chúa Thánh Thần là giúp chúng ta hiểu đúng lời mạc khải. Đã là người ai
cũng mong đạt được hạnh phúc. Nhiều người có niềm tin và Kitô hữu chúng ta lại
còn khát khao hạnh phúc vĩnh cửu. Và điều kiện như tất yếu để có hạnh phúc vĩnh
tồn đó là thực thi lời của Chúa Kitô. Để thực thi lời của Chúa Kitô thì cần
phải hiểu đúng lời của Người. Thực tế vẫn có đó sự lẫn lộn giữa lời của người
phàm và lời của Đức Kitô. Không gì hơn hãy khẩn xin Chúa Thánh Thần ngự đến.
Thánh Thần đã được ban tặng. Xin
cho chúng ta biết tỉnh
thức và khiêm nhu để
đón nhận tác động của Chúa Thánh Thần, Đấng mà Chúa Giêsu đã mạc khải danh xưng là Thần
Chân Lý (x.Ga 16,13)
Lm.
Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột.
