QUÀ TẶNG TIN MỪNG:
Chúa Nhật XXX Thường Niên, năm C
Lm
Anphong Nguyễn Công Minh,
Dòng Anh Em Hèn Mọn Việt Nam.
Kính mời theo dõi video tại đây:
https://bit.ly/3eTEgqe
Trong
đời thường, con người vẫn dễ tưởng lầm. Có những cái lầm bé, nhưng cũng có
những “bé cái lầm,” tức là những cái lầm lớn, lầm không ngờ. Nên ngạn ngữ Latinh
mới có câu “errare est humanum”: lầm lẫn là bản
tính của con người. Nếu trong cuộc sống đời tạm ta hay lầm lẫn thì
với cuộc sống đời đời, tức cuộc sống trong tương giao với Chúa, chúng ta vẫn có
thể không thoát khỏi tưởng lầm. Dụ ngôn hai người lên đền thờ cầu nguyện: một
người biệt phái, một người sở thuế, ta đã nghe nhiều. Và ta cũng đã được rút ra
nhiều bài học từ dụ ngôn này, như bài học về cầu nguyện, khiêm nhường, tư thế
cầu nguyện. Hôm nay tôi xin rút ra một bài học khác: bài học “tưởng lầm”.

Người
biệt phái đã tưởng lầm thế nào về mình trong
tương giao với Chúa? Và người biệt phái đã tưởng lầm thế nào về người khác cũng trong tương giao
người khác đó với Chúa?
1. Tưởng lầm về mình.
Đây
là tưởng lầm về mình trong tương giao với Chúa tức là tưởng lầm về cuộc sống đời đời. Nghĩa là mình tưởng cứ xử sự như vậy với Chúa là mình
sẽ được công chính hoá, được Nước Trời. Ta hãy nghe lời cầu nguyện “Bốn không và Hai có” của người biệt phái. Bốn
không: không tham lam, không bất chính, không
ngoại tình, và không như tên thu thuế kia (cái không cuối cùng này là cái không tai hại, mà ta sẽ nói sau). Và Hai
cái có: có ăn chay và có nộp huê lợi một phần
mười (1/10).
Hai
cái có này đều vượt điều mà luật Môsê đòi hỏi: Luật buộc mỗi năm ăn chay một
lần trong ngày xá tội Kippur, thì ông biệt phái ăn
chay gấp 100 lần: mỗi tuần 2
(x 52) lần. Luật buộc nộp 1/10 hoa lợi, tức là những gì mình làm ra như rau cỏ,
lúa má, bạc hà, vân hương (x. Mt 23,23; Lc 11,42) thì ông biệt phái này chứng
tỏ mình không trùm sò với Chúa, mình nộp 1/10 cả
những gì mình sắm được. Thay vì chỉ nộp thuế sản xuất thì nộp cho đền thờ cả
thuế tiêu thụ luôn. Cái tưởng lầm của người biệt phái nằm ở chỗ
tưởng Chúa thích lễ vật, quà cáp hay nói theo kiểu thời sự có thể hối lộ cho Thiên Chúa. Hối lộ là làm hơn điều cần làm. Thủ tục thì đòi như vậy, ta làm hơn thủ tục yêu cầu
(tức là có cả thủ tục “đầu tiên”). Vậy là tưởng rằng thế nào cũng được nhận
lời, thế nào cũng được việc. Và cái tưởng lầm của người biệt phái còn nằm ở chỗ
tưởng rằng chỉ cần chu toàn bổn phận với Chúa là đủ,
mà không cần biết gì đến người khác. Hay nếu biết đến, chỉ là biết
để khinh chê. “Con tạ ơn Chúa vì con không như bao người khác” – nhất là không
như tên thu thuế kia. Ba cái không còn lại: không tham lam, không bất chính,
không ngoại tình… là khá tốt, nhưng chỉ mới dừng ở
phạm vi tiêu cực, phạm vi “không”: không đụng tới ai, không làm hại ai, không
phiền ai kể cả không cần tới ai nữa.
Hai
cái có: không nhắc gì tới việc bác ái. Ăn chay hai lần mỗi tuần. Nếu ăn chay để
có ý dành tiền làm việc bác ái, góp quỹ truyền giáo hôm nay, hay cứu lũ lụt..
thì hay biết mấy, còn ở đây ăn chay nhiều lần để
thêm con số vào thành tích, cũng như nộp thuế cả những cái không phải nộp là
nhằm có tên có tuổi trong danh sách những ân nhân của đền thờ.

2. Tưởng lầm về người khác:
Đây
cũng là tưởng lầm về người khác trong tương giao
người đó với Chúa. Người biệt phái tưởng lầm rằng chỉ có mình được
công chính, còn người thu thuế tội lỗi kia thì không thể nào xớ rớ tới được
ngưỡng cửa công chính, ngạch cổng Nước Trời. Và Chúa Giêsu đã nói cho ông biệt
phái biết ông đã lầm: “Tôi nói cho các ông biết:
người thu thuế đi về nhà đã được công chính, còn người kia (biệt phái) thì
không.”
Người
ta kể, có một người sau thời gian dài ở luyện ngục mà vẫn chưa thanh luyện đủ,
nhưng ngày kia được phép đi tham quan thiên đàng. Cảnh đẹp lạ lùng khiến ông
ngất ngây. Nhưng trong khi đi ông chợt nhìn thấy một người quen quen (tức là
người này đang ở trên thiên đàng). Lục lọi trí nhớ mãi, ông mới nghĩ ra đó là kẻ làm công cho ông ngày xưa mà có lần đã can phạm tội
giết người. Sao anh ta lại được ở đây? Ông vội đi tìm thánh Phêrô để
phân bua: “Xin ngài hãy nhìn đến con, suốt đời con sống thật ngay thẳng, con không dám nói con
thánh thiện, nhưng ít nhất con đã chẳng bao giờ nhờ vả ai, con luôn như vậy.
Con chỉ đòi sự công bằng. Nếu con
muốn có tiền, con đi làm. Con nhờ ai, con trả công. Con chỉ đòi quyền lợi phần
con. Con chẳng thương ai mà cũng chẳng cần ai thương
xót.”
Nghe
thế, Phêrô liền chặn lời: Vậy thì bây giờ là lúc con
hiểu: “Có lúc con cần sự thương xót của
Chúa!”

Người
biệt phái tưởng lầm về Chúa, nên cũng lầm luôn về lòng thương xót của Ngài. Hôm
nay 22-10, kính Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, Giáo
Hoàng của Lòng Thương Xót đây. Đối với những kẻ nài đến lòng thương xót của Chúa thì
Chúa sẽ luôn xót thương. Lời cầu
nguyện của người biệt phái không nài van gì đến lòng thương xót của Chúa, nên
không được nhận lời. Còn lời cầu nguyện của
người thu thuế thì “Lạy Chúa xin thương xót con, vì con tội lỗi”. Tức khắc được
công chính.
Khi
cuộc đời đã về chiều, sau bao bôn ba phục vụ Tin Mừng, thánh Phaolô càng nghiệm
thấy rõ hơn: Được nên công chính, không phải do giữ luật, do công lao sự
nghiệp, mà là do lòng thương xót của Chúa.
Chị thánh Têrêxa Hài Đồng thì dùng hình ảnh mà ta có thể coi như một cung âm
của Tin Mừng. Chị thấy đường lên tới Chúa cao
xa, nhiều bậc, chị nhắm đi không nổi, nên chị xin Chúa đưa chị lên bằng thang
máy, nghĩa là Chúa cúi xuống bồng ngay chị vào lòng thương xót của Ngài.
Có
một lời dạy của một vị thầy (Đạo sĩ) làm người nghe vừa bối rối vừa thích thú: “Thiên Chúa ở
gần kẻ tội lỗi hơn là ở gần người thánh thiện.” Và thầy giải
thích: “Thiên Chúa ở trên trời giữ mỗi
người chúng ta bằng một sợi dây. Khi phạm tội, ta cắt
đứt sợi dây ấy. Ta hối lỗi, Thiên Chúa nối lại
làm thành một cái gút, như thế sợi dây ngắn hơn và ta gần Thiên Chúa hơn.”. Cứ thế, bao lần phạm tội là bấy lần cắt dây, ta hối
hận, Thiên Chúa nối lại thành nút, sợi dây càng
ngắn thêm và người tội lỗi hối cải lại gần Thiên Chúa hơn.

Xin
Chúa cho chúng ta đừng tưởng lầm rằng mình thánh
thiện, tưởng lầm rằng công lao mình lập được có thể hối lộ được
Chúa, và cũng đừng tưởng lầm rằng kẻ tội lỗi làm
sao mà hưởng được lòng xót thương của Chúa!
Tiểu tử Anphong
tức Lm Anphong Nguyễn Công Minh, ofm
Hẹn gặp lại