Trần Mỹ Duyệt
“Trời cao hỡi, nào hãy gieo sương,
mây
hãy đổ mưa, mưa đức công chính;
đất
mở ra đi cho nẩy mầm ơn cứu độ,
đồng
thời chính trực sẽ vươn lên.”
(Isaia
45:8)
Những lời than van kêu cầu của dân Israel trông mong Đấng Thiên
Sai (Messiah) cũng là những lời cầu mà Giáo Hội muốn chúng ta suy niệm và cầu
xin trong Mùa Vọng (Advent). Chữ Advent có nguồn gốc từ
Latin “Adventus”, nghĩa là “đi đến” hoặc “tới”. Đây
là thời gian khoảng 4 tuần trước Lễ Giáng Sinh. Dân Do Thái khi xưa trông mong
Đấng Messiah đến để giải cứu họ khỏi ách thống trị của kẻ thù. Ngài đã đến,
không phải chỉ để giúp họ, mà còn để giải thoát toàn thể nhân loại khỏi vòng nô
lệ của Satan, và đưa mọi người về làm con Thiên Chúa.
Trước
đây mùa này cũng được gọi là Mùa Chay kéo dài từ 11 tháng Mười Một đến ngày 6
tháng Giêng tức lễ Hiển Linh. Mùa Vọng đầu tiên được cử hành vào khoảng sau thế kỷ thứ Tư, với
những tài liệu sớm nhất được nhắc đến của Công Đồng Saragossa năm 380 AD. Tuy
nhiên, Mùa Vọng đầu tiên được bắt đầu khi nào thì không ai rõ, và tùy thuộc vào
mỗi tài liệu của vùng miền trong những ngày đầu Kitô Giáo. Theo thánh
Gregory thành Tours thì Mùa Vọng đầu tiên được cử hành thuộc thế kỷ thứ Năm,
khi Giám Mục Perpetuus bắt đầu với Ngày Thánh Martin vào 11 tháng Mười Một cho
đến lễ Giáng Sinh, với việc ăn chay ba lần một tuần. Đó cũng là lý do gọi Mùa
Vọng là “Mùa Chay của Thánh Martin”. Chính
Thống Giáo Đông Phương còn gọi mùa này là Mùa Chay Giáng Sinh.
Nguyên
thủy Mùa Vọng kéo dài 6 tuần lễ, nhưng từ thời Đức Giáo Hoàng Grêgôriô I, Giáo
Hội đã ấn định lại thành 4 tuần. Bốn tuần lễ tưởng nhớ cho ngày Chúa Giêsu Kitô
đến viếng thăm nhân loại lần thứ nhất. Nó mang tính tượng trưng nhắc lại
bốn ngàn năm nhân loại mong chờ Đấng Cứu Thế như dân Isarel trong Cựu Ước mong
chờ Đấng Messiah đến để giải thoát họ khỏi tay kẻ thù. Ngoài ra, nó cũng giúp
nhớ lại 40 năm dân Do Thái lưu lạc trong hoang địa trước khi được vào đất hứa.
“Giờ
cứu rỗi các con đã đến gần.” (Luca 21:28). Ý nghĩa của Tin Mừng Thánh
Luca khởi đầu Mùa Vọng theo chu kỳ phụng vụ Năm C nếu đem nối kết ý tưởng Mùa
Chay Giáng Sinh của Giáo Hội Chính Thống với Mùa Chay Giáng Lâm, chúng ta sẽ
nhận ra tầm quan trọng của hai lần đến này, cũng như việc chuẩn bị đón tiếp như
thế nào. Trước lần đến thứ nhất, nhân loại đã khắc khoải chờ mong:“Trời cao hãy đổ sương
xuống, mây ơi hãy mưa vị Cứu Tinh.” (Isaia 45:8) Trước
khi Ngài xuất hiện lần thứ hai: “Sẽ có những điềm lạ trên mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao;
dưới đất, các dân tộc buồn sầu lo lắng, vì biển gầm sóng vỗ. Người ta sợ hãi
kinh hồn chờ đợi những gì sẽ xảy đến trong vũ trụ, vì các tầng trời sẽ rung
chuyển.” (Luca
21:25-26) Chính vì vậy, nhân loại phải chuẩn bị đón chờ hai lần xuất hiện này
với tinh thần chay tịnh, thống hối, và ăn năn.
Bằng với cặp mắt tâm linh, dường như những gì Thánh Luca viết
cũng đang xảy ra cho thời đại của chúng ta cả khi nghĩ về Mùa Chay Giáng Sinh
hay Mùa Chay Giáng Lâm. Thế giới và nhân loại hôm nay thật sự đang trải qua
những dấu hiệu kinh hoàng, không chỉ ở phương diện tự nhiên như chiến tranh,
loạn lạc, bão lụt, thiên tai, động đất, sóng thần; mà còn ở phương diện tâm
linh như tệ nạn phá thai, ly dị, đồng tính, hôn nhân đồng tính, và chuyển giới.
Một thế giới thật sự đang rên xiết, đau khổ, và khao khát vị Cứu Tinh xuất
hiện.
Trong khi mong đợi ngày giáng lâm của Ngài, chúng ta hãy cùng
với Giáo Hội chuẩn bị đón mừng ngày Sinh Nhật của Ngài, Chúa Giêsu Kitô, Đấng
Messiah với những tâm tình Mùa Vọng: Hy Vọng, Hòa Bình, Vui Mừng, và
Yêu Thương. Đây chính là chủ đề suy niệm, sống và thực hành cho
mỗi một tuần trong bốn tuần của Mùa Vọng.
Mang
ý nghĩa nối kết một cách tinh thần chúng ta với dự án cứu độ của Thiên Chúa,
qua Chúa Giêsu Kitô, bằng cách chú tâm vào quá khứ, hiện tại và tương lai. Mặc
dù từ ban đầu, Mùa Vọng nói lên ý nghĩa mong đợi Đấng Cứu Thế, nhưng học thuyết
Thánh Kinh hiện đại cũng cho biết thêm rằng, việc chuẩn bị mừng ngày kỷ niệm
Chúa Giáng Trần cũng chính là chuẩn bị cho ngày quang lâm của Ngài lần thứ hai.
Ngày Ngài sẽ xuất hiện trên mây trời trong vinh quang. Vì thế tuy 4 tuần lễ Mùa
Vọng không mang tính cách buồn bã nhưng là thời gian chuẩn bị tích cực như lời
ngôn sứ Isaia: “Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa chúng ta trong hoang địa
cho ngay thẳng. Hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo
hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và vinh hiển Chúa sẽ
xuất hiện, mọi người sẽ được thấy vinh quang Thiên Chúa.” (Isaia 40:3-4)
Trong hoang địa của cuộc đời, con đường mà chúng ta cần phải dọn
cho ngay thẳng để đến với Chúa và Chúa đến với chúng ta chính là con đường
tâm linh. Hố sâu là lòng tham lam, ích kỷ. Núi đồi là tính kiêu căng, tự
cao, tự đại. Chỗ cong queo là sự gian dối, mờ ám, và những chỗ gồ ghề là những
đam mê, thú vui trần tục. Tất cả đều phải được lấp đầy, săn phẳng, và uốn nắn
bằng sự hiền lành và khiêm nhường, nếp sống khó nghèo, đơn sơ, trong sạch, tín
thác, với tấm lòng khoan dung, và từ bi, thương xót.
“Lạy Đấng Emmanuel, Thiên Chúa ở cùng chúng tôi. Chúng con tin
tưởng một cách thành tín rằng, trong Mùa Vọng này, chúng con không chuẩn bị đón
tiếp một Thiên Chúa đang ở đâu đây trên những đám mây, nhưng là Đấng đã chọn
đến và ở giữa chúng con trong mầu nhiệm và bất toàn của cuộc sống con người
chúng con. Xin Chúa hãy mau mau đến.”