Trần Mỹ Duyệt

-Bố. Tuần tới sinh nhật của mẹ, bố có làm cái gì cho mẹ không? Có định dẫn mẹ đi ăn ở đâu không?

-Ba ơi. Tháng tới sinh nhật của má, chúng con định mời ba má đi Las Vegas chơi một chuyến. Lâu rồi gia đình mình không đi.

-Mẹ ơi, sinh nhật mẹ năm nay con định mua tặng mẹ một đôi bông tai nha. Mẹ cũng cần làm duyên một chút cho ba mê đó nha…

Nghe những lời như trên, người mẹ nào nghe được cũng cảm thấy sung sướng và hạnh phúc. Tuy không nói ra nhưng trong lòng không khỏi thỏa mãn. Nghĩ cho cùng, đấy cũng chỉ là đền đáp phần nào với “chín tháng cưu mang, ba năm bú mớm,” suốt đời vì chồng, vì con.

Trong văn chương Việt Nam và cũng là văn chương toàn thế giới, chữ hiếu luôn gắn liền với bổn phận làm con:

“Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Một lòng thờ mẹ, kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.”

Thật ra, nếu nói đến chữ hiếu, đến tình mẫu tử thì chuyến đi Las Vegas, đôi bông tai, hoặc ăn một bữa tối tại một nhà hàng sang trọng vào dịp kỷ niệm sinh nhật của người mẹ chỉ là những hình thức. Cái chính mà người mẹ mong chờ ở nơi con mình là nên người, sống đời lành mạnh, vui vẻ và hạnh phúc.

Là người Công Giáo, ngoài người mẹ trần thế, chúng ta còn có người mẹ Thiên Quốc, người mẹ đã sinh chúng ta ra trong ân sủng, đã nối kết chúng ta với Đấng là Đầu, và cũng là Anh của chúng ta. Chính Đấng ấy đã thông chia tình mẫu tử giữa Mẹ của Ngài với chúng ta trước lúc tắt thở trên thập tự giá: “Đây là mẹ con. Đây là con bà” (Gioan 19:26-27) Vậy có bao giờ chúng ta nghĩ đến người mẹ này, và có bao giờ chúng ta nhớ đến sinh nhật của người và tặng người một cái gì vào mỗi dịp sinh nhật của người không?      

Giáo Hội Công Giáo cử hành mừng lễ Sinh Nhật Đức Maria dựa theo truyền thống, và các  tác giả từ những thế kỷ đầu của Giáo Hội, trong đó có Ngụy Kinh (Protoevangelium of James). Theo đó, cha mẹ của Đức Maria là ông Gioankim và bà Anna. Cả hai là những người đạo đức, có lòng kính sợ Thiên Chúa, tuân giữ luật Maisen. Nhưng mãi đến tuổi già, lời cầu xin của hai vị mới được Thiên Chúa nhận lời. Đức Maria đã ra đời trong hoàn cảnh này.

Nhưng khi nghĩ, nói, và viết về Sinh Nhật Đức Maria, Giáo Hội Công Giáo luôn nghĩ, nói, và viết về khía cạnh tâm linh, về ý nghĩa liên quan đến lịch sử cứu độ cũng như chương trình cứu độ của Thiên Chúa qua biến cố này. Thánh Augustine đã diễn tả về ngày sinh nhật của Mẹ như một biến cố thiên đình và lịch sử đặc biệt. Nó mở màn cho biến cố hạ sinh Chúa Giêsu Kitô tiếp theo. Ngài gọi Mẹ là “bông hoa ngát hương trong vườn huệ tươi xinh”. Tóm lại, sự xuất hiện của Mẹ Maria sẽ dẫn đến sự xuất hiện của Đấng Cứu Thế, con Thiên Chúa và cũng là con của Mẹ. Trong Kinh Tin Kính chúng ta tuyên xưng điều này: “Bởi phép Chúa Thánh Thần, Người đã nhập thể trong lòng trinh nữ Maria, và đã làm người”. Thánh Phaolô đã viết cho giáo đoàn Roma – Mọi việc đều tốt cho những ai tin tưởng vào Thiên Chúa. Và đó chính là niềm tin tưởng và hy vọng vào Người mà chúng ta mừng kính hôm nay. 

Trong tác phẩm giá trị về Spiritual Theology, Divine Intimacy, nhà thần học lừng danh dòng Carmelite, cha Gabriel of St. Mary Magdalen, OCD, viết: “Ngày sinh của Maria là bình minh của ơn cứu độ chúng ta; sự xuất hiện của người liên quan đến một ánh sáng mới chiếu soi trên nhân loại; ánh sáng của vô tội, trong sáng, ơn phúc, một điểm chỉ chói lọi của ánh sáng cao cả mà nó sẽ bao phủ thế giới khi Đức Kitô, ánh sáng thế gian xuất hiện.” Đức Bênêđíctô XVI trong Tông Huấn (Apostolic Exhortation) Lời Của Chúa (The Word of Lord), cũng viết: “Khi chúng ta suy niệm về Mẹ Thiên Chúa một đời sống hoàn toàn phù hợp với lời Chúa, chúng ta nhận ra rằng cả chúng ta nữa cũng được kêu gọi tiến vào mầu nhiệm của đức tin, qua đó Đức Kitô đến và ở trong đời sống của chúng ta. Mọi người tin theo Chúa Kitô đều thụ thai và sinh hạ lời của Thiên Chúa: mặc dù chỉ có Mẹ của Đức Kitô đã sinh ra ngài bằng xác thịt, trong đức tin Kitô là hậu duệ của chúng ta hết thảy. Vì vậy, những gì xảy ra đối với Maria, cũng xảy ra đối với chúng ta mỗi ngày, trong khi nghe lời Chúa và cử hành các bí tích”.

Tóm lại, trong ngày mừng sinh nhật của Đức Maria, theo lịch sử của nhân loại và những đặc ân mà người đã nhận được để trở thành Mẹ Thiên Chúa (the Theotokos), tất cả có liên quan đến mầu nhiệm Nhập Thể, giáng sinh của Chúa Giêsu Kitô – là Đường, Sự Thật và là Sự Sống, là Nguyên Thủy và Cùng Đích (Alpha và Omega) – trong lịch sử của nhân loại.

Lễ Sinh Nhật Đức Trinh Nữ Maria được mừng kính ngày 8 tháng Chín, cũng liên quan mật thiết với sự huy hoàng của đặc ân Đầu Thai Vô Nhiễm Tội mà Giáo Hội mừng kính ngày 8 tháng Mười Hai. Chúc mừng sinh nhật Mẹ. Chúng con, đoàn con nơi chốn lưu đày có gì để dâng cho Mẹ, chỉ xin hợp cùng triều thần thánh, đặc biệt thánh tử Giêsu Con yêu dấu của Mẹ, anh cả của chúng con, và thánh Giuse phu quân đồng trinh của Mẹ để hát mừng Mẹ: Happy Birthday Maria. Ave Maria. Riêng con, vì thấy mình bất toàn và yếu đuối nên không biết dâng Mẹ điều gì, xin dâng chính con người của con, quá khứ, hiện tại và tương lại cho Mẹ. Mong Mẹ nhận lấy và mỉm cười:      

Mẹ là vẻ đẹp huyền mơ

Con đem gửi mẹ hồn thơ trắng ngần

Đường trần gió bụi hoa xuân

Thân non cánh mỏng con cần mẹ thương

Giữ gìn cho vẹn sắc hương.

Lễ Sinh Nhật Mẹ Maria

8 tháng 9 năm 2024