LỄ THÁNH GIA 2023 - NĂM B
Như bao gia đình, Thánh Gia không thiếu ngày ấm áp đan xen ngày
bão tố. Chắc chắn trong gia đình ấy đơm đầy khoảnh khắc an vui, ngọt bù, nhưng
cũng chẳng thiếu lo âu, khổ đau, nước mắt và thách thức...
Từ khởi đầu, Thánh gia phải chứng kiến toàn khổ đau. Hiểu lầm nhau
vì bào thai lớn dần trong dạ Maria; sinh con giữa đồng không mông quạnh; ngay
trong đêm bồng con vượt khỏi biên giới quê nhà khi con còn đỏ hỏn...
Tin Mừng hôm nay còn cho thấy khổ đau của gia đình Thánh không chỉ
quá khứ hay hiện tại, mà còn hứa hẹn tương lai: "Trẻ này... là mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi
gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà".
Năm 12 tuổi, Chúa Giêsu cùng cha mẹ hành hương Đền thờ. Với người
Do thái, 12 tuổi là tuổi trưởng thành. Sau khi dự lễ, Chúa Giêsu ở lại Đền thờ
tranh luận với các tiến sĩ luật. Chúa bộc lộ sự khôn ngoan của mình.
Nhưng chính thời gian dài đến ba ngày tìm Chúa là thời gian mà
lòng Đức Mẹ và thánh Giuse như bị nung đốt. Đến lúc gặp Chúa, họ lại được nghe
những lời dễ chạnh lòng, nếu cho rằng đó là lời xúc phạm: "Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết rằng con phải lo việc
nhà Cha con sao?".
Ngay trong mầu nhiệm Giáng Sinh và Ẩn Dật, chúng ta đã có thể nhận
ra cây thánh giá của Chúa Giêsu, của Đức Mẹ và của thánh Giuse.
Nếu tra tiếp những trang Tin Mừng, chúng ta sẽ thấy cây thánh giá ngày
càng lộ dần, nặng nề hơn, khủng khiếp hơn, đau đớn hơn. Kết thúc của hành trình
thánh giá cuộc đời Chúa Giêsu là bao nhiêu tang thương, bao nhiêu sỉ nhục, bao nhiêu
thách thức tưởng chừng quá sức người, tiếp tục diễn ra. Chúa Giêsu cùng Đức Mẹ
sẽ đi đến cùng của cuộc đổ máu và chết chóc trước những tàn bạo đến mức không
còn nhân tính của loài người.
Vậy giữa trùng trùng lớp lớp những thách thức vây bũa, Thánh Gia
đã làm gì? Bài học nào cho chúng ta từ cuộc sống của Thánh Gia?
1. Bài học cầu
nguyện và can đảm vâng phục thánh ý Chúa.
Hình ảnh thánh Giuse mau mắn thi hành những "giấc chiêm bao
thánh", Đức Maria không phàn nàn khi đối diện nghịch cảnh, Chúa Giêsu tuân
hành thánh ý Thiên Chúa nhập thể và sống kiếp người là những bằng chứng dữ dội
về một gia đình thánh luôn đặt Thiên Chúa làm trung tâm đời sống.
Như Thánh Gia, mỗi gia đình Kitô giáo nếu biết đặt lời Chúa dạy,
thánh ý Chúa và chính hình ảnh Chúa làm đường hướng sống, kim chỉ nam cho đời
sống của từng thành viên, chắc chắn gia đình sẽ đơm đầy hoa thơm, trái ngọt bởi
tình yêu toát ra từ từng thành viên trong gia đình ấy.
Dù phải dối diện với bất trắc, khổ đau đến đâu, tình yêu phát xuất
từ một lòng quyết yêu nhau, đùm bọc nhau trong tinh thần đức tin và trong ý
thức cao độ, quyết đặt Chúa ngự trị trong tâm hồn của từng thành viên, gia đình
sẽ dễ dàng vượt qua.
Hãy nhớ, Thiên Chúa chính là người điều khiển gia đình. Như gia
đình Thánh Gia, biết luôn ý thức và chấp nhận sự điều khiển của Chúa, dù cuộc
sống đang phẳng lặng hay giông bão, gia đình vẫn giữ được hạnh phúc.
Có Chúa trong tim và trong đời sống, từng thành viên của gia đình
sẽ nghĩ về nhau, nghĩ cho nhau, đặt mình vào vị trí nhau, từ đó dễ chung vai
đấu cật sát cánh đối đầu cùng đêm dài, thậm chí đêm dài chìm trong buốt giá.
Hiến chế Ánh sáng muôn dân cho biết: "Gia đình như một Hội Thánh nhỏ" (số 11). Thánh Gioan Phaolô II cũng
định nghĩa: "Gia đình là Hội Thánh
tại gia" (Tông huấn Đời sống gia đình - số 11).
Nói đến Hội Thánh là nói đến sự hiện diện của Thiên Chúa. Có nơi
nào, có tổ chức nào, có quyền lực nào trên thế gian có được sự hiện diện và
tình yêu lan tràn của Thiên Chúa như trong cộng đoàn Hội Thánh!
Vì thế, một khi gia đình "là
Hội Thánh", nghĩa là gia đình được phủ đầy sự hiện diện của Thiên
Chúa.
Để giữ mãi Chúa trong gia đình, giữ mãi tình yêu của Chúa làm
trung tâm gia đình, các gia đình phải bắt chước thánh Giuse, Đức Mẹ Maria, Chúa
Giêsu, luôn nối kết với Thiên Chúa bằng đời sống cầu nguyện liên lỉ, cầu nguyện
không ngơi nghỉ, cầu nguyện mọi nơi mọi lúc, cầu nguyện trong vô vàn khoảnh
khắc riêng tư lẫn những lúc gia đình quy tụ cùng nhau để có được giờ tôn thờ
dành cho Chúa trong lúc ở cạnh bên nhau.
Chính tinh thần cầu nguyện sẽ là sức mạnh để sống và vâng phục
thánh ý Chúa mọi nơi, mọi lúc, dù khi khỏe mạnh hay khi ốm đau, dù khi thịnh
vượng hay lúc gian nan, điều mà chính vợ chồng đã thề hứa với nhau, trước mặt
Thiên Chúa, trước mặt thừa tác viên, trước cộng đoàn Hội Thánh.
2. Bài học biến gia
đình của chính mình thành mái ấm.
Trong tông huấn về gia đình, thánh Gioan Phaolô II nhắc nhở: Thiên
Chúa "khi tạo dựng nhân tính của
người nam và người nữ theo hình ảnh Ngài và liên lỉ bảo toàn cho nhân tính ấy
được hiện hữu, Thiên Chúa ghi khắc vào đó ơn gọi cũng như cả khả năng và trách
nhiệm tương ứng, mời gọi con người sống
yêu thương và hiệp thông" (số 11).
Để càng ngày càng phát sinh yêu thương trong cùng một mái nhà,
người ta không thể sống riêng rẽ, mỗi người một tính toán, mỗi người một đường
lối, mỗi người một bí mật, mỗi người là những thực thể không liên quan gì nhau.
Gia đình nào để xảy ra tình trạng như trên, gia đình ấy không chỉ
không còn là mái ấm mà sẽ là nhà tù giam nhau, thậm chí là địa ngục đọa đày
nhau.
Chúng ta dễ dàng học bài học yêu thương và hiệp thông nơi gia đình
Thánh Gia. Bởi từng thành viên trong gia đình Thánh ấy, vừa hết sức tôn trọng
nhau nhưng cũng luôn thông cảm và thông chia cho nhau những tâm tư, những vui
buồn, những liên hệ cần thiết để giúp nhau hoàn thành bổn phận trong vị trí của
mình nơi chính gia đình mà mình đang hiện diện và sống.
Giả sử nếu cái đêm được thánh Giuse thông báo phải đem Hài Nhi
vượt biên giới lập tức, lại bị Đức Mẹ xem thường và bỏ qua, thì tính mạng của
Chúa Giêsu sẽ nguy hiểm thế nào?
Nếu cả hai thánh Giuse và Đức Mẹ không cảm thông, không chia sẻ tâm
tư của Chúa Giêsu khi Chúa thông báo: "Con
phải làm việc của Cha con", thì phản ứng của cả hai, sau nhiều ngày
tìm con, nhiều ngày đau khổ, nhiều ngày lo âu, nhiều ngày đầy vất vả..., sẽ như
thế nào, khó có ai mường tượng hết...
Nhưng tình yêu và sự hiệp thông, không chỉ trao tặng các ngài sự vững
vàng, sự thấu hiểu, sự tôn trọng dành cho nhau, mà còn khiến các ngài nhìn thấy
cả thực tại thánh thiêng phía sau mọi hành động của Chúa Con.
Cả thánh Giuse và Đức Mẹ khi gặp lại Chúa Con đều phản ứng trong
chiều kích tin tưởng, tín thác và cậy trông vào Thiên Chúa.
Bắt chước gia đình Thánh Gia, các thành viên trong từng gia đình
hãy dành cho nhau vị trí số một trong trái tim và trong suy nghĩ của mình. Chỉ
có tình yêu thực sự, yêu không vụ lợi nhưng luôn trao chính mình cho người bên
cạnh, muốn cho người bên cạnh mọi điều tốt lành, mới có thể mang lại sự hiệp
thông bền vững trong gia đình.
Nhờ tình yêu và sự hiệp thông, niềm vui, sự bình an mới có cơ may
triển nở. Tạo được niềm vui, tạo được bình an trong trái tim mình, người ta mới
có thể làm lan tỏa sự sống tích cực đến với người xung quanh.
Dưới bất cứ mái nhà nào mà niềm vui và bình an ngự trị, mái nhà đó
là thiên đàng, là nơi đáng sống, nơi Thiên Chúa ngự trị và ấp ủ. Thiên Chúa sẽ
chúc lành ai biết tạo tình yêu, niềm bình an khi họ được sống cạnh nhau.
Để kết luận, xin anh chị em nghe Đức Phanxicô, luôn đặt Chúa Giêsu
làm trung tâm, để gia đình là nơi nghỉ ngơi, nơi chúng ta quay về, nơi ham
thích sống, nơi trao dâng tình yêu và nhận lãnh tình yêu.
Đức Thánh Cha mời gọi: "Chúa
Giêsu nói: 'Hãy đến cùng Thầy, hỡi tất cả những ai vất vả và bị đè nén'! Chúa
biết những cơ cực của anh chị em, những gánh nặng trong cuộc sống chúng ta.
Nhưng Ngài cũng biết ước muốn sâu xa của chúng ta mong tìm được niềm vui được
bồi dưỡng! Anh chị em có nhớ Chúa Giêsu đã nói: 'Ước gì niềm vui của các con
hôm nay được tràn đầy' (Ga 15,11). Ngài nói điều đó với các tông đồ và hôm nay,
Ngài lập lại điều đó với chúng ta. Vì vậy đây là điều đầu tiên mà tôi muốn chia
sẻ với anh chị em, và đó là một câu của Chúa Giêsu: 'Hãy đến cùng Thầy, hỡi các
gia đình trên toàn thế giới, và Thầy sẽ bồi dưỡng cho các con, để niềm vui của
các con được tràn đầy' (Bài nói chuyện dịp hành hương của các gia đình tại
Roma, thứ bảy 26.10.2013).
Lm JB NGUỸEN MINH
HÙNG