Chuyên mục:
TÔI TIN, CHÚNG TÔI TIN
Chuyển ngữ:
Phêrô Phạm Văn Trung
Kính mời theo dõi video tại đây:
https://bit.ly/3Kr0XyV
1. ĐGH Bênêđictô nói: “Đừng bao giờ thất vọng về lòng thương xót của
Thiên Chúa”
Trong buổi tiếp kiến chung vào thứ Tư, ngày 18 tháng 10
năm 2006, Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI đã có bài huấn từ sau đây:
“Anh chị em thân mến, hôm nay, để kết thúc bài nói về
Mười Hai Tông Đồ được Chúa Giêsu trực tiếp
kêu gọi trong cuộc đời trần thế, chúng ta không thể không nhắc đến người
luôn xuất hiện ở vị trí cuối cùng: Giuđa
Ítcariốt. Chúng tôi muốn liên kết ông ấy với người được chọn sau này để thay
thế ông ấy, đó là Mátthia.
Chỉ riêng cái tên Giuđa đã khơi dậy trong các Kitô hữu
một phản ứng bản năng là trách cứ và lên án.
Ý nghĩa của cái tên “Ítcariốt” đang gây tranh cãi: cách giải thích được sử dụng
nhiều nhất nói rằng tên gọi đó có nghĩa là “người
đàn ông quê ở Queriyyot”, liên
quan đến ngôi làng quê hương của ông, nằm ở vùng lân cận của Hêbron, được nhắc
đến hai lần trong Kinh Thánh (Giôsuê 15: 25; Amốt 2:2).
Những người khác giải thích tên gọi đó là một biến thể
của thuật ngữ “sát thủ được thuê”, như thể tên gọi đó ám chỉ một du kích được trang
bị dao găm, được gọi là “sica” trong tiếng Latinh. Cuối cùng, một số người nhìn
thấy trong nhãn hiệu này cách phiên âm đơn giản của một từ gốc tiếng Do Thái - Aram có nghĩa là: “Kẻ phản bội”.
Cách đề cập này được tìm thấy hai lần trong Tin Mừng thứ tư, nghĩa là, sau lời
tuyên xưng đức tin của Phêrô: “Ngài muốn nói về Giuđa, con ông Simôn
Ítcariốt; thật thế, chính ông ta, một môn đệ trong Nhóm Mười Hai, sẽ nộp Ngài” (Ga 6,71) và sau đó là lúc Chúa Giêsu được xức
dầu tại Bêtania: “Một trong các môn đệ của Chúa Giêsu là Giuđa Ítcariốt, kẻ sẽ nộp Ngài,
liền nói: "Sao lại không bán dầu thơm đó lấy ba trăm quan tiền mà cho người
nghèo?” (Ga 12,4).
Những đoạn khác cho thấy sự phản bội đang diễn ra, nói
rằng: “Kẻ đã phản bội Ngài,” như đã xảy ra trong Bữa Tiệc Ly, sau khi thông báo
về sự phản bội: “Đã hẳn Con Người ra đi
theo như lời đã chép về Ngài, nhưng khốn cho kẻ nào nộp Con Người: thà nó đừng
sinh ra thì hơn!” Giuđa, kẻ nộp Ngài cũng hỏi: "Rabbi,
chẳng lẽ con sao?" Ngài trả lời: "Chính con nói đó!” (Mt 26:25) và sau đó vào lúc Chúa Giêsu bị bắt: “Đứng dậy, ta đi nào! Kìa kẻ nộp Thầy đã tới!" Ngài còn đang nói,
thì Giuđa, một người trong nhóm Mười Hai, đã đến. Cùng đi với ông ta, có cả một
đám người đông đảo mang gươm giáo gậy gộc. Họ được các thượng tế và kỳ mục
trong dân sai đến. Kẻ nộp Ngài đã cho họ một dấu hiệu, ông ta dặn rằng: "Tôi hôn ai thì chính là người đó. Các anh bắt lấy!” (Mátthêu
26:46.48); và: “Giuđa, kẻ nộp Ngài, cũng
biết nơi này, vì Ngài thường tụ họp ở đó với các môn đệ. Vậy, Giuđa tới đó, dẫn
một toán quân cùng đám thuộc hạ của các thượng tế và nhóm Pharisêu; họ mang
theo đèn đuốc và khí giới. Chúa Giêsu biết mọi việc sắp xảy đến cho mình, nên
tiến ra và hỏi: "Các anh tìm ai?" Họ đáp: "Tìm Giêsu
Nadarét" Ngài nói: "Chính tôi đây." Giuđa, kẻ nộp Ngài, cũng
đứng chung với họ” (Gioan 18:2.5). Tuy nhiên, danh sách mười hai Tông Đồ
nhắc lại sự phản bội như một điều gì đó đã xảy ra: “Giuđa Ítcariốt, kẻ đã phản bội Ngài” Máccô
nói: “và
Giuđa Ítcariốt là chính kẻ nộp Ngài” (3:19); “và ông Giuđa
Ítcariốt, là chính kẻ nộp Ngài” (Mátthêu 10:4) và: “và Giuđa Ítcariốt,
người đã trở thành kẻ phản bội” (Luca 6:16) sử dụng các công
thức tương tự.
Như vậy, sự phản bội xảy ra trong hai thời điểm: trước
hết là trong giai đoạn lập kế hoạch, khi Giuđa đi đến một thỏa thuận với kẻ thù của Chúa Giêsu để lấy 30 đồng
bạc (Mt 26,14-16), và sau đó là hành động bằng nụ hôn mà ông ta đã trao cho Thầy ở Vườn Giệtsimani
(Mt 26:46-50).
Dù sao đi nữa, các thánh sử nhấn mạnh rằng tư cách tông
đồ của Giuđa hoàn toàn phù hợp với ông: Ông
nhiều lần được gọi là “một trong mười hai” (Mt 26:14.47; Mc 14:10.20; Ga 6:71) hay “thuộc số mười hai” (Luca 22:3).
Hơn nữa, trong hai lần, Chúa Giêsu, khi ngỏ lời với các
tông đồ và nói chính xác về ông, đã ám chỉ ông là “một người trong các con” (Mt
26:21; Mác 14:18; Ga 6:70; 13:21). Và Phêrô nói về Giuđa “Ông ta đã là một
người trong số chúng tôi và được tham dự vào công việc phục vụ của chúng tôi” (Cv 1:17).
Do đó, ông là một nhân vật
thuộc nhóm những người mà Chúa Giêsu đã chọn làm bạn đồng hành và cộng tác viên
thân cận. Điều này đặt ra hai câu hỏi khi giải thích những gì đã xảy
ra. Đầu tiên là tự hỏi làm thế nào mà Chúa Giêsu có thể chọn người đàn ông này
và tin tưởng ông ta.
Thực ra, mặc dù Giuđa là người quản lý của nhóm (Ga 12:6;
13:29), nhưng trên thực tế, ông ta cũng được gọi là “một tên ăn cắp” (Ga 12:6).
Mầu nhiệm của sự chọn lựa còn lớn lao hơn, khi Chúa Giêsu phán xét ông ta một
cách rất nghiêm khắc: “Khốn cho kẻ nộp
Con Người!” (Mt 26:24).
Mầu nhiệm này càng sâu xa hơn nếu nghĩ đến số phận đời
đời của ông, khi biết rằng Giuđa “ăn năn
tội, đem ba mươi nén bạc trả lại cho các thượng tế và kỳ lão, mà nói rằng: Tôi đã phạm tội nộp máu vô tội” (Mt 27: 3-4). Mặc dù sau đó ông ra đi để
thắt cổ tự tử (Mt 27:5), nhưng điều này vẫn chưa
xong để chúng ta phán xét cử chỉ của ông bằng cách thay thế chính mình vào vị
trí của Thiên Chúa, vốn là Đấng vô cùng thương xót và công bằng.
Câu hỏi thứ hai ảnh hưởng đến động cơ hành vi của Giuđa:
Tại sao ông phản bội Chúa Giêsu? Câu hỏi đặt ra một số lý thuyết. Một số người
nói rằng đó là lòng tham tiền của ông ta; những người khác đưa ra lời giải
thích về bản chất thiên sai: Giuđa thất vọng khi
thấy rằng Chúa Giêsu không phù hợp với chương trình giải phóng chính trị-quân
sự của đất nước mình.
Thật vậy, các bản văn Tin Mừng nhấn mạnh đến một khía
cạnh khác: Gioan nói rõ ràng rằng “ma quỷ đã gieo vào lòng Giuđa Ítcariốt, con
ông Simon, ý định phản bội Ngài” (Ga
13:2); theo cách tương tự, Luca viết: “Satan nhập vào Giuđa gọi là Ítcariốt,
người thuộc số mười hai” (Luca 22:3).
Bằng cách này, người ta vượt ra ngoài những động lực lịch
sử, giải thích những gì đã xảy ra bằng cách dựa trên trách nhiệm cá nhân của
Giuđa, là người đã đầu hàng một cách thảm hại
trước sự cám dỗ của ma quỷ. Dù
thế nào chăng nữa, sự phản bội của Giuđa tiếp tục là một bí nhiệm. Chúa Giêsu đối xử với ông ta như một người bạn
(Mt 26:50), nhưng trong lời mời gọi ông đi theo Ngài trên con đường của các mối
phúc, Ngài đã không ép buộc ý chí của ông hoặc
ngăn cản ông rơi vào những cám dỗ của Satan, vì Ngài tôn trọng sự tự do của con
người.
Trên thực tế, khả năng suy
đồi của cõi lòng con người thực sự rất nhiều. Cách duy nhất để ngăn chặn chúng là không xây dựng một
quan điểm sống chỉ chú trọng cá nhân chủ nghĩa, tự lập, mà là luôn tự đặt lại mình
đứng về phía Chúa Giêsu, đảm nhận quan điểm của Ngài. Ngày qua ngày, chúng ta phải cố gắng hiệp thông
trọn vẹn với Ngài. Chúng ta hãy nhớ lại rằng ngay
cả Phêrô cũng muốn chống lại Ngài và những gì đang chờ đợi Ngài ở Giêrusalem,
nhưng ông đã nhận được một lời quở trách rất mạnh mẽ: “Satan! lui
lại đàng sau Thầy! Vì tư tưởng của anh không
phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người” (Mc 8:
32-33).
Sau khi sa ngã, Phêrô đã
ăn năn và tìm được sự tha thứ và ân sủng. Giuđa cũng ăn năn, nhưng sự ăn năn của ông biến thành tuyệt vọng và
theo cách đó, sự ăn năn trở thành sự tự hủy diệt. Đó là một lời mời
gọi chúng ta hãy luôn nhớ điều mà Thánh Bênêđictô nói ở cuối Chương 5 - “Quy
tắc nền tảng” - trong Luật Dòng của ngài: “Đừng
bao giờ thất vọng về lòng thương xót của Thiên Chúa” Thực ra, “Vì nếu lòng chúng ta có cáo tội chúng ta,
Thiên Chúa còn cao cả hơn lòng chúng ta, và Ngài biết hết mọi sự” như
Thánh Gioan nói (1 Gioan 3:20).
Chúng ta hãy ghi nhớ hai điều. Thứ nhất: Chúa Giêsu tôn trọng sự tự do của chúng ta. Điều thứ hai: Chúa Giêsu chờ đợi chúng ta có tâm tình sám hối
và hoán cải; Ngài giàu lòng thương xót và tha thứ. Trên thực tế, khi
chúng ta nghĩ về vai trò tiêu cực của Giuđa, chúng ta phải lồng nó vào chiều
hướng lớn lao hơn của các sự việc theo cách Thiên Chúa đã sắp xếp. Sự phản bội
của ông đã dẫn đến cái chết của Chúa Giêsu, biến đổi cực hình khủng khiếp này
thành một không gian của tình yêu cứu độ và tự hiến cho Chúa Cha (Gl 2:20; Êph
5:2.25). Động từ “phản bội” là phiên bản của một từ Hy Lạp có nghĩa là “giao nộp”. Đôi khi
chủ từ của nó lại là đích thân Thiên Chúa: Vì yêu mà Thiên Chúa đã “giao nộp”
Chúa Giêsu vì tất cả chúng ta (Rm 8:32). Trong kế hoạch cứu độ mầu nhiệm của mình,
Thiên Chúa chấp nhận cử chỉ không thể tha thứ của Giuđa như là cơ hội để Chúa
Con hoàn toàn từ bỏ mình để cứu chuộc trần thế.
Để kết thúc, chúng tôi cũng muốn nhắc lại Vị Tông Đồ,
người mà sau lễ Phục Sinh đã được chọn để thay thế kẻ phản bội. Tại Hội Thánh
Giêrusalem, hai người được đưa ra trước cộng đoàn và sau đó bốc thăm để chọn
tên của họ: “Giuse, biệt danh là
Basaba, cũng gọi là Giúttô, và Mátthia” (Cv 1:23).
Chính Mátthia đã được chọn, và như vậy “ông được kể thêm vào số mười một Tông Đồ” (Cv 1:26). Chúng ta không biết gì hơn về ông, ngoại trừ việc ông là chứng
nhân về đời sống công khai của Chúa Giêsu: “Vậy
phải làm thế này: có những anh em đã cùng chúng tôi đi theo Chúa Giêsu suốt
thời gian Ngài sống giữa chúng ta, kể từ khi Ngài được ông Gioan làm phép rửa
cho đến ngày Ngài lìa bỏ chúng ta và được rước lên trời. Một trong những anh em đó phải cùng với chúng tôi làm
chứng rằng Ngài đã phục sinh” (Cv 1:21-22), trung thành với Ngài cho đến cùng.
Sau nữa, thêm vào lòng trung thành cao cả của ông, là tiếng gọi của Thiên Chúa
dành cho ông để thay thế Giuđa, như thể đền bù cho sự phản bội của Giuđa.
Chúng ta rút ra một
bài học cuối cùng từ đây: Mặc dù không thiếu
những Kitô hữu phản bội và bất xứng trong Giáo Hội, nhưng mỗi người trong chúng
ta phải bù lại những điều ác mà họ đã gây ra bằng chứng tá rõ ràng của chúng ta
về Chúa Giêsu Kitô, Chúa và Đấng Cứu Độ của chúng ta. [https://www.vatican.va/content/benedictxvi/en/audiences/2006/documents/hf_ben-xvi_aud_20061018.html]
2. Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói: “Giuđa là một tội nhân, nhưng không
quá tệ”
Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng Giuđa Ítcariốt không phải là tội nhân duy nhất trong số Mười hai Tông
đồ, nhưng ông ta là người “đóng cửa trước tình yêu”.
Trong bài giảng Thánh lễ sáng tại Vatican hôm thứ Ba 20
tháng Mười năm 2014, Đức Thánh Cha đã nói về tính phổ quát của tội lỗi trong
khi khích lệ các tín hữu hoàn toàn đắm mình vào
Giáo Hội Công Giáo và không chỉ đứng trước ngưỡng cửa đức tin của họ.
Đức Phanxicô nhấn mạnh rằng Chúa Giêsu đã mở cửa Giáo Hội
của Ngài cho tất cả mọi người không phân biệt, không kể đến tội lỗi của họ, và xây dựng Giáo Hội trên nền tảng là các Tông Đồ, “tất cả
đều là tội nhân.”
“Như Thánh Phaolô đã nói, Giáo
Hội này được xây dựng trên nền tảng của các Tông Đồ; Ngài đã chọn 12 người
trong số họ. Tất cả họ đều là tội nhân,” Đức Thánh Cha nói trong bài
giảng của mình.
“Giuđa không phải là người có tội nhiều
nhất: tôi không biết ai là người có tội nhiều nhất. … Giuđa, đáng thương, là người đã khép mình trước tình yêu và đó là lý do
tại sao ông ta trở thành kẻ phản bội. Và tất cả
các ông đều chạy trốn lúc gặp khó khăn của Cuộc Khổ Nạn và bỏ Chúa Giêsu một
mình. Tất cả họ đều là tội nhân.”
Đức Thánh Cha nói rằng Chúa
Giêsu muốn mọi người ở trong Giáo Hội mà Ngài đã dựng nên, không phải như những
người xa lạ chỉ đơn giản đi ngang qua, nhưng có “những quyền của một công dân”
có gốc rễ từ Giáo Hội.
Kể từ khi trở thành giáo hoàng vào năm 2013, Đức Phanxicô
đã nhiều lần đề cập đến vai trò của Giuđa. Vào tháng 5 năm ngoái, Ngài nói rằng
Giuđa đã đứng ngoài cuộc “trong sự cô độc của
mình” và sự ích kỷ của ông ta lớn dần lên đến mức ông ta đã phản bội Chúa
Giêsu.
Đức Giáo Hoàng cảnh báo rằng những người “cô lập lương
tâm của họ trong sự ích kỷ” cuối cùng sẽ hư mất và Giuđa đã kết thúc theo cách
đó như “một kẻ thờ ngẫu tượng, gắn bó với tiền bạc” vì 30 đồng bạc mà ông ta
nhận được do phản bội Chúa Giêsu.
[https://cruxnow.com/church/2014/10/pope-francis-judas-was-a-sinner-but-no-worse-than-anyone-else]
Trong buổi truyền hình trực tiếp Thánh lễ sáng ngày 8
tháng Tư năm 2020, Đức Thánh Cha nói rằng một số người đang kinh doanh dựa trên
những người túng thiếu, “kiếm lợi từ nhu cầu của
những người khác,” chẳng hạn như
“mafia, bọn cho vay nặng lãi và nhiều kẻ khác”.
Khi bắt đầu Thánh lễ, Ngài yêu cầu mọi người hãy cầu
nguyện cho những kẻ trục lợi này để “Chúa đánh động tâm hồn họ và hoán cải họ.”
Trong bài giảng của mình, Đức Thánh Cha suy tư về sự phản
bội Chúa Giêsu của Giuđa Ítcariốt, như được thuật lại trong bài đọc Tin Mừng theo
Thánh Mátthêu.
Giuđa đến gặp các thầy thượng tế mà hỏi: “Tôi nộp ông ta
cho các ông thì quý vị muốn cho tôi bao nhiêu?” Và vì 30 đồng bạc, Giuđa cuối
cùng đã tìm được cơ hội để giao nộp Ngài bằng cách nhận diện Chúa Giêsu cho
những kẻ đang tìm cách bắt Ngài.
Tin Mừng nói rõ rằng Giuđa yêu tiền, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
“Ai quá yêu tiền thì luôn phản bội để có nhiều tiền
hơn. Đó là một quy luật, một thực tế đã biết,” Đức Thánh
Cha nói, “Trong thực tế, Chúa Giêsu nói, 'Bạn không thể vừa làm tôi Thiên Chúa
vừa làm tôi tiền bạc', hai ông chủ. Đó là điều duy nhất mà Chúa Giêsu nêu lên
và mỗi người chúng ta phải lựa chọn - hoặc phục
vụ Chúa và bạn sẽ được tự do để tôn thờ và phụng sự Ngài hoặc phục vụ tiền bạc
và bạn sẽ trở thành nô lệ của tiền bạc.”
Đức Thánh Cha nói, mọi người có thể giả vờ là họ có thể vừa phục vụ Thiên Chúa
lẫn tiền bạc. Về mặt xã hội, họ là những người “không
chê vào đâu được” nhưng họ bóc lột người ta ở hậu trường hoặc dưới gầm bàn.
Đức Thánh Cha nói, Giuđa
có thể đã ra đi, nhưng ông ta đã để lại rất nhiều môn đệ - những môn đệ của ma
quỷ.
Dù Giuđa không phải là môn đệ tốt lành của Chúa Giêsu,
nhưng Chúa Giêsu vẫn yêu mến ông và gọi ông là bạn, không bao giờ gọi ông là
“kẻ phản bội” dù biết ông sẽ phản bội mình, Đức Thánh Cha nói.
Thấy Chúa Giêsu bị kết án, Giuđa hối hận về việc mình đã
làm, và ông trở nên bất an, “bị lòng tham và
tình yêu dành cho Chúa Giêsu dày vò”.
“Bị dày vò trong cảnh mù mịt này, ông ta đến gặp các tư
tế, cầu xin sự tha thứ, xin sự cứu rỗi,” nhưng họ nói với ông ta, “Chuyện đó can gì đến chúng tôi? Hãy tự mình mà giải
quyết.”
Đó là cách nói của ma quỷ; Đức Thánh Cha
Phanxicô nói, “nó bỏ mặc chúng ta trong tuyệt vọng,” hoàn toàn đơn độc.
Chính ma quỷ đã dẫn dắt Giuđa làm những gì ông ta đã làm,
và Đức Giáo Hoàng đặt câu hỏi, việc đó kết thúc như thế nào?
Đức Giáo Hoàng nói: “Ma quỷ là một kẻ trả lương tồi tệ, hắn không đáng tin
cậy. Hắn hứa với bạn mọi thứ, hắn cho bạn thấy mọi thứ, và cuối cùng, hắn bỏ
mặc bạn trong tuyệt vọng để treo cổ tự vẫn.”
Đức Giáo Hoàng nói, ngày nay, có nhiều tổ chức hành động
giống như Giuđa bằng cách bóc lột con người, hoặc thông qua việc buôn người và
bán người hoặc bằng cách không trả lương công bằng cho mọi người hoặc không
nhận ra trách nhiệm của họ đối với người lao động.
Đức Giáo Hoàng nói, ngay cả việc đưa cha mẹ của mình vào
viện dưỡng lão và không bao giờ đến thăm họ nữa cũng giống như bán rẻ một người
bằng cách trả tiền cho người khác chăm sóc họ để
mình có thể ở xa trong yên ổn riêng mình.
Mọi người đều có “một Giuđa nho nhỏ” đâu đó
bên trong chính mình, Đức Thánh
Cha nói, và Giuđa sẽ xuất hiện khi đến lúc phải
lựa chọn giữa việc trung thành và làm điều đúng đắn hoặc theo đuổi tư lợi của
mình.
Ngài nói: “Mỗi người trong
chúng ta đều có khả năng phản bội, bán đứng, lựa chọn lợi ích của mình. Mỗi người trong chúng ta đều có cơ hội để bản thân bị thu hút bởi tình yêu đối với
tiền bạc hoặc của cải vật chất, hoặc phúc lợi trong tương lai.”
Đức Thánh Cha Phanxicô yêu cầu mọi người suy nghĩ và hỏi
xem “Giuđa nho nhỏ” đó cũng đang ẩn náu ở đâu bên
trong họ. [https://thecatholicsun.com/pope-prays-for-change-of-heart-of-people-profiting-off-pandemic/]
Phêrô Phạm Văn Trung,
Hẹn gặp lại