Hỏi:
Xin
cha giải thich thêm về đức tin và phải sống đức tin thế nào để được cứu rỗi.
Trả lời
Đức tin là một trong ba nhân đức
đối thần hay thần học ( tin,cậy, mến) (Theological Virtues) nhờ đó
chúng ta nhận biết và tin có Thiên Chúa là Cha, Đấng tạo dựng muôn loài
muôn vật trong đó có con người, “được tạo dựng giống hình ảnh của Thiên Chúa” (St
1: 27).
Nhưng muốn có đức tin thì trước hết
phải nhờ ơn Chúa ban cho như một quà tặng quí giá mà không ai có thể tự sắm cho mình
hay nhờ phương thế tự nhiên nào, hoặc học
ở một trường ĐạiHọc nào trên thế giới mà có được đức tin.
Nghĩa là tiên vàn phải là ơn
Chúa ban cho ai thì người đó được đức tin. Qua quà tăng
này, Thiên Chúa đã tự mặc khải mình để cho phép ta tin có
Chúa, dù
không hề trông thấy hay nghe tiếng Người bằng tai và mắt mà vẫn vững chắc
tin và sống theo Thánh ý của Người để được chúc phúc và cứu rỗi. Nói khác đi, nếu
Thiên Chúa không tự mặc khải Người cho
chúng ta thì không bao giờ chúng ta có thể biết Ngài là AI để tin và yêu mến, đúng như Chúa Giêsu đã nói :
“Không ai đến với Thầy được, nếu Chúa Cha
không ban ơn ấy cho.” (Ga 6: 65)
Có nghĩa là không ai có thể biết
Chúa Con, nếu Chúa Cha không ban ơn mở trí cho người ấy.
Chính vì
không nhận biết Chúa Giêsu là Ngôi Hai Thiên Chúa đã đến trần gian trong
thân phận Con Người nên người Do Thái đã
đóng đanh Chúa trên thập giá năm xưa.Như thế chúng ta, người tin hữu Chúa Kitô,
thật có diễm phúc vì được Chúa Cha ban
quà tặng đức tin như Chúa Giêsu đã cám ơn Chúa Cha thay cho chúng ta về quà tặng quí giá này như sau:
“Lậy Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì
Cha đã giấu kín không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho
những người bé mọn. Vâng lậy Cha, đó là điều đẹp ý Cha.” ( Mc 10:
21)
Như vậy, chính nhờ ơn mặc khải
đức tin Chúa Cha đã ban cho mà chúng ta, những kẻ bé mọn đã nhận được, nên
chúng ta mới biết và tin có Thiên Chúa là Cha toàn năng, tin
Chúa Ngôi Hai đã xuống trần gian làm
Con Người để cứu chuộc cho nhân loại khỏi chết vì tội, cũng như tin Chúa Thánh Thần là Thần Chân Lý
và là Đấng ban sự sống.
Đó là Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi (The
Holy Trinity), tức Một Thiên Chúa với Ba Ngôi vị riêng rẽ nhưng cùng một bản thể (Consubstance)
và uy quyền như nhau. Mầu nhiệm này đòi hỏi
phải có đức tin thì mới chấp nhận được, vì không thể giải thích hợp lý được theo luận lý (logic) hay bất cứ khoa học nào của con người. Khoa học và thông thái của con người
chỉ giúp sáng tạo ra những tiện nghi cho cuộc sống vất chất cũng như chế tạo ra những vũ khí cực mạnh để giết hại lẫn nhau,; cụ thể là bọn
gian ác nào đó đã chế ra vitus Covid 19
độc hại đang giét hại cả triệu người trên thế giới hiện nay. Nhưng chúng không thể giúp con người nhận biết có Thiên
Chúa là Chủ Tể của mọi loài, mọi vật hứu hình và vô hình. Chỉ có đức tin mới
giúp con người khám phá ra Thiên Chúa để tin yêu mến Ngài là Cha cực tốt cực
lành, Đấng tạo dựng con người có hồn có xác và đã cứu chuộc con người nhờ Chúa Cứu Thế Giêsu, Đấng
cũng vì yêu thương mà đã vui lòng đến trần gian làm Con Người để “ hy sinh mạng sống mình làm giá chuộc cho muôn
người” ( Mt 20:28).
Thật vậy, khi Chúa Giêsu sinh xuống trần gian làm Con Người, chính Chúa Cha
đã mở trí cho những kẻ chăn chiên và ba đao sĩ phương Đông,
nên họ đã mau mắn đi tìm để thờ lậy “một Hài
Nhi” nằm trong máng cỏ, vì họ tin đó “là Đấng Thiên Sai
(Messiah) là Chúa Kitô đã đến để giải
thoát cho con người khỏi ách nô lệ tội lỗi và có hy vọng được cứu rỗi, nhờ tin
vào Chúa và sống theo đường lối của Người là “con Đường, là sự Thật và là sự Sống.”
(Ga 14: 6)
Ngược lại, đa số người Do Thái, đặc biệt là các trưởng lão, đạo sĩ, và luật
sĩ –
đã không đến thờ lậy Chúa vì họ không có đức tin để nhận biết “Con Trẻ nằm trong
máng cỏ” là chính Chúa Giêsu-Kitô,
là chính Đấng Thiên Sai, Messiah, mà các
Ngôn sứ đã loan báo trong thời Cựu Ước. Vì thế họ đã thờ ơ, không đón tiếp Người
như Tin Mừng Thánh Gioan đã viết: “Người đã đến nhà mình, nhưng người nhà chẳng chịu đón nhận.”
(Ga 1: 11)
Họ chẳng chiu đón nhận Chúa vì họ không thể tin được
rằng Đấng Thiên Sai lại có thể giáng
sinh trong một hoàn cảnh vô cùng khó hèn như vậy nơi hang bò lừa.giữa mùa đông
giá rét nơi hang đá Be-lem
Nhưng họ không biết rằng “ Chúa Kitô vốn giầu sang phú quí, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì
anh em để lấy cái nghèo của mình mà làm
cho anh em được trở nên giầu có” như thánh Phaolô đã dạy không sai lầm .(2Cor 8:9) Chính sự cứng lòng tin này từ đầu của dân Do
Thái mà cuối cùng họ đã đóng đanh Chúa
Giêsu trên thập giá như một tội phạm trong khi Chúa hoàn toàn vô tội nhưng đã
vui lòng chịu mọi khốn khó, đau khổ để đền tôi thay cho toàn thể nhân loại đáng
phải phạt vì tội lỗi. Chúa đã vui lòng vác thập giá để bị đóng đanh và chết đau
thương trên thập giá,. “Một điều mà người Do Thái coi là ô nhục không thể chấp nhận, dân ngoại
cho là điên rồ, nhưng đối với những ai được Thiên Chúa kêu gọi, dù là Do Thái hay Hy lạp, Đấng ấy chính là
Đức Kitô, là sức mạnh và sự khôn ngoan của Thiên Chúa” (1 Cor 1 : 23-24)
Như thế chỉ có đức tin mới cho phép con người nhận ra trước hết
Chúa Giêsu,Ngôi Lời đã nhập thể trong
thân phận “một Trẻ Sơ sinh bọc tã nằm trong máng cỏ” (Lc 2: 12) và sau này đã trở thành một “Tử tội bị đóng đanh cách nhục
nhã trên thập giá”.Nhưng đối với những ai có
niềm tin Thiên Chúa thì đó chính là Đức
Kitô, Đấng Thiên Sai mà các ngôn sứ đã loan báo từ thời Cựu Ước, cuối cùng đã đến làm Con
Người, như mọi người trong nhân loại trừ tội
lỗi để “hiến mạng sống mình làm giá chuộc cho muôn người.” (Mt 20: 28)
Qua những bằng chứng Kinh Thánh trên đây, chúng ta thấy rõ đức tin
là điều kiện căn bản tối cần cho phép con người đến với Thiên Chúa là Đấng vô hình nhưng đã mặc
khải Người cách hữu hình nơi Chúa Giêsu-Kitô, Ngôi Lời nhập thể để “ai thấy Thầy thì thấy Chúa
Cha.” như
Chúa Giêsu đã trả lời cho môn đệ
Philip-phê một ngày kia (Ga 14: 9). Do đó, như đã nói ở trên, đức tin phải là một
ơn sủng đặc biệt của Thiên Chúa ban cho con người, như Chúa Giêsu đã nói với Phêrô khi môn đệ này tuyên xưng Chúa
là “Đấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống”. (. Mt 16: 16; Lc 9:20)
Chúa Giêsu đã khen ngợi Phêrô về lời tuyên xưng nói trên như sau: :
“Này anh Si-mon con ông Giô-na, anh thật là người
có phúc, vì không phải phàm nhân mặc khải cho anh điều đó, nhưng là cha của Thầy,
Đấng ngự trên cao.” (Mt 16: 17)
Như vậy, chúng tỏ cho thấy
đức tin là một ơn mặc khải lớn lao của Thiên Chúa ban cho con người để
giúp con người tin có Ngài là Đấng đã vì yêu thương mà tạo dựng loài người
,cũng như đã cứu chuộc con người nhờ Chúa Kitô, Đấng đã “yêu mến tôi và
hiến mạng sống vì tôi.” (Gl 2
: 20) như thánh Phaolô đã nói không sai/lầm.
Nhưng hạt giống đức tin mà
chúng ta nhận được qua phép rửa không thể tự nó lớn lên và sinh hoa kết trái
trong tâm hồn ta được, nếu ta không cộng
tác với ơn Chúa để nuôi dưỡng hạt giống đức tin đó được lớn lên trong ta đến mức trưởng thành.
Thật vậy, đức tin đòi hỏi việc
lành, việc đạo đức để tăng trưởng như hạt
giống cần được tưới nước để nẩy mầm,
sinh cây kết trái. Đó là lý do tai sao
Thánh Tông Đồ Gia-cô-bê đã viết:
“Thật thế, một thân xác không có hơi thở là một xác chết. Cũng
vậy, đức tin không có hành động là đức tin chết.” (Gc 2 : 26)
Hành động mà Thánh Gia-cô-bê
nói trên đây là những việc đạo đức mà ta cần làm để thể hiện đức tin của mình như
siêng năng cầu nguyện để thắt chặt tình thân với Chúa. Sau đó, đọc và
suy gẫm Lời Chúa, và năng lãnh nhận các bí tich ban sự sống như Thánh Thể và
Hòa giải để đức tin được lớn mạnh thêm trong ta. Nghĩa là ai không cầu nguyện,
không tham dự Thánh Lễ, không nghe lời Chúa và nhất là không rước Mình và Máu Chúa Kitô, thì đức tin của người ấy sẽ ví như cục than hồng gắp bỏ
ra ngoài lò sưởi thì sẽ mau chóng tự
tàn lụi thành tro mà thôi.
Đó
là tất cả ý nghĩa của lời
Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ xưa như sau:
“ ....phàm ai đã có thì được cho thêm và sẽ dư thừa; còn ai
không có thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi.” (Mt 25 : 29)
Đã có đức tin thì sẽ được cho
thêm nếu biết vun sới đức tin đó bằng những việc đạo đức .Ngược lại, thờ ơ hay dửng dưng mọi việc đạo đức thì đức tin sẽ
chết dần mòn trong tâm hồn đến mức không còn muốn tin tưởng gì nữa. Thực tế đã
chứng minh điều này: Trong số những kẻ
đang phạm tội ác, đang giết người, trộm cắp và hiếp dâm,và nhất là những kẻ
đang buôn bán và bắt cóc trẻ nữ để bán cho bọn bất lương đang hành nghề mãi dâm
và ấu dâm(child prostitution) rất khốn nạn và tội lỗi kia … chắc chắn cũng có
những người trước đây đã được rửa tội,
đã mang danh Kitô-hữu, nhưng nay đã dấn thân vào những con đường tội lỗi trên chỉ vì không lo nuôi dưỡng đức tin bằng
việc lành, đạo đức nên đức tin đã như cây cỏ chết khô vì không được tưới
nước đầy đủ.
Khi đã không còn đức tin đủ mạnh
nữa, thì người ta sẽ dễ buông thả chiều theo những đòi hỏi bất
chính của bản năng và dễ dàng đi vào con
đường tội lỗi để làm những sự dữ, ví như chiếc xe lao xuống dốc, xuống vực thẳm
vì không có cái thắng ngăn chặn.
Đây là kinh nghiệm thiêng
liêng của mỗi người tín hữu chúng ta sống giữa trần gian với bao quyến rũ và dịp
tội thách đố đức tin của chúng ta. Chỉ cần nhìn qua cách sống của những người quanh ta cũng đủ cho ta
thấy rõ lằn ranh giữa những người tin và không tin có Chúa hiện nay ở khắp noi
trên thế giới vô luân và tục hóa này.
Họ là
Ai? Phải chăng đó chính là những người có niềm tin vững chắc vào Thiên Chúa nên
đã hăng say thể hiện niềm tin của mình bằng việc tông đồ, truyền giáo rất đáng
ca ngợi
Như thếi, nếu ta thực tâm tin có Chúa, tin có sự sống mai
sau trên Nước Trời, thì ta phải tỏ thiện chí quyết tâm sống theo đường lối của
Chúa ngay từ bây giờ thì đức tin của
chúng ta mới có giá trị cứu rỗi. Ngược lại,
nếu chỉ tuyên xưng ngoài môi miêng là có Thiên Chúa, nhưng lòng trí lại hướng chiều theo những lôi cuốn của các khuynh hướng
xấu trong bản năng, chạy theo nhữngquyến rũ
của thế gian vô luân vô đạo, nhất
là đầu hàng ma quỉ, địch thù của chúng ta,
ví như “sư
tử gầm thét rao quanh tìm mồi cắn xé” (cf. 1 Pr 5: 8 ), với những
cám dỗ tinh quái để lôi ta ra khỏi tình
thân với Chúa, thì chắc chắn đức tin sẽ
không giúp ích gì cho ta được sống đẹp
lòng Chúa, như Chúa Giêsu đã nói rõ với các môn đệ xưa như sau:
“Không phải bất cứ ai thưa với Thây:Lậy Chúa ! lậy Chúa! là
được vào Nước Trời cả đân nhưng chỉ ai
thi hànhÝ muốn của Cha Thầy, Đấng ngự trên trời mới được vào mà thôi” (Mt7:21)
Nói khác đi, không phải cứ nhận mình là người Công giáo, cứ
nói tôi tin có Chúa, nhưng đời sống của
tôi lại hoàn toàn mâu thuẫn với niềm tin đó, vì vẫn ăn gian nói dối, ngoại tình, gian tham,
tôn thờ tiền bạc và của cải vật chất, oán thù, ghen ghét, cờ bạc, mãi
dâm, nhẩy nhót, ca hát vui chơi sa đọa, thay chồng đổi vợ …thì có nói cả ngàn
lần “Lậy Chúa, Lậy
Chúa” cũng vô ích mà thôi! Chắc chắn như vậy.
. Do đó, muốn đứng vững trong đức tin, trong ơn nghĩa Chúa
để bảo đảm ơn cứu độ, chúng ta phải luôn
tỉnh thức và cầu nguyện để “khỏi lâm vào cơn cám dỗ, vì tinh thần thì
hăng hái nhưng thể xác lại yếu đuối.” (cf. Mt 26: 41) như lời Chúa Giêsu đã nói với mấy
môn đệ đi theo Người vào vườn Giệt sê
ma-ni trong đêm Người bị nộp vì Giuđa phản bội.
Juda phản bội Chúa vì y mê tiền
của hơn yêu mến Thầy, và có quá nhiều người yêu mến tôn thờ tiền bạc và của
cải vật chất hơn tôn thờ một Thiên Chúa duy nhất là cội nguồn mọi giầu sang phú
quý và hạnh phúc bất diệt.Do đó, là người tin có Chúa, ta phải nói lên niềm tin
đó bằng đời sống đi tìm Chúa và hạnh phúc Nước Trời mà của cải giấu sang trần
thế không thể mua hay đổi chác được.
Nói rõ hơn, người tín hữu Chúa
Kitô ngày nay bán Chúa hay phản bội Chúa chỉ vì không sống đức tin thực sự,
đòi hỏi phải cương quyết xa tránh mọi tội
lỗi do ma quỷ xúi dục với sự tiếp tay
của thế gian và những khuynh hướng xấu còn tồn tại trong mỗi
người chúng ta. Nếu không nỗ lực sống đức tin cho có chiều sâu thực sự thì
không ích lợi gì cho mình và cũng không giúp người khác biết và tin yêu Chúa qua
gương sống đức tin của mình trước mặt họ
Cho nên, phải tuyên xưng đức
tin bằng chính đời sống của mình, từ bên trong tâm hồn sâu thẳm cho đến lời nói
và hành đông bên ngoài trước mặt người đời và trong mọi hoàn cảnh sống để có thể
nói được như Thánh Phaolô là: “Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Kitô sống
trong tôi. Hiện nay tôi sống trong xác phàm là sống trong niềm tin vào
Con Thiên Chúa, Đấng đã yêu mến tôi và
hiến mạng vì tôi.” ( Gl 2: 20)
Ước mong mọi người tín hữu
chúng ta ý thức đúng mức sự cần thiết phải sống đức tin cách cụ thể như các
Thánh Tông Đồ Gia-cô-bê và Phaolô dạy trên đây bao lâu ta còn sông trên trần thế và trong
thân xác có ngày phải chết đi này.Chính vì tầm quan trong của đức tin cho mục
đích được cứu rỗi mà Đức Thánh Cha Bê,nê
đich tô 16 ( đã về hưu năm 2005) đã mở Năm Đức Tin năm 2012 , kết thúc ngày 24 tháng 11 năm 2013, để kêu gọi mọi
thành phần dân Chúa trong Giáo Hội.sống đức tin bằng hành động cự thể . bằng
quyết tâm xa lánh tội lỗi và mọi thói hư tật xấu để xứng đáng được hưởng nhờ
công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô, Đấng cũng vì yêu thương con người “ mà đã hy sinh mạng sống mình làm giá chuộc cho muôn người,” ( Mt
20: 28)
Tóm lai, là người tín hữu Chúa
Kitô sống trong hoàn cảnh thế giới ngày nay, chúng ta phải hăng hái sống và thực thi đức tin
trong mọi hoàn cảnh sống của mỗi người chúng ta để mưu ích phần rỗi cho chính mình và giúp người
khác nhìn biết có Chúa qua đời sống đức tin của mình trước mặt người đời để mời
họ tin có Chúa như chúng ta.Amen
Ước mong những giải đáp trên
thỏa mãn câu hỏi đặt ra
Lm Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn,
DMin=Doctor of Ministry (Tiến Sĩ Sứ Vụ)
