Trên đồi cao, giương cao hai hình ảnh về cây Thập Tự, một thập tự gỗ và một thập tự người. Cũng với hai hình ảnh ấy bộc lộ hai chiều kích vật chất biểu tượng thập tự gỗ và thập tự người biểu tượng cứu thoát.

Thập tự gỗ:

Cây do con người làm ra, cây gỗ lấy từ thiên nhiên, cưa gốc, chặt ngọn, để làm theo ý của mình, cây không còn sự sống nên biểu hiện cho sự chết.

Con người làm ra cây thập tự gỗ theo ý mình, nên con người đang tự đóng cho mình một cây thập tự. Qua cách làm, con người đang khai thác thiên nhiên một cách vô trách nhiệm. Hình ảnh cưa gốc, con người đang tự phá vỡ thế đứng của mình với thiên nhiên, thay vì rễ bám vào đất lấy nhựa sống, chịu đựng thân cây, con người cưa gốc, đem chôn cây chiều dọc, chèn vào gốc những viên đá để giữ vững cây. Trong trật tự tự nhiên, con người khai thác khóang sản, con người lấy ra phần cốt lõi, để chèn vào đó nước và cát. Cây cưa gốc đem chôn không còn sự sống, con người lấy đi nhiều khoáng sản, đang bứng gốc và lấy mất đi sự sống. Con người  trong khả năng khai thác của mình đang làm cho chính mình phải chết và theo đó cũng đang bức tử thiên nhiên.

Cây chặt ngọn, người ta thường nói đến “lời nguyền dầu mỏ” luôn cho thấy ở các quốc gia khai thác, những hệ lụy của thể chế: độc tài, tham nhũng, tranh giành, giết chóc, nghèo khổ, đạo đức suy trầm…Có thể diễn tả khung cảnh này giống như cây đã bị chặt ngọn, không thể vươn lên, khô khốc và chờ chết. Cây đã chặt ngọn, không thể mang lại lợi ích cho đại đa số thường dân, họ là những con người mất mát nhiều nhất, thương đau nhiều nhất. Một đại đa số chết không do lỗi của mình, uất nghẹn tột cùng vì không còn thấy tương lai.

Cây được con người trồng không rễ, cây đó là cây để hành xử lẫn nhau. Kẻ có quyền cho chặt cây, dựng lên, bắt người tử tội vác lấy cây ngang. Bao nhiêu người tử tội chết vì những điều ngay thật mình dám nói lên. Cây không rễ, một loại cây khô cằn như con người sử dụng chúng. Chỉ có lợi nhuận, tư lợi là trên hết, cây mất sự sống tự nhiên, gây nên những cái chết cho con người thấp cổ bé họng, con người yếu thế bị loại trừ. Vì thế mà có cây thập tự người. 

Cây Thập Tự Người.

Con người vô tội bị hành xử như một tội nhân. Đấy là hình ảnh rõ nét nhất về cây thập tự người. Có bao nhiêu con người đang sống mà như đang chết trên cây thập tự người của mình. Có bao nhiêu người đã bị treo lên cây thập tự người mà không do lỗi của mình.

Hai hình ảnh này, chúng ta gặp gỡ nơi hai con người:

Chúa Giêsu chịu treo trên cây Thập Giá. Con người xử tử Con Thiên Chúa. Con người chống lại Thiên Chúa của mình, phá vỡ trật tự thiên nhiên và cũng làm gẫy đổ siêu nhiên. Không cần Thiên Chúa, để con người giải quyết những vấn đề của con người, trưởng thành nhưng ấu trĩ trong cơ bản do không tôn trọng “sự sống của con người”. Khi treo Con Thiên Chúa trên Thập Tự, con người hành quyết Thiên Chúa vì không biết việc họ làm nhưng cũng vì lòng tham che khuất mọi nẻo công chính. Con Thiên Chúa là Đấng vô tội còn chịu như thế phương chi những con người muốn sống công chính lại có thể khá hơn. Chân lý, Sự thật, Tình yêu chịu đóng đinh, nên những con người muốn sống chiều kích đó cũng chịu đóng đinh. Vì thế, cây thập tự người vẫ tiếp tục bị đóng giữa trời.

Đức Maria đứng gần Thập Giá: Mẹ Maria đại diện cho tất cả những con người đang chịu bách hại của thập giá đời. Một cây thập tự người không bị cưa gốc, chặt ngọn. Một cây thập tự người đứng vững giữa những bão táp của sự dữ. Một cây thập tự người đón nhận tất cả để tháp nhập vào cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu. Nơi Đức Maria, chúng ta có thể tìm thấy một niềm khích lệ lớn lao, kiên vững trong thử thách, hiến dâng cuộc đời trở thành hy lễ, đón nhận đau khổ để thông phần vào cuộc khổ nạn. Một cây sống, sống sự sống mãnh liệt bởi mang trong mình sự sống trường sinh do sự chết Chúa Giêsu Kitô mang lại, Cây sự sống giữa đời vẫn đang sống, chính những cây sống này là mầm từ gốc Giessê nảy sinh, cứu thế giới khỏi sự chết do chính tội ác gây nên. Cây sự sống của Đức Maria là một bằng chứng: Hồn xác về trời, vô nhiễm nguyên tội. Đó là một bằng chứng sống động giữa nhân loại có một con người như thế. Thiên Chúa ban Người Con Một của Người cho nhân loại, và nơi Mẹ Maria, với đôi tay tinh tuyền, thánh vẹn dâng lên Chúa Cha hy lễ của toàn thể nhân loại trong Chúa Giêsu, Con của Mẹ.

Lối thoát của mọi đau thương là đây, cùng với Mẹ chúng ta dâng những thập giá người của chúng ta nơi Mẹ, để qua Mẹ chúng ta được thông phần vào hy lễ toàn vẹn của Chúa Giêsu.

Nơi Đức Maria, không còn một bế tắc nào mà không vượt qua cách can trường và đứng vững. Chúng con xin dâng nơi Mẹ tất cả những thập giá người nơi chúng con.

L.m Giuse Hoàng Kim Toan