Is 9, 2-4. 6-7; Tv 112, 1-2. 3-4. 5-6. 7-8; Lc 1, 26-38.
Từ lâu đời, nhiều bài thánh ca đã hướng lên đức Maria dưới tước hiệu Nữ vương
(thí dụ: “Salve Regina, Reginae coaeli, Ave regina coelorum); trong kinh cầu Đức
Mẹ, lời khẩn cầu “Nữ vương” được lặp lại nhiều lần dưới nhiều tước hiệu khác
nhau.
Thế nhưng, lễ Đức Maria Nữ vương thì mới được đức Piô XII thiết lập vào năm
1954, (để đánh dấu năm Thánh mẫu kỷ niệm bách chu niên của việc tuyên bố tín
điều Đức mẹ vô nhiễm nguyên tội), với thông điệp “Ad caeli reginam” ngày
11/10/1954. Lễ này được ấn định cử hành vào ngày 31 tháng 5.
Và rồi, với cuộc canh tân phụng vụ sau Công Đồng đã dời lễ nhớ sang ngày 22
tháng 8 để làm nêu bật hơn sự gắn liền tước hiệu Nữ vương của Đức Maria với
việc lên Trời: chúng ta chiêm ngắm Đức Maria, Nữ hoàng ngồi bên cạnh Vua thiên
triều để cầu bầu cho chúng ta như Thái Hậu.
Thật vậy, chức Nữ vương của Đức Maria được gắn liền với vai trò làm mẹ và chuyển
cầu. Có lẽ nên hiểu tước “Nữ vương” theo nghĩa là “Thái Hậu” (bà mẹ của Đức
Vua), hơn là Hoàng hậu hay Nữ hoàng. Hơn thế nữa, cũng như Đức Kitô đã giải
thích vương triều Thiên Chúa theo nghĩa phục vụ chứ không phải thống trị, chúng
ta cũng hiểu được rằng vinhquang của Đức Maria không dành để củng cổ thế lực
nhưng là nhằm để thực thi lòng ân cần săn sóc đối với anh chị em còn trên đường
lữ hành.
Ý nghĩa tước hiệu “Nữ vương” được phụng vụ giải thích trong phần dẫn nhập vào
bài lễ như sau:
Có ít là bốn lý do để đức Maria đáng mang tước hiệu Nữ vương: lòng khiêm nhường;
chức phận làm mẹ; vai trò chuyển cầu; hình ảnh vinh quang của Hội thánh. (1) Đức
Maria là Nữ vương trên trời bởi vì khi còn ở dưới thế, Người là tôi tớ khiêm
nhường của Chúa. Theo như lời của chính Chúa đã dạy: “ai hạ mình xuống thì sẽ
được nhấc lên” (Lc 14, 11). Cũng như Chúa Cha đã tôn vinh Đức Kitô vì đã hạ mình
cho đến chết trên thập giá (Pl 2, 6-11), thì Ngài cũng nhấc người nữ tì hèn hạ
lên trên các thiên thần. (2) Đức Maria là Nữ vương vì là thân mẫu của Vua cứu
thế, Đấng “ngự trên toàn vua Đavít đến ngàn đời” (Lc 1, 32-33). Bà Isave đã chúc
tụng Người là “Mẹ của Chúa tôi” (Lc 1, 41-43). (3) Đức Maria là Nữ vương bởi vì
ở bên cạnh đức Vua vinh hiển trên trời để cầu bầu cho nhân loại. Khi còn tại
thế, Đức Maria đã đồng lao cộng tác với Đức Kitô vào sự cứu chuộc trong đau khổ;
ngày nay Người cũng chia sẻ vinh quang với Chúa để cầu xin cho hết mọi người
được hưởng nhờ ơn đó. (4) Đức Maria là Nữ vương vì người tiên phong cho hội
thánh mai hậu, cũng được gọi vào chia sẻ vinh quang của con cái Chúa trong nước
trời (Kh 5, 10), lãnh triều thiên vinh quang (1Pr 5, 4), triều thiên công chính
(2Tm 4, 8).
Và rồi, chúng ta thấy để tôn kính Nữ Vương, với kinh cầu Đức Bà, ta thấy có
nhiều lời ca tụng
Đức Nữ vương.
Đức giáo hoàng Piô 6 năm 1814, thêm vào kinh Cầu Đức Bà 8 câu tôn vinh Nữ
vương:"Nữ Vương các thánh thiên thần" cho đến câu "Nữ Vương các thánh nam cùng
các thánh nữ".
Nữ vương các thánh thiên thần.
Nữ vương các thánh Tổ tông.
Nữ vương các thánh Tiên tri.
Nữ vương các thánh Tông đồ.
Nữ vương các thánh Tử vì đạo.
Nữ vương các thánh Hiển tu.
Nữ vương các thánh Ðồng trinh.
Nữ vương các thánh Nam cùng các thánh Nữ.
Nữ vương truyền phép rất thánh Mân côi.- Đức Leô 13, năm 1833 thêm: "Nữ Vương
truyền phép Rất Thánh Mân côi".
Nữ vương chẳng hề mắc tội tổ tông. - Đức Piô 9, năm 1854 thêm: "Nữ Vương chẳng
hề mắc tội tổ tông".
Nữ vương linh hồn và xác lên trời.- Đức Piô 12, năm 1950 thêm: "Nữ Vương linh
hồn và xác lên trời".
Nữ vương các gia đình.- Đức Gioan Phaolô 2, năm 1995 thêm "Nữ Vương các gia
đình" để cầu cho các gia đình đang gặp nhiều khó khăn giữa thế giới hôm nay.
Đặc biệt, lời ca tụng Nữ vương ban sự bằng yên được Đức Bênêđictô 15, năm 1915
thêm "Nữ Vương ban sự bằng yên".
Và, đặc biệt hơn nữa, trong các giờ kinh gia đình, giờ kinh chung ta thường nghe
thấy câu cuối cùng : “Nữ Vương ban sự bình yên – cầu cho chúng con”. Không chỉ
xướng 1 lần mà xướng đến 3 lần.
Điều mà người ta tha thiết nài xin nên người ta mới xướng nhiều đến như vậy.
Phải chăng đó là tâm thức của con người, tâm thức của mỗi người chúng ta khi
hướng lòng lên với Đức Mẹ.
Thật vậy, Mẹ Maria – Mẹ chúng ta – Mẹ chính là Nữ Vương trời đất.
Maria xứng đáng là Nữ Vương Trời đất bởi lẽ Mẹ đã thưa hai tiếng xin vâng như
trang Tin Mừng chúng ta vừa nghe :
"Này tôi là tôi tớ Chúa, tôi xin vâng như lời thiên thần truyền".
Eva đã xuẩn động bất tuân để làm cho con người trở nên nô lệ của tội lỗi. Chính
từ ngày đó, con người đã bất an vì tội lỗi lan tràn mặt đất. Còn Maria – Ave –
hai tiếng Mẹ đảo vần đó đã mang lại ơn cứu độ, mang ơn bình an đến cho nhân
loại.
Nhìn vào thực tế của cuộc đời, ta thấy con người không thể nào thoát khỏi sự
quan phòng, khỏi bàn tay của Thiên Chúa để rồi càng bất tuân, càng hí hoáy lòng
ta lại bất an. Càng đi tìm cho mình cái tôi của mình, sự tự do của mình ta lại
thấy bất anh. Kinh nghiệm rõ ràng nơi Mẹ Maria, ta sẽ bình an khi ta thân thưa
với Chúa lời xin vâng như Mẹ.
Và, thật sự là thế, Maria là Mẹ, là Nữ Vương ban sự bình an bởi lẽ trong tâm
tình là Mẹ, Mẹ hiểu được lòng con thơ.
Cuộc đời con người, ắt hẳn không có gì quý cho bằng sự bình an trong tâm hồn.
Chính vì thế, mỗi người chúng ta nếu muốn bình an thật sự thì hãy đến bên Mẹ,
nép mình vào lòng Mẹ và cùng thưa với Chúa lời xin vâng như Mẹ chúng ta sẽ có sự
bình an như Mẹ.
Trong tâm niệm, ta hãy cũng niệm lời xướng thật dễ thương : Nữ Vương ban sự bình
an – cầu cho chúng con.
Xin Mẹ là Mẹ, là Nữ Vương ban sự bình an luôn che chở chúng con trong vòng
tay của Mẹ để đời chúng con mãi mãi được sự bình an.