Khi nói đến cha nuôi hay mẹ nuôi, người ta thường nghĩ rằng tình cảm đối với con cái sẽ không sâu đậm tha thiết bằng tình cha mẹ ruột. Thế nhưng nghĩ như thế có thể chưa hẳn là đúng với rất nhiều trường hợp cha nuôi, con nuôi.

Nếu có những cha mẹ ruột không thương yêu con mình sinh ra, thì lịch sử đã chứng minh không biết bao nhiêu người cha nuôi, mẹ nuôi thương con mình hơn cả con ruột. Nhất là khi một người đã hy sinh đời mình cho lý tưởng, không có gia đình riêng, thì tình thương họ dành cho con nuôi thì vô cùng mãnh liệt.

Mới đây người ta được đọc lại bài phỏng vấn ông Philipp Rösler, phó thủ tướng nước Đức. Ông là người Việt, có cha mẹ nuôi người Đức. Trong bài trả lời phỏng vấn, ông nhắc đến người cha nuôi của mình với lòng trìu mến đặc biệt. Và người ta cũng nhận thấy cha mẹ nuôi của ông thương ông như thế nào.

Thánh Giuse trong chương trình Cứu độ của Thiên Chúa không phải đóng vai trò lấp đầy gia đình trần gian của Đức Kytô. Khi Thiên Chúa chọn con người Giuse để gửi gắm Con Một của mình trong cuộc lữ hành trần thế của Người, hẳn là Thiên Chúa đã chọn người thật xứng đáng với vị trí cao sang ấy.

Tin Mừng không thuật lại lời nào của Thánh Giuse, và do đó ai cũng hiểu rằng Thánh Giuse âm thầm lặng lẽ vâng phục. Bởi vì ơn Cứu độ được Thiên Chúa đem vào trần gian này để cứu con người khỏi sự kiêu căng và nổi loạn, thì ba Con Người trong Thánh Gia Nagiarét phải là những tấm gương vâng phục hiền hoà.

Đức Maria có lời Xin Vâng vẫn còn ngân vang đến muôn ngàn đời, Chúa Giêsu có lời nguyện: “... nhưng xin đừng theo ý con”, còn Thánh Giuse thể hiện đức vâng phục qua hành động đáp trả mau mắn mọi lời Thiên Chúa truyền.

Tại sao Thánh Giuse vâng phục tuyệt đối với lòng tin vô song như thế? Chắc chắn vì ngài yêu mến Chúa bằng một tình yêu không phải của một người cha nuôi bình thường như mọi người cha nuôi khác. Chắc chắn Thánh Giuse yêu mến Chúa Giêsu ngàn vạn lần hơn tình yêu của người cha ruột. Chỉ có tình yêu mới khiến cho một người có danh hiệu Đấng Công Chính hạ mình xuống làm người phục vụ hoàn toàn vô vị lợi.

Vai trò của Thánh Giuse trong Tin Mừng có vẻ như mờ nhạt. Dường như ngài chỉ xuất hiện để đưa Đức Maria và Chúa Giêsu đi đến một nơi nào đó khi cần. Lên Giêrusalem. Sang Ai cập. Về lại Palestine. Rồi thôi. Có lẽ không ai biết Thánh Giuse từ giã cuộc đời này lúc nào. Người ta chỉ thấy rằng từ ngày Đức Giêsu đi rao giảng thì không thấy bóng dáng ngài nữa.

Đức Mẹ cũng âm thầm lặng lẽ. Nhưng tâm hồn nhạy cảm của một người mẹ đã làm cho Đức Maria lặng lẽ đi theo Con mình, cho đến ngày Người trút hơi thở cuối cùng. Còn Thánh Giuse, có lẽ ngài chịu đựng với tâm hồn mạnh mẽ của một bậc trượng phu. Chắc chắn Thánh Giuse khóc thầm mỗi khi Giêsu Con của ngài gặp đau khổ. Nhưng chẳng ai nhìn thấy giọt nước mắt của Thánh Giuse.

Ngày còn bé, tôi thích nghe cha xứ giải thích về cành huệ của Thánh Giuse. Dù những chuyện kể về cây gậy của Thánh Giuse biến thành cành huệ trắng không có gì xác thực, nhưng có một sự thật mà tôi tin là hiển nhiên: ấy là dáng vẻ khô khan và lặng lẽ nơi Thánh Giuse hẳn là đoá huệ đẹp trước mặt Thiên Chúa.

Đoá huệ của Thánh Giuse không chỉ tượng trưng cho đức khiết tịnh. Đoá huệ ấy còn là tình yêu trọn vẹn dành cho Thiên Chúa qua Chúa Giêsu con của Thiên Chúa và của Thánh Giuse. Màu trắng của hoa huệ khác với màu của tuyết hay của mây trời. Màu của tuyết thì trắng nhưng lạnh lẽo. Màu trắng của mây trời thì đổi thay như bức tranh đổi theo gió. Còn màu trắng của hoa huệ thì cao sang và ẩn chứa sự hy sinh thầm lặng.

Truyền thống Hội Thánh Công giáo dành một chỗ trang trọng cho Thánh Cả Giuse, không chỉ trong các thánh đường, mà nhất là trong lòng người tín hữu, dù có lúc trẻ em có lẽ không thấy gần gũi với Thánh Giuse vì các ảnh tượng trình bày ngài như một cụ già. Thật ra thánh Giuse là một thanh niên tuấn tú, có tâm hồn nhạy cảm, có tình yêu bao la, và có sự hy sinh vô bờ bến cho công trình Cứu độ của Thiên Chúa.

Mừng Lễ kính Thánh Cả Giuse, Hội Thánh tôn vinh đức công chính của ngài. Đó là lòng vâng phục Thiên Chúa, việc tuân giữ lề luật thánh, và lòng yêu thương vô bờ với người Con nuôi chí thánh của ngài.

Kính xin Thánh cả Giuse chúc lành cho từng người trong chúng con trong dịp lễ kính Cha thánh, trong tháng Ba này và trong mọi ngày trên đường chúng con đi theo Chúa. Ước chi cành huệ âm thầm mà tinh khiết của Cha là cây gậy dẫn đường chúng con đi.

Gioan Lê Quang Vinh