ĐỜI CON QUA NHƯ MÂY BAY
“Lời Thiêng dâng Chúa từ trong đáy tim âm thầm.
Lời cầu xin Chúa tựa như nén hương lan trầm.
Hồn con bay vút về nơi nhan Chúa nương thân và uống no say tin yêu nồng ấm.
Từ khi con biết Tình Yêu Chúa ban cao vời.
Và từ khi biết đời con Chúa luôn an bài.
Hồn con sẽ mãi cầu xin tha thiết danh Ngài. Cùng Chúa con không lo đường dài.”
Một hôm, giữa trời đất mênh mang của La Vang. Tôi đã nghe những lời
hát ấy vang lên. Giọng cao vút mà thanh khiết của một nữ tu hát solo. Tôi cứ tưởng,
một ca khúc nào đó, của Tây phương. Nó lạ lắm. Trong ngần. Thánh thiêng. Không
phải từ loài người. Mà từ một nơi chốn nào, rất xa, rất lạ. Từ một trời cao thẳm,
không gợn mây. Từ một cõi khác.
Thì ra là ca khúc của Xuân Tưởng, một cái tên lạ hoắc. Thậm chí, vô danh
trong cái rừng người viết thánh ca. Nghe đâu, anh đã làm chủ một gia tài kha
khá, dễ đến 200 ca khúc trong quá trình 8 năm (1972-1980). Tôi
lần mò đi tìm nhân thân, quê quán cùng nơi chốn Anh ở. Theo một người bạn ghi
chép, trong sổ tay. Tên thật của Anh là An Tôn Trần Văn Tường, sinh ngày
12.6.1952 tại Nga Sơn, Thanh Hoá. Nơi đây là một làng nghề trồng cói, dệt chiếu,
ở Thanh Hoá, đói quá, như dân gian vẫn nói phải ăn rau má
phá đường tàu. Giả như không có cuộc di cư ồ ạt vào Nam 1954 thì Xuân Tưởng, biết
đâu, đã là thành viên của nhạc đoàn Tiếng Chuông Nam với Nguyễn Duy Vi, với
Chương Thi rồi. Nói thế để thấy rằng “đất lề quê thói” cũng đã ít nhiều ảnh
hưởng đến con đường sự nghiệp cậu bé họ Trần. Nga Sơn kế bên Cửa Bạng, một giáo xứ làng quê chài lưới, cụ thể là ngày 19.3.1627, đã in dấu bước
chân truyền giáo của Đắc Lộ ngay từ buổi đầu ở thế kỷ 17. Lớn lên, cái không
gian núi rừng Đà Lạt đã gieo vào tâm hồn nhạy cảm này biết bao biến chuyển. Vào
tu tập tại tiểu chủng viện Simon Hoà Đà Lạt (1963-1971) và lần
lượt phục vụ tại buôn làng M’lon, Thạnh Mỹ, Đơn Dương (1970-1971); đại
chủng viện Minh Hoà, Đà Lạt (1971-1975); Thanh Xuân, Bảo Lộc (1975-1977);
Thánh Tâm, Bảo Lộc (1977-1978)… Cuối cùng là một cái kết không rõ
ràng, rất vội vàng, mịt mờ… Ngày 19.3.1975 là lần
cuối cùng, trên chuyến đi Sài gòn đón đức cha Barthomeo Nguyễn Sơn Lâm về nhận
nhiệm sở toà giám mục Đà Lạt. Chuyến đi do thầy Xuân Tưởng lái xe, nửa đường đứt
gánh. Vừa tới Định Quán, chúng tôi được lệnh của cảnh sát địa phương phải quay
đầu xe trở lại Đà Lạt, vì đường giao thông bị cắt(?). Khi không, chúng
tôi nghe có những tiếng súng nổ đì đùng hai bên đường, mà không hẳn là một cuộc
giao tranh. Sau đó 2 ngày, cha giám đốc Đại Chủng viện tuyên bố tạm đóng cửa .
Các thầy được khuyên nên về với gia đình, cho tới khi có thông báo mới…Chỉ biết,
Anh mất tại Sài gòn, xác được chở về Thanh Xuân, để an táng vội vàng tại đất
thánh của giáo xứ Thanh Xuân, Bảo Lộc, Lâm Đồng. Với 29 tuổi đời, Anh chết trẻ,
rất trẻ, trong khi tài năng đang chín muồi, ngày 05.4.1981. Là một thầy đại chủng
viện, Anh sẽ là một linh mục trẻ tài năng.
Đúng như ca từ báo trước. Người nghe, có thể nghĩ dại là Anh dự báo về ngày
mai:
“Hồn con bay vút về nơi nhan Chúa nương thân…
Cùng Chúa, con không lo đường dài…
Dâng Chúa trót những ý nghĩ
Dâng Chúa trót xác thân con…”
Người yêu nhạc thánh ca Xuân Tưởng biết rằng Anh có nhiều năng khiếu,
đàn hát, thể thao, sinh hoạt, cắm trại. Anh sử dụng guitar rất tuyệt. Khi
lên đại chủng viện Minh Hoà, anh được cha giám đốc đặc cách trao trách nhiệm lo
ban nhạc của chủng viện.
Lời Thiêng
Thung lũng sâu
Ôi, nhiệm mầu
Lời Kinh Chiều
Một Ngày Đời Không Quên
Ta Dìu Nhau
Muôn Đời Yêu Thương
Thánh Thần Thiên Chúa
Xin Ơn Bình An
Tìm Đâu Chân Lý…
Trong một chùm ca khúc ấy, có lẽ, Xuân Tưởng độc thích một mình Lời
Thiêng. Nguyên cái tên bài đã là một thí dụ.
Hôm nay, kỷ niêm năm thứ 43 ngày Anh Tường về nhà Cha, sổ tay người bạn ghi rõ ràng. Trong lời tạ từ 28 năm trước khi lễ giỗ thứ 15,
cha Cát Hạnh có viết: “Như mùa Xuân Tưởng
không bao giờ tàn phai, sao lại quá ngắn ngủi trước những gì bất diệt của vĩnh
cửu thường hằng. Lạnh lẽo vẫn còn đó. Tối tăm vẫn dày đặc khi mùa Xuân yếu đuối
bị nghẽn lỗi về. Mộng ước, như một lời mời gọi sẽ chẳng bao giờ được thực hiện.
Xuân Tưởng sẽ không còn nữa… Đời con nay vẫn
như là giấc mơ chưa tròn.”
ĐK. “Bàn tay con dâng lên cao, dâng Chúa trót những ý nghĩ dâng Chúa trót xác thân con Tương lai còn dài, Chúa dắt con đi, sợ gì những nỗi gian nguy Đời con qua như mây bay con tiến bước giữa thế giới khao khát sẽ mãi không vơi Cho con một lần thấy Chúa trong
con nghe lời Chúa ru trong hồn…”
Tình yêu Thiên Chúa dìu con bước đi theo
Ngài
Lời Ngài lắng trầm từ suốt năm canh
dài
Tình yêu Thiên Chúa làm con quên hết
ưu phiền
dù những phong ba, đau thương vụt đến
Đời con nay vẫn là như giấc mơ chưa
tròn
Tình Ngài như vẫn còn theo bước con
đêm ngày
Một hôm, con bỗng chợt nghe tiếng
Chúa kêu mời
để sống trăm năm cho
riêng tình Ngài..”
Tôi rất dốt về âm nhạc. Hồi mới lớn, cũng tập tành viết lách xập xình
đôi chút. Nhưng chẳng đâu ra đâu. Tôi xé nát ra, vứt xuống đất. Coi như vĩnh viễn
bỏ hẳn cái tham vọng làm nhạc sĩ. Nhưng tôi yêu Xuân Tưởng, chính xác là yêu nhạc
và lời của ca khúc Lời Thiêng. Cái ca khúc, theo tôi nghĩ, nó là định mức
cho một tài năng âm nhạc. Hình như đa phần nhạc sĩ thánh ca chỉ có gia tài ca
khúc. Rất hiếm, rất ít nhạc sĩ viết hoà âm, hát bè nổi tiếng. Bởi thế, những
bài hát lớn, hiểu như là có hoà âm ba, bốn bè rất hiếm. Cũng như Bộ Lễ, chỉ thấy
lác đác dăm, mười trường hợp. Từ các cây đa cây đề, như Ngô Duy Linh, Hùng Lân,
Tiến Dũng đến Nguyễn Văn Hoà, Hoàng Kim, Kim Long, Thành Tâm, Nguyễn Văn Trinh… Nhưng, viết được
một ca khúc như Lời Thiêng, thật khó. Tôi mù tịt về nhạc lý. Chỉ có cái tai
nghe và lòng rung cảm. Mỗi lần nghe Lời Thiêng, lòng tôi phơi phới, tiếng hát cứ
mãi lên cao, vời vợi, rồi chùng xuống, dịu dàng…
Tác giả:
Francis Assisi Lê Đình Bảng
|