Xua
quân xâm chiếm một quốc gia có chủ quyền là vi phạm các nguyên tắc của Liên Hiệp
Quốc. Ngày 24/2/2022 Putin đã ra lệnh xua quân xâm chiếm Ukraine với một cụm từ
mỹ miều “Chiến dịch quân sự đặc biệt”.
Từ ngày 24/2/2022 đến nay (cuối tháng 11/2022)cuộc chiến giữa Nga và Ukraine vẫn
chưa có dấu hiệu kết thúc và Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc đã bốn lần thông qua
Nghị quyết đối với nước Nga:
Lần I
vào ngày 1/3/2022 ra Nghị quyết lên án Nga xâm lược Ukraine. Kết quả có 141 quốc
gia thông qua, 5 quốc gia bỏ phiếu chống và 35 quốc gia bỏ phiếu trắng. Trong số
35 quốc gia có Việt Nam.
Lần II
vào ngày 24/3/2022 ra Nghị quyết kêu gọi Nga chấm dứt “Chiến dịch quân sự đặc
biệt” tại Ukraine. Kết quả có 140 quốc gia thông qua, 5 quốc gia bỏ phiếu chống
và 38 quốc gia bỏ phiểu trắng. Trong số 38 quốc gia có Việt Nam.
Lần
III vào ngày 7/4/2022 ra Nghị quyết đình chỉ tư cách thành viên của Nga tại Hội
Đồng Nhân quyền liên Hiệp Quốc (UNHCR). Kết quả có 93 quốc gia thông qua, 24 quốc
gia bỏ phiếu chống và 58 quốc gia bỏ phiếu trắng. Trong số 24 quốc gia có Việt
Nam.
Lần IV
vào ngày 12/10/2022 ra Nghị quyết lên án Nga sáp nhập bốn khu vực ở Ukraine vào
nước Nga. Kết quả có 143 quốc gia thông qua, 5 quốc gia bỏ phiếu chống và 35 quốc
gia bỏ phiếu trắng. Trong số 35 quốc gia có Việt Nam.
Chỉ
vài ngày sau chiến tranh Nga-Ukraine nổ ra thì vào ngày Chúa nhật 27/2/2022
Giáo hoàng Francis đưa ra lời kêu gọi hòa bình cho Ukraine. Giáo hoàng đã lên
án những kẻ gây ra chiến tranh. Giáo hoàng nói rằng họ là những người quên đi
nhân loại: “Họ không bắt đầu từ người
dân, không nhìn vào cuộc sống cụ thể của người dân, nhưng đặt quyền lực và lợi
ích trên tất cả. Họ tin tưởng vào thứ logic ác độc và gian trá của vũ khí, là
điều rất xa vời với ý muốn của Thiên Chúa. Họ xa cách với dân chúng, những người
muốn hòa bình và trong mọi cuộc xung đột- những người dân thường- là nạn nhân
thực sự những người phải trả giá cho sự điên cuồng của chiến tranh trên chính
làn da của họ”
Giáo
hoàng Francis đã thiết tha đưa ra lời kêu gọi hòa bình không chỉ cho Ukraine mà
còn cho tất cả những nơi đang xảy ra chiến tranh trên thế giới: “Với trái tim tan nát vì những gì xảy ra ở
Ukraine- Và chúng ta đừng quên những cuộc chiến ở những nơi khác trên thế giới,
chẳng hạn như ở Yemen, Syria, Ethiopia…-tôi xin lặp lại hãy ngưng tiếng vũ
khí”.
Cuối lời
kêu gọi, Giáo hoàng Francis trưng dẫn câu trong Hiến pháp nước Ý: “Bởi vì những người yêu chuộng hòa bình từ
chối chiến tranh như một công cụ xúc phạm quyền tự do của các dân tộc khác và
như một phương tiện giải quyết các tranh chấp quốc tế”[1].
Từ khi
bắt đầu cuộc chiến đến nay đã hơn 9 tháng mà vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt. Những
người có lương tri, yêu chuộng hòa bình trên thế giới đều cầu mong cho hòa bình
sớm vãn hồi trên đất nước Ukraine.
Vào những
ngày cuối tháng 9 đầu tháng 10/2022 quân đội Nga đã nã nhiều đạn pháo vào các
vùng trên lãnh thổ Ukraine, cho nên vào trưa Chúa nhật 2/10/2022 Giáo hoàng
Francis đưa ra lời kêu gọi ngừng bắn lập tức ở Ukraine: “Phải chăng bao nhiêu máu nữa để chúng ta nhận ra rằng chiến tranh
không bao giờ là giải pháp, nhưng chỉ là sự hủy diệt? Nhân danh Thiên Chúa và
nhân danh cảm thức nhân loại vốn có trong mỗi trái tim, tôi lặp lại lời kêu gọi
ngừng bắn ngay lập tức. Hãy ngừng sử dụng vũ khí, hãy tìm kiếm các điều kiện để
đàm phán, điều đưa đến những giải pháp không bị áp đặt bởi sức mạnh nhưng bằng
sự đồng thuận, công bằng và ổn định. Chúng ta sẽ làm được điều này nếu chúng ta
biết tôn trọng các giá trị bất khả xâm phạm của sự sống con người cũng như chủ quyền
và toàn vẹn lãnh thổ của mỗi quốc gia, các quyền của những nhóm thiểu số và các
mối bận tâm chính đáng”.
Giáo
hoàng Francis cũng mời gọi các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine cũng như các nhà
lãnh đạo có liên quan cùng nhau tìm cách đối thoại để có hòa bình: “Lời kêu gọi của tôi trước hết gửi tới Tổng
thống Liên bang Nga, tôi thỉnh cầu Tổng thống Nga, chấm dứt vòng xoáy bạo lực
và chết chóc này, cũng vì lợi ích của chính người dân Nga. Mặt khác đau buồn
trước những đau khổ to lớn của người dân Ukraine do hậu quả của sự xâm lược mà
họ phải gánh chịu. Tôi cũng tin tưởng gửi lời thỉnh cầu Tổng thống Ukraine hãy
cởi mở với những đề nghị nghiêm túc về hòa bình. Tôi kêu gọi tất cả những người quan trọng trên đấu trường quốc tế
và các nhà lãnh đạo chính trị của các quốc gia hãy làm mọi thứ có thể để chấm dứt
chiến tranh và không để mình bị cuốn vào những leo thang nguy hiểm, đồng thời
thúc đẩy và ủng hộ các sáng kiến đối thoại. Xin hãy giúp cho các thế hệ trẻ được
hít thở bầu khí lành mạnh của hòa bình, thay vì sự ô nhiễm của chiến tranh vốn
là sự điên rồ”[2].
Ngày
12/10/2022 Giáo hoàng Francis nói: “Trong
những ngày này, trái tim tôi luôn hướng về dân tộc Ukraine, đặc biệt là với những
người dân ở những nơi xảy ra các vụ đánh bom”. Giáo hoàng đã cầu mong “biến đổi trái tim những người nắm giữ số phận
của cuộc chiến trong tay của họ, để cơn bạo lực có thể chấm dứt và sự chung sống
hòa bình trong công lý có thể được xây dựng lại”[3].
Để kiến
tạo hòa bình, tất cả mọi người phải nỗ lực không ngừng nghỉ, không chỉ nỗ lực
khi cảm thấy bị ảnh hưởng trực tiếp bởi chiến tranh. Giáo hoàng Francis nói: “Chúng ta thường nói về hòa bình khi chúng
ta cảm thấy bị đe dọa trực tiếp, như trong trường hợp có thể xảy ra một cuộc tấn
công hạt nhân hay một cuộc chiến đang diễn ra trước cửa nhà. Hoặc chúng ta quan
tâm đến quyền của người di cư khi chúng ta có người thân hoặc bạn bè đã phải di
cư. Phải luôn quan tâm đến hòa bình, như chúng ta quan tâm đến người khác, đến
anh chị em chúng ta”[4].
Từ xưa
đến nay nhân loại đều khao khát có một thế giới hòa bình. Cách nay khoảng 2500
năm bên xứ Palestine có vị Ngôn sứ (Tiên tri) tên Isaia đã khao khát mong mỏi: “Họ sẽ lấy gươm mà rèn nên lưỡi cày, lấy
giáo rèn nên lưỡi liềm. Nước này không còn tuốt gươm ra đánh nước kia nữa; người
ta sẽ không còn thao luyện để chiến đấu nữa” (Kinh Thánh: Isaia chương II,
câu 4-5)
Bên Á
Đông nhà thơ Đỗ Phủ cũng mong muốn: “An đắc
tráng sĩ vãn thiên hà/ Tịnh tẩy giáp binh trường bất dụng” (Sao có tráng sĩ
kéo sông Ngân xuống/Rửa sạch giáo mác, mãi mãi không dùng đến nữa- Tẩy binh
mã[Rửa vũ khí]).
Người
chinh phụ cũng mong mỏi sớm kết thúc chiến tranh tái lập hòa bình để gia đình
được sum vầy đoàn tụ: “Vãn Ngân Hà hề tẩy
đao cung” (Kéo nước sông Ngân xuống rửa sạch đao cung- Chinh phụ ngâm câu
443).
Phạm
Quý Thích lập luận: “Thùy năng nhất vãn
thiên hà thủy/ Tảo vị càn khôn tẩy giáp binh” (Ai có thể kéo nước sông Ngân
Hà xuống?/Sớm vì trời đất mà rửa sạch giáp binh- Thu bộ dạ nguyệt hữu hoài [Đêm
thu dạo dưới trăng xúc cảm])
Ai có
thể kéo nước sông Ngân Hà xuống để rửa sạch giáp binh? Muốn có hòa bình trường
cửu trên thế giới thì chỉ có một giải pháp duy nhất là mọi người phải xem nhau
như là anh em (Tứ hải giai huynh đệ- Bốn biển đều là anh em). Giáo hoàng
Francis khẳng định: “Hòa bình được xây
lên trong bài đồng ca những sự khác biệt…Và từ những khác biệt này ta học hỏi
nơi người khác, như anh em với nhau…Ta có một người Cha (Thiên Chúa- T/g), chúng ta là anh em với nhau. Chúng ta hãy
yêu thương nhau như anh em. Và nếu ta tranh cãi nhau thì nên làm việc đó như
anh em với nhau, làm hòa với nhau ngay lập tức và luôn trở về sống như anh em với
nhau”[5].
Nguyễn Văn Nghệ
Giáo xứ
Cây Vông- Nha Trang
Chú thích:
[1]- https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2022-02/dtc-phanxico-hoa-binh-ucraina.htm
[2]- https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2022-10/kinh-truyen-tin-dtc-keu-goi-ngung-chien-tranh-o-ucraina.html
[3]- https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2022-10/dtc-phanxico-tiep-kien-chung-keu-goi-hoa-binh-ucraina.html
[4]-https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2022-11/dtc-uoc-mo-gioan-xxiii-martin-luther.html
[5]- https://www.simonhoadalat.com/suy-niem/songloi/2018/Is0618.htm
)
)
)
)
