CHÚA NHẬT I MÙA CHAY NĂM C
(10/03/2019)
[Đnl 26,4-10; Rm 10, 8-13;
Lc 4, 1-13]
I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Phần đông giáo dân đều hiểu rằng Mùa Chay là khoảng thời gian
ăn năn sám hối nên việc ăn chay, cầu nguyện và làm việc lành phúc đức được mọi
người đặc biệt quan tâm thực hiện. Hiểu như vậy không sai. Nhưng nếu hiểu sâu xa
và bao trùm hơn thì Mùa Chay chính là thời gian để các tín hữu thể hiện thái độ
và hành động của mình với tư cách là kẻ tin.
Từ lời ông Mô-sê nói với dân Ít-ra-en (bài đọc 1) và lời của
Thánh Phao-lô viết cho cộng đoàn tín hữu Ro-ma (bài đọc 2) đến lời nói và việc
làm của Chúa Giê-su trong cuộc chiến đấu với Xa-tan (bài Phúc Âm) đều làm nổi
bật thái độ và hành động của những kẻ tin vào Thiên Chúa.
Vậy chúng ta hãy đọc kỹ và suy niệm ba bài Sách Thánh để hiểu
và có thái độ và hành động của những kẻ tin vào Thiên Chúa.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG
BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Trong bài đọc 1 (Đnl 26,
4-10): "Dân được chọn tuyên xưng đức tin".
Ông Mô-sê nói cùng dân chúng rằng:
"Thầy tư tế nhận của đầu mùa từ tay ngươi và đem đặt trước bàn thờ của Chúa là
Thiên Chúa ngươi, và ngươi sẽ nói trước mặt Chúa là Thiên Chúa rằng: "Tổ phụ con
là A-ra-mê-ô du mục đã đi xuống Ai-cập và sống ở đó như ngoại kiều với một ít
người; và đã phát triển thành một dân tộc vĩ đại, hùng mạnh và đông đúc. Các
người Ai-cập đã ngược đãi, hành hạ và bắt chúng con làm việc nặng nhọc. Chúng
con đã kêu cầu Chúa là Thiên Chúa cha ông chúng con, và Chúa đã nghe lời chúng
con, đã nhìn thấy cảnh thống khổ, cực nhọc và khốn cùng của chúng con. Chúa đã
dùng bàn tay mạnh, cánh tay hùng, dùng những biến cố khủng khiếp và những dấu lạ
phi thường mà dẫn chúng con ra khỏi Ai-cập. Chúa đưa chúng con đến đây, ban cho
chúng con xứ này, một xứ chảy sữa và mật. Và vì thế, lạy Chúa, giờ đây con dâng
tiến Chúa những của đầu mùa, hoa màu ruộng đất mà Chúa đã ban cho con". Ngươi sẽ
đem đặt nó trước mặt Chúa là Thiên Chúa ngươi và sấp mình trước tôn nhan Người.
2.2 Trong bài đọc 2 (Rm 10,
8-13): "Kẻ tin tưởng tuyên xưng đức tin trong Chúa Ki-tô".
Anh em thân mến, Thánh Kinh nói
gì? Lời ở kề trong miệng và trong lòng ngươi. Đó là lời đức tin mà chúng tôi rao
giảng. Vì nếu miệng ngươi tuyên xưng Đức Giêsu là Chúa, và lòng ngươi tin rằng
Thiên Chúa đã cho Người từ cõi chết sống lại, thì ngươi sẽ được rỗi. Quả thế,
tin trong lòng thì sẽ được công chính, tuyên xưng ngoài miệng sẽ được cứu rỗi.
Vì Thánh Kinh đã có nói: “Hễ
ai tin vào Người sẽ không phải hổ thẹn". Bởi lẽ không có sự phân biệt người
Do-thái và Hy-lạp: Vì là cùng một Chúa của mọi người, Ngài rộng rãi đối với tất
cả mọi người khẩn xin cùng Ngài. Vì mọi kẻ cầu khẩn Danh Ngài, đều được cứu độ.
2.3 Trong bài Tin Mừng (Lc
4,1-13): "Thánh Thần thúc đẩy Chúa vào hoang địa, và chịu cám dỗ"
Khi ấy, Chúa Giê-su được đầy
Thánh Thần, liền rời vùng sông Gio-đan và được Thánh Thần đưa vào hoang địa ở đó
suốt bốn mươi ngày, và chịu ma quỷ cám dỗ. Trong những ngày ấy, Người không ăn
gì và sau thời gian đó, Người đói. Vì thế, ma quỷ đến thưa Người: "Nếu ông là
Con Thiên Chúa, thì hãy truyền cho đá này biến thành bánh đi". Chúa Giê-su đáp:
"Có lời chép rằng: Người ta không phải chỉ sống bằng cơm bánh, mà còn bằng lời
Chúa nữa".
Rồi ma quỷ lại đem Người lên cao
hơn cho xem ngay một lúc tất cả các nước thiên hạ và nói với Người rằng: "Tôi sẽ
cho ông hết thảy quyền hành và vinh quang của các nước này, vì tất cả đó là của
tôi và tôi muốn cho ai tuỳ ý. Vậy nếu ông sấp mình thờ lạy tôi, thì mọi sự ấy sẽ
thuộc về ông!" Nhưng Chúa Giê-su đáp lại: "Có lời chép rằng: Ngươi phải thờ lạy
Chúa là Thiên Chúa ngươi và chỉ phụng thờ một mình Người thôi".
Rồi ma quỷ lại đưa Người lên
Giê-ru-sa-lem, để Người trên góc tường cao đền thờ và bảo rằng: "Nếu ông là Con
Thiên Chúa, thì hãy gieo mình xuống, vì có lời chép rằng: "Chúa sẽ truyền cho
Thiên Thần gìn giữ ông!" Và còn thêm rằng: "Các vị đó sẽ giơ tay nâng đỡ ông
khỏi vấp phải đá". Chúa Giê-su đáp lại: "Có lời chép rằng: Ngươi đừng thử thách
Chúa là Thiên Chúa ngươi!" Sau khi làm đủ cách cám dỗ, ma quỷ rút lui để chờ dịp
khác.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ
SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân dung của Thiên Chúa
3.1.1 Bài đọc 1 (Đnl 26,4-10) là những lời của ông
Mô-sê giảng giải cho dân Ít-ra-en về cách họ phải đối xử với Thiên Chúa như thế
nào cho tương xứng. Ông đã khéo léo nhắc lại cách vắn gọn lịch sử của dân và
cách Thiên Chúa đã cứu dân khỏi cảnh nô lệ Ai-cập và đưa dân vào Đất Hứa. Nhờ có
đất và sự quan phòng đầy thương yêu của Thiên Chúa mà dân mới có hoa mầu, lương
thực, sữa và mật… Vì thế dân Ít-ra-en dâng lên Thiên Chúa của lễ đầu mùa là để
tỏ lòng biết ơn và quy phục Vị Chúa Tể Vũ Trụ và Lịch Sử của mình.
Trong trích đoạn Đnl 26,4-10 trên, chúng ta khám phá ra nhiều
nét đáng yêu trên dung mạo của Thiên Chúa: Trước hết Thiên Chúa là Đấng đã nghe
thấy lời kêu than của những người bị áp bức. Kế đến Thiên Chúa là Đấng ra tay
giải thoát họ. Sau cùng Thiên Chúa là Đấng đồng hành với dân trong suốt cuộc
hành trình vào Đất Hứa. Trong biến cố Xuất Hành (cũng là Vượt Qua) của dân
Ít-ra-en, Thiên Chúa tự mạc khải vừa là Đấng yêu thương, vừa là Đấng quyền năng.
Đó cũng chính là Thiên Chúa mà chúng ta tìm kiếm, tôn thờ và sống cùng!
3.1.2 Bài đọc 2 (Rm 10,8-13) là những lời Thánh
Phao-lô Tông đồ nói về đối tượng của niềm tin của các Ki-tô hữu. Đối tượng đó là
chính Chúa Giê-su Ki-tô, Con Một Thiên Chúa. So với những người Do-thái thì các
Ki-tô hữu chúng ta đã tiến thêm được một bước trên con đường tìm kiếm, gặp gỡ và
hiểu biết Thiên Chúa. Hay đúng hơn là mạc khải của Thiên Chúa đã chuyển sang một
giai đoạn mới: Thiên Chúa tự mạc khải trong/qua Con Một là Chúa Giê-su Ki-tô. Để
xứng đáng với hồng ân vĩ đại ấy của Thiên Chúa, các Ki-tô hữu vừa phải tin trong
lòng vừa phải tuyên xưng ngoài miệng tức bằng lời nói và việc làm.
Trong trích đoạn Rm 10,8-13 trên, chúng ta nhận ra Lời Thiên
Chúa rất gần chúng ta, ở ngay bên, thậm chí ở trong chúng ta. Hơn nữa Lời ấy đã
thành xác phàm và ở giữa chúng ta, làm bầu làm bạn và đồng hành với chúng ta,
chuộc hết lỗi lầm của chúng ta để cho chúng ta được hòa giải và sống trong tình
yêu của Cha. Đó là Chúa Giê-su Ki-tô mà chúng ta tin trong lòng và tuyên xưng
ngoài miệng. Cách tuyên xưng thuyết phục nhất là sống theo giáo lý, mệnh lệnh,
giới răn của Chúa.
3.1.3 Bài Tin Mừng (Lc 4, 1-13) là đoạn Phúc âm Lu-ca
tường thuật cách sống động và tỷ mỷ về những cơn/đợt/chước cám dỗ mà Sa-tan đã
bày ra với Chúa Giê-su trong hoang địa. Sa-tan tìm hết mọi cách để kéo Chúa
Giê-su ra khỏi vòng thân mật và đường lối của Thiên Chúa. Còn Chúa Giê-su thì
nhất định không nhượng bộ Sa-tan một ly một tý nào. Của cải, vinh hoa, phú quý,
lạc thú, quyền lực…. đối với Người, chả là gì cả! Trước sau Chúa Giê-su chỉ nghe
Lời của Cha, chỉ thực hiện chỉ thị của Cha, chỉ tìm kiếm những gì làm đẹp lòng
Cha mà thôi!
Trong đoạn Phúc Âm Lc 4, 1-13 này, chúng ta thấy Chúa Giê-su
quả là Con Chí Ái của Cha và là mẫu mực cho cách sống -từ suy nghĩ qua lời nói
và đến hành động- quy phục Thiên Chúa với tất cả lòng yêu thương, trí sáng suốt
và ý chí kiên cường. Chúng ta hãy học với Người để (a) không bị Sa-tan, thế gian
và xác thịt lừa gạt hay gài bẫy và (b) để luôn được sống trong tình thân và sự
quy phục Thiên Chúa.
3.2 Sứ điệp của Lời Chúa:
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là thề hiện thái độ và hành động
của những kẻ tin vào Thiên Chúa vì Thiên Chúa đã cứu thoát và hướng dẫn chúng ta
từng giây từng phút. Chúng ta cứ nhìn vào Chúa Giê-su mà học theo: trong cơn cám
dỗ của Sa-tan, Người đã kiên cường thể hiện thái độ và hành động của Người Con
Chí Ái của Cha, Người Con mà Cha hết sức hài lòng.
IV. SỐNG VỚI THIÊN CHÚA VÀ
THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa
Là Đấng rất gần gũi và thân thương đã ra tay cứu thoát con
dân Ít-ra-en khỏi cảnh nô lệ Ai-cập và đưa dân vào Miến Đất Hứa.
Là Chúa Giê-su, Đấng đã chiến thắng thần dữ là xa-tan trong
hoang địa để gắn bó với Đấng đã sai Người đến trần gian để cứu chuộc nhân loại
tội lỗi.
Là Chúa Thánh Thần, Đấng luôn thông hiệp với Chúa Cha và với
Chúa Con (Chúa Giê-su) trong mọi công trình tạo dựng và cứu độ nhân loại.
4.2 Thực thi Sứ điệp của Người
Để thực thi sứ điệp Lời Chúa hôm nay, tôi xét mình xem hàng
ngày/tuần tôi sống với Thiên Chúa như thế nào:
* Tôi có cảm nhận được Thiên Chúa là Đấng hết sức gần gũi,
lắng nghe, ra tay cứu vớt và ban muôn vàn ơn cho tôi không?
* Tôi có thể hiện thái độ và hành động của kẻ tin vào Thiên
Chúa hay tôi sống chẳng khác gì những người không biết, không tin Chúa?
* Tôi có chạy đến với Thiên Chúa và kêu cầu
Người mỗi khi tôi bị áp bức, bóc lột, đau khổ không? Hay tôi chạy đến thày bói,
tử vi, tướng số, cầu cơ, bùa ngải, người đời để cậy nhờ trong những lúc gặp khó khăn, bế tắc?
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI
VÀ HỘI THÁNH
5.1 «Người
đã nghe tiếng chúng tôi, đã thấy cảnh khổ cực, lầm than, áp bức chúng tôi phải
chịu, đã dang cánh tay mạnh mẽ
uy quyền, đã gây kinh hồn táng đởm và thực hiện những dấu lạ điềm thiêng, để
giải thóat chúng tôi» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho loài người
ngày hôm nay, nhất là cho những người bị áp bức, lầm than, cơ cực về vật chất
cũng như tinh thần, để họ được Thiên Chúa đoái thương và giải thoát.
Xướng: Chúng ta hãy
cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời
chúng con!
5.2 «Khi
anh (em) đến dâng của đầu mùa, tư tế sẽ nhận lấy giỏ từ tay anh (em) và đem đặt
trước bàn thờ Đức Chúa, Thiên Chúa của anh (em)» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho Hội Thánh Công
Giáo khắp năm châu, cách riêng cho Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô, cho các Hồng Y,
Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế, Tu Sĩ và giáo dân để mọi Ki-tô hữu biết thể hiện
lòng biết ơn đối với Thiên Chúa là Nguồn Mạch Mọi Ơn!
Xướng: Chúng ta hãy
cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời
chúng con!
5.3 «Người
ta sống không chỉ nhờ cơm bánh»
Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho các Ki-tô
hữu trong cộng đoàn giáo xứ chúng ta, nhất là cho những người tham dự Thánh Lễ
này, được ơn yêu mến việc đọc, học và suy niệm Lời Chúa để hàng ngày được Lời
Chúa nuôi dưỡng một cách phong phú và bền lâu.
Xướng: Chúng ta hãy cầu
xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời
chúng con!
5.4 «Tất
cả những ai kêu cầu danh Đức Chúa sẽ được cứu thoát» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho tất cả những
ai đang mòn mỏi chờ đợi được giải thoát khỏi cảnh bệnh tật, đói nghèo, bất công,
áp bức, để họ cảm nghiệm được Lời Chúa là Lời hằng sống và linh nghiệm!
Xướng: Chúng ta hãy cầu
xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời
chúng con!
Sàigòn ngày 03 tháng 03 năm 2019
Giêrônimô Nguyễn
Văn Nội.