Tin Mừng Đức Giêsu Kitô theo Thánh Gioan ( Ga 3, 13 – 21 ):

“Khi ấy, Chúa Giêsu nói cùng ông Nicôđêmô rằng: “Không ai đã lên Trời, ngoại trừ Con Người, Đấng từ Trời xuống. Như ông Môsê đã giương cao con rắn trong sa mạc, Con Người cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào Người thì được sống muôn đời. Thiên Chúa Yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời.

Quả vậy, Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của Người, mà được cứu độ. Ai tin vào Con của Người, thì không bị lên án; nhưng kẻ không tin, thì bị lên án rồi, vì đã không tin vào danh của Con Một Thiên Chúa.

Và đây là bản án: ánh sáng đã đến thế gian, nhưng người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa. Quả thật, ai làm điều ác, thì ghét ánh sáng và không đến cùng ánh sáng, để các việc họ làm khỏi bị chê trách. Nhưng kẻ sống theo sự thật, thì đến cùng ánh sáng, để thiên hạ thấy rõ: các việc của người ấy đã được thực hiện trong Thiên Chúa”.

Dựa vào mạch ý bài Tin Mừng, xin được tách làm bốn phần chia sẻ, hai phần đầu đối lập nhau giữa thái độ tin và không tin, giữa chọn lựa Ánh Sáng và Bóng Tối; hai phần sau cũng đối lập nhau khi đề cập đến thái độ chưa tin nhưng rồi sẽ tin, và ngược lại, tin mà lại chưa thật sự tin, cứ lập lờ nước đôi giữa Ánh Sáng và Bóng Tối.

Đó là 4 thái độ, 4 chọn lựa khác nhau của người đời, của cả chúng ta nữa khi đối diện với một Đấng “từ Trời xuống”, đã được “giương cao lên” và đã “lại lên Trời”, Đấng ấy là chính Con Một của Thiên Chúa, đã tự nguyện làm người, chịu đóng đinh, bị giết chết thê thảm nhưng đã sống lại trong vinh quang. Đây là một biến cố lịch sử có thật, đã xảy ra, không ai có thể phủ nhận và dửng dưng chối bỏ được. Và người ta bị đặt trước một chọn lựa, buộc phải có một thái độ nào đó, tắt một lời, hoặc tin hoặc không tin !

1.  TIN – SỐNG TRONG ÁNH SÁNG

Trong câu chuyện ban đêm giữa Chúa Giêsu và ông Ni-cô-đê-mô, Ngài nhắc lại sự kiện trong Cựu Ước ông Mô-sê đã cho đúc một con rắn bằng đồng giương cao trên đỉnh một cây cột trồng giữa hoang mạc. Những người bị rắn độc cắn cứ ngước mắt nhìn lên tượng rắn đồng thì được cứu khỏi chết ( Ds 21, 4 – 9 ). Ngài đã nói về chính mình ở ngôi thứ ba với danh xưng long trọng “Con Người” cùng với sứ mạng cứu độ trần gian của Ngài. Sứ mạng này bắt nguồn từ Tình Yêu của Thiên Chúa Cha dành cho nhân loại. Ngài bảo: “Thiên Chúa Yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời”.

Vậy điều kiện duy nhất để được cứu, được thoát chết là tin vào chính Đức Giêsu, một Đức Giêsu chịu đóng đinh trên thập giá trồng trên một ngọn đồi cao, y như con rắn đồng ngày xưa trong hoang mạc.

Kỳ lạ thật, ai lại đi chọn một hình tượng ghê sợ như thế, một hình tượng chết chóc kinh hoàng như thế để bảo đảm cho một sự sống ? Có ngược đời không ? Thưa không ! Bởi Đức Giêsu đã chịu chết thật sự trên thập giá đấy, nhưng rồi Ngài đã thật sự phục sinh, khải hoàn vinh quang, nghĩa là ngang qua thập giá, ngài đã chiến thắng sự chết.

Hồi còn ở Học Viện Liên Dòng, chúng tôi có nghe một cha giáo dạy môn Luân Lý, kể chuyện một người vô thần đến chơi nhà một người bạn thân Công Giáo, ông ta nhìn lên tượng thập giá treo trên tường rồi mỉa mai: “Sao ông lại đi thờ một cái xác chết treo như thế ? Đã chết rồi thì còn làm được gì nữa cơ chứ ?!?” Người bạn Công Giáo mỉm cười trả lời: “Vâng, đúng là Chúa Giêsu của chúng tôi đã chết thật sự rồi, nhưng ông không biết hoặc ông biết mà ông không tin đấy thôi, Ngài cũng đã sống lại thật sự rồi. Tôi không thể giải thích sao cho ông hiểu, nhưng phần tôi, tôi tin, thế là đủ rồi !”

Vâng, đúng là chỉ cần tin vào Đức Giêsu chết và sống lại là đã đủ điều kiện để chúng ta được sống muôn đời. Tin như thế mới là tin, chứ nếu còn chứng minh, còn dùng lập luận lý lẽ và thông số khoa học mà chứng minh được rồi mới tin thì lại chẳng còn gọi là tin nữa !

2.  KHÔNG TIN – Ở LẠI TRONG BÓNG TỐI

Chúa Giêsu lại khẳng định thêm: “Ai tin vào Con của Người, thì không bị lên án; nhưng kẻ không tin, thì bị lên án rồi, vì đã không tin vào danh của Con Một Thiên Chúa”.

Thật ra Chúa Giêsu rộng lượng bao dung, Ngài chẳng hề lên án kết tội ai. Nhưng khi con người ta đã có cơ hội được nghe nói về Chúa, đã chứng kiến quyền năng Chúa tỏ hiện, mà lại vẫn cứ khăng khăng không chịu tin, không chấp nhận Chúa, không để cho Chúa đi vào cuộc đời mình, dứt khoát không tuân theo những chỉ dạy hướng dẫn của Chúa, thậm chí ngoan cố chống lại Thánh Ý yêu thương của Chúa, tìm cách tiêu diệt loại trừ Chúa, bách hại cả những ai tin theo Chúa. Và như thế kẻ không tin cũng đồng thời khước từ con đường sống, con đường giải thoát cho chính mình, nghĩa là tự chọn lấy con đường chết, tự kết án chết cho chính mình.

Mà một khi đã không đi theo con đường sống chân thiện mỹ của Chúa, những người này chỉ còn biết tìm bóng tối như một đồng lõa để “làm điều ác”, để “làm điều xấu xa”. Họ “chuộng bóng tối hơn ánh sáng” vì bóng tối che giấu cho những việc mờ ám độc dữ họ đã, đang và sẽ làm. Họ căm ghét ánh sáng cũng phải, bởi ánh sáng của sự thật làm lộ ra tâm địa gian ngoa lường gạt dối trá của họ. Hơn nữa, bóng tối đem lại cho họ bao nhiêu quyền lợi và quyền lực, họ không thể rời bỏ bóng tối, họ luyến tiếc bóng tối, họ ở lì lại mãi trong bóng tối của sự chết nên làm sao mà đến cùng ánh sáng của sự sống được ? Họ vẫn còn đang sống mà như đã chết mất rồi.

Chúng tôi còn nhớ một cha trong DCCT có kể lại, một lần ngài được mời đến thăm một người hấp hối. Con cháu của cụ già ấy rất muốn người thân mình quay trở về với Chúa sau gần cả cuộc đời bỏ Đạo, chống lại Giáo Hội và căm ghét Chúa. Thế nhưng mặc cho Linh Mục trò chuyện khuyên nhủ, cụ già ấy dứt khoát quay lưng lại, chỉ nhìn vào bức tường, cho đến khi co giật run rẩy thở hơi cuối cùng, tay vẫn cứ khư khư ôm một lon Guigoz đầy những cây vàng đã thu vén cả đời bằng những việc bất chính !

Thiên Chúa nhân ái và Giáo Hội nhẫn nại đã cố làm mọi cách nhưng trong không ít trường hợp vẫn phải chịu thua trước những con người hoàn toàn tự do quyết định không tin là không tin ! Và chúng ta hiểu đó là quyền lực của Sự Dữ, của Bóng Tối... Rất may và thật đáng vui mừng, hầu hết các trường hợp khác, quyền năng do lòng thương xót của Thiên Chúa vẫn chiến thắng, Bóng Tối đã bị đẩy lui có khi vào những giây phút cuối cùng của cuộc đời. Đức Tin tưởng là không có hoặc đã đánh mất, bỗng bừng tỉnh và dẫn đưa con người sa ngã như thể trỗi dậy, bước đi những bước sau hết trong bình an vào cõi sống muôn đời...

3. CHƯA TIN MÀ NHƯ THỂ ĐÃ TIN – TỪ BÓNG TỐI TIẾN DẦN ĐẾN CÙNG ÁNH SÁNG

Không thiếu gì những chứng tá cho thấy nhiều người không Công Giáo, thậm chí là người vô thần, lại có một cuộc sống tốt lành như thể được chính Thiên Chúa hướng dẫn, như thể họ có sẵn một hạt mầm Đức Tin ẩn tàng chôn sâu trong thửa đất tâm hồn. Và chỉ chờ đến một lúc, đến “Giờ của Chúa” bày tỏ quyền năng yêu thương, những con người tuyệt vời ấy bật thốt lên lời tuyên xưng vào Chúa Giêsu Kitô.

Chúng ta có thể xếp họ vào loại “những kẻ sống theo sự thật”. Lương tri của họ dẫu chưa biết Chúa, chưa tin, chưa theo Chúa, thì vẫn là lương tri xuất phát từ Thiên Chúa, là “thiên lương”, là “thiện lương”, là “Thiện Căn ở tại lòng ta, chữ Tâm kia mới bằng ba chữ tài” theo cách diễn tả của thi hào Nguyễn Du trong Truyện Kiều. Họ không ở trong bóng tối nhưng đang “đến cùng ánh sáng”. Và cuộc đời những con người ấy xứng đáng được coi là “đã được thực hiện trong Thiên Chúa”.

Có một nhà văn lão thành từ thời Tự Lực Văn Đoàn, sau theo Cách Mạng có nhiều công to trong ngành văn hóa văn nghệ. Đến cuối đời già yếu vào Sàigòn, cụ cứ thấy trăn trở băn khoăn mãi về cuộc sống sau cái chết dù cả đời cụ đã chẳng làm điều gì độc ác. Cụ được một người quen giới thiệu với cha Tiến Lộc, DCCT, cha đã đến và trò chuyện với cụ mới biết từ gần bảy mươi năm trước, khi còn bé học trường bà sơ, đã được dạy cho Kinh Kính Mừng bằng tiếng Pháp. Nay nhắc đến, cụ vẫn đọc được trôi chảy và thật trân trọng. Những giờ phút cuối lìa đời, cụ đã được thanh tẩy với tên Thánh Bổn Mạng là Maria. Hóa ra chính Đức Mẹ đã gieo một hạt giống Đức Tin bé nhỏ từ lâu lắm rồi ! Và nay chính Đức Tin ấy dẫn cụ già đến với Đức Giêsu Kitô, Con của Mẹ...

4.    TIN MÀ VẪN CHƯA TIN – LẬP LỜ GIỮA ÁNH SÁNG VÀ BÓNG TỐI

Cuối cùng, tuy không thấy Chúa Giêsu nói gì về một thái độ lập lờ nước đôi, tin mà lại chưa thật sự tin, nhưng chúng ta cũng nhận thấy nơi nhiều người mang danh là Kitô hữu chung quanh chúng ta, cũng đôi khi ngay chính nơi chúng ta một cung cách sống Đạo ma... vô Đạo. Hỏi có tin không thì thưa vẫn có tin đấy chứ, nhưng xét lòng một cách chân thành tới nơi tới chốn, thì phải thú thật rằng mình đã sống tệ hại không khác gì kẻ không tin !

Coi chừng, thái độ tin nửa vời như thế đã từng bị Chúa Giêsu cảnh cáo là đạo đức giả, là dở dở ương ương, “giống như mồ mả tô vôi, bên ngoài có vẻ đẹp nhưng bên trong thì đầy xương người chết và đủ mọi thứ ô uế”; “bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong toàn là giả hình và gian ác” ( Mt 23, 27 – 28 ).

Thật vậy, một thái độ nửa nạc nửa mỡ, ba rọi như thế chỉ là một thứ ngụy trang cho một kiểu cách sống chất chứa toàn những điều sai quấy: mở cửa tiệm với một bàn thờ Thần Tài để trong góc; xây nhà cũng phải mời thầy địa lý để chấn trạch yểm bùa; cưới gả con cái phải đi coi bói, xem tướng cho bằng được; buôn bán thì gian lận, quịt nợ ăn bớt hớt xén; sẵn sàng hối lộ tham nhũng để thu vén càng nhanh càng nhiều càng tốt; khi giàu rồi thì ăn chơi sa đọa, vung tiền qua cửa sổ để hưởng thụ thừa mứa, nhưng lại keo kiệt tàn nhẫn đối với người làm công cho mình; cư xử bất hiếu với cha mẹ, bạc bẽo phi nghĩa với mọi người, lăng nhăng ngoại tình, phá thai; chẳng từ một thủ đoạn độc ác và dối trá nào để đạt được ý muốn riêng v.v... Vậy mà vẫn chẳng bỏ Nhà Thờ Nhà Thánh bao giờ, vẫn đọc kinh lần chuỗi, thậm chí còn tham gia hội đoàn và ghi sổ vàng bác ái khi có dịp để gọi là... thêm công đức !

Kitô hữu mà như thế thì là phản Kitô, phi Kitô ! Tin mà như thế thì chẳng khác gì không tin ! Mà không tin tức là đã “bị lên án rồi”, tức là đã tự mình chìm sâu vào bóng tối của sự chết.

May quá, Giáo Hội vẫn được Chúa Giêsu ủy thác cho quyền năng tha thứ và chữa lành trong Bí Tích Hòa Giải và Thánh Lễ, để qua mọi biến cố buồn vui thăng trầm của cuộc đời, qua lời cầu nguyện của những người thiện chí, qua cả nhịp sống Phụng Vụ với các Mùa Vọng và Mùa Chay, qua chính dịp Lễ Chúa Cứu Thế hàng năm như chúng ta sắp cùng anh em DCCT toàn thế giới mừng kính sắp tới đây, những tâm hồn sai lạc đáng thương ấy vẫn còn có cơ may để sám hối, để được giao hòa trở lại cùng Thiên Chúa...

Lm. LÊ QUANG UY, DCCT,  Lễ Chúa Cứu Thế 2005 – 2010