HIỆP SỐNG TIN MỪNG
CHÚA NHẬT 7 THƯỜNG NIÊN C
1 Sm 26,2.7-9.12-13.22-23; 1 Cr
15,45-49; Lc 6,27-38
I. HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 6,27-38
(27) Thầy nói với anh em là
những người đang nghe Thầy đây: Hãy yêu thương kẻ thù và làm ơn cho kẻ
ghét anh em. (28) Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu nguyện
cho kẻ vu khống anh em. (29) Ai vả anh má bên này, thì hãy giơ cả má
bên kia nữa. Ai đoạt áo ngoài của anh, thì cũng đừng cản nó lấy áo
trong. (30) Ai xin thì hãy cho. Ai lấy cái gì của anh thì đừng đòi
lại. (31) Anh em muốn người ta làm gì cho mình, thì cũng hãy làm cho
người ta như vậy. (32) Nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì có
ân nghĩa gì đâu ? Ngay cả người tội lỗi cũng yêu thương kẻ yêu thương
họ. (33) Và nếu anh em làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, thì còn gì là
ơn với nghĩa ? Ngay cả người tội lỗi cũng làm như thế. (34) Nếu anh em
cho vay mà hy vọng đòi lại được, thì còn gì ơn với nghĩa? Cả người
tội lỗi cũng cho kẻ tội lỗi vay mượn để được trả lại sòng phẳng.
(35) Trái lại, anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà chẳng
hề hy vọng được đền trả. Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ lớn
lao, và anh em sẽ là con Đấng Tối Cao. Vì Người vẫn nhân hậu với cả
phường vô ơn và quân độc ác”. (36) Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha
anh em là Đấng nhân từ. (37) Anh em đừng xét đoán thì anh em sẽ không
bị Thiên Chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị Thiên Chúa
lên án. Anh em hãy tha thứ thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. (38) Anh em
hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại. Người sẽ đong cho anh em đấu
đủ lượng đã dằn đã lắc và đầy tràn, mà đổ vào vạt áo anh em. Vì
anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng
đấu ấy.
2. Ý CHÍNH:
Bài Tin mừng hôm nay là bản tóm
lược các lời Đức Giê-su dạy về cách cư xử đối với kẻ thù và những
kẻ gian ác, để xứng đáng làm con Thiên Chúa và tóm lại như sau:
Hãy chúc lành để đáp lại những
kẻ nguyền rủa; Hãy xin Chúa ban điều tốt lành cho những kẻ vu khống
mình; Hãy dùng nhu thắng cương và lấy ơn báo óan; Hãy làm trước cho
kẻ khác điều mình muốn họ làm cho mình. Hãy tỏ lòng khoan dung nhân
từ đối với những kẻ vô ơn bạc ác với mình. Làm ơn và cho vay mượn
mà không mong báo đền. Không xét đoán ý trái và đừng vội kết án tha
nhân. Hãy quảng đại tha thứ và cho đi. Tất cả những điều tốt ấy sẽ
không vô ích, nhưng sẽ được Thiên Chúa báo đền ở đời sau.
3. CHÚ THÍCH:
- C 27-28: +Hãy yêu kẻ thù
và làm ơn cho kẻ ghét anh em: Kẻ thù ở đây cụ thể là những
kẻ ganh ghét làm hại ta, những người nguyền rủa, vu khống, đánh đập
và tước đoạt tài sản của ta... Yêu kẻ thù không phải chỉ về phạm vi
tình cảm suông, nhưng là đáp trả những việc xấu của kẻ gian ác như:
Chúc lành cho kẻ nguyền rủa ta, cầu nguyện cho kẻ vu khống ta.
- C 29-31: +Anh em muốn người
ta làm gì cho mình, thì cũng hãy làm cho người ta như vậy: Đây
là một nguyên tắc căn bản trong cách đối nhân xử thế. Tô-bi-a cha cũng
khuyên Tô-bi-a con tương tự: “Điều con không thích, thì cũng đừng làm cho
ai cả” (Tb 4,15). Còn Đức Khổng Tử thì dạy: “Kỷ sở bất dục, vật thi
ư nhân” (Điều mình không muốn, thì đừng làm cho người). Lời Đức Giê-su
nói đây nhấn mạnh tính tích cực: Các môn đệ cần noi gương Thiên Chúa
trên trời, Đấng“luôn tỏ lòng nhân hậu đối với mọi người, ngay cả
phường vô ơn và kẻ độc ác”, Người sẵn sàng ban ơn lành cho những kẻ
thù ghét mình.
- C 35: +Con Đấng Tối Cao:
Ai đối xử khoan dung
với kẻ thù như thế sẽ được gọi là “Con Đấng Tối Cao”, một danh hiệu
được ban cho vị vua thuộc dòng dõi Đa-vít (x. 2 Sm 7,14). Đức Giê-su
cũng được gọi bằng danh hiệu này khi sứ thần truyền tin cho Đức
Ma-ri-a (x. Lc 1,32). Ngòai ra, những ai “ăn ở thuận hòa” cũng được gọi
là “con Thiên Chúa” (x. Mt 5,9).
- C 36-37: +Anh em đừng xét
đoán... Đừng lên án... Hãy tha thứ...: Xét đoán là một hành vi
nhân linh, mà mọi người cần thực hiện trong cuộc sống. Sự xét đóan
khôn ngoan sẽ giúp người ta phân biệt được người tốt kẻ xấu, điều nào
đúng hay sai, quan trọng nhiều hay ít, việc gì cần làm trước hay làm
sau... Nếu biết xét đoán đúng và áp dụng phương pháp hữu hiệu thì
mọi việc sẽ thành công. Ở đây, Đức Giê-su dạy các môn đệ: “Đừng xét
đoán”, nghĩa là đừng đoán xét ý trái cách bất công cho người khác,
vì việc kết án chỉ dành riêng cho Thiên Chúa, “Đấng thấu suốt mọi bí
ẩn” vào ngày tận thế. Còn hiện tại, Thiên Chúa không phán xét ai,
không kết tội ai và luôn khoan dung tha thứ cho những kẻ tội lỗi có
lòng sám hối ăn năn... Sau này chúng ta có được xét xử khoan dung hay
không, là tùy thái độ của ta đối với tha nhân thế nào, như lời Chúa
phán: “Anh em đong bằng đấu nào, thì sẽ được đong lại bằng đấu ấy”.
Tùy theo chúng ta có sẵn sàng tha thứ lỗi lầm cho tha nhân hay không,
như lời Đức Giê-su đã dạy trong kinh Lạy Cha: “Xin tha tội cho chúng con,
như chúng con cũng tha cho mọi người mắc lỗi với chúng con” (Lc 11,4).
4. HỎI ĐÁP:
- HỎI: Khi dạy “Giơ má bên kia cho
kẻ vả mặt mình, không cản nó lấy luôn cả áo trong.”.. Phải chăng Đức
Giê-su muốn các môn đệ cứ để mặc cho kẻ gian ác lộng hành, để chúng
tiếp tục làm hại nhiều người hiền lương yếu đuối?
ĐÁP:
Thực ra đây chỉ là một kiểu nói
nghịch lý, được cường điệu hóa theo cách nói của người Do thái, tương
tự như lời Chúa đòi người ta phải tự móc mắt, chặt tay chân, nếu các
bộ phận ấy nên dịp tội cho mình (x. Mt 5,29-30). Người ta không được
hiểu những lời này hoàn toàn theo nghĩa đen. Bằng chứng là khi bị
điệu ra xét xử, Đức Giê-su đã không đưa má kia cho tên thuộc hạ của
thượng tế Khan-na khi hắn vả mặt Người, trái lại Người còn hạch lại
nó rằng: “Nếu tôi nói sai, anh chứng minh xem sai ở chỗ nào; Còn nếu
tôi nói phải, sao anh lại đánh tôi?” (Ga 18,23). Tuy vậy, Đức Giê-su luôn
đòi môn đệ phải biết nhẫn nhịn chịu đựng kẻ gian ác. Có lần Người
đã quở trách hai anh em Gia-cô-bê và Gio-an khi họ xin Thầy dùng sấm
sét tiêu diệt dân làng Sa-ma-ri vì họ đã từ chối đón tiếp thầy trò
vào ở trọ trong làng của họ (x Lc 9,55). Ngôn sứ I-sai-a cũng tuyên sấm
về thái độ của người Tôi Trung của Đức Chúa, ứng nghiệm nơi Đức
Giê-su trong cuộc khổ nạn như sau: “Tôi đã đưa lưng cho người ta đánh
đòn, giơ má cho người ta giật râu. Tôi đã không che mặt khi bị mắng
nhiếc phỉ nhổ” (Is 50,6). Ở đây Đức Giê-su chỉ muốn dạy các môn đệ
một phương thức đấu tranh bất bạo động: Hãy dùng tình thương để cảm
hóa kẻ ác, lấy nhu thắng cương, lấy sự hiền lành chinh phục những kẻ
cường bạo, theo nguyên tắc “thêm bạn bớt thù và biến thù thành bạn”,
giúp cho những kẻ gian ác có cơ hội hòan lương.
II.SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Anh em hãy cho thì
sẽ được Thiên Chúa cho lại” (Lc 6,38a).
2. CÂU CHUYỆN:
1)
ĐỊNH LUẬT QUẢ BÁO TRONG GIAO
TIẾP XÃ HỘI:
Cách đây ít lâu có một phụ nữ
viết một bài đăng trên một tạp chí tôn giáo, kể lại kinh nghiệm về
định luật quả báo trong quan hệ giao tiếp với tha nhân như sau:
“Tôi là một phụ nữ tuổi trung
niên và tính tình khép kín. Tôi không thích giao tiếp với bất cứ ai
vì sợ bị họ quấy rầy. Chính vì thế mà tôi đã sống cô đơn nhiều năm
trong một căn hộ chật hẹp với số tiền trợ cấp xã hội ba tháng một
lần. Thái độ khép kín đó đã làm cho tôi bị suy nhược thần kinh. Một
ngày nọ tôi bị đau nặng phải đi điều trị tại một bệnh viện miễn
phí. Nằm viện đã lâu mà bệnh tình cũng không thuyên giảm. Trong thời
gian này tôi cảm thấy cô đơn vì không có ai đến thăm. Chỉ có cô em gái
của tôi ở nước ngoài là còn nhớ đến tôi và mỗi dịp lễ Giáng Sinh
cuối năm đều gửi cho tôi một thùng quà kèm theo một thiệp chúc mừng
No-en. Rồi một ngày nọ, cô em gái duy nhất kia lại bị chết đột ngột
do tai nạn giao thông. Tin này khiến cho tôi càng thêm tuyệt vọng. Một
hôm, tình cờ tôi đọc được một thông báo trong tập san của bệnh viện
nơi tôi đang điều trị, nội dung như sau: “Tổ chức thiện nguyện chúng tôi
đang cần có thêm người tình nguyện phục vụ các bệnh nhân tê liệt tại
tầng lầu ba của bệnh viện”. Thế là tôi quyết định đăng ký làm thử
công việc thiện nguyện này để tránh sự nhàm chán trong thời gian nhàn
rỗi. Chỉ có Chúa mới biết tại sao tôi lại tình nguyện làm một việc
vất vả không lương này. Nhưng theo tôi hiểu thì chắc là Người muốn
dùng việc ấy để chữa lành bệnh cho tôi.
Ngày nọ, tôi được bà trưởng hội
phân công đến giúp cho một bà cụ bị tê liệt mà đã từ lâu không một
thân nhân nào còn đến thăm hỏi giúp đỡ. Bà cụ thường tủi thân và luôn
than vãn trách móc con cháu đã đối xử tệ bạc với bà. Nhận thấy cụ
cần được động viên an ủi, nên tôi hay đến ngồi bên cạnh, vừa bóp tay
chân cho cụ vừa lắng nghe cụ tâm sự. Mỗi lần như vậy, cụ lại có dịp
kể cho tôi nghe những nỗi đau khổ mà chồng con đã đối xử tệ bạc với
cụ. Một hôm tôi ghé tai khẽ nói với cụ rằng: Tôi có một bà mẹ có
nét mặt phúc hậu rất giống cụ. Tôi cảm thấy yêu cụ như yêu mẹ ruột
của tôi. Nghe vậy, nét mặt cụ đột nhiên biến đổi: Cụ im lặng nhìn
thẳng vào mắt tôi và hỏi: “Có thật vậy không hả cô?”. Tôi trả lời:
“Đúng thật như vậy đó! Con rất yêu cụ như yêu mẹ ruột của con!”. Và
ngay lúc ấy, tôi cảm thấy trong người tôi một mối xúc cảm lạ lùng,
nó làm biến đổi con tim vốn chai lỳ của tôi. Trước đây tôi không có
thiện cảm với ai, nhưng giờ đây tôi lại thấy mọi người đều dễ thương
và tôi sẵn sàng tiếp xúc với những người đau khổ để đem niềm vui và
tình thương đến cho họ. Cũng từ ngày đó tôi không còn cảm thấy căng
thẳng thần kinh nữa và tôi quyết định không uống thuốc chữa bệnh thần
kinh mỗi ngày như trước nữa. Tôi ăn ngủ bình thường và lên cân. Căn
bệnh suy nhược thần kinh của tôi tự nhiên biến mất hẳn. Trong lần tái
khám định kỳ, bác sĩ chữa trị cho tôi rất ngạc nhiên khi thấy tôi
bình phục rất nhanh mà không cần uống thuốc mỗi ngày như trước”.
Câu chuyện nói trên cho thấy:
Chính khi chúng ta thể hiện tình thương đối với tha nhân là lúc chúng
ta cũng nhận được ơn chữa lành căn bệnh tinh thần của mình.
2) PHƯƠNG CÁCH TIÊU DIỆT KẺ THÙ
HỮU HIỆU NHẤT :
Trong cuộc nội chiến tại nước Hoa
Kỳ, sự hận thù giữa hai miền Nam Bắc ngày một thêm sâu đậm. Lần kia, tổng
thống ÁP-RA-HAM LANH-CÔN (Abraham Lĩnoln) đã bị nhiều người Bắc Mỹ chỉ
trích khi ông chủ trương cần đối xử khoan dung đối với những đám dân nổi
loạn ở miền Nam. Những người này nhắc cho Lincoln nhớ rằng cuộc chiến tranh
giữa hai miền vẫn đang tiếp diễn. Theo họ, quân đội miền Nam là kẻ thù,
và tất cả bọn họ đều cần phải bị tiêu diệt. Bấy giờ tổng thống
LANH-CÔN đáp: “Cách tiêu diệt kẻ thù hữu hiệu nhất chính là biến kẻ
thù trở thành bạn hữu của chúng ta bằng lòng khoan dung tha thứ”.
Lời nói của Lanh-côn rất phù hợp
với lời Đức Giê-su dạy trong Tin Mừng hôm nay: “Hãy yêu kẻ thù và làm
ơn cho kẻ ghét anh em. Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu
nguyện cho kẻ vu khống anh em… Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ
lớn lao, và anh em sẽ là con Đấng Tối Cao. Vì Người nhân hậu với cả
phường vô ơn và quân độc ác” (Mt 5,27-28.35).
3. THẢO LUẬN: Ta nên làm gì đối
với những người đang thù ghét và nói xấu ta ?
4. SUY NIỆM:
1) ÁC GIẢ ÁC BÁO:
Người xưa có câu: “Ác giả ác
báo”, “Gieo gió gặt bão”: Ai làm ác thì sẽ gặp điều ác. Lấy oán
báo oán chỉ tăng thêm óan thù mà thôi. Chỉ có ánh sáng mới xoá tan
được bóng tối. Chỉ có tình thương mới hóa giải hận thù. Nếu chúng
ta không sống theo lời dạy của Chúa Giê-su để tha thứ cho tha nhân điều
họ đã xúc phạm đến ta thì phản ứng dây chuyền của sự ác là sự hận
thù sẽ tăng thêm, rồi bạo lực sẽ kéo theo bạo lực và tất cả chúng
ta đều rơi vào hố diệt vong.
2) HẬU QUẢ TAI HẠI CỦA LÒNG THÙ
HẬN:
Một nhà tâm lý đã nói rằng:
“Nếu anh nuôi lòng thù hận và muốn giết chết kẻ thù đã làm hại anh,
thì anh hãy sắm sẵn hai chiếc quan tài: Một chiếc dành cho kẻ thù
sắp bị anh giết, còn chiếc kia sẽ dành cho chính anh. Vì anh cũng sẽ
bị chết dần chết mòn do sợ hãi bị trả thù hay sợ sự trừng phạt
của công lý”. Thực vậy, hận thù gây tác hại. Nó làm tổn thương về
tinh thần cho người đang nuôi oán thù trong lòng. Nó còn huỷ diệt nhân
cách của họ như Ba-con đã nói: “Khi trả thù, người ta biến mình thành
ngang hàng với kẻ thù. Còn khi tha thứ thì người ta sẽ vượt cao hơn
kẻ thù của mình”.
3) PHƯƠNG CÁCH HÓA GIẢI HẬN THÙ:
Các chuyên gia tâm lý ngày nay
đều công nhận rằng: “Hận thù thì hủy diệt, còn yêu thương mới làm
phát triển nhân cách con người”. Tình yêu có phép mầu để biến thù
thành bạn. Áp-ram Lanh-côn (Abaham Lincon) nói: “Biến thù thành bạn,
tức là ta đã tiêu diệt kẻ thù rồi vậy!”. Chính Chúa Giê-su trong Tin
mừng hôm nay đã dạy chúng ta: “Anh em hãy yêu kẻ thù... Hãy tha thứ
thì sẽ được thứ tha. Hãy cho đi thì sẽ được cho lại!”(Lc 6,35).
4) CHÚNG TA NÊN LÀM GÌ ?:
- Tìm ra nguyên nhân khiến ta bị thù
ghét để khắc phục:
Hầu hết sự ganh ghét
của người khác đối với ta là do nỗi
sợ
hãi không còn được
tôn trọng
và yêu thương. Việc xác định
nguyên nhân ta bị ganh ghét là bước đầu cần làm để hóa giải sự thù
ghét của kẻ khác. Sự ganh ghét có thể do chúng ta có ngoại hình đep
hơn; được nhiều người quý mến hơn; được cấp trên tín nhiệm và trao
trách nhiệm cao hơn; được hưởng phúc lộc dồi dào hơn… Sau đó, chúng ta
sẽ khắc phục nguyên nhân và tìm cách hóa giải thù ghét như sau:
- Kín đáo khen ngợi những ưu
điểm của đối phương:
Lời khen thành thật ưu điểm của
đối phương cách tế nhị là một phương thế hữu hiệu để hóa giải hận
thù và biến thù thành bạn như Tuân Tử đã nói: “Ai khen ta mà khen
phải là bạn ta. Ai chê ta mà chê phải là thầy ta. Ai nịnh hót ta đó
chính là kẻ thù của ta vậy.”
- Đi bước trước để làm hòa
với kẻ thù ghét mình:
Sự xuất hiện của những người ganh
ghét trong cuộc sống là điều không thể tránh khỏi. Ngay cả Đức Giê-su vốn là
“Đấng Thánh của Thiên Chúa” (Lc 4,34), nhưng vẫn bị các đầu mục dân Do
thái thù ghét và chỉ trích: “Ông ta là tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu
thuế và phường tội lỗi" (Lc 7,34). Lời Chúa hôm nay dạy chúng ta cách hóa
giải những thù ghét của kẻ khác bằng cách đi bước trước đến với họ
và “biến thù thành bạn”.
- Biến thù thành bạn bằng
việc thực thi Lời Chúa cụ thể như sau:
+ Cầu xin Chúa ban ơn lành cho
những kẻ nói xấu và vu khống cho ta;
+ Lấy ơn báo óan: Làm điều tốt
cho những kẻ thù ghét làm hại ta;
+ Làm ơn và cho vay mà không mong
báo đền;
+ Tránh xét đoán ý trái và
không kết án tha nhân cách hồ đồ bất công;
+ Sẵn sàng tha thứ không chỉ bảy
lần nhưng tha bảy mươi lần bảy;
+ Quảng đại cho đi bằng lời khen
thành thật để động viên tinh thần và chia sẻ vật chất...
Đây là những việc sẽ khó thực
hiện nếu không quyết tâm cao và không được ơn Chúa ban ơn trợ giúp. Khi
bị người khác thù ghét nói xấu và làm hại, chúng ta cần bình tĩnh
tìm cách hóa giải hận thù để ngày một nên môn đệ đích thực của
Chúa Giê-su.
5. NGUYỆN CẦU
- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Xin cho
con quả tim của Chúa. Xin cho con đừng khép lại trước tha nhân, nhưng
biết quảng đại mở ra, biết vươn tâm hồn lên cao, vượt qua mọi ích kỷ
tầm thường của loài người, để mặc lấy tâm tình bao dung nhân hậu của
Thiên Chúa. Xin cho con đủ sức vượt qua mọi oán hờn nhỏ nhen cùng mọi
trả thù ti tiện. Xin cho con luôn giữ được tâm hồn bình thản, không để
cho bất cứ yếu tố bên ngoài nào làm xáo trộn, khuấy động tâm can con.
- LẠY CHÚA. Xin cho quả tim con
đủ lớn để yêu được những người tự nhiên con có ác cảm. Xin cho vòng
tay con rộng mở để ôm cả những kẻ đang ganh ghét, vu khống và làm hại
con. Nhờ đó con hy vọng sẽ được Chúa tha thứ tội lỗi và xứng đáng
làm con thảo của Chúa Cha trên trời.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.-
Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON
LM ĐAN VINH - HHTM