(Suy niệm Tin mừng Luca (Lc 9,
51-62) trích đọc vào Chúa nhật 13 thường niên)
Người ta thường nói: “Chín người
mười ý”, vì thế bất đồng ý kiến là điều tất nhiên phải có trong xã hội loài
người. Vậy mà vẫn có nhiều người không chấp nhận thực tế nầy: Họ bắt buộc người
khác phải thương như mình, phải ghét như mình, phải đồng quan điểm với mình
trong mọi chuyện. Có người tự cho rằng ý kiến của mình bao giờ cũng đúng, quan
điểm của mình lúc nào cũng phải; ai cùng quan điểm với ta thì ta hợp tác, ai
khác quan điểm với ta thì ta xa lánh hoặc loại trừ. Ứng xử như thế là một sai
lầm đáng tiếc.
Hai môn đệ Chúa Giê-su là Gioan
và Gia-cô-bê cũng có lần vấp phạm vào lỗi lầm này. Tin mừng thánh Luca (Lc 9,
51-56) thuật lại sự việc xảy ra như sau:
Hôm ấy, các sứ giả của Chúa
Giê-su đến thương lượng với dân chúng tại một thôn làng xứ Sa-ma-ri để chuẩn bị
cho Chúa Giê-su đi qua làng của họ tiến về Giê-ru-sa-lem, nhưng dân làng không
chấp thuận.
Họ không chấp thuận vì quan điểm
của họ là phải tôn thờ Thiên Chúa trên núi Ga-ri-dim mới xứng hợp và họ bài bác
những người Do-thái có quan điểm trái nghịch, chủ trương tôn thờ Thiên Chúa tại
Giê-ru-sa-lem.
Thế là từ bất đồng quan điểm đưa
đến chỗ bất hòa, từ bất hòa đưa đến xung đột. Hai tông đồ Gioan và Gia-cô-bê vô
cùng tức tối trước hành động ngang ngược của dân làng này khi họ không thuận cho
Chúa Giê-su đi qua làng. Hai anh em muốn hủy diệt dân làng ngay nên thưa với
Chúa Giê-su: “Thưa thầy, Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu
huỷ chúng nó không?”
Chúa Giê-su lập tức phản đối
thái độ quá khích này. Ngài quở mắng Gioan và Gia-cô-bê về thái độ bất bao dung
đó, rồi Ngài dẫn các môn đệ đi tránh qua làng khác tiến về Giê-ru-sa-lem.
Đừng mang tật sờ voi
Khi xem xét một sự việc hay một
đối tượng nào đó, chúng ta thường chỉ đứng ở một vị trí, một góc nhìn nào đó để
xem xét, nên thường chỉ thấy được một mặt, một khía cạnh nào đó của sự việc mà
thôi. Vì thế, nhận thức của chúng ta thường
có tính cách phiến diện, một mặt, một chiều, không phản ánh đúng sự thật khách
quan, như câu chuyện sau đây:
Xưa kia ở Ấn-độ có một ông vua
đang lúc nhàn rỗi, bày ra trò tiêu khiển như
sau:
Vua cho gọi năm anh mù từ lúc
mới sinh đến sân rồng rồi truyền đem vào một con voi lớn. Năm anh mù nầy chưa hề
biết voi là gì. Nhà vua ra lệnh cho họ đến sờ voi một lát rồi mô tả lại hình
dáng con vật cho vua và triều thần nghe. Ai mô tả đúng sẽ được trọng thưởng.
Sau khi sờ voi xong, mỗi anh mù
đưa ra một nhận xét khác nhau về con voi. Người sờ trúng chân voi thì cho rằng
voi giống như cột đình. Người sờ vào bụng voi thì nói là voi giống như tảng đá
lớn. Người sờ vào tai voi thì quả quyết như đinh đóng cột rằng voi giống như
chiếc quạt lớn. Người sờ trúng vòi voi thì cho rằng voi không khác gì khúc rễ
cây ngoằn ngoèo…
Ai cũng khăng khăng một mực rằng
mình đúng, còn những người khác thì sai nên sinh ra cãi vã dữ dội. Thế rồi không
ai nhịn ai, họ lao vào đấm đá nhau túi bụi, người thì bị gãy răng, kẻ bị dập
mũi, lòi mắt… máu me lai láng trông rất thảm hại. Trong khi đó, nhà vua và đám
cận thần ôm bụng cười ngặt nghẽo.
Năm người mù tiếp cận con voi từ
năm khía cạnh khác nhau nên có năm nhận xét
(năm quan điểm) khác nhau. Con người xưa nay cũng thường tiếp cận thực tại dưới
nhiều góc độ khác nhau nên cũng có những quan điểm khác nhau như vậy.
Tôn trọng quan điểm
người khác
Vì thế, đừng vội cho
rằng quan điểm của mình thì đúng còn quan điểm của bạn thì sai.
Phê bình, công kích
người khác khi họ có một hướng nhìn, một ý kiến, một quan điểm khác với hướng
nhìn, ý kiến, quan điểm của mình thì thật là chủ quan, thiếu khôn ngoan, sáng
suốt.
Tốt hơn, sau khi đã
xem xét một sự việc, một vấn đề dưới góc độ này, theo quan điểm này, chúng ta
hãy đứng vào những vị trí khác, những quan điểm khác để nhìn sự việc theo những
chiều hướng khác.
Biết phối hợp những
hướng nhìn khác nhau, nhiều ý kiến trái chiều, nhiều quan điểm đối lập… sẽ giúp
chúng ta đến gần sự thật hơn và tránh được xung khắc, bất hoà vì bất đồng quan
điểm.
Lạy Chúa Giê-su,
Mặc dù dân làng Sa-ma-ri không
cho Chúa băng qua thôn làng của họ để tiến về Giê-ru-sa-lem, Chúa vẫn không ghét
bỏ hay phản đối họ, và Chúa đã tôn trọng quan điểm của họ nên vui lòng tránh qua
đường khác mà đi.
Xin cho chúng con đừng có thái
độ bất khoan dung với những người không cùng quan điểm với mình, nhưng biết tôn
trọng quan điểm của người khác, biết đặt mình vào hoàn cảnh người khác để xem
xét sự việc theo góc nhìn của họ, nhờ đó chúng con sẽ tránh được bất hòa bất
thuận gây ra chia rẽ, phân ly.
Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Tin mừng Luca (Lc 9, 51-62)
51
Khi đã tới ngày Đức Giê-su được rước lên trời, Người nhất quyết đi lên
Giê-ru-sa-lem.52 Người sai mấy sứ giả đi trước. Họ lên đường và vào
một làng người Sa-ma-ri để chuẩn bị cho Người đến.53 Nhưng dân làng
không đón tiếp Người, vì Người đang đi về hướng Giê-ru-sa-lem.54 Thấy
thế, hai môn đệ Người là ông Gia-cô-bê và ông Gio-an nói rằng: "Thưa Thầy, Thầy
có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu huỷ chúng nó không? "55
Nhưng Đức Giê-su quay lại quở mắng các ông.56 Rồi Thầy trò đi sang
làng khác.
57
Đang khi Thầy trò đi đường thì có kẻ thưa Người rằng: "Thưa Thầy, Thầy đi đâu,
tôi cũng xin đi theo."58 Người trả lời: "Con chồn có hang, chim trời
có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu."
59
Đức Giê-su nói với một người khác: "Anh hãy theo tôi! " Người ấy thưa: "Thưa
Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã."60 Đức Giê-su
bảo: "Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại
Thiên Chúa."
61
Một người khác nữa lại nói: "Thưa Thầy, tôi xin theo Thầy, nhưng xin cho phép
tôi từ biệt gia đình trước đã."62 Đức Giê-su bảo: "Ai đã tra tay cầm
cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với
Nước Thiên Chúa."