Hạt suy tư được gợi hứng từ đoạn Tin Mừng Gioan 8, 1-11
Nếu đoạn Tin mừng
Ga 8, 1-11 được chuyển thể thành
phim, thì chắc chắn đó sẽ là một bộ phim rất hấp dẫn, vô cùng kịch tính và đầy
dãy những hình ảnh đánh động người xem đến từng chi tiết nhỏ nhất. Một cuộc
giao tranh giữa động và tĩnh.
Bộ phim của
chúng ta được bắt đầu với một cảnh tĩnh:
Sau một ngày giảng dạy nhiệt tâm, đám đông ai về nhà nấy, thì Chúa Giêsu đến
Núi Ôliu nghỉ ngơi và cầu nguyện một mình cùng Chúa Cha. Sự kết hợp mật thiết
giữa Chúa Giêsu và Chúa Cha thì không cần phải bàn cãi. Chính Người đã khẳng định
mạnh mẽ với chúng ta rất nhiều lần: Ta và Cha Ta là một. Khung cảnh trên núi
Ôliu có lẽ tĩnh lắm, vì Chúa Giêsu đâu cần nói nhiều với Chúa Cha. Khi hai người đã hiểu nhau và gắn bó khăng
khít đến độ nên một thì không cần phải nói gì nhiều. Ngôn ngữ của họ không
còn là ngôn ngữ của lời nói nữa, nhưng là ngôn ngữ của sự hiện diện và của ánh
mắt; nhiêu đó thôi cũng đã đủ để hiểu tất cả rồi! Cái tĩnh từ sự kết hợp mật thiết với Chúa Cha là nguồn sức mạnh cho cuộc
sống và sứ vụ của Chúa Giêsu.
Chúa Giêsu phá vỡ sự im lặng của màn đêm: khi trời vừa sáng, Người đã trở
lại đền thờ. Không khí bắt đầu xôn xao và kéo theo cảnh động vào sân đền thờ. Dân chúng đua nhau đến với Chúa Giêsu để
nghe Người giảng dạy. Xem ra họ rất thích đến với vị thầy Giêsu này, vì giáo lý
của Người thì mới mẻ và Người dạy lại có uy quyền, chứ không như các kinh sư của
họ. Thêm vào đó, lâu lâu Người lại ra lệnh cho các thần ô uế, rồi trừ quỷ, rồi
chữa bệnh… Quả thật, có một sự sinh động, hấp dẫn và lôi cuốn đến từ nội tâm, lời
nói, cử chỉ và việc làm của Chúa Giêsu. Tất cả đều toát lên cái gì đó rất Chúa,
đến độ người ta phải nói với nhau: Ông này thật là một vị ngôn sứ. Ông đúng thật
là Đức Kitô...
Cảnh phim bắt đầu sôi động hơn, khi các người Pharisêu và các kinh sư
lôi một người phụ nữ bị bắt quả tang đang phạm tội ngoại tình đến với Chúa
Giêsu. Một đám đông hầm hầm sát khí và bạo lực, phá tan bầu khí hứng thú của một
buổi giảng dạy tôn giáo. Mỗi người một tiếng, kẻ thì bĩu môi, người thì chế giễu,
kẻ thì chỉ chỏ, người thì kết án… Cứ thế, cái
động ngày càng sôi sục của một phiên tòa đầy âm mưu và nham hiểm đã tràn ngập
xung quanh Chúa Giêsu. Đến giây phút này, Người vẫn tĩnh!
“Thưa Thầy, người
phụ nữ này bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình. Môsê dạy chúng tôi ném đá y.
Còn Thầy, Thầy nghĩ sao?” Một người Pharisêu kênh kiệu hỏi thách, để gài bẫy
Chúa Giêsu. Câu hỏi thách ấy như một viên đá đầu tiên ném vào mục tiêu là Chúa
Giêsu. Người phụ nữ vẫn đứng giữa họ. Lòng đầy tủi nhục, mặt mũi bết bát xấu hổ.
Cái chết đang chờ chị. Sự hối hận hòa theo những giọt nước mắt ăn năn muộn màng
rơi xuống ướt đôi bàn chân xinh của chị, chảy vào lòng đất khô cằn như cõi lòng
những người đang đứng xung quanh chị.
Đến giây phút ấy,
Chúa Giêsu vẫn tĩnh – cái tĩnh của Thiên Chúa. Cái im lặng mà chúng ta vẫn thường
lầm tưởng Thiên Chúa làm ngơ trước nỗi đau khổ của con người. Nhưng thực ra đâu
phải như thế. Có bao giờ Thiên Chúa làm ngơ trước loài người mà Ngài đã hết
lòng yêu thương và dựng nên họ vì chính họ đâu. Ngài đã dựng nên chúng ta theo
hình ảnh Ngài cơ mà. Có loài thụ tạo nào được như thế đâu. Thiên Chúa luôn yêu
thương chúng ta cách vô điều kiện. Chúa Giêsu đã chứng minh điều đó.
Trước câu hỏi của
người Pharisêu, Chúa Giêsu cúi xuống đất và bắt đầu viết. Người viết gì thì chỉ
có những người ở đó biết. Nhưng dường như Người đang đan mây dệt gió để tạo một
cơn mưa, cơn mưa làm dịu đi những cái đầu động, đang sùng sục sát khí, la lối
và kết án. Người nói: “Ai trong các ông sạch
tội thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi.” Câu nói ấy như một gáo nước lạnh xối
thẳng vào mặt những kẻ đang thù ghét và bày mưu tính kế gài bẫy Người. Nói
xong, Chúa Giêsu lại cúi mặt xuống đất lần thứ hai, như thể không muốn nhìn những
con người tội lỗi sắp lìa bỏ Ngài mà đi.
Thế rồi, kẻ trước
người sau, từng người một, lặng lẽ bỏ đi. Cái sôi động lúc đầu giờ đã trôi đâu
mất, nhường chỗ cho cái tĩnh của Chúa Giêsu và người phụ nữ. Đám đông nãy giờ
quan sát cũng dần dần rút lui. Ắt hẳn họ cũng đồng tình với bản án ném đá người
phụ nữ hư hỏng kia. Điều đó chứng minh một điều: họ đến với Chúa Giêsu chỉ vì vụ
lợi thôi, bởi vì họ không hề hiểu gì về giáo lý và hành động yêu thương của
Chúa Giêsu. Tất cả sự sôi động đã tan biến chỉ với một câu nói của Chúa Giêsu. Cái tĩnh của Người đã chiến thắng bao nhiêu
cái động xung quanh Người.
Tưởng như câu
chuyện đã kết thúc ở đó, nhưng chưa. Còn người phụ nữ thì sao? Chúa Giêsu không kết án chị. Người không phủ
nhận tội chị đã phạm, nhưng tha thứ cho chị. Tình yêu của Người luôn đi bước
trước, tha thứ tất cả và chịu đựng tất cả. Giờ đây, chị không còn đứng giữa một
đám đông đòi kết án chị nữa, nhưng chị đứng giữa một tình yêu bao la và lòng
thương xót vô hạn của Chúa Giêsu. Chị đứng giữa một Đấng thánh luôn yêu thương
chị và hiến mình vì chị và cho cả những kẻ đã kết án chị nữa, dẫu cho từ đầu tới
gần cuối câu chuyện, Chúa Giêsu chỉ toàn im lặng và tĩnh mà thôi. Đó là cái
tĩnh của tình yêu, cái tĩnh của sự tha thứ vô ngần của Thiên Chúa, mà con người
không thể hiểu nỗi.
Trong cuộc sống thường ngày, dường như
chúng ta cũng động quá nhiều.
Cái động có thể đến từ chính con người chúng ta, hoặc có thể do những sự kiện
và biến cố xảy ra hằng ngày, hoặc cũng có thể do người khác mang lại cho chúng
ta. Nhiều lúc chúng ta bị cuốn theo những cái động bên ngoài đó, nhưng vẫn cho
rằng mình ổn, vì đã thành công lướt thắng được tất cả. Tuy nhiên, nhìn kỹ lại
coi: tâm hồn chúng ta có thật sự tĩnh và bình an không? Nếu câu trả lời là
không, thì Chúa Giêsu cho chúng ta một giải pháp, để đánh tan mọi cái động đang
phá đi sự bình an nội tâm của chúng ta. Cái động làm cho chúng ta thấy mình dường
như trống rỗng, mất phương hướng, không tìm ra ý nghĩa của đời sống hiện tại.
Cái động làm cho tâm hồn chúng ta nhạt đi, theo cái vô vị của những công việc
thường ngày, chứ không còn mặn mòi như thuở ban đầu mới yêu Chúa…
Đức Hồng y
Robert Sarah, Tổng trưởng bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, đã chỉ ra nguyên nhân sâu xa của việc ngày nay người
Kitô hữu bị khủng hoảng đức tin, muốn rời bỏ Chúa và Giáo Hội, không còn quan
tâm đến người khác mà chỉ sống hưởng thụ cho chính mình. Đó là vì người ta đã
không còn kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể nữa. Thánh Thể là nguồn mạch và
đỉnh cao của đời sống đức tin và đời sống Kitô hữu. Một khi đã xa rời nguồn mạch
thì làm gì có sự sống nữa? Chúng ta chỉ là những cái xác Kitô hữu không có sức
sống, vì không cắm rễ vào nguồn mạch là Chúa Giêsu Thánh Thể.
Tôi có quen một
cha xứ nọ. Trước đây ngài là con người rất hiền hòa, vui tươi và hay quan tâm tới
mọi người xung quanh. Tuy nhiên, sau khi chuyển đến một giáo xứ có nhà thờ cách
khá xa nhà xứ, ngài đã dần dần thay đổi tính cách. Ngài chỉ ở trong nhà thờ mỗi
khi dâng thánh lễ. Công việc bao la, công chuyện bao quanh, nào là tương giao với
chính quyền đang gây khó khăn, nào là xây dựng, nào là củng cố hội đoàn… Dần dần,
điếu thuốc và ly cà phê là bạn đường suy tư của ngài. Cây đàn Guitar là bạn tâm
giao chia sẻ vui buồn của đời sống ơn gọi. Chiếc Smartphone là nơi ngài tìm đến,
để kiếm một giải pháp cho công việc mục vụ đang làm… Cứ như thế, giờ gặp gỡ và
kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể đã trở thành xa sỉ đối với ngài lúc nào không
hay. Và đó là lý do giải thích cho sự thay đổi tính cách của ngài. Giờ đây,
ngài dễ nỗi cáu, ít cười và trầm tư hơn.
Thật ra, đó cũng
chính là kinh nghiệm thiêng liêng rất riêng của tôi. Năm Thần 1 và Thần 2,
tôi chăm chăm vào học hành, với bao nhiêu là mục tiêu. Rốt cuộc, tôi nhận ra
sau này những mục tiêu ấy cũng mục và tiêu hết thôi. Tạ ơn Chúa, sau những năm
tháng miệt mài đó, Chúa đã cho tôi nhận ra hình như tôi đang đặt sai mục tiêu. Tôi
đi tu đâu phải chỉ để học. Tôi đi tu là để ở lại và sống với Chúa cơ mà. Đại
dịch Covid 19 làm tôi sống chậm hơn; những cái đau như nhiễm Virus Covid 19 hay
đau chân cả tháng trời củng cố thêm cái chậm và cái tĩnh mà Chúa cần nơi con
người tôi, để rồi, tôi khám phá ra Chúa Giêsu Thánh Thể mới là nơi tôi cần tìm
đến và sống với. Từ đó, tôi thấy tâm hồn mình được bình an hơn. Và lạ
thay, khi dành ít thời gian để học hơn nhưng việc học của tôi lại trở nên dễ
dàng và thư thái hơn. Tôi ngủ ngon hơn, da mặt đẹp hơn, sáng hơn và bớt đi mấy
nếp nhăn…
Vậy thì đâu là giải pháp cho chúng ta? Chúa Giêsu đã cho chúng ta câu trả lời.
Đó chính là sự kết hợp mật thiết với
Thiên Chúa qua Bí tích Thánh Thể. Hãy dành thời gian và không gian riêng tư để
kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể. Đừng sợ mất thời gian ngồi trong tĩnh lặng
và nên một với Chúa Giêsu Thánh Thể. Bởi vì, chính lúc đó, chúng ta đang đắm
mình trong nguồn mạch sung mãn của đời sống đức tin của Giáo Hội. Chính những
giây phút đó, tâm hồn chúng ta mới tìm được sự bình an đích thực. Sự bình an đủ
sức giúp chúng ta chiến thắng được những cái động của thế giới xung quanh, của
cái vô vị và nhạt nhẽo hay hiện diện trong đời sống cộng đoàn. Chính cái tĩnh của Chúa Giêsu Thánh Thể
sẽ là nguồn sức mạnh cho cuộc sống và sứ vụ của chúng ta. Cái tĩnh ấy sẽ ban cho chúng ta có đủ sức mạnh để
đánh tan mọi cái động của thế gian đang tác động lên chúng ta. Xin Chúa Giêsu
Thánh Thể gìn giữ tất cả chúng ta. Amen.
Giuse hạt bụi tro