Hôm nay, chúng ta suy niệm về vấn đề “Sám Hối và Hoà Giải ”. 

   Thật là một thiếu sót lớn, nếu trong cuộc cấm phòng mà không quyết tâm đổi đời, không quyết tâm điều chỉnh nếp sống quá khứ và không muốn kết hợp mật thiết với Chúa ngày càng hơn. Muốn thực hiện được mục đích hoán cải tâm hồn, đổi mới đời sống, mến Chúa và yêu anh chị em nồng thắm hơn, chúng ta phải nghĩ trước tiên đến việc ăn năn đền tội. Hay nói cách khác, chúng ta phải suy niệm về bí tích hòa giải, ăn năn sám hối, để cảm nghiệm lòng thương xót vô bờ của Chúa, xưng thú mọi lỗi lầm, mọi đớn hèn của mình hầu xin Chúa đổ tràn ơn Ngài xuống cho chúng ta, để trong tương lai, trong những ngày sắp tới, chúng ta phụng sự Ngài và phục vụ tha nhân hữu hiệu hơn. 

   Toàn thể Kinh Thánh kêu gọi sự trở về, sự hoán cải tâm hồn và muốn cho con người trung thành với Tình Yêu Thiên Chúa. Hầu hết các tiên tri đều kêu gọi dân trở về với Thiên Chúa Yavê. Rồi gần đến giờ cứu rỗi của Chúa G, tiếng kêu gọi này trở nên cấp bách: Thánh Gioan Tiền Hô rao giảng: “Hãy ăn năn thống hối, vì Nước Trời đã gần đến”. Chúa Giêsu khi rao giảng, câu đầu tiên thốt từ miệng Ngài cũng không là gì khác hơn: “Hãy ăn năn thống hối và tin vào Phúc Âm”. Như vậy, việc ăn năn thống hối, giao hòa với Thiên Chúa, với tha nhân, với Giáo hội là điều tối quan trọng, nó không miễn trừ ai, kể cả các linh mục. 

   Chúng ta biết thiên tình sử giữa Thiên Chúa và loài người viết lên những trang lâm ly bi đát. Thiên Chúa là tình yêu, như thánh Gioan đã miêu tả, và vì yêu mà Thiên Chúa đã tạo dựng con người, đã thương ban cho con người tất cả những ân sủng của Ngài. Thiên Chúa đã muốn kết hôn với loài người. Nhưng con người đã nhiều lần phụ bạc tình Chúa, đã phạm tội, trong số các tội nhân đó, có chúng ta. 

   Tội là gì ? Ở đây chúng ta chỉ đề cập đến tội trọng, tội nặng. Tội trọng là những tội cắt đứt liên lạc giữa con người và Thiên Chúa, là thái độ của một người bạn ngoại tình, của một đứa con đãng tử đạp cửa ra đi trước sự đau xót và sững sờ của Cha già. Đó là tội gây chết chóc, đổ vỡ, tan nát. Với ý thức và tự do, con người đã quay lưng lại Chúa Nguồn sống, để lao đầu vào vực thẳm tuyệt vọng. Tội nặng làm cho con người mất liên lạc với nguồn sống mình là Thiên Chúa, như nhành cây lìa khỏi thân cây, trở nên khô héo, như chiếc đèn điện bị đứt cầu chì, không có dòng điện qua lại, trở nên vô dụng vì không chiếu sáng. Đang là con cái Chúa, tội nhân trở thành nô lệ cho ma quỷ. 

   Tội là một thực tại tai hại và xấu xa như thế, nhưng Thiên Chúa là Đấng luôn luôn khoan dung nhân hậu. Ngài đã bộc lộ tình Ngài trong Kinh Thánh, nơi Người con của Ngài là Chúa Giêsu Chúa chúng ta. Ngài xót thương kẻ có tội, Ngài đưa má phải cho người vả má trái. Ngài sẵn sàng tha 70 lần 7, nghĩa là tha luôn. Đứa con đãng tử đã được tha ngay từ lúc nó bước chân ra khỏi cửa, được tha ngay khi nó phung phí tiền của do mồ hôi nước mắt chà già làm ra, bỡi lẽ nó được Cha yêu thương và mong đợi. Con chiên lạc đã được yêu mến ngay trong khi nó đi hoang, vì chủ chăn nhân lành đã bỏ các chiên khác để lo ngày lo đêm đi tìm nó, và khi đã tìm gặp, vui mừng vác nó trên vai và đem về ràn. Nói cách khác, Chúa yêu thương con người vô điều kiện, Ngài yêu dẫu không được yêu lại, đó là ý nghĩa tròn đầy của tiếng ân sủng, một tình yêu nhưng không. Ngài còn yêu bỡi vì Ngài không được yêu, đó là cả một tấm lòng mà người ta gọi là ái tuất. Lý do nào khiến cho Ngài yêu chúng ta đến như điên như dại ? Không có lý do nào khác ngoài lòng tốt vô biên của Ngài. Ngài đã cho mưa sa, chiếu nắng ấm trên cánh đồng những kẻ nói phạm thượng cũng như trên thửa vườn của các chị dòng kín. Ngài không là người chồng lựa chọn vợ yêu thương mình, rồi chê bỏ vì vợ bất trung, rồi đem lòng tha thứ vì thấy vợ ăn năn hối cải. Không, tình yêu của Ngài không phải là sự đáp trả, không phải là một tiếng dội đơn thuần của một tình yêu khác, mà là một sáng kiến, một sự tỏ tình luôn đi nước trước như thánh Gioan đã viết: “Thiên Chúa yêu thương chúng ta trước”. Ngài chẳng những yêu thương, mà còn luôn tha thứ, dẫu người yêu của Ngài thế nào đi nữa. 

   Chính con người, chính chúng ta mới là những kẻ thay lòng đổi dạ, mới là những kẻ thất nghĩa bất trung. Yêu thương rồi ghét bỏ, cho rồi lấy lại, hứa rồi nuốt lời. Nhận tiếng “xin vâng” lúc được rửa tội rồi thay đổi thái độ, rồi bỏ cuộc, rồi gây đổ vỡ, rồi đi hoang do tội phạm mà chúng ta gọi là tội nặng. 

   Thiên Chúa luôn luôn bỏ cửa ngõ trống để ta trở về. Ngài không đóng sầm chốt cửa trước đứa con đi hoang, trước người tình phụ đi theo tiếng gọi tình yêu bất chính. Hằng ngày, Ngài ra trước cửa để ngóng chờ, luôn ở trong tư thế thứ tha, đón nhận. Để tha thứ, chỉ cần có một bên là đủ, nhưng muốn hòa giải, phải có hai bên. Đồng tiền, con chiên, là những vật không có lý trí và tự do, người chủ phải đi tìm, nhưng đứa con, có ý thức, cha già đành phải đợi để đứa con trở lại. 

   Và một ngày kia, đứa con đãng tử đã trở về. Luca viết: “Khi đứa con còn ở xa xa, thấy nó, người cha động lòng thương, ông chạy đến ôm chầm lấy nó và hôn nó một hồi lâu.” Chính Đức Kitô đã thay Chúa Cha nói lên dụ ngôn này. 

   Hòa giải với Chúa là một điều dĩ nhiên, nhưng tại sao lại phải hòa giải với anh em ? Làm sao hòa giải với Chúa, làm sao trở về nhà cha mà không hòa giải với những người con của Ngài ? Thánh Phaolô khuyên dạy: “Tôi khuyên anh em trong Thiên Chúa hãy phối hợp đời sống của anh em theo tiếng gọi mà anh em đã lãnh nhận. Trong hết sức khiêm nhường và hiền dịu, với sự nhẫn nại, hãy chịu đựng lẫn nhau trong tình mến, hãy cố giữ sự hiệp nhất tâm trí do dây an bình, chỉ có một thân thể và một tinh thần, cũng như ơn gọi anh em kêu mời anh em đến cùng một niềm cậy trông duy nhất” (Eph. 4,1-4). 

   Thiên Chúa muốn chúng ta yêu mến Ngài, đồng thời cũng muốn chúng ta yêu thương nhau, do đó khi nào ta phạm tội nghịch với Chúa, thì ta cũng làm tổn thương anh em. Cho nên một khi hòa giải, chúng ta phải hòa giải không những với Chúa, mà còn với tha nhân và với chính mình nữa. 

   Nhưng cành cây gãy lìa thân, khô héo, không thể tự mình ghép vào thân cây được, cầu chì đứt, không thể tự nó nối lại được, phải nhờ một người khác, một bác làm vườn hay một thợ điện chẳng hạn. Cũng thế, ngoài Chúa Cứu Thế ra, không ai có thể giúp chúng ta giao hòa với Thiên Chúa, nối lại nhịp cầu đã đổ vỡ được. Chúa Giêsu giúp chúng ta cách nào ? Hãy lần giở Kinh Thánh. 

   Gioan Tẩy Giả, theo tinh thần của đạo cũ, đã ngăm đe những tội nhân tuôn đến cùng ngài trên bờ sông Hòa giang. Ngài mắng họ: “Hỡi loài rắn độc, cơn thịnh nộ của Chúa hòng trút xuống trên các ngươi, cái rìu đã đặt kề gốc cây”... Nhưng lạ thay, trong nhóm tội nhân hôm đó, Gioan kinh ngạc thấy có Chúa Giêsu ở giữa. Ngài cũng xuống sông xin Gioan làm phép rửa. Để tránh sự ngộ nhận. Gioan đã vội giảng giải: “Đây Chiên Thiên Chúa, đây Đấng xóa tội trần gian”. Gioan muốn nói Chúa là Đấng vô tội, nhưng Ngài đành hy sinh hòa mình trong đám tội nhân để lãnh phép rửa thống hối. Sau này, khi rao giảng Tin Mừng, Chúa cũng lập lại lời Gioan: “Anh em hãy ăn năn thống hối vì Nước Trời đã gần đến”, nhưng Ngài bỏ mất câu chửi mắng của Gioan và cũng không nhắc lại lời ngăm đe trên kia, chỉ thêm “Hãy tin vào Phúc Âm”. Thái độ khoan dung, cảm thông với những kẻ có tội đã làm cho Gioan nghi ngờ lúng túng, không yên lòng, nên trong chốn lao lung, nằm trong ngục thất, lo cho tương lai của nhân loại tội lỗi, Gioan đã sai các môn đệ mình đi hỏi Chúa Giêsu: “Thầy có phải là đấng thiên hạ trông đợi hay chúng tôi còn phải đợi đấng nào khác ?” Chúa Giêsu trấn an Gioan bằng cách mượn lời tiên tri Isaia để trả lời: “Ngài đã sai tôi đi rao giảng tin mừng cho người nghèo khó: đó là những người đui mù, điếc lác, què quặc, phung cùi, chết chóc... Tất cả đều được nghe tin mừng, được chữa đã... Đó là những người tội lỗi đáng thương được biểu trưng bằng những nỗi khốn cùng trong nhân loại” (Lc 8,18). 

   Chưa hết, hãy theo dõi Chúa trên con đường rao giảng tin mừng. Matthêô tự thuật đời mình như sau: “Chúa Giêsu thấy một người ngồi ở bàn thu thuế, một Matthêô Lêvi nào đó” (Mt 9,9). Một nhân viên thuế vụ đang làm việc khai thác dân, là cộng sự viên đắc lực của đế quốc La Mã, đang rình mò dân chúng qua lại để bóc lột, một người đang bị bắt phạm tội quả tang mà không biết xấu hổ và không có chút ý muốn bỏ cuộc. 

   Nhưng ông đã bỏ cuộc, ý nghĩ bỏ cuộc do chính Chúa Giêsu gợi lên khi Ngài đi ngang qua đó. Chính Ngài cũng đã gợi lên ý nghĩ bỏ cuộc đó cho người thiếu phụ xứ Samari, cho người đàn bà ngoại tình, cho Maria Mađalêna, cho Giakêu, cho Phêrô và cho người trộm lành. 

   Tại sao Chúa lại gợi lên ý nghĩ bỏ cuộc, bỏ nghề bỉ ổi để đổi đời cho những người tội nhân trên, những người đã hơn một lần làm mất lòng Chúa ? Bởi vì Chúa là hiện thân của Thiên Chúa, nguồn tình yêu thương, bởi vì Chúa Giêsu chính là tình yêu nhập thể. 

   Trước bàn giấy ghê tởm, con người bị dân chúng oán ghét, bàn tay thọc vào bao bạc được thu tích cách bất lương, người qua lại tránh né và như muốn bịt mũi bước nhanh nữa là khác, thế mà Thiên Chúa lại gần. Cung cách của Ngài, cái nhìn của Ngài, bàn tay đon đả giơ ra, tất cả đều là chiếu cố, là vồn vã, là yêu thương; tất cả là tha thứ nhân danh Chúa và nhân danh nhân loại. Và đây, Ngài còn cất tiếng ngỏ lời với người tội lỗi, cung giọng đầy tin tưởng, kính trọng, thân tình và mời gọi, ngắn gọn nhưng chí tình: “Hãy theo Ta”. 

   Ai hiểu được lòng Chúa yêu thương ? Ngài tha thứ là một việc tốt rồi, thế mà còn kêu gọi người có tội theo Ngài ? Ngay cả Matthêô cũng không hiểu nổi. Ông kinh ngạc: Tiên tri Giêsu biết ông, ngỏ lời với ông ngay trong lúc ông hành nghề bỉ ổi, ngay trong đớn hèn của ông. Chúa đã muốn hiện diện trong đời ông, mặc dù ông đang dãy dụa trong vũng bùn. Chúa đã muốn kéo ông ra, muốn lôi ông lên, ủy lạo, an ủi ông vì ông đang bị mọi người phỉ nhổ, bị cộng đoàn Do Thái khai trừ, bị coi như là một tên Do Thái gian, cấu kết với ngoại bang đế quốc để bóc lột dân. Trong lúc đó chỉ có một mình Chúa cảm thông và đã cho ông biết Thiên Chúa yêu thương ông, một con người bất xứng. 

   Lập tức dẹp nghề, xô bàn ghế, đứng dậy đi theo Chúa dưới mắt căm phẩn của những người lành, họ bất mãn vì sao Chúa lại như thế. Trước mắt đầy kinh ngạc của những người tội lỗi, họ đâm bối rối và như vừa trải qua một giấc mộng, thật hay mơ đây. 

   Sau đó, là cả một đám đông những người tội lỗi đổ xô đến với Chúa. Matthêô đãi tiệc tại nhà ông, bởi vì Tin Mừng Tha Thứ đã nổ tung trong đời ông và trên thế giới. Chúa Giêsu ở giữa, các tông đồ ngồi gần Chúa, vây quanh Ngài là cả đám tội nhân đủ cỡ, những người cảm thấy mình được chiếu cố. “Người ta xưng thú lỗi lầm với nhau và người ta tỏ lòng thống hối ăn năn với Chúa, người ta liên hoan vì Thiên Chúa đã giao hòa chúng ta với Ngài qua Đức Giêsu Kytô” (2Cor 5,18). 

   Những người Pharisêu và ký lục, những người tự coi mình là những người lành, tức tối, nên Chúa phải giải thích: “Không phải những người khỏe mạnh cần thầy thuốc, nhưng những người đau yếu. Tôi không đến để kêu gọi những người lành mà những người tội lỗi” (Mc 2,13-17). 

   Nếu Chúa đã nếm lấy những thất bại chua cay trong đời Ngài, đó chính là nơi những người tự xưng mình là người lành của thời Ngài. 

   Cũng những người tự xưng mình là đạo đức, ngay lành và công chính này, một ngày kia phẫn nộ đến điên cuồng, đã lôi kéo đẩy xô một người đàn bà bị bắt phạm tội ngoại tình quả tang, họ lôi bà ta đến cùng Chúa. Người đàn bà này đau khổ, xấu hổ rũ rượi vì nhận biết tội lỗi của mình, chắc bà đang dọn mình chết, vì theo luật Do Thái, người phụ nữ ngoại tình sẽ bị ném đá. Còn những ký lục và biệt phái cũng như đa số dân chúng đã không ý thức về tội lỗi của họ. Để nhắc cho họ lắng nghe những tiếng nói lương tâm, Chúa Giêsu cất tiếng: “Ai trong các ngươi thấy mình vô tội, hãy ném đá người đàn bà này trước” (Ga 8,7). 

   Trong yên lặng, đột nhiên Lời Chúa khai quang tâm trí mọi người, giúp cho mỗi người khám phá ra sự cứng lòng của mình, sự xấu xa, đớn hèn, sự bất toàn bất túc của mình và ngay cả sự đồng lõa phần nào thực sự và sâu đậm với tội ngoại tình của người đàn bà này, vì biết đâu họ đã không tạo điều kiện để lành mạnh hóa xã hội, đã đưa người đàn bà vào chỗ bế tắc, vào bước đường cùng, đành phải nuôi sống bằng cách bất chính. ..

   Và mỗi người hổ thẹn, nhón gót rút lui êm thấm, và phúc âm gia lưu ý “những người già đi trước”. Chúa hỏi người đàn bà “Không ai lên án chị sao ?” Lời này không phải trực tiếp hỏi chị đàn bà, nhưng để công bố rằng giờ đây, mọi người đều ý thức thân phận tội lỗi của mình, và thay vì làm quan tòa đoán xét, lên án, họ đã rút lui. Hành động rút lui là hành động xưng thú lỗi lầm, tức họ cũng đã đứng về phía người đàn bà tội lỗi. 

   Chỉ có một người vô tội đó là Chúa Giêsu, nhưng Ngài cũng không lên án. Ngài nói với thiếu phụ “Không ai lên án chị” và như vậy, không ai bị lên án cả, họ cũng không và chị cũng không, bỡi vì tâm hồn của tất cả đều thay đổi. .. “Hãy về đi và từ nay đừng phạm tội nữa”. 

   Thánh Gioan, người thuật lại câu chuyện này, đã viết trong thư thứ nhất của Ngài: “Nếu ta tự cho mình là người không có tội, chúng ta tự dối mình và sự thật không có trong chúng ta. Nếu chúng ta xưng thú tội chúng ta, Thiên Chúa, Đấng trung tín và thánh hóa, sẽ tha thứ tội lỗi chúng ta và sẽ rửa sạch chúng ta khỏi mọi tội lỗi” (1,8-9). Và Ngài tiếp bằng những lời rất thân mật: “Hỡi các con yêu quý của Cha, Cha cầu chúc các con đừng ai phạm tội, nhưng nếu có ai phạm tội, thì hãy chạy đến cùng Thiên Chúa, qua Đấng binh đỡ, là Chúa Giêsu Kytô, Đấng công chính” (2,1-2). 

   Như vậy giờ đây, chúng ta đứng về phía nào, bên phía các biệt phái, ký lục hay bên phía tội nhân ? Ngần ấy chứng từ trong Kinh Thánh đã quá đủ để chúng ta thấy lòng Chúa yêu thương chúng ta bao la như thế nào, đủ để chúng ta thấy dù chúng ta đớn hèn đến mức độ nào, Chúa cũng dũ lòng thương, với điều kiện chúng ta nhận và xưng thú tội lỗi. Ngần ấy quá đủ để chúng ta phải biết cảm thông với những người có tội, không làm bộ giả hình lên án gay gắt những người theo quan điểm của Chúa, là đáng thương hơn đáng trách. Hãy khắc khe với chính mình, hãy yêu sách chính mình, hãy thành thật với Chúa, hãy khiêm nhượng chấp nhận mọi yếu hèn và hãy khoan dung với người khác. Đó là những bài học chúng ta rút tỉa từ những đoạn Kinh thánh mà chúng ta vừa suy niệm trên. 

   Hay có người bảo rằng đọc Kinh Thánh, chúng ta chỉ thấy lòng khoan nhân vô bờ của Thiên Chúa, còn thái độ của con người thì đầy mặc cảm lặng yên ? Không, Matthêô đã bỏ nghề cũ để theo Chúa, Maria Mađalêna đã đổi đời, Giakêu đã phạt tạ, đã chia xẻ gia sản mình cho kẻ khó để đền tội, Phêrô đã khóc lóc suốt đời mình và đã dùng cái chết treo lộn ngược đầu trên thập giá để minh chứng lòng trung kiên của mình, đồng thời sửa chữa những lỗi lầm xưa. 

   Và đây, hãy xem tấm gương thống hối của Đavit: Vua Đavit là một người chăn chiên, đã được Chúa chọn làm vua Israel để thay thế Saul. Trong những ngày tháng vinh quang nhất đời ông, ông vui hưởng cảnh giàu sang phú quý và trong chính khi hưởng nhiều ơn Chúa như vậy, ông đã sa ngã phạm tội. Ông đã phạm hai tội. Tội thứ nhất là muốn khoe khoang, muốn kiểm tra dân số để biết công lao của mình đã chinh phục được bao nhiêu thần dân. Chúa đã sai tiên tri đến báo tin Chúa sẽ phạt tội kiêu ngạo của ông bằng cách trong một ngày, cho thần tru diệt đến giết các con cái Israel. Khi thấy người ta chết quá nhiều, Đavit đã xin Chúa thà giết ông đi còn hơn là để cho thần dân của ông, những người vô tội, phải vạ lây khủng khiếp như vậy. Trong khi chúng ta phạm tội, liên đới trách nhiệm vẫn có trong cộng đoàn, trong xã hội của chúng ta, biết bao trẻ sơ sinh, biết bao người lành phải chịu cảnh khốn cùng để đền tội thay cho chúng ta, nỡ nào chúng ta kéo dài cảnh sống đau thương cho những người vô tội như vậy. Chưa hết, Đavit còn phạm một tội khác tầy trời, đó là tội giết Uria, người Hittit, để sang đoạt Bersabê làm vợ. Ông đã làm việc này với một mưu mô xảo quyệt, đến độ không ai hay biết và ông tưởng rằng mọi sự đã qua, lương tâm cũng yên ngủ trong tội lỗi. Chúa sai tiên tri Nathan đến nhắc cho vua biết nhà vua đã phạm tội như vậy. Đavit đã không chối cãi, không biện minh, mà đã khiêm nhường cúi đầu xưng thú: “Quả thật tôi đã phạm tội mất lòng Chúa” và ông đã ăn năn thống hối thảm thiết, sẳn sàng nhận mọi hình phạt Chúa giáng xuống trong suốt cả đời mình. Chúng ta thán phục phản ứng của Đavit trước lời khiển trách và hình phạt của Thiên Chúa giáng xuống ông. Đọc lại thánh vịnh thứ 50, chúng ta thấy Đavit đơn sơ, khiêm tốn trong thống hối sâu xa và vẫn không ngã lòng, một mực tin tưởng vào lòng lân tuất vô biên của Chúa. Chính vì vậy mà ông đã xin cho đứa con ngoại tình của ông khỏi chết. Chúa đã không thể nhượng bộ trước một sự dữ có tính cách xã hội. Ngài phải cất đi gương xấu do Đavit gây ra, đứa con đã chết, nhưng Ngài cho Salomon lên kế vị Đavit, Salomon sinh ra do Bersabê, người vợ cũ của Uria. Một lần nữa, ta thấy lòng khoan dung của Thiên Chúa là kỳ diệu. 

   Đã đến lúc không còn lý thuyết suông, hay tìm kiếm dài dòng trong văn tự, mà phải đi vào thực tế, vào cụ thể. Hãy dành trọn thì giờ ngày hôm nay để xét mình lại, để kiểm điểm đời sống, để ăn năn và xưng thú tội lỗi, để giao hòa với Chúa, với Giáo hội và với anh em trong giáo phận. Quyết tâm sửa sai, đổi đời và dùng mọi biện pháp thích ứng để phạt tạ những lỗi lầm trong quá khứ và cố gắng sống thánh thiện trong tương lai. 

   Nhưng đối với các linh mục, những người đang sống tình nghĩa với Chúa, sao lại đề cập đến tội lỗi? Trong quyển tự thuật " Một Tâm Hồn" Thánh Nữ Têrêxa Hài Đồng Giêsu đã ghi chép hai sự kiện rất hợp để nói về ý nghĩa của tội: có lần cha chị gọi chị lại, lúc ấy chị đang đánh đu, chị đã trả lời với cha: "Thì cha lại đây, con đang bận". Cha chị làm thinh bỏ đi. Chị Pauline nói với em: "Sao em vô phép với ba như thế ?" Lập tức, Têrêxa nhảy bổ xuống khỏi đu, chạy theo cha, năn nỉ xin lỗi. Lần khác chị đang nằm trong giường, mẹ chị vào phòng muốn hôn con, nhưng thấy con đang ngủ, sợ đánh thức con nên thôi. Chị Pauline thấy vậy, thưa với mẹ: "Em nó làm bộ ngủ đó, nó đang thức". Mẹ liền đến bên Têrêxa cúi xuống toan hôn nhưng Têrêxa kéo mền phủ kín và lùng bùng: " Tôi không muốn cho ai hôn tôi hết". Mẹ chị buồn bỏ ra đi. Chị Pauline lại một lần nữa dạy em. Chị nói với Têrêsa: " Em làm như thế là có lỗi với mẹ" Têrêxa lập tức chạy xuống lầu, tìm mẹ van nài xin lỗi mẹ. Như vậy, tội là khước từ tình Chúa thương ta, là không để Chúa hôn mình bằng những cử chỉ yêu thương của Chúa, mà lại che lấp mình bằng một lòng ích kỷ, tự mãn, kiêu căng. 

   Sau Công Đồng Vatican II, Giáo Hội dạy thêm vào kinh Cáo Mình câu: "và những điều thiếu sót". Tội to lớn nhất trong các tội là lỗi đức bác ái. Nhưng có nhiều người không để ý đến tầm quan trọng của hậu quả lỗi phạm. Chúng ta hãy nghe câu chuyện dân gian Na-uy sau đây có tựa đề là "Chiếc lưới": 

   Một bữa nọ, bác đánh cá gọi con gái mình là Hatta và bảo: “Con hãy đan cho cha một chiếc lưới mới và nhớ mỗi gút phải cẩn thận gút thật chặt, vì lưới cần phải chắc. Còn cha thì vô rừng đốn cây để làm một chiếc thuyền đánh cá mới. Thật gay go khi phải làm một chiếc thuyền chống chọi được với ba đào, lướt được sóng gió dãi dầu sương nắng. Nhưng cha muốn có một tấm lưới to và mới để sau Noel, cha sẽ ra khơi với anh con là Axel. Con hãy lợi dụng những ngày hè để đan cho xong lưới. Con hãy dùng 10 ngón tay thành thạo và dẻo dai, với đôi mắt sáng để đan lưới. Cha rất cần chiếc lưới vừa mịn vừa chắc. Hãy đặt hết tâm hồn con trong việc đan lưới, một chiếc lưới không sai chạy ”. Hatta đã vâng theo lời cha, bắt đầu đưa tay đan lưới, nhưng hai mắt cô có lúc mơ màng theo dõi những cánh chim bay tận đâu đâu. Trái tim cô lại càng đi xa hơn, xa tít mãi cõi mộng nào đó, đố ai mà biết được. Mặc dầu lưới vẫn được đan, nhưng đã có một số mắt sai chạy, những mắt lưới đã không thắt chặt, lại có những lỗi lầm sơ sót. Nhưng cô thầm nghĩ, đan lưới bắt cá mòi chứ có bắt cá voi cá mập đâu mà sợ, như thế cũng quá đủ chắc rồi. Làm chi mà gút chặt, đau tay lắm, làm vừa phải thôi... 

   Một chiều đông ảm đạm, chiếc thuyền mới rời bến cùng với một tấm lưới mới. Trời tối như mực, tối khắp vùng biển cả, tối luôn cả con tim. Hatta đứng trên bến ghe, theo dõi con thuyền từ từ như một bóng ma rời bến, lướt ra khỏi cửa. Cô thở dài nghĩ thương cho cha già từng ấy tuổi phải cực nhọc, cố gắng đan lưới, dâng chúc công khó của mình tuy chưa đủ nhưng cũng là một niềm an ủi. Còn ông già đánh cá, trán rộng hiên ngang, đương đầu với gió với sương mù, vai mang lưới nặng, lưới căng phồng niềm hy vọng, ông bảo người con trai: “Hãy thắp trên cột buồm cao nhất, chiếc đèn dầu cá thu, chịu đựng được gió to bão lớn, sáng tỏ trong sương mù. Hatta thấy từ bờ xa, một ngôi sao đang múa nhảy, lấp lánh trong đêm. Như vậy nó sẽ biết, vì bầu trời đen mực, rằng cha già đang lên tiếng cảm ơn”. 

   Ba ngày qua, ba ngày thức suốt trong đêm đen, Axel la: “Cố lên các bạn, bắt cá mòi, cá nhiều lắm, tôi thấy chúng bơi lội sáng rực trong đêm”. Vì quá vui mừng, Axel không kể gì nguy hiểm, nghiêng mình quá thấp, ra khỏi thuyền, nên đã rơi tòm xuống biển. Người cha già đang kéo lưới, nghĩ thầm, nó có xuống nước, nằm trong lưới, thì chỉ ướt chút thôi, không hề gì, ta sẽ kéo nó lên, may quá, lưới của con gái Hatta của lão, đan chắc, không sai chạy... Nhưng, bỗng tay ông lão đang cố kéo sức nặng của con ông, vùng lên, rồi ông cảm thấy nhẹ tưng. Thôi lưới đứt, con ông đã tuột khỏi lưới, qua những chỗ sơ hở Hatta đã đan. 

   Hatta không thấy anh mình trở về, chỉ thấy cha già lưng còm và sầu muộn. 

   “Con ơi, con đã làm gì cho anh con phải ra như vậy ?” 

   Đúng là câu Chúa hỏi Cain trong cơn khủng hoảng. Hatta trả lời: “Con đâu có phải là kẻ giữ anh con ?” Ông lão nói: “Con nghe đây, nó rơi xuống biển nằm trong lưới con, cha cố vớt lên, lưới đứt, nó đã chìm sâu trong đáy biển giữa đêm đen”. 

   Hatta rú lên một tiếng hãi hùng. Cô ân hận: “Nếu tôi biết trước, tôi sẽ cố gắng tối đa đan lưới và gút thật chặt. Tôi sẽ cẩn thận biết bao và đặt ở đó hết tình yêu thương...” 

   Ta nghe câu chuyện của người đánh cá xứ Nauy, một non nước cách xa ta hàng vạn dặm, thế mà có một tiếng dội thiêng liêng trong tâm hồn chúng ta. Biết bao lỗi lầm, biết bao điều thiếu sót, hữu ý hay vô tình, mà ta đã làm thiệt hại người anh em chúng ta. Tiếng người cha già có đập vào tai chúng ta hay không ? “Hatta, con hãy cố đan lưới cho cẩn thận, gút thật chặt vào, vì cha cần lưới mới. Nhất là con hãy đặt vào đó hết lòng con... một tấm lưới không sơ sót, không sai chạy”. Những ngày qua, lạy Chúa, Chúa cũng nói với chúng con như vậy. Hãy làm việc với tất cả tâm tình, sơ sót là lỗi bổn phận và có khi, hay nhiều khi, giết chết người anh em chúng con. Hãy nhìn lên Chúa đã đốn gỗ, đã đẽo ra một chiếc thuyền mới, con thuyền thập giá, với hơi thở của Thánh Linh, căng buồm ra khơi với tấm lưới mới và chắc của chúng con. Liệu tấm lưới ấy có chắc thật không, có sơ sót không ? Nhưng “Thưa Chúa, lưới chắc để làm gì ?” Con ơi, hãy tránh những lỗi lầm và bỏ đi những mơ mộng viễn vông. Cha dùng lưới con để bắt các linh hồn đang đắm chìm, cứu vớt những người anh em con đang chơi vơi...”. “Con hiểu rồi, Chúa ơi, con sẽ cẩn thận hơn, sẽ đan lưới cuộc đời con bằng cả một niềm cẩn trọng và đặt vào đó hết tâm tình”. 

   Đó thiết tưởng cũng là điều dốc lòng của chúng ta trong kỳ phòng này.” 
  

   + GM Phêrô Nguyễn Soạn      VietCatholic News (28/02/2005)

Cha Peter Rushton, một linh mục người Úc vừa được Chúa gọi về, có điều đặc biệt là ngài để lại người vợ và ba người con. Lý do là vì trước kia ngài là linh mục Anh giáo, sau này ngài trở lại Công giáo và được Toà Thánh cho phép thi hành sứ vụ linh mục. Cha Rushton có gia đình, nhưng ngài lại không hợp với việc tông đồ gia đình cho bằng giảng dạy và hướng dẫn tĩnh tâm cho các nữ tu. Do đó ngài thường hay nói “Thiên Chúa có tính hài hước”. Quả thật, nhờ Chúa có tính hài hước mà chúng tôi, người giáo dân nhiều khiếm khuyết, lại được sai đi để giúp đỡ giáo lý nhiều nơi khác nhau. Từ những tiếp xúc, lắng nghe, chia sẻ, chúng tôi nhận thấy rõ ràng việc canh tân sư phạm giáo lý là điều rất cấp bách trong công tác rao giảng Tin Mừng.

Vậy canh tân là gì? Chúa Thánh Thần là Đấng tác tạo, do đó dưới sự thúc đẩy cùa Ngài, Giáo Hội không ngừng đổi mới về mọi phương diện, nhất là sau luồng sinh khí mạnh mẽ của Công Đồng Vatican II. Nhưng khác với các thể chế trần gian, Giáo Hội canh tân không phải là đi xa, mà là trở về với nguồn cội, trở về với thuở ban đầu như Chúa Giêsu đã làm và đã dạy. Sư phạm giáo lý cũng phải quay về với phương pháp của chính Đức Giêsu. Qua mọi thời, Chúa Giêsu là người thầy vĩ đại nhất. Tông huấn Catechesi Tradendae đã quả quyết :  « Đấng giảng dạy cách này đáng được tôn phong bằng một tước hiệu “Thầy” độc đáo.  Trong toàn thể Tân Ước, nhất là trong các sách Tin Mừng, biết bao nhiêu lần người ta đã gọi Người là Thầy! » Nhưng vì nhiều lý do, cách truyền giảng giáo lý sau này cứ dần dần đi xa phương pháp giảng dạy tuyệt hảo của Thầy Chí Thánh, do đó nhu cầu canh tân, cũng là quay về, là điều không thể chần chừ.

Nhưng tại sao phải canh tân? Có hai lý do chính, một là thời đại ngày càng thay đổi, từ cách sống, cách nghĩ, đến kinh tế, khoa học, tất cả đã có những bước tiến mạnh mẽ. Các khoa sư phạm đời cũng đã thay đổi nhanh chóng cho phù hợp. Xin đan cử việc dạy ngoại ngữ. Trong bốn thập niên vừa qua, phương pháp dạy ngoại ngữ đã thay đổi từ phương pháp Dịch – Văn phạm, sang phương pháp Trực tiếp, rồi Thính thị, bây giờ người ta áp dụng phương pháp Giao tiếp. Các khoa sư phạm thì cứ phải lo tìm ra cái mới mẻ hơn, còn giáo lý thì được canh tân chỉ khi con người chiêm ngắm và bắt chước Thầy Chí Thánh một cách chi tiết nhất.

Lý do thứ hai để canh tân giáo lý quan trọng hơn. Hội Thánh với huấn quyền được Chúa Giêsu trao ban nhờ Thánh Thần của Người, đã không ngừng giảng dạy và chỉ thị cho con cái mình cách rao giảng hữu hiệu và phù hợp nhất. Các thông điệp và tông huấn của Hội Thánh về việc giảng dạy giáo lý là kho tàng phong phú cho công việc dạy giáo lý. Nhưng dường như các giáo lý viên ít có cơ hội tiếp xúc để học hỏi và thực thi. Do đó, canh tân trong giáo lý còn là lắng nghe tiếng Hội Thánh là Mẹ và là Thầy, người tiếp nối công việc rao giảng của chính Đức Kytô.

Và cần canh tân những gì? Giáo Hội tự bản chất có sứ mệnh rao giảng, loan truyền Lời của Thiên Chúa. Do đó không thể có sự đổi mới trong sứ mệnh và trong sứ điệp rao truyền, mà chỉ cần canh tân cách thức giảng dạy cũng như trong quan niệm về giáo dục. Tất cả cách truyền dạy trong giáo lý phải phản chiếu việc giảng dạy của Đức Kytô, người Thầy muôn thuở. Do vậy mà canh tân sư phạm giáo lý là bắt chước Đức Kytô, từ cách giảng dạy cho đến tâm tình và thái độ khi giảng dạy. Những điều cần phải canh tân đã được trình bày rõ ràng trong Tông huấn Catechesi Tradendae và trong chương XII của bản Tóm Lược Học Thuyết Xã Hội Công Giáo. Chúng ta sẽ cùng phân tích chi tiết trong các bài sau, nhưng có thể tóm lại trong vài điểm sau đây :

Thứ nhất, giáo lý phải hướng về trung tâm là Đức Giêsu Kytô, cùng bước đi với Thánh Thần của Người.

Thứ hai, giáo lý phải gắn liền với đời sống đạo và các bí tích, phải hướng các em đến việc kết hợp mật thiết với Đức Kytô.

Thứ ba, phải luôn mở rộng quan niệm về dạy Giáo Lý, duyệt xét lại các phương pháp, tìm ngôn ngữ thích hợp, và dùng những phương tiện mới để truyền thông sứ điệp.

Thứ tư, hãy bắt chước Mẹ Maria là Thầy dạy mẫu mực của Hội Thánh. Tông huấn viết : « Mẹ là “một sách Giáo Lý sống” và là “Mẹ và gương mẫu của các Giáo Lý viên »

Nguyện xin Chúa Thánh Linh hãy đến canh tân đời sống và cách giảng dạy của chúng con, và xin Mẹ Maria dẫn chúng con đi đúng đường lối giáo dục mà Đức Giêsu Kytô Con Mẹ đã thực hiện.

(Bài 2 : Giáo huấn của Hội Thánh về Giáo lý)

N.B. Khi thực hiện loạt bài về Sư Phạm Giáo Lý này, con xin cám ơn các Cha Xứ, các Cha đặc trách giáo lý, Sœur Marie Xuân Lan, giám đốc khấn sinh và các sœurs Dòng Thánh Phaolô Đà nẵng, đã hướng dẫn và giúp đỡ cũng như tạo điều kiện cho con được có cơ hội cùng học hỏi và chia sẻ. Xin quí Cha, quí sœurs chỉ giáo thêm và nếu cần chúng con hợp tác, xin liên lạc qua địa chỉ email : samuelvpn@gmail.com  

Gioan Lê Quang Vinh

Trước hết, ''bần hữu'' xin chân thành gửi về những người-anh-em Tân Linh Mục tại Việt Nam chịu chức năm 2009 những lời nguyện chúc chân thành và tốt đẹp nhất.

Qua thư này, ''bần hữu'' xin gửi đến những người-anh-em Tân Linh Mục (mà giáo dân thường gọi là "CHA MỚI") đôi điều ''tâm tình'' sau đây:

Hơn bốn trăm năm trước Công Nguyên, Socrate(s), Hiền Triết Gia, xứ Athènes, Hy-Lạp, đã khuyên đệ tử nên ''phản tỉnh'', tức là ''Hãy tự biết mình.'' (Connais-toi, toi-même.) Danh ngôn này đã trở thành ''kim chỉ Nam'' đến ngày nay cho tất cả mọi người!

''Biết mình'' thường là gặp ''cái tôi'' có khi quá lớn nếu không muốn nói như người Pháp: ''Cái tôi đáng ghét.''! Cho nên, muốn biết mình mà đừng có ''bị'' chủ quan, tức là phải khách quan thì ''mình'' cần lắng nghe ý kiến xây dựng của người khác để khắc phục nhược điểm, mặt tiêu cực và  để phát huy những ưu điểm, mặt tích cực của bản thân.

''Biết mình'' qua người khác vẫn chưa đủ, mà cần phải ''biết người'' để học hỏi kinh nghiệm từ điều hay, cái dở của họ. Cho nên ''Binh Pháp Tôn Tử'' trong thiên thứ ba dạy rằng: "Tri bỉ tri kỷ giả, bách chiến bất đãi'',( biết người biết ta trăm trận trăm thắng.) là vậy.

Tuy nhiên, ''biết mình'' không phải là điều đơn giản, mà rất khó khăn, phức tạp như  Benjamin Flankin, triết gia Mỹ, thế kỉ thứ 18, đã nói: ''Có ba 'thứ cứng nhất' trên đời, đó là thép, kim cương và biết chính mình.''  Blaise Pascal, nhà bác học Pháp, cũng nói: ''Phá hủy một nguyên tử dễ hơn dẹp bỏ một định kiến.''

Đôi khi chúng ta có cảm tưởng ''mình'' biết rất rõ về ''mình'', nhưng quả thực lại không phải như vậy! ''Mình'' ảo tưởng về ''mình''!  ''Mình'' nô lệ cho chính ''mình'', nghĩa là không làm chủ được bản thân!

Dò sông, dò biển...dễ dò!

Lòng người phức tạp, ai đo cho cùng!?

Những Người-anh-em Tân Linh-Mục kính mến,

Chúng ta xác tín rằng chính Chúa đã gọi, đã chọn và đã dẫn dắt Tân Linh Mục đến ngày hôm nay như Lời Ngài trong Kinh Thánh: "Trước khi cho con thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết con; trước khi con lọt lòng mẹ, Ta đã thánh hoá con, Ta đã đặt con làm ngôn sứ cho chư dân."

 ''Ơn Gọi'' là một quá trình lắng nghe và nhận ra tiếng kêu mời của Chúa, là sẵn sàng ''phúc đáp'' Ý Ngài và can đảm lên đường, theo cách hướng dẫn và chở che của Ngài. Trên hành trình Ơn Gọi này, có lúc vui, lúc buồn, lúc tin tưởng, lúc nghi ngờ, thất vọng, lúc hăng say, lúc mệt mỏi, chán chường, lúc ngỡ là được bay lên tận trời cao, hạnh phúc tràn đầy,  lúc lại bị dìm xuống tận bùn đen, đau khổ triền miên!!!

   Những Người-anh-em Tân Linh-Mục chắc là đang sống những chuỗi ngày màu hồng, huy hoàng,  tâm hồn đang còn lâng lâng vì nhận được bao nhiêu là cái bắt tay, lời chúc mừng, vì đang cảm nhận được tình Chúa bao la, vì ước mơ đã thành sự thật, vì sự miệt mài, nỗ lực đã đến ngày đơm hoa kết trái...

Tuy nhiên, niềm vui nào cũng qua mau để rồi trước mắt là cả một hành trình dài bước theo Thầy Chí Thánh Giê-su. Việc lãnh nhận thừa tác vụ Linh Mục không phải là cùng đích của Ơn Gọi, mà chỉ là khởi điểm của một hành trình mới, với bổn phận và trách nhiệm mới!

''Sống'' đúng Thiên Chức Linh Mục quả là không đơn giản, mà như là nàng dâu trăm họ! Khi đã về già, có Linh Mục chia sẻ cảm nghiệm của mình thế này: ''Sống đời Linh Mục quả thật là khó. Nếu giảng hơn mười phút thì bị chê là dài; ngắn hơn một chút thì bị mang tiếng là Linh Mục mà làm biếng, không chịu soạn bài giảng; nếu trang phục chỉnh tề, tóc tai chải chuốt thì bị cho là kiểu cách, làm dáng; nhưng nếu ăn mặc xuề xòa một chút thôi thì bị cho là dân bụi đời; nếu giữ khoảng cách với người khác một chút thì bị cho là sống khép kín; nhưng nếu hòa đồng với mọi người thì sẽ bị mang tiếng là phường la-cà, buông thả,v.v....

''Chiều đời'' thì Linh Mục sẽ dễ thất bại và đánh mất chính bản thân mình! Bởi vậy, Linh Mục  phải sống bằng cách noi gương Giê-su là Thầy Cả của các Linh-Mục. Ngài cúi xuống rửa chân cho các môn đệ trong Bữa Tiệc Ly là một tấm gương sống động, tuyệt vời! Đó là tình yêu thương, nghĩa cử phục vụ tha nhân. Đó là đức khiêm nhường vì ''ai hạ mình xuống, sẽ được nâng lên!''. Chúa Giêsu không nói: ''Hãy học nơi ta, vì ta giảng thuyết giỏi, vì ta làm nhiều phép lạ.'' Nhưng Ngài đã dạy: ''Hãy học nơi ta, vì ta hiền lành và khiêm nhường trong lòng.'' Ngài không đòi hỏi những đền đài nguy nga, tráng lệ, mà cần những Đền Thờ sống động cho Ngài ngự là tâm hồn thanh sạch của chúng ta mà thôi!!!

   Giáo dân, thậm chí có rất nhiều Linh-Mục không hiểu chữ ''cha'' chăm sóc phần hồn để rồi tự nâng mình lên và khoái giáo dân đưa mình tới đỉnh danh vọng: ''Con kính lạy CHA! Con lạy cám ơn CHA!...''  Có người gọi Linh Mục là THẦY CẢ, là NGÀI, là CỤ là CHA CỐ... Lắm Linh Mục cũng ưa cái ''tước'' này và  tự xưng với giáo dân như sau: '' Bác nói lại với bà con là Ngài bảo như vầy...''

   Con người là thước đo mọi vấn đề. Linh Mục ''đo lòng'' người khác mà không tự đo lòng mình! Phục vụ vì yêu thương, sao Linh Mục lại coi thường, chửi bới, hành hạ giáo dân?! Phục vụ trong yêu thương, sao Linh Mục lại ở nhà lầu, đi xe hơi đắt tiền, trong khi giáo dân của mình không có cháo mà ăn?! Phục vụ trong yêu thương, sao Linh Mục hay làm khó cho người ta, đôi khi còn ngăn cản người ta đến với Chúa?! Phục vụ trong yêu thương, sao linh mục muốn nói người ta ra sao thì nói, trong khi được người ta góp ý, lại không chịu lắng nghe, thậm chí còn làm khó dễ?!...

Cách đây mấy tháng, bần hữu đến tham dự một buổi hội thảo ở tại thành phố Munich, CHLB. Đức, với chủ đề: "Truyền giáo trong xã hội hôm nay".  Có một đề tài được thảo luận khá sôi nổi, đó là: "Những xung đột mà các nhà truyền giáo thường gặp phải". Rất nhiều ý kiến được đưa ra, như: ''Xung đột giữa văn hóa, xung đột  giữa người truyền giáo và dân địa phương..v.v. Riêng bần hữu lại thiên về sự xung đột ngay trong bản thân của nhà truyền giáo, xung đột giữa Ơn Gọi và đời sống cá nhân, giữa lời họ rao giảng và những việc họ làm.

Họ dạy người ta yêu thương, nhưng cuộc sống của họ lại gây chia rẽ trong cộng đoàn; họ dạy người ta sống khiêm nhường, nhưng họ lại tự cao, tự đại, không biết tôn trọng và lắng nghe người khác; họ dạy người ta phải biết sống hy sinh, phục vụ trong khi họ lại bắt người ta phục vụ chính bản thân họ; họ dạy người ta phải biết sống yêu thương, chính họ với họ (Linh Mục với Linh Mục) chưa biết yêu thương nhau. Cho nên bần hữu gặp những Linh Mục quen biết, thường hay nói, vừa thật, vừa giỡn: "Chúa Giê-su với Chúa Giê-su không yêu thương nhau thì làm sao giáo dân thương Chúa được??"

Cuộc đời này đầy những cạm bẫy. Giống như lực thôi miên, nó kéo các Linh Mục xa dần ý nghĩa Ơn Gọi như đã trình bày. Nếu không  ''bám vào'' Giêsu và cuộc sống của Ngài thì Linh Mục trở thành những ''người nói láo'' trên tòa giảng vì họ chẳng mang lại lợi ích gì cho Giáo Hội và cho con người.

Những người-anh-em Tân Linh Mục rất thân kính,

Bần hữu chẳng tài giỏi hay đức hạnh gì, chỉ là một giáo dân tầm thường, xin mượn lời của bà Madeleine Delbrêl (1904-1964), một giáo dân Pháp thế kỷ XX, xin có thêm thiển ý như sau:

Thiếu vắng Linh Mục đích thực trong đời người là một nỗi khốn cùng không thể tưởng tượng!. Món quà quý báu nhất, tình bác ái vĩ đại nhất, đó là một Linh Mục xứng với danh hiệu của mình. Linh Mục là hiện thân của Chúa Kitô ở trên thế gian này, qua các Bí Tích Tình Thương!!!.

Như vậy, giáo dân chờ đợi những gì từ Linh Mục là  người thay mặt Chúa?

·        Cầu nguyện: Người ta thấy có nhiều LM không bao giờ cầu nguyện đích thực;

·        Niềm vui: Có biết bao Linh Mục lòng dạ xôn xao, căng thẳng, chưa thấy Chúa là niềm vui;

·        Dũng cảm: Linh mục phải là người kiên cường, bất khuất;

·        Nhạy cảm: Biết rung động, nhưng không bao giờ héo úa, tàn tạ về tâm linh;

·        Tự do: Người ta muốn LM không bị ràng buộc bởi một công thức nào, thành kiến nào;

·        Vô vị lợi: Đôi khi người ta cảm thấy bị LM sử dụng mà lẽ ra ông phải giúp họ hoàn thành sứ mạng của mình;

·        Kín đáo:  Phải giữ bí mật những gì người khác tâm sự với mình khi họ muốn mình giữ kín;

·        Chân thực: LM phải là người không được bóp méo sự thật;

·        Tinh thần nghèo khó: Linh Mục phải là người không lụy tiền bạc, đứng về phía những người ''thấp cổ, bé miệng'', những người nghèo khó nhất;

·        Gắn bó với Giáo Hội: Xin Linh Mục đừng bao giờ ''quên'' Giáo Hội mà đại đa số là giáo dân, cho nên LM đừng đóng vai bàng quan, không biết rõ ''chiên'' của mình!

·        Tóm lại, LM phải là tấm gương sáng cho giáo dân và người chưa biết Chúa noi theo: ''Để mọi người thấy việc các con làm mà ngợi khen CHA trên trời.''

Một lần nữa, xin cầu chúc những Người-anh-em Tân Linh Mục ("CHA MỚI") luôn gắn bó với Chúa Giêsu, sống Phục vụ anh-chi-em mình hấu làm chứng nhân cho Tin Mừng.

Xin kính chúc những người-anh-em Tân Linh Mục được nhiều THIÊN ÂN.

Thân kính,

Augsburg, CHLB. Đức, năm Linh mục

Phan Đức Thông
 

Paris. Chủ nhật 14.06.2009, tại Giáo Xứ Việt Nam, chị Têrêsa Phương Mai, Trinh Nữ Tận Hiến , nói chuyện với cộng đoàn về đề tài : « Những đức tính tự nhiên của người tận hiến ».

Đây là đề tài học hỏi thứ bảy trong chương trình « chứng từ ơn gọi », được thực hiện vào mỗi chủ nhật thứ hai mỗi tháng, trong « Năm cầu cho ơn gọi 2009 » tại GXVN Paris. Chứng từ ơn gọi,

·        bài 1, đã được cha Nguyễn Bình chia sẻ vào chủ nhật 14.12.08 về vấn đề «Làm sao biết Chúa gọi mình» ?

·        Bài 2, đã được cha Phan Tấn Khánh chia sẻ vào chủ nhật 11.01.2009 về đề tài « Tự do trong đời sống tận hiến ».

·        Bài 3, đã được chị Maria Vũ Thị Minh chia sẻ vào chủ nhật 08.02.2009 về đề tài « Đời sống siêu nhiên của người tận hiến ».

·        Bài 4, đã được thầy Nguyễn Quốc Tuấn, Dòng Tên, chia sẻ vào chủ nhật 15.0302009 về đề tài : « Vấn đề tiền bạc trong đời sống tận hiến ».

·        Bài 5, đã được chị Marie Đào Kim Phượng, giáo dân tận hiến « Nữ Trợ tá tông đổ », chia sẻ vào chủ nhật 19.04.2009 về đề tài : « Đời sống độc thân trong ơn gọi tận hiến ».

·        Bài 6, đã được cha Hổng Kim Linh, Hội Xuân Bích, làm mục vụ tại giáo xứ Pháp Notre Dame ở Boulogne, cựu chủ tịch Hội Tu sĩ Việt Nam tại Pháp trong nhiều nhiệm kỳ 1976-1980, 1999-2003, chia sẻ vào chủ nhật 10.05.2009, về đề tài : « Đời sống huynh đệ của người tận hiến »  

Sau Phúc Âm, Đức ông Mai Đức Vinh đã giới thiệu sơ qua về chị Phương Mai, người đã từng giúp dậy giáo lý cho các em thiếu nhi và mời chị lên nói với cộng đoàn về ơn gọi tận hiến của mình. chị Têrêsa Phương Mai đã tận hiến dâng mình cho Chúa từ 8 năm nay. Chia sẻ với cộng đoàn về đề tài « Những Đức Tính Tự Nhiên của người tận hiến », Chị Phương Mai nói :

Tôi suy nghĩ nhiều về đề tài Cha Vinh đưa cho tôi : đức tính tự nhiên của người sống tận hiến. Có gì khác với mọi người ? Người sống tận hiến có nhiều hay ít đức tính hơn ? Trước khi đi vào chi tiết, tôi xin định nghĩa vài chữ : đức tính là gì ? là tính tốt. Tự nhiên ? là trời phú cho. Tóm tắt lại đức tính tự nhiên là những tính tốt trời ban cho từ khi lọt lòng mẹ không cần rèn luyện. Người sống tận hiến ? người đã chọn hiến dâng cuộc đời theo Chúa.

Càng suy nghĩ tôi càng cảm thấy khó trả lời câu này của Cha đưa ra cho tôi. Trước và sau khi bước vào đời sống tận hiến, những đức tính của tôi có thay đổi hay không ? Trước khi tôi khấn, không ai đến nhờ tôi cầu nguyện cho họ. Nhưng sau đó, có người nhờ tôi cầu nguyện cho họ và nói lời cầu nguyện của người tu hành tốt hơn lời cầu nguyện của họ. Sai. Cũng có người nói với tôi : người như vậy mà Chúa cũng gọi. Tôi không xứng đáng vì họ thấy tôi không có nhiều đức tính. Sai.

Tôi không biết Chúa cho những người sống tận hiến những đức tính nào, cũng không biết người sống tận hiến có nhiều hay ít đức tính hơn người khác hay không ? Theo thư Thánh Phaolô gởi cho tín hữu Galát 5, 19-23 : «  luật của xác thịt là dâm bôn, ô uế, phóng đãng, thờ quấy, ma thuật, hằn thù, kình địch, ghen tuông, nóng giận, tranh chấp, chia rẽ, bè đảng,  ganh tị, say sưa, chè chén. Còn hoa quả của Thần khí là mến yêu, vui mừng, bình an, rộng rãi, tốt lành, lương thiện, tín trực, hiền từ, tiết độ. » Thánh Phaolô không chia người tận hiến hay không tận hiến. Tôi không nghĩ tất cả những người sống tận hiến đều có những đức tính giống nhau. Tôi nghĩ Chúa cho mỗi người theo ý Chúa.

Sau khi suy gẫm đoạn thư này thì tôi hiểu rằng những đức tính là do hoa quả của Chúa Thánh Thần. Vì vậy tôi xin được chia sẻ về đức tính tự nhiên của tôi là người đã nhận bí tích Thánh Tẩy.

• Lòng mến yêu, tự nhiên tôi không biết. Người ta biết yêu khi được yêu. Tôi chỉ biết là tôi khao khát một tình yêu, một tình yêu to lớn lắm. Tôi đặt điều kiện rất cao. Bạn bè tôi thường nói không ai có thể đạt tới những mơ ước của tôi. Nhưng tôi vẫn chắc chắn là người đó sẽ đến và vẫn chờ đợi.

• Niềm vui : tôi không có. Tôi nhìn cuộc đời qua một màu đen. Lúc nào cũng chán nãn và tuyệt vọng.

• Không có niềm vui thì làm sao có bình an.

•  Rộng rãi : tôi không có. Tôi lúc nào cũng ích kỷ, khi cho đi hay tính toán.

• Sự hiền từ : lại càng xa lạ đối với tôi. Tôi nhớ các bạn huynh trưởng (6 năm sinh hoạt trong đoàn TNTT) cứ bảo tôi phải học thuộc điều tâm niệm thứ 6 (nói năng hành động nõn nà trắng trong). Hay Cha Sách cũng đã nói : « Phương Mai khi cất tiếng hát rất ngọt, nhưng nói chuyện như công an lên án ».

• Sự nhẫn nhục : cũng không. Tôi luôn luôn nóng nảy.

• Lòng bao dung : cũng không. Tôi đòi hỏi rất cao vì vậy bạn bè thường nói tôi khó tính. Ai muốn làm bạn với tôi không nên làm việc với tôi.

• Lòng khiêm nhường : có khi có, có khi không.

Ngược lại : tôi rất

• Cương quyết : cuộc sống và con đường đi tìm Chúa của tôi đã trải qua nhiều chông gai, nhưng tôi đã không bỏ cuộc. Trước đây tôi đi tìm ơn gọi vào dòng, nhưng sau 3 tháng trong nhà tập thì tôi xin ra. Tôi đã coi đó như là một thất bại. Gia đình tôi, nhất là mẹ tôi, theo quan niệm Á Châu đã nói, ăn cơm Chúa rồi, đi ra sẽ không hạnh phúc. Có người đã nói « người như vậy mà Chúa cũng gọi, có ý nghĩa gì ? » Tôi không xứng đáng được Chúa gọi hay sao ? Nhưng tôi đã đứng thẳng, không để lời dị nghị hay dèm pha làm xao động. Tôi đã tin chắc Chúa đang gọi tôi, mặc dù u tối, tôi không thấy rõ con đường nhưng tôi vẫn cứng rắn sống cuộc sống hàng ngày và tiếp tục đi tìm. Ai tìm sẽ gặp, và 8 năm trước đây, tại Giáo Xứ này, trước bàn thờ này Chúa đã gọi tôi theo Ngài và Giáo Hội đã thánh hiến tôi phục vụ Giáo Hội qua anh em.

• Sự nhường nhịn : phải, tôi không hề tham của ai, và cũng không dành giật với ai.

• Sự công bằng : dù tôi có thích một người hay không, tôi vẫn biết nhìn ra cái tốt và cái xấu của người đó.

Có những tính tôi không biết phải liệt kê vào tốt hay xấu, đó là :

• Sự thẳng thắn : tôi không hề nói láo, và không thêm bớt. Tôi rất công bằng. Nhưng quá thẳng thắn thì mất đi bao dung.

• Lòng trung thành : tôi rất trung thành trong tình bạn và bền đỗ trong sự suy nghĩ của tôi. Nhưng tôi cũng rất thích thay đổi ? Sự mới mẻ làm tôi thích thú.

Những đức tính tôi vừa kể trên đều là tương đối. Tôi cần rèn luyện để nên hoàn hảo hơn. Nhưng tự mình rèn luyện có nên hay khg ? OBACE cũng như tôi, chắc đã qua kinh nghiệm hứa sẽ không phạm một lỗi lầm nào đó nữa nhưng vẫn cứ phạm phải. Đức tính cũng vậy, mình có thể tự cho mình đức tính mình muốn hay  không ? Không. Tôi hiểu ra rằng nếu thật sự muốn trở nên tốt lành thì nên để Chúa Thánh Thần làm việc. Rất nhẹ nhàng và dễ dàng. Tôi bảo đãm. Mình làm sao trở nên giống Thiên Chúa nếu không phải chính Thiên Chúa làm cho mình trở nên giống Ngài.

Qua một thời gian suy gẫm thì tôi hiểu ra rằng : có 3 đức tính tự nhiên mà Thiên Chúa ban cho mỗi một người trong nhân loại. Đó là tin, cậy, mến. Tôi nghĩ mỗi một người, bất luận tốt hay xấu, đều có lòng tin, cậy và mến. Những đức tính tự nhiên này khác nhau ở đối tượng. Đối với người chưa nhận bí tích Thánh Tẩy, họ có tin, tin có trời, có thần, tin dị đoan, tin chính mình, tin bạn bè,… Họ cũng cậy, cậy vào quyền thế, giàu có, … Họ cũng mến, mến yêu gia đình, bạn bè, … Còn chúng ta, vì Thiên Chúa là đối tượng nên lòng tin, cậy, mến đặt nơi Thiên Chúa. Và chính Chúa sẽ giúp chúng ta đạt tất cả những đức tính hoa quả của Chúa Thánh Thần kể trên.

Tôi xin kết luận đức tính tự nhiên của người sống tận hiến không hơn không kém những đức tính tự nhiên của người khác. Có thể khác nhau ở chỗ là tôi tin những đức tính tôi chưa có thì Chúa Thánh Thần đang và sẽ tiếp tục cho tôi có. Trong thư thứ nhất Thánh Gioan 3, 2 : « Anh em thân mến, hiện giờ ta là con cái Thiên Chúa ; ta sẽ là gì, thì chưa được tỏ hiện, ta biết rằng một khi điều ấy tỏ hiện, thì ta sẽ được giống như Người, vì Người thế nào, ta sẽ được thấy như vậy. Và phàm ai đặt hy vọng ấy vào Người, thì làm cho mình nên thanh sạch như Ðấng ấy thanh sạch. »

Xin Chúa Thánh Thần giúp cho lòng tin, cậy, mến của mỗi người chúng ta ngày càng lớn mạnh để chúng ta biết để Ngài thánh hóa chúng ta theo hình ảnh của Thiên Chúa Ba Ngôi. Mt 5, 48 : «  anh em hãy nên hoàn thiện như Cha của anh em trên trời là Đấng hoàn thiện. » Amen (1). 

Bài ca « Như hạt miến » của Thành Tâm mà ca đoàn Triều Dâng đã khéo chọn để cả cộng đoàn hát trong bài ca dâng lễ có lẽ đã diễn tả thêm phần nào ý nghĩa về những đức tính tự nhiên của người tân hiến mà chị Têrêsa Phương Mai vừa chia sẻ.

« Như hạt miến chịu nát tan, làm thành tấm bánh trắng, tiến dâng trên bàn thánh, đây con xin vui chấp nhận đời gian khổ lầm than, làm lễ dâng lên Ngài. Như hạt miến hòa biến trong rượu nồng thắm sức sống, tiến dâng Cha Cực Thánh, đây con xin vui chấp nhận, hòa biến trong tình yêu, lậy Chúa thương con nhiều.

« Xin lòng Chúa đầy xót thương, ngàn đời vẫn chiếu sáng đức công minh tuyệt đối, thương con đây trong vũng tội, đời con những đổi thay, một bkiếp thân lưu đầy. Xin lòng Chúa đầy xót thương ngàn đời vẫn chiếu sáng đức công minh tuyệt đối, thương con đây trong vũng tội, đời sống bao đổi thay, lậy Chúa thương con hoài.

« Con xin dâng tấm bánh đời con đây, nỗi ưu tư ngày dài đang tiến tới, con xin dâng ly rượu bao luyến ái, hy sinh và đắng cay .»

Paris, ngày 14 tháng 06 năm 2009

Trần Văn Cảnh 

Chú thích

(1). Xin cám ơn Sœur Phương Mai đã cho văn bản.