Họp Mặt Năm Linh Mục

Các linh mục cựu sinh viên Xuân Bích

Đàlạt 21-23/7/2009 

Kính thưa Quí Cha, 

Thật là một hồng ân, thời gian cuộc họp mặt của chúng ta diễn ra trong Năm thánh hóa Linh Mục, năm cầu nguyện của linh mục, cầu nguyện với linh mục và cầu nguyện cho linh mục, để làm trỗi dậy trong chúng ta và giáo dân chúng ta lòng nhiệt thành hăng say hầu mang lại những hoa quả tông đồ tốt nhất do lòng trung thành và canh tân cam kết cho sứ vụ linh mục của chúng ta.[1] 

Cha Hương bảo con chia sẻ đề tài LINH MỤC VÀ THÁNH THỂ,[2] để chúng ta cùng nhau ôn lại và sống tốt sứ vụ căn bản của chúng ta mà Chúa Giêsu đã thiết lập trong bữa Tiệc Ly. Đứng trước mặt quí Cha đàn anh vị vọng như thế này, thật sự con đang cảm thấy rất lo như cậu học trò phải trả bài trước Ban Giám khảo. Con xin Quí Cha giúp con và thông cảm sửa chữa, bổ túc cho những thiếu sót của con. Con xin hết lòng cám ơn Quí Cha trước.   

Ngoài nhập đề và kết luận, con xin trình bày hai điểm chính:

I. Một số giáo huấn của Giáo Hội về Thánh Thể

II. Áp dụng Thánh Lễ vào đời sống và sứ vụ thực tiễn của chúng ta.

I. MỘt sỐ giáo hUẤn cỦa Giáo HỘi 

1.      Vài định nghĩa của Bí tích Thánh Thể  

Công Đồng Vatican II khẳng định “Bởi vì là hành động của Đức Kitô tư tế và của Thân Thể Người là Hội Thánh, toàn thể cuộc cử hành Thánh Thể là hành động thánh thiện nhất, không có hành động nào của Hội Thánh có thể có hiệu quả bằng, cả về danh hiệu lẫn cấp độ,”[3] vì “Thánh Thể là nguyên lý và cứu cánh của thừa tác vụ Linh Mục, tất cả mọi thừa tác vụ của Giáo Hội và mọi công việc Tông Đồ đều liên kết chặt chẽ với Thánh Thể và được trao ban vì Thánh Thể.”[4] 

“Bí Tích Thánh Thể là món quà Thiên Chúa ban để cho thế gian được sống;”[5] là bí tích tuyệt diệu nhất, chứa đựng toàn thể mầu nhiệm cứu độ, là nguồn mạch và tột đỉnh của hành động và đời sống của Hội Thánh, để đưa chúng ta vào sự sống đời đời.[6]  

Quả thế, đã có một cuộc chuẩn bị lâu dài và chu đáo cho Bí tích Thánh Thể, từ Hy tế Cựu Ước và Manna trong sa mạc, đến phép lạ hóa bánh ra nhiều, rồi lời tuyên bố của Chúa Giêsu rằng Ngài là Bánh bởi trời đích thực Chúa Cha ban cho thế gian được sống, qua việc chọn lựa, huấn luyện và thánh hóa các môn đệ, để rồi cuối cùng Chúa Giêsu thiết lập đồng thời Bí tích Thánh Thể và chức linh mục trong bữa Tiệc Ly, trước khi hoàn tất chương trình Khổ nạn và Phục sinh cứu độ nhân loại.

Giáo Luật 1983 khẳng định rằng Bí tích Thánh Thể là “tuyệt đỉnh và nguồn suối của tất cả phụng tự và đời sống Giáo Hội”, là nơi các bí tích và hoạt động của Giáo Hội đều qui về và phát xuất, vì bí tích Thánh Thể chứa đựng tất cả kho tàng thiêng liêng của Giáo Hội, là nơi Chúa Giêsu hiện diện, tự hiến và trở nên lương thực cho Giáo Hội được sống, tăng trưởng và hiệp nhất.[7]  

2. Thông điệp “Giáo Hội sống nhờ Bí Tích Thánh Thể”

(Ecclesia de Eucharistia, do ĐTC JP II ngày 17/4/2003) 

Trong Thông điệp này, ĐTC Gioan-Phaolô II đề nghị đào sâu suy tư về mầu nhiệm Thánh Thể trong tương quan với Giáo Hội. Đây là một văn kiện cô đọng các khía cạnh thần học, kỷ luật và mục vụ liên quan đến Bí tích Thánh Thể. Hy tế Thánh Thể, “nguồn suối và chóp đỉnh của tất cả đời sống kitô” chứa đựng tất cả kho tàng thiêng liêng của Giáo Hội, tức là chính Chúa Kitô, Đấng đã dâng mình cho Chúa Cha vì phần rỗi nhân loại.  

Mầu nhiệm Đức Tin diễn tả giá trị hy tế của Bí tích Thánh Thể, nhờ thừa tác vụ của linh mục, làm hiện tại hóa trong mỗi thánh lễ thân mình bị phó nộp và máu đổ ra của Chúa Kitô vì phần rỗi nhân loại. Thánh Lễ là hy tế thập giá duy nhất được tái hiện cho đến tận thế như phương dược vĩnh cửu, nó kích thích tinh thần trách nhiệm liên đới của tín hữu đối với thế giới hiện tại.  

Thánh Thể xây dựng Giáo Hội, vì mỗi khi đến dự tiệc Thánh Thể, tín hữu không chỉ đón nhận Chúa Giêsu mà còn được chính Chúa Giêsu đón nhận. Bánh và rượu này là sức mạnh làm phát sinh sự hiệp nhất của Giáo Hội. Giáo Hội liên kết sâu xa với Chúa Giêsu đang ở trong Giáo Hội và kiến thiết Giáo Hội. Giáo Hội tôn thờ Chúa Giêsu Thánh Thể không chỉ lúc cử hành thánh lễ, mà là trong mọi lúc và gìn giữ Thánh Thể như kho tàng quí giá nhất.

Tính Tông Truyền của Bí tích Thánh Thể và của Giáo Hội: không có Giáo Hội hoàn toàn đứng riêng ra mà không có sự kế vị tông đồ, cũng như không có Thánh lễ mà không có chức linh mục. Vì hành động nhân danh Chúa Kitô là Đầu, nên linh mục không thể sở hữu Thánh Thể và không thể tùy ý sử dụng Thánh Thể, nhưng là người phục vụ Thánh Thể vì lợi ích của cộng đồng tín hữu. Do đó, cộng đoàn kitô không sở hữu Thánh Thể, nhưng đón nhận Thánh Thể như một ân huệ Chúa ban.  

Bí tích Thánh Thể và mối Hiệp thông Giáo Hội. Trung thành với giáo lý của các tông đồ, nối kết trong kỷ luật bí tích, Giáo Hội cũng phải biểu lộ cách hữu hình sự hiệp nhất vô hình vốn là cái đặc trưng của Giáo Hội. Thánh Thể không thể được sử dụng như phương tiện của hiệp thông, nhưng đúng hơn Thánh Thể giả thiết và củng cố hiệp thông. Phải nhìn con đường đại kết mà mọi môn đệ Chúa Kitô đang trông chờ trong viễn ảnh này: Thánh Thể sáng tạo hiệp thông và dẫn đến hiệp thông. Thánh Thể không thể bị lệ thuộc vào sự tùy tiện của các cá nhân hay các cộng đoàn cá biệt.  

Phẩm cách của việc cử hành Thánh Thể. Việc cử hành Thánh Lễ có những đặc điểm bên ngoài làm nổi bật giá trị của niềm vui qui tụ mọi tín hữu chung quanh ân huệ vô lường của Bí tích Thánh Thể. Công trình nghệ thuật, điêu khắc, hội họa, âm nhạc, văn chương đủ loại nói lên cách thức mà Giáo Hội qua dòng thời gian đã không sợ chi tiêu hào phóng hầu chứng tỏ tình yêu của mình đối với Lang Quân chí thánh. Do đó việc cử hành hôm nay cũng phải làm sao cho người ta thưởng thức được nét đẹp của nó.[8]* 

Vào trường Mẹ Maria, Người Nữ Thánh Thể: Có một sự  tương tự độc đáo tuyệt vời giữa một bên là Mẹ Thiên Chúa, Đấng đã kết dệt nên thân thể của Chúa Giêsu trong lòng Mẹ như Nhà Tạm đầu tiên và trao ban Chúa Giêsu cho nhân loại, và bên kia là Giáo Hội, Người gìn giữ Mình và Máu của Chúa Giêsu để trao ban Ngài cho tín hữu. Thánh Thể được trao ban cho tín hữu để cuộc sống của họ là lời kinh Magnificat liên lỉ dâng lên Thiên Chúa Ba Ngôi Chí Thánh.  

Phần cuối thông điệp thúc đẩy sự dấn thân: Những ai muốn tiến bước trên đường nên thánh chẳng cần các kế hoạch mới mẻ nào khác. Kế hoạch đã có sẵn rồi: Đó là chính Chúa Kitô mà ta phải nhận biết, yêu mến, bắt chước và loan báo. Việc thực hiện hành trình nên thánh này đi qua Bí tích Thánh Thể. Các thánh đã minh chứng điều đó, những ai đến giải khát nơi nguồn suối không bao giờ cạn của mầu nhiệm Thánh Thể tìm được sức mạnh thiêng liêng cần thiết để thực hiện trọn vẹn ơn gọi của mình.  

3. Huấn thị Bí tích Cứu Độ (Redemptionis Sacrosantum do Bộ Phượng Tự và Kỷ Luật Bí tích ngày 25/3/2004) 

ĐTC Gioan-Phaolô II tuyên bố trong thông điệp “Giáo Hội sống nhờ Thánh Thể” rằng Thánh Thể “nằm ở trung tâm đời sống Giáo Hội,” “là một mối dây nối kết trời và đất, bao bọc và thấm nhập toàn thể thụ tạo,”, “là những gì quí giá nhất mà Giáo Hội có thể có được trong cuộc lữ hành qua dòng thời gian.”[9] 

Nhưng bên cạnh đó cũng có những lạm dụng đã là nguồn gốc làm đau khổ nhiều người,[10]* “làm lu mờ đức tin đúng đắn và giáo lý công giáo về Bí Tích kỳ diệu này,” nên Ngài “đã yêu cầu các cơ quan chuyên trách trung ương Tòa Thánh soạn thảo một văn kiện chuyên môn hơn với những nhắc nhở về kỷ luật trong vấn đề có tầm quan trọng lớn lao này. Không ai được phép đánh giá thấp Mầu Nhiệm được trao trong tay chúng ta: nó cao cả đến nỗi không ai có thể đối xử với nó theo ý mình, không tôn trọng tính cách linh thánh và chiều kích phổ quát của nó.”[11] Trái lại, phải tham dự cách ý thức, tích cực và hiệu quả hơn bằng cả trí tuệ, tấm lòng và cuộc sống, và như thế, nhận lãnh dồi dào hồng ân của Thiên Chúa.[12]  

“Trong việc cử hành Bí tích Thánh Thể, các linh mục có trách nhiệm lớn, vì các ngài chủ tọa in persona Christi, đưa ra chứng từ và phục vụ sự hiệp thông không những đối với cộng đoàn tham dự trực tiếp vào buổi cử hành, mà còn đối với Hội Thánh toàn cầu, luôn luôn có liên hệ với Bí tích Thánh Thể. Nhưng phải lấy làm buồn, nhất là từ những năm cải tổ hậu công đồng, vì hiểu sai việc sáng tạo và thích nghi, mà xảy ra nhiều lạm dụng, gây nên đau khổ cho nhiều người”[13] 

“Cha xứ phải chăm lo sao cho Bí tích Thánh Thể trở thành trung tâm của cộng đoàn tín hữu giáo xứ; ngài phải cố gắng làm cho tín hữu được dẫn dắt và nuôi dưỡng bởi việc cử hành sốt sắng các bí tích và đặc biệt làm cho tín hữu thường xuyên đến với Bí tích Thánh Thể và Bí tích Thống Hối; ngài cũng cố gắng dạy họ cầu nguyện, kể cả trong gia đình, và làm cho họ tham dự cách ý thức và tích cực vào phụng vụ thánh.”[14] 

“Mọi linh mục phải lo trau giồi kiến thức và nghệ thuật phụng vụ, để thừa tác vụ phụng vụ của họ giúp các cộng đoàn Kitô hữu được giao phó cho các ngài ca tụng Thiên Chúa Cha, Con và Thánh Thần cách hoàn hảo hơn. Nhất là, các ngài phải thấm nhuần tâm tình thán phục và kinh ngạc, mà mầu nhiệm phục sinh được cử hành trong Bí tích Thánh Thể làm phát sinh trong tâm hồn các tín hữu.”[15] 

Trong Nghi thức truyền chức, Giám mục nhắc nhở các tân linh mục: “Khi cử hành các Bí Tích, đặc biệt là Bí Tích Thánh Thể, các con phải ý thức việc các con làm, phải noi theo điều các con thực hiện, nghĩa là khi cử hành mầu nhiệm Chúa chịu chết và sống lại, các con cố gắng chế ngự thân xác khỏi nết xấu và tiến bước trong đời sống mới.”[16] 

4. Vài thực hành quan trọng theo Giáo luật 

a. Lưu ý những bổn phận công bằng và bác ái về Bổng lễ (GL 945-958, đặc biệt GL 948-949 về nghĩa vụ dâng lễ đã nhận, GL 953 không giữ lại số lễ hơn một năm, GL 955 v/v chuyển lễ và ghi sổ).  

Ngoài các thánh lễ dâng theo ý người xin và những thánh lễ chỉ ý theo bổn phận, chúng ta cũng nên để dành một số thánh lễ bù đắp cho những thánh lễ có thể còn thiếu sót của chúng ta và cầu cho chính bản thân chúng ta. Một số anh em linh mục còn có thói quen tốt dâng một số lễ cầu nguyện cho các linh hồn mồ côi nữa. Linh hồn mồ côi không có nghĩa là không cha không mẹ (nếu hiểu theo nghĩa này thì chẳng hề có linh hồn nào mồ côi hết), nhưng là những linh hồn mà chẳng ai nhớ đến để cầu hồn xin lễ cho họ, kể cả người thân của chính họ. 

b. Chuẩn bị cho việc cử hành Thánh lễ

Giáo Luật dạy rằng “Linh mục không nên bỏ qua việc dọn mình xứng đáng trước khi dâng lễ và cám ơn sau Thánh lễ.”[17] Còn Sắc lệnh Chức vụ và đời sống linh mục nói đến mối tương tác đòi hỏi thừa tác viên phải thánh thiện để cử hành mầu nhiệm thánh, nhưng đồng thời mầu nhiệm thánh được cử hành cũng thánh hóa thừa tác viên. Sắc lệnh viết: “Chính linh mục được kêu gọi đạt tới một đời sống hoàn thiện nhờ chính những công việc thánh thiện hằng ngày... Chính sự thánh thiện của linh mục giúp ngài rất nhiều trong việc chu toàn thừa tác vụ của mình một cách hữu hiệu.”[18]  

Trong thư gửi tín hữu Corinthô, thánh Phaolô nói lên tính nghiêm trọng phải dọn mình khi viết: “Bất cứ ai ăn Bánh hay uống Chén của Chúa cách bất xứng, thì phạm đến Mình và Máu Chúa. Ai nấy phải tự xét mình, rồi hãy ăn Bánh và uống Chén của Chúa. Thật vậy, ai ăn và uống mà không xứng đáng là ăn và uống án phạt mình.”[19]  

Việc xét mình chuẩn bị tâm hồn cho xứng đáng sẽ giúp chúng ta ý thức thân phận con người bất xứng của mình và phải cậy dựa vào sự trợ giúp của Chúa cùng sự bổ khuyết của Giáo Hội (“Ecclesia supplet”). Điều này giúp chúng ta sống đầy đủ chiều kích Hội Thánh, trong cộng tác và hiệp thông với mọi thành phần của Hội Thánh là Thân Thể Chúa Kitô. Quả thế, “dù ơn Chúa có thể hoàn tất công trình cứu rỗi qua những thừa tác viên bất xứng, nhưng thường Thiên Chúa muốn tỏ ra những việc lạ lùng của Ngài qua những vị sẵn sàng nghe theo sự thúc giục và hướng dẫn của Chúa Thánh Thần hơn, bằng một đời sống thánh thiện và kết hiệp mật thiết với Chúa Kitô.”[20] 

ĐHY Tổng trưởng Bộ Giáo sĩ, Dario Castrillon Hoyos, cũng viết: “Đối với linh mục, Bí tích Thánh Thể phải chiếm giữ vị trí trung tâm, cả trong thừa tác vụ lẫn trong đời sống thiêng liêng, bởi vì tất cả lợi ích thiêng liêng của Hội Thánh phát sinh từ Bí tích Thánh Thể, cội nguồn và chóp đỉnh của mọi công cuộc Phúc âm hoá. Vì thế quả là quan trọng việc chuẩn bị cách thích đáng trước khi dâng hy tế Thánh lễ, cử hành thánh lễ mỗi ngày, cám ơn và viếng Thánh thể trong ngày.”[21] 

c. Cộng hưởng giữa Bí tích Giải Tội và Thánh Thể

Bí tích hòa giải là một trong những quà tặng đặc biệt của linh mục cho kẻ khác trong thừa tác vụ bí tích của ngài, nhưng đồng thời nó cũng là khí cụ cho linh mục tăng trưởng trong đời sống thiêng liêng và bác ái mục tử.[22]* Việc linh hướng đều đặn là một bảo đảm khác cho việc tái định hướng, tăng trưởng và phát triển đời sống thiêng liêng trưởng thành.  

Linh mục không chỉ đều đặn thực hành bí tích này, mà còn cố gắng hiểu biết tốt hơn và cử hành nghiêm túc, vì bí tích này cũng là một tập luyện tuyệt vời về nhân đức, đền tội…, là trường tu đức không thể thay thế, là một sự trợ giúp thực sự trên con đường đổi mới và thánh hóa.  

Bí tích Giải tội là một quà tặng, một khí cụ quan trọng cho việc tái định hướng, thánh hoá và tăng trưởng thiêng liêng, nhất là khi được trao đổi với một cha giải tội và linh hướng có kinh nghiệm, để thấy được các gốc rễ sâu xa hơn, cùng mở ra các viễn ảnh tương lai,[23] nhờ đó đạt tới một kinh nghiệm chữa lành và vui sống.  

GL 916 dạy: “Ai ý thức mình phạm tội nặng và chưa xưng tội trước thì không được làm lễ và rước lễ, trừ khi có lý do quan trọng và không có dịp tiện đi xưng tội. Trong trường hợp này, họ phải tâm niệm về bổn phận thống hối trọn vẹn, bao gồm lòng dốc quyết đi xưng tội sớm ngần nào có thể.”  

Có ba thứ tội tối kỵ đối với linh mục kèm theo vạ tiền kết dành riêng cho Tòa Thánh: Lỗi ấn tòa giải tội, khuyến dâm trong tòa và giải tội cho đồng phạm. Khi nhỡ yếu đuối phạm phải, xin lưu ý việc có thể vận dụng giải pháp khoan dung của khoản Giáo luật 1048: “Trong những trường hợp còn kín và rất khẩn cấp, nếu không thể đến với Bản Quyền hoặc Tòa Ân Giải Tòa Thánh được, và có nguy cơ thiệt hại nặng hay nguy cơ mất tiếng tốt, thì ai mắc phải bất hợp luật để hành xử chức thánh vẫn có thể hành xử, nhưng họ có bổn phận phải đến sớm hết sức với Bản Quyền hay Tòa Ân Giải Tòa Thánh để xin miễn chuẩn, qua trung gian cha giải tội và không cần xưng danh tánh.”  

d. Cử hành Thánh lễ

Phải theo đúng luật Phụng vụ. ĐTC Gioan Phaolô II nói: “Những quy luật đó diễn tả cụ thể tính Giáo hội đích thực của bí tích Thánh Thể… Phụng vụ không bao giờ là một sở hữu riêng tư của ai, kể cả chủ tế và cộng đoàn cử hành các Mầu Nhiệm đó… linh mục nào trung thành cử hành Thánh Lễ theo những quy luật phụng vụ chứng tỏ tình yêu của họ đối với Giáo Hội một cách rõ rệt”[24]  

Vì thế, ĐTC Biển Đức nói nhân dịp Đại Hội Thánh Thể Quốc Tế lần 49 rằng: “Tôi van nài các linh mục đặc biệt tôn trọng các nghi thức Thánh Lễ, và kêu gọi các tín hữu tôn trọng vai trò của mỗi cá nhân, cả linh mục lẫn giáo dân, trong các cử chỉ trong Thánh Lễ. Phụng vụ không thuộc về chúng ta mà là một kho tàng của Hội Thánh.”[25] 

II. Áp dỤng vào đỜi sỐng và sỨ vỤ thỰc tiỄn CỦA LINH MỤC 

1. Linh mục và Thánh Thể

Thánh Lễ là hình thức cầu nguyện cao nhất của đời sống phượng tự Kitô giáo, và là cái đặc trưng của chức linh mục. Thánh Thể là “suối nguồn và tột đỉnh của đời sống và sứ vụ của Hội Thánh,” nên cũng phải là trung tâm đời sống và sứ vụ linh mục của chúng ta, bởi vì có một mối tương quan rất chặt chẽ giữa cử hành Thánh Lễ và rao giảng Chúa Kitô.

Theo những gì Chúa Giêsu đã nói và đã làm trong bữa Tiệc Ly (x. Lc 22,14-20), khi Ngài thiết lập Bí tích Thánh Thể và chức linh mục, để chúng ta tái hiện và cử hành nhân danh chính Ngài (in persona Christi), đời sống thiêng liêng của chúng ta có thể lớn lên dần dần và dẫn đưa chúng ta tới độ “trở nên và sống như một Chúa Kitô Khác trong mọi hoàn cảnh sống.”[26] Và “các sinh hoạt của đời sống hàng ngày của chúng ta sẽ thực sự mang ý nghĩa và chiều kích Thánh Thể.”[27]

Thiên Chúa tỏ lộ mầu nhiệm ý định của Ngài trong phụng vụ Lời Chúa, mà chúng ta phải biết liên kết với các thực tại của cuộc sống, ngõ hầu được sống và biến đổi bởi chính Lời ấy.[28] Chúng ta phải công bố Lời Chúa và Thánh Ý Chúa mà chúng ta đã tin và đang sống. Nhờ đó, tín hữu cũng được thúc đẩy suy gẫm và hành động cách thích đáng, đồng thời được biến đổi và hoán cải.            

Chúng ta đã tự nguyện nhận lấy quà tặng quí giá chức linh mục, trong niềm hăng say, hạnh phúc và biết ơn. Nên cho dù không tránh khỏi khó khăn và thập giá trong đời sống và sứ vụ, nếu cho chọn lại, chúng ta chắc chắn vẫn sẵn sàng thưa “xin vâng”, đôi khi chậm rãi, nhưng với ý thức và bình an.      

Khi làm phép lạ hóa bánh ra nhiều, Chúa Giêsu cần đến năm chiếc bánh và hai con cá của các môn đệ. Ngày nay Ngài cũng cần đến phần cộng tác ít ỏi và nhỏ bé của bản thân chúng ta, như giọt nước pha trong rượu nho.[29] Chúng ta sẽ cố gắng luôn sẵn sàng cho Ngài.     

Như đã làm trong bữa tiệc ly với bánh, Chúa Giêsu cũng cầm lấy chúng ta và chúc phúc cho chúng ta, khi Chúa kêu gọi và tuyển chọn chúng ta giữa nhiều người khác có thể tốt hơn chúng ta. Chúng ta tạ ơn Chúa và có lẽ phải hét lên vui mừng và hạnh phúc, vì tình yêu vô điều kiện Chúa dành cho chúng ta, và vì may mắn của chúng ta nữa, là chúng ta được chọn làm linh mục, dù chưa chắc đã tốt hơn những người khác.      

Ước gì chúng ta không bao giờ sợ bị cầm lấy và chúc phúc như thế, bởi Chúa và bởi đoàn chiên được trao phó cho chúng ta chăm sóc mục vụ, kể cả qua những gánh nặng, những khó khăn trong đời sống và sứ vụ linh mục của chúng ta. Như tấm bánh bị bẻ ra, chúng ta phải được trao ban và bị ăn bởi Dân Chúa, đoàn chiên của chúng ta, như cha Chevrier nói “linh mục là người bị ăn.” Để luôn trung thành giữ lời cam kết với Chúa và với Hội Thánh, đôi khi chúng ta cảm thấy đời sống và con tim bị bẻ ra vì hiểu lầm và đau khổ, vì sự cô đơn và những chiến đấu nội tâm chống lại những ước muốn nhân loại và các cơn cám dỗ từ bên ngoài.      

Chúng ta biết rằng thân xác nhân loại yếu hèn của chúng ta được quyền năng Chúa làm cho trở nên một thân xác thánh thể như thân xác Chúa Giêsu (bị bẻ ra và trao cho người ta ăn). Chớ gì chúng ta luôn hiểu ý nghĩa của đời sống bị bẻ ra vì Thiên Chúa và vì tha nhân.           

Ý thức rằng chúng ta không dám tự nộp mình cho đến chết như Chúa Giêsu, nhưng chúng ta sẵn sàng hiến tặng thời giờ, của cải, sức khỏe, ước muốn, hạnh phúc, niềm vui, cả những đau khổ và buồn phiền. Tất cả những thứ đó cũng là cuộc sống và chính con người của chúng ta vậy, như Chỉ Nam 1994 nói: “Linh mục phải học biết kết hợp mật thiết với lễ vật, đặt trên bàn thờ hy lễ cả cuộc đời mình như dấu chỉ của tình yêu nhưng không và ân cần của Thiên Chúa.”[30]     

Máu các thánh tử đạo đổ ra vì Chúa và vì Nước Trời chỉ có một lần thôi. Máu của chúng ta đổ ra cách này hay cách khác, mỗi ngày, từng giọt một, qua trách nhiệm và bổn phận của chúng ta: “Một lúc đổ cả máu đào, hay từng giọt một đằng nào công hơn?” Và như Thánh Phaolô, mỗi ngày, chúng ta bổ khuyết nơi thân xác chúng ta phần còn thiếu sót trong cuộc khổ nạn cứu thế của Chúa Giêsu, mà “hy lễ Thánh Thể tái diễn mãi hy lễ thánh giá,”[31] kể cả “bước theo Ngài giữa những cuộc bách hại không hề thiếu vắng trong Giáo Hội,”[32] như thánh Phaolô đã xác quyết: “Ai có thể tách chúng ta ra khỏi tình yêu của Đức Ki-tô? Phải chăng là gian truân, khốn khổ, đói rách, hiểm nguy, bắt bớ, gươm giáo? Như có lời chép: Chính vì Ngài mà mỗi ngày chúng con bị giết, bị coi như bầy cừu để sát sinh. Nhưng trong mọi thử thách ấy, chúng ta toàn thắng nhờ Đấng đã yêu mến chúng ta.”[33] 

Bánh và rượu dâng lên sẽ được quyền năng Chúa biến đổi  thành Mình và Máu Chúa Kitô. Nếu chúng ta dâng chính mình, những cảm nghĩ và tình yêu, những vấn đề, những băn khoăn lo lắng, đau khổ và hạnh phúc của chúng ta thì quyền năng ấy cũng sẽ biến đổi chúng thành những gì tốt đẹp hơn, hữu ích hơn cho chúng ta và đoàn chiên của chúng ta.  

Đặc biệt, nếu chúng ta dâng những yếu đuối và tội lỗi của chúng ta, Chúa sẽ tha thứ, biến đổi và thánh hoá chúng ta, như Chúa Giêsu đã hiện ra nói với thánh Hiêrônimô “con hãy cho Cha cả tội lỗi của con nữa để Cha tha thứ cho con”, bởi vì với Chúa chẳng có tội gì quá nặng đến đỗi Chúa không thể tha thứ được!      

Trong việc cử hành Thánh Thể, sự hiệp nhất của Dân Chúa được biểu lộ và thể hiện, cũng như việc xây dựng nhiệm thể Chúa Kitô được hoàn tất.[34] Chén chúc tụng mà chúng ta chia sẻ là Máu Chúa Kitô, lưu chuyển trong Giáo Hội, mang lại sự sống thần linh. Bánh mà chúng ta bẻ ra là Mình Chúa Kitô, được hiến dâng vì phần rỗi của mỗi chi thể.  

Huấn thị Mầu Nhiệm Cứu Độ nhấn mạnh: “Trong việc cử hành Bí tích Thánh Thể, các linh mục có trách nhiệm lớn, vì các ngài chủ toạ in persona Christi, đưa ra chứng từ và phục vụ sự hiệp thông không những đối với cộng đoàn tham dự trực tiếp vào buổi cử hành, mà còn đối với Hội Thánh toàn cầu, luôn luôn có liên hệ với Bí tích Thánh Thể.”[35] ĐTC Biển Đức cũng nhắc: “Bí Tích Thánh Thể là bí tích của sự hiệp nhất của Hội Thánh, bởi vì tất cả chúng ta hiệp thành một thân thể duy nhất của Hội Thánh mà Chúa là đầu.”[36] 

Chúng ta thật hạnh phúc được dâng Thánh Lễ, nhờ đó chúng ta không ngừng nhận được sự sống và hiệp nhất. Cử hành và lãnh nhận Thánh Thể là hiệp nhất với Giáo Hội trên khắp thế giới. Nhờ Thánh Thể mà mọi người được qui tụ lại trong một ngôi nhà đức tin. Sự hiệp nhất này là nguồn mạch và bằng chứng hữu hiệu cho sứ vụ loan báo Tin Mừng của Hội Thánh.[37]       

Nhờ việc cử hành thánh lễ mỗi ngày,[38] chúng ta sẽ hiểu hơn sức mạnh biến đổi của Bí tích Thánh Thể và tìm thấy nơi mầu nhiệm này sự can đảm và nguồn sức mạnh đi theo Chúa Giêsu và phục vụ Ngài nơi tha nhân: “Các tư tế nên luôn tâm niệm rằng công cuộc cứu chuộc hằng được tiếp tục thi hành trong mầu nhiệm Hy Tế Thánh Thể; do đó, họ nên siêng năng dâng lễ, hơn nữa, rất đáng mong ước các tư tế dâng lễ mỗi ngày, cả khi các tín hữu không thể hiện diện, bởi lẽ Thánh Lễ là tác động của Đức Kitô và của Giáo Hội, chính khi cử hành Thánh Lễ mà các tư tế chu toàn nhiệm vụ chính chính yếu của mình”[39]     

Chúng ta sẽ kín múc dồi dào nguồn sức mạnh này từ Bí tích Thánh Thể, được cử hành trong thánh lễ mỗi ngày và được tôn thờ nơi Nhà Chầu mỗi khi đến viếng Mình Thánh Chúa,[40] như chính Chúa Giêsu mời gọi “hãy đến với Ta, hỡi những ai đang vất vả và gánh nặng, Ta sẽ nâng đỡ và bổ sức cho các ngươi” (Mt 11,28). “Chính ở bên cạnh Chúa mà Linh Mục tìm được sức mạnh và phương thế đem ta đến gần Thiên Chúa, khơi dậy đức tin và thúc đẩy hành động và chia sẻ.”[41]* 

Chúa Giêsu Thánh Thể sẽ nạp lại năng lượng và tăng thêm nhiệt huyết tông đồ cho chúng ta, bằng việc tiếp tục kích hoạt ngày sống và đổ đầy chúng ta với niềm hy vọng vững chắc.[42]* “Cha xứ phải chăm lo sao cho Bí tích Thánh Thể trở thành trung tâm của cộng đoàn giáo xứ; ngài phải cố gắng làm cho tín hữu được dẫn dắt và nuôi dưỡng bởi việc cử hành sốt sắng các bí tích và đặc biệt làm cho tín hữu thường xuyên đến với Bí tích Thánh Thể và Bí tích Thống Hối”[43]     

Bí tích Thánh Thể là dấu chỉ thường hằng của tình yêu Thiên Chúa, một tình yêu đỡ nâng hành trình của chúng ta tiến về hiệp thông trọn vẹn với Chúa Cha, qua Chúa Con, trong Chúa Thánh Thần. Đây là thứ tình yêu vượt thắng tình yêu nhân loại của trái tim con người, dù nó tự nhiên và hấp dẫn đến đâu.      

Chính việc tôn thờ Thánh Thể nơi Nhà Tạm mà ta phục hồi và nạp thêm năng lượng cho đời sống thiêng liêng và sứ vụ linh mục, như Chúa Giêsu mời gọi và Giáo Hội hằng nhắc nhở.[44] Ai trong chúng ta đã không có hơn một lần trải nghiệm những gánh nặng mục vụ và những thách đố trăn trở và yếu đuối cá nhân? Thánh Phêrô khuyên: “Trong khi cầu nguyện, anh em hãy trao trút nỗi lòng anh em cho Chúa, vì Ngài hằng thương yêu chăm sóc đến anh em” (1 Pr 5,7).  

Đó cũng là lý do tại sao Đức Gioan Phaolô II đã mở ra “Năm Thánh Thể” với ước mong rằng Hội Thánh được “khởi đầu lại từ Chúa Kitô.” Ngài chia sẻ với cảm xúc sâu xa chứng tá đức tin của chính ngài nơi Bí Tích Thánh Thể như là phương tiện đồng hành và tăng sức mạnh: “Từ hơn nữa thế kỷ nay, từ ngày 2.11.1946, lúc tôi dâng thánh lễ đầu tiên dưới tầng hầm thánh Leonard của nhà thờ chính tòa  Cracovie, hằng ngày đôi mắt tôi chăm nhìn vào Mình Thánh và Chén Thánh, thời gian và không gian như cô đọng lại và thảm kịch đồi Golgota được tái hiện với sức mạnh, như đương xảy ra cách nhiệm mầu. Mỗi ngày, đức tin cho phép tôi nhận ra trong bánh và rượu đã được truyền phép Vị Lữ Hành Thần Linh ngày nọ đã đi đường với hai môn đệ Emau để mở mắt họ ra với ánh sáng và mở lòng họ ra với niềm hy vọng.”[45]  

2. Thánh Lễ tái hiện Hy tế Thập Giá

Mẹ của thánh Gioan Bosco đã nói với ngài khi ngài mới chịu chức linh mục: “Khi con bắt đầu bước lên bàn thánh tế lễ là con bắt đầu con đường thập giá.” Chúa Giêsu đã mời gọi chúng ta vác thập giá mà theo Ngài: “Ai muốn theo Thầy, hãy từ bỏ chính mình, vác lấy thập giá của mình mà theo Thầy…” (Mt 16,24). Linh mục, Thánh Thể và Thánh giá luôn liên kết chặt chẻ với nhau. Linh mục đứng giữa bàn thờ và thánh giá: Thánh lễ tái hiện hy tế thập giá.  

Cùng với Chúa Giêsu, linh mục (in persona Christi) vừa là tư tế vừa là của lễ. Cuộc sống và sứ vụ linh mục tìm được sức mạnh tình yêu từ Thánh Thể và thập giá Chúa Giêsu, vì chính từ thập giá mà tình yêu lớn nhất đã được bộc lộ: “Không ai có tình yêu lớn hơn tình yêu của người đã chết cho người mình thương.”[46] Là linh mục, chúng ta được mời gọi cách đặc biệt rảo qua con đường thập giá này. Mỗi ngày chúng ta dấn sâu vào mầu nhiệm thập giá, mầu nhiệm của hy tế, dù lắm khi thập giá dường như quá nặng và chúng ta muốn qụy ngã. Nhưng mầu nhiệm thập giá không được hoàn tất bởi cái chết, song bởi đời sống mới của sự sống lại. 

Suốt dòng lịch sử, Giáo Hội hầu như luôn luôn bước đi trên con đường hy tế thập giá này. Nhiều nhà truyền giáo đã tiến bước suốt nhiều năm hướng về Golgotha, vác lấy thập giá hy sinh và bách hại. Nhiều người trong chúng ta cũng đã trèo lên con đường dốc đứng đó, dưới nhiều hình thức và mức độ khác nhau, và hiện nay vẫn tiếp tục vác thập giá mà đi. Con đường thập giá của chúng ta vẫn kéo dài mãi. Những người bách hại còn đó hay đã qua đi, hoặc đã thay đổi, nhưng thập giá vẫn không thay đổi và vẫn đè nặng trên vai chúng ta.  

Lắm lần chúng ta dường như bị oằn xuống dưới sức nặng của thập giá. Ngày xưa ông Simon đã giúp Chúa Giêsu vác thập giá, thì ngày nay chính Chúa chịu đóng đinh và sống lại đang đồng hành giúp chúng ta vác thập giá của chúng ta. Đau khổ của chúng ta là đau khổ của Ngài, hy tế của chúng ta là hy tế của Ngài. Chúa Giêsu thấu hiểu những yếu đuối của chúng ta, những thất bại của chúng ta, những cảm giác ngã lòng, những mệt mỏi, lo sợ và cô đơn của chúng ta, vì chính Ngài cũng đã trải nghiệm những khó khăn này. 

Đường thập giá của Chúa Giêsu đã là con đường đầu tiên, nhưng không phải là con đường cuối cùng, vì còn chúng ta và bao nhiêu tâm hồn tận hiến đang theo Ngài đến tận cùng trong con đường thập giá của Ngài. Giáo Hội đã không quên con đường thập giá. Giáo Hội không bao giờ che giấu thập giá. Thập giá vẫn luôn có mặt trong Phụng vụ: Giáo Hội tán dương và suy tôn thập giá. Thập giá không chỉ là gánh nặng, nhưng phải được xem là cây gậy nâng đỡ. Cuộc sống linh mục càng cắm rễ sâu vào thập giá càng sinh nhiều hoa quả. Vào mọi thời và ở mọi nơi, bao nhiêu người vẫn không ngừng hăm hở đến với thập giá, chiêm ngắm thập giá, yêu mến thập giá. 

Đường thập giá là trường dạy chúng ta sống. Chúa Giêsu ngã xuống rồi lại chỗi dậy và tiếp tục đi. Ngài chịu đựng nỗi cô đơn. Ngài chịu hành hạ và lăng nhục, nhưng Ngài luôn tha thứ. Đường thập giá là trường dạy sống thánh. Trên con đường thập giá, Mẹ Maria đã đi theo Con Mẹ. Mẹ bước đi trong thinh lặng. Cái nhìn của hai Mẹ Con bắt gặp nhau; hai Mẹ Con nhìn nhau tận trong sâu thẳm tâm hồn. Mẹ và Con kết hiệp với nhau bởi tình yêu bao la, sâu thẳm và trong trắng. Tình yêu này sẽ làm thế giới thay đổi. Xin cho chúng ta được thấm nhuần tình yêu của Chúa và tình yêu của Mẹ Chúa, cũng là mẹ của chúng ta.  

Mẹ đã đứng kề thập giá Chúa Giêsu. Mẹ cũng luôn đứng kề thập giá cuộc đời và sứ vụ linh mục của chúng ta. Chúng ta hình dung dường như đang đứng ở trên đỉnh đồi Golgotha, dưới chân thập giá, nơi đã và đang mãi mãi tập trung sức mạnh lớn nhất của thế giới: tình yêu của Thiên Chúa trong con người của Con Ngài, Chúa Giêsu Kitô (x. Ga 3,16). Tình yêu này của Thiên Chúa không bao giờ cạn kiệt, không bao giờ thôi là sức mạnh cứu độ của thế giới. 

Bằng những lời “Lạy Cha, con xin phó linh hồn con trong tay Cha”, Chúa Giêsu dâng lên Chúa Cha đời sống mình làm hy tế. Và hy tế của Ngài đã được chấp nhận. Là linh mục, chúng ta cũng trao phó cuộc đời chúng ta trong tay Chúa Cha cùng với Chúa Giêsu. Hy tế của Ngài trên thập giá là một sức mạnh bao la cho thế giới. Sức mạnh đó được gìn giữ trong Giáo Hội bởi Bí tích Thánh Thể, trung tâm tình yêu ở dưới thế gian này. Chúng ta cử hành Thánh Lễ như một sức mạnh không thể cạn kiệt của tình yêu.  

Chúng ta trèo lên con đường thập giá đến tận đỉnh đồi Golgotha, đến tận Chúa Kitô, một Chúa Kitô toàn thể vừa với thập giá và mão gai trên đồi Golgotha, vừa với vinh quang trên núi Tabôrê và chiến thắng phục sinh vinh hiển. Sứ mạng linh mục của chúng ta là hướng dẫn những con người phải đau khổ vì đối nghịch và hận thù để họ không quay lưng lại với nhau, nhưng nhìn vào mắt nhau trong sự cảm thông tương hổ.   

Với rất nhiều người trong chúng ta, bao nhiêu thời gian đã qua đi từ ngày chúng ta chịu chức linh mục và bao nhiêu sự đã thay đổi: tuổi tác, tình trạng sức khỏe, và kinh nghiệm thập giá, thử thách, đau khổ... Nhưng trong thâm sâu, chẳng có gì thay đổi: Chúng ta vẫn là linh mục của Chúa và của Giáo Hội. Là linh mục, chúng ta phải luôn được hướng dẫn bởi đức tin và tình yêu, và phải luôn sống sứ vụ ấy với cùng một niềm tín thác.  

Mẹ Maria đã theo Chúa Giêsu trên đường núi Sọ, xin Mẹ luôn đồng hành với chúng ta. Một người mẹ đã nói với con mình rằng: “Dù con lớn bao nhiêu tuổi, con vẫn là con của Mẹ; dù con có đi tới cùng trời cuối đất, thì lòng Mẹ vẫn hằng theo con.” Chớ gì chúng ta luôn cảm nhận sâu sắc Mẹ Maria luôn đồng hành với chúng ta, luôn đứng bên thập giá của chúng ta và che chở chúng ta.  

 Kết luận: Thánh lỄ cuỘc đỜi vẪn kéo dài  

Việc cử hành Thánh lễ kết thúc, nhưng việc sống Thánh Thể vẫn tiếp tục trong cuộc đời: “Lễ xong, chúc anh chị em ra đi bình an.” Ra đi để sống mầu nhiệm vừa cử hành, để đem yêu thương cho mọi người.  

ĐTC Biển Đức XVI dạy: “Thánh Thể không tách xa chúng ta khỏi những người đương thời với chúng ta; ngược lại, bởi vì Thánh Thể là cách diễn tả hay nhất của tình yêu Thiên Chúa, nó mời gọi chúng ta cộng tác với tất cả anh chị em mình để đương đầu với những thách đố hiện tại và làm cho hành tinh này thành một nơi tốt đẹp để sống.”[47]  

Và ĐHY Francis Arinze, Bộ Trưởng Bộ Phụng Tự và Bí Tích, đã nói trong lễ bế mạc Năm Thánh Thể 49 (năm 2008) tại Canada rằng “Bí Tích Thánh Thể sai chúng ta đi để bày tỏ tình yêu và tình đoàn kết với anh chị em đang thiếu thốn của chúng ta. […] Chúng ta cũng được sai đi để an ủi những người đang sầu khổ, để giúp giải phóng những người đang làm nô lệ, kể cả các nạn nhân của những hình thức đàn áp về phái tính, chủng tộc hoặc những hình thức đàn áp khác, để đem hy vọng đến cho những trẻ bụi đường, và giúp nâng cao các dân chưa được phát triển lên một mức độ xứng hợp với sự hiện hữu của con người, nhất là những người đang đói khát và thiếu thốn về tinh thần: Họ đang đói khát Lời Thiên Chúa, đói khát Tin Mừng giải phóng của Chúa Giêsu Kitô, cho nên việc truyền giáo, dạy Giáo Lý dưới nhiều hình thức cùng việc dẫn đưa người ta đến với Hội Thánh và các bí tích là những cách bày tỏ cần thiết của tình yêu thương tha nhân.”[48] 

Để được vậy, xin Chúa ban cho chúng ta, nhờ lời cầu bàu của Mẹ Maria và thánh quan thầy Gioan Maria Vianey, được ơn dâng lễ mỗi ngày thật sốt sắng như thánh lễ đầu tiên và cũng là thánh lễ cuối cùng của cuộc đời chúng ta. Amen.

Micae-Phaolô Trần Minh Huy pss