Một con én không làm nên mùa xuân. Bởi vì, mùa xuân không chỉ là sự xuất hiện của những con hải yến trong bầu trời xanh mượt, mà cả một vũ trụ đang thay da đổi thịt, thay từ tận bên trong ra tới tận bên ngoài, thay từ tấm lòng đến bờ môi, nụ cười, chiếc áo… Những thay đổi ấy không phải báo hiệu thời gian, mà nhờ chính sự xoay vần của thời gian  làm nên muôn điều mới kỳ diệu nơi mỗi tạo vật . 

Mùa xuân vẫn được đại diện cho thời gian, để nói với thiên hạ rằng, thời gian thật ấm nồng, thật đáng trân quí, thật ý nghĩa, thật hạnh phúc.  Mùa xuân đã hiển hiện bao kỳ công của sự sống mới, từ cành ô-liu con chim bồ câu của Ông Noe ngậm trên miệng bay về kính cẩn thông tin cho những con người nổi trôi qua cơn hồng thủy, đến những nụ mầm mới nhú trên những cành cây sau những ngày đông băng giá khô trụi, và đến những chuyển biến lạ thường trong mỗi tâm hồn bi thương. Những em bé thơ ngây vui chào tuổi mới. Cả những cụ già bềnh bồng hơi thở lúc tàn đông cũng thấy vui mừng vì một nguồn sinh khí mới. Tất cả đang đổi mới để làm nên một mùa xuân, hay ngược lại, mùa xuân tiếp thêm một nguồn khí thiêng thôi thúc mọi tạo vật phải đổi mới. 

Có biết bao con người muốn làm chủ cả trái đất, bởi vì lầm tưởng rằng ta có thể thay Thượng Đế để tạo ra cho mình đủ loại phương tiện, tiện nghi, kể cả sự sống con người, nhưng có nhà khoa học nào dám khẳng định rằng mình đã làm ra được thời gian cho chính mình, thay đổi được qui trình tinh vi của ngày đêm, mùa và khí tiết? Có ai dám trì hoãn bước chân của mùa xuân, hoặc biến mùa xuân thành mùa hè rực lửa, thành mùa thu vàng úa, hay mùa đông nặng khí âm u. Không ai có thể, vì Thời gian là của Thiên Chúa. Mùa Xuân là phân đoạn thời gian của Thiên Chúa Sáng tạo đã đặt định từ ngàn đời do lòng yêu thương vô bờ vô bến.  Và chính trong thời gian, Thiên Chúa thực hiện chương trình yêu thương của Ngài khi “giờ của Chúa đã đến”. 

Không có sự đổi mới nào ngẫu nhiên hay tình cờ, hoặc con người cố công thực hiện mà có được, nếu không có sự can thiệp của Thiên Chúa. Mùa xuân với bao đổi mới. Cũng có thể nói, mỗi sự đổi mới đều là mùa xuân của Thiên Chúa dưới cái nhìn “Thiên Chúa quan phòng”. 

Thử nhìn lại những thay đổi, những đổi mới trên thế giới và trong đất nước, có thể nhận ra Thiên Chúa đang làm những mùa xuân cho con cái của Ngài. Nếu không có sự thay đổi- cho dù là bất đắc dĩ, theo cái nhìn của con người- năm 1954, thì chưa chắc Giáo Hội Công Giáo Miền Nam có một bề thế như hôm nay. Nếu không có thời gian khởi đầu của một Đức Giáo Hoàng Gioan XXIII, vẫn được xem là một Đức Giáo Hoàng thua kém các vị tiền nhiệm về mọi mặt, thì làm sao có một mùa xuân Công Đồng Vaticano II vĩ đại và hiệu quả? Cho dẫu một Đức Gioan XXIII không làm nên một Công Đồng Vaticanô II tuyệt mỹ, vì Ngài hết thời gian mà Thiên Chúa thượng trí ấn định cho Ngài, nhưng, Ngài đã bắt đầu cho giờ của Thiên Chúa thực hiện điều Thiên Chúa muốn. Và quả thực, các đấng kế vị đã tiếp bước Ngài trong thời gian, để thực hiện công cuộc mà Thiên Chúa cho Ngài khởi đầu. 

Cũng vậy, nếu không có một Tòa Khâm Sứ Hà Hội, một Thái Hà, một Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt thì bao giờ  mùa xuân tự do tôn giáo ở Việt Nam mới khởi đầu. Thời gian khởi đầu luôn là phân đoạn quan trọng trong chương trình của Thiên Chúa. Vì thế, không thể ép buộc Thiên Chúa phải thực hiện ngay ý định yêu thương của Ngài qua một Đức Tổng Giám Mục cho dù là Ngài  “sẵn sàng chết thay cho những người bị áp bức”. Một con én không làm nên mùa xuân nhưng là tín hiệu đáng vui mừng, để tất cả tạo vật cùng chuẩn bị cho một mùa xuân thực sự của đời sống mới. Mùa xuân ấy đã bắt đầu, và sẽ viên mãn khi ý định của Thiên Chúa được tất cả các tạo vật góp phần mình vào công cuộc của Ngài; không nhất thiết phải viên mãn ngay tức thì  như ý con người chỉ muốn mà không cụ thể đóng góp phần mình vào đại cuộc.  

Mùa Xuân đã bắt đầu, tất cả tạo vật chung quanh con người đang đổi mới, nhưng có thể nói, chỉ có con người vẫn còn tiếc nuối cái dung nhan tàn tạ, ngại nứt thịt nứt da để đâm chồi lộc mới, hoặc muốn thư thả nhàn hạ trong cái vỏ ốc an thân, nên không muốn hòa mình với Thiên Nhiên, không muốn hòa mình với ý định của Thiên Chúa để làm nên một mùa xuân viên mãn. Trong đó, có thể có tôi, có bạn đang ung dung vui một mùa xuân mới, thật vô tình. 

Pm. Cao Huy Hoàng

Xuân Kỷ Sửu