Thứ Tư Lễ Tro
Năm nào cũng thế, Hội Thánh
dành cả một mùa Chay dài để mời gọi chúng ta ý thức thân phận nhỏ nhoi
mỏng dòn nơi bản tính con người của mình, vốn dễ bị tội lỗi thống trị.
Nghi thức xức tro chính là
nghi thức khai mạc mùa chay. Nó là hành động hữu hiệu và cụ thể nhất nhắc nhở ta
về thân phận và kiếp người nhỏ nhoi mỏng dòn ấy. Để khi cúi đầu nhận lãnh một
chút tro từ tay thừa tác viên, bạn và tôi hiểu rằng: Thân phận này chỉ là bụi
tro, Bởi thế, nghi thức xức tro là một nghi thức sám hối nhiều ý nghĩa.
Nếu ta xức tro bằng một ý
hướng ngay lành, bằng một tâm hồn thành thật, nghi thức này sẽ cho ta sự khiêm
tốn cần thiết để đón nhận bài học của một sự thật rất quí giá: xuất phát từ tro
bụi, thân phận được hoàn trả cho bụi tro. Chỉ cần một lần xuôi tay nhắm mắt là
đủ để tất cả tan biến.
Đồng thời mùa chay còn giúp ta
có đủ thời gian chuẩn bị tâm hồn đón mừng mầu nhiệm Phục Sinh, đón mừng
vị thủ lãnh của ta vượt qua sự chết, sự đau khổ đưa ta vào nguồn sống thật. Dẫu
chỉ là tro bụi, nhưng nhờ Chúa Kitô, thân phận bụi tro không mất đi, không tan
biến đời đời, nhưng lại được mặc lấy sự sống vĩnh cửu, sự sống phục sinh huy
hoàng của chính Chúa Kitô.
Với hai tâm tình chính của mùa
chay: ý thức thân phận của bản thân và chuẩn bị tâm hồn đón mừng mầu
nhiệm Phục sinh như thế, Hội Thánh mời gọi ta ăn năn sám hối, mời gọi ta trở về
với Chúa bằng nỗ lực nên thánh của mình. Bài học của sự trở về và nên thánh của
các thánh sẽ là bài học cụ thể cho ta noi gương bắt chước. Tôi muốn nói với bạn
về cuộc trở lại của thánh Phaolô tông đồ.
Sách Công vụ tông đồ cho biết,
thánh Phaolô là một thanh niên Dothái nhiệt thành và rất sùng đạo. Phaolô không
thể chấp nhận giáo thuyết quá mới mẽ của ông Giêsu, một thứ giáo thuyết dường
như đi ngược lại mọi lề luật, mọi truyền thống của cha ông. Chính bản thân ông
Giêsu đã bị các bậc lãnh đạo trong đạo Dothái và chính quyền đế quốc giết chết
nhục nhã và thảm hại trên thập giá.
Cuộc đời Giêsu đã chấm hết từ
đó, vậy mà những người tự xưng là môn đệ của Giêsu lại rao giảng ở khắp nơi rằng
Giêsu đã sống lại, không những vẫn sống cho đến nay, mà sẽ sống đời đời.
Đám môn đệ khờ dại ngu ngốc
còn cho rằng: Giêsu là Con Thiên Chúa, là Đấng Cứu thế mà trần gian này chỉ có
một. Mỉa mai thay! Làm sao một người đạo đức như Phaolô, rất mực tôn thờ Chúa
như Phaolô lại có thể chấp nhận những điều ấy. Phạm thượng đến thế là cùng!
Chưa hết, đám môn đệ đáng
thương đó còn hăng say gieo rắc cái lý thuyết đầy tội lỗi ấy khắp nơi. Bây giờ
lũ người mê muội ấy càng lúc càng đông. Phải chặng đứng. Phải tiêu diệt. Phải
bảo vệ tôn giáo và truyền thống của cha ông.
Và cuộc tử đạo đầu tiên bắt
đầu. Một người thanh niên cũng ngoan đạo không kém gì Phaolô: Stêphanô. Khác một
điều, Stêpanô lại trung thành với Giêsu quá mức, sẵn sàng chết để tuyên xưng
niềm tin vào Giêsu. Tội của Stêphanô đáng chết lắm.
Ngày tử hình Stêphanô, Phaolô
đã làm chứng nhân cho cuộc hành quyết này. Từ đó chàng trai Phaolô càng hăng say
bảo vệ Dothái giáo. Anh đã lên Giêrusalem, xin các bậc lãnh đạo chứng minh thư
để đi Damas bắt hết bọn người ngu ngốc tin tưởng vào Giêsu, đem về Giêrusalem mà
xử tội.
Phaolô lầm to. Các môn đệ của
Chúa Giêsu không hề ngu ngốc, chỉ có Phaolô là không hiểu biết gì. Phaolô không
hề là đối tượng thù ghét của Giêsu. Chỉ có Phaolô là thù ghét Giêsu và bắt bớ
môn đệ của Người mà thôi.
Phaolô đâu có ngờ rằng, chính
khi ra sức bảo vệ đạo giáo, bảo vệ truyền thống của cha ông, Phaolô đã kịch liệt
chống đối Thiên Chúa, phạm thượng đến mức quá sức tưởng tượng và tàn nhẫn vô
song khi đổ máu các môn đệ.
Chính Giêsu chẳng những không
thù ghét mà còn muốn Phaolô trở lại làm môn đệ cho Người. Buổi trưa hôm ấy,
tiếng của Chúa Giêsu uy hùng trong ánh sáng huyền diệu siêu phàm: "Saolô,
Saolô sao người bắt bớ Ta?", đã xô Phaolô ngã trong cơn khiếp sợ kinh
hoàng.
Từ đó Phaolô đã đổi đời. Chàng
trai Saolô ngày nào hăng say chống phá đạo mới của thủ lãnh Giêsu bao nhiêu, giờ
đây trở nên thánh Phaolô hăng say gìn giữ và bảo vệ giáo huấn của Giêsu bấy
nhiêu.
Chúa Giêsu đã không lầm khi
chọn một kẻ thù nghịch với mình làm môn đệ. Bởi kẻ thù nghịch ấy bây giờ đã trở
thành một trong những môn đệ hàng đầu trong số các môn đệ. Phaolô nguyện suốt
đời tôn thờ Chúa Giêsu, suốt đời trung thành với giáo huấn của Người.
Thánh Phaolô đã nên giống Thầy
Giêsu cho đến mức, cuối đời, sau những năm tháng dài vất vả bôn ba khắp nơi để
rao giảng giáo huấn của Thầy, đã hiến dâng dòng máu, hiến dâng mạng sống của
mình làm chứng tá cho giáo huấn đó.
Thánh Phaolô là tấm gương cho
sự quyết tâm trở về và trung thành với Chúa của Chúng ta. Cuộc trở về của ngài
là bài học của sự dứt khoát từ bỏ quá khứ mà ta cần học lấy cho chính mình, để
dù có tội lỗi đến đâu, có bất xứng cách mấy, ta vẫn có thể nhìn vào đó mà đứng
lên, làm một cuộc đổi đời như thánh Phaolô.
Không chỉ là tấm gương tuyệt
hảo cho ta, trong bài đọc hai của lễ Tro, bài trích thư gửi giáo dân thành
Côrintô, thánh Phaolô còn mời gọi: "Nhân danh Chúa Kitô, tôi năn nỉ anh em
hãy làm hòa cùng Thiên Chúa". "Tôi năn nỉ anh em"! Lời mời gọi
sao mà tha thiết, sao mà đáng yêu. Từ một con người quá xa lạ với đạo Chúa, xa
lạ đến mức như là tội ác, vậy mà giờ đây lại có những lời chân thành thấm thía
đến thế.
Con người đó rất đáng để bạn
và tôi khâm phục, rất đáng để bạn và tôi bước theo, rất đáng để bạn và tôi học
đòi bắt chước mà sống ơn gọi sám hối trong suốt mùa Chay. Cả con người và lời
"năn nỉ" đó, nếu bạn và tôi mang theo và ghi nhớ vào lòng mình, thì không chỉ
trong mùa Chay, nhưng còn là cả cuộc đời, chúng ta sẽ nên tốt lành thánh thiện
như chính bản thân thánh nhân.
Có ai ngờ một kẻ chống đạo lại
trở thành thánh nhân. Thánh Phaolô, một bầu trời hy vọng cho ta. Ngay cả một lần
chối Chúa cũng chưa từng, và sẽ không bao giờ dám có một ý nghĩ nào manh nha như
thế, đừng nói chi đến chống đối Thiên Chúa, chúng ta tin tưởng điều mà thánh
Phaolô đã đạt được hôm nay, nhờ tình yêu của Chúa, ta cũng sẽ đạt được trọn vẹn
như thế.
Mùa chay, rắc một chút tro
tàng lên đầu để mỗi ngày ý thức thân phận bé nhỏ của mình mà cảm nhận lòng
thương xót của Chúa, mà nỗ lực cộng tác với ơn Chúa. Nhờ đó ta dám hy vọng chính
bản thân ta có thể bước ra từ thân phận tội nhân để trở thành thánh nhân.
LM. JB NGUYỄN MINH HÙNG
)
