Để có thể hòa mạng được với đời, linh mục phải nối mạng với trời cao, phải kết nối với “máy chủ” là Đức Kitô. Kết nối qua đời sống cầu nguyện và qua đời sống độc thân khiết tịnh. Đây là tương quan kết nối chiều cao, tương quan nền tảng của mọi tương quan kết nối khác. Thiếu chiều kích tương quan này, mọi tương quan khác sẽ mất gốc và mất sức sống tự căn.
1. Kết nối với Chúa qua đời sống cầu nguyện :
Cầu nguyện là một trong những phương thế kết nối người linh mục với Chúa. Cầu nguyện đưa người linh mục tháp nhập vào sự sống của Chúa. Nhờ cầu nguyện mà cuộc đời của người linh mục được tháp nối với Chúa như cành nho gắn liền với thân cây nho (x. Ga 15, 1-7) và khi gắn liền với thân nho thì cành nho linh mục sẽ sinh nhiều hoa trái tốt tươi; ngược lại tách rời với cây nho, khi thiếu sự cầu nguyện, cành nho linh mục sẽ có nguy cơ tháp nối vào cây danh vọng, cây quyền lực, cây tiền tài, cây sắc dục…. Lúc đó cành nho này sẽ chỉ sinh nho hoang, nho dại.
Cầu nguyện, đối với người Kitô hữu nói chung và đặc biệt đối với ngưới linh mục nói riêng, là hơi thở và là linh hồn của mọi hoạt động tông đồ. Thiếu cầu nguyện là thiếu nền tảng cho mọi hoạt động; thiếu cầu nguyện, linh mục sẽ đánh mất ý nghĩa của mọi công việc mục vụ. Thiếu cầu nguyện, người linh mục sẽ rơi vào chủ nghĩa hoạt động vì hoạt động. Nhưng khốn nỗi thay vì hoạt động để tìm vinh danh Chúa và mưu cầu lợi ích cho các linh hồn, thì người linh mục chỉ tìm vinh danh bản thân và mưu cầu lợi lộc cho cái tôi ích kỷ của mình. Linh mục Nguyễn Tầm Thường, trong cuốn “Sự Cô đơn và Tự do” đã viết: “Nguy hiểm biết bao cho một người tông đồ thiếu cầu nguyện, thiếu kết hiệp với c ! Có những việc tông đồ bị đổ bể như tháp Babel, chia rẽ trong giáo xứ, gây gươg mù, làm khổ đau cho biết bao tâm hồn và cho Giáo hội chỉ vì thiếu cầu nguyện …. Do đó phải biết sợ những công việc tông đồ không cầu nguyện. Không có Chúa trong tâm hồn mà làm việc nhân đức, nhiều khi còn gieo thảm hoạ cho mình và cho Hội Thánh nữa” (tr 27).
Cầu nguyện không chỉ bằng những giờ đã được qui định, như Thánh lễ, Nguyện gẫm, viếng Thánh Thể, Giờ Kinh Phụng Vụ… mà còn phải cầu nguyện qua công việc mục vụ mà người linh mục làm hằng ngày bằng cách làm những công việc đó với Chúa Kitô và trong Chúa Kitô, vì Chúa Kitô và cho Chúa Kitô. Điều này giúp người linh mục đặt cả trái tim và tâm hồn của mình vào cả những công việc mà mình đang làm (x. Suy Niệm và Cầu Nguyện, Bánh Vụn, tr 91).
Mẫu gương tuyệt hảo của đời sống cầu nguyện là Đức Giêsu. Ngài cầu nguyện mọi nơi, mọi lúc; cầu nguyện liên lỉ, cầu nguyện không ngừng. Cả những việc rao giảng, chữa bệnh, Ngài cũng mặc cho chúng những tâm tình cầu nguyện. Nhờ đó cuộc sống của Ngài luôn kết nối với Chúa Cha 24/24.
Liên Hội Đồng Giám mục Á Châu đã đưa ra 4 tiêu chuẩn cho các linh mục trong thời đại ngày nay, mà một trong 4 tiêu chuẩn đó là : “Linh mục là con người của cầu nguyện”. Thiết tưởng, để trở thành con người của cầu nguyện, người linh mục phải kiên trì tập luyện và xin ơn Chúa giúp sức vì bản chất con người thường dễ khô khan nguội lạnh, ngại ngồi lâu giờ, sợ đối diện với thinh lặng. Hơn nữa, một trong những cám dỗ lớn đó là con người thích hoạt động hơn là cầu nguyện : khi cầu nguyện, chúng ta mới thấy làm việc 3 giờ đồng hồ thì dễ hơn là cầu nguyện 1 giờ đồng hồ.
2. Kết nối với Chúa qua đời sống độc thân khiết tịnh :
Khi khước từ hạnh phúc của đời sống hôn nhân gia đình, kể cả niềm vui thú của tình yêu đôi lứa mà lẽ ra mình được hưởng, để rồi chấp nhận đời độc thân khiết tịnh vì Nước trời, người linh mục hoàn toàn thuộc trọn về Chúa cả tâm hồn, cả thân xác và cả con tim. Là người của Chúa, nên người linh mục để cho Chúa tuỳ nghi sử dụng. Điều này hoàn toàn tự nguyện, tự nguyện dâng hiến cuộc đời cho Chúa với con tim không san sẻ. Như thế, khi chấp nhận sống độc thân khiết tịnh, người linh mục mới có thể tự do để yêu Chúa và yêu hết thảy mọi người mà không có quyền giữ lại riêng ai. “Nhờ bậc độc thân khiết tịnh, các linh mục được thánh hiến cho Chúa Kitô với một lý do mới mẻ và tuyệt hảo, được dễ dàng kết hiệp với Người bằng một trái tim không chia sẻ” (1Cor 7, 32-34). Ngoài ra các ngài còn trở nên dấu chỉ sống động về thế giới mai sau, mà ngày nay đã hiện diện qua đức tin và đức ái, trong đó các con cái sự sống lại không còn dựng vợ gả chồng nữa (x. Lc 20, 35-36).
Thực ra, tự bản chất linh mục không đòi buộc phải sống độc thân khiết tịnh như đã thấy thực hành trong Giáo Hội sơ khai và trong cùng Giáo Hội Đông Phương. Tuy nhiên, truyền thống Giáo Hội hết sức quý trọng đời sống độc thân khiết tịnh. Đây cũng là bậc sống được Chúa Kitô khuyến khích (x. Mt 19,12). Giáo Hội coi bậc sống độc thân khiết tịnh vì Nước Trời là một hồng ân mà Thiên Chúa ban cho nhân loại : “Hãy nhìn nhận đó là ơn rất trọng đại mà Chúa Cha đã ban cho các linh mục và Chúa Con đã công khai tán thưởng, cũng như hãy nhớ đến những mầu nhiệm cao cả được biểu lộ và thực hiện qua ơn độc thân” (Sắc lệnh Chức Vụ và Đời sống Linh Mục, số 16).
Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng sống độc thân khiết tịnh cũng là một thách đố cho con người ngày hôm nay, đặc biệt đối với các linh mục triều. Vì chưng, các ngài sống giữa thế gian, tiếp xúc nhiều với các phương tiện truyền thông đại chúng, cả tốt lẫn xấu, nên người linh mục rất dễ bị cám dỗ về đức khiết tịnh. Bởi đó, các ngài phải dùng mọi phương thế siêu nhiên và tự nhiên sẵn có, nhất là đời sống cầu nguyện và khổ chế để có thể làm chủ con người và các tính mê nết xấu của mình. Thiếu đời sống cầu nguyện và kết hiệp với Chúa, các ngài rất dễ bị sa ngã trước sự mời gọi của tính xác thịt. Như vậy, lời hứa độc thân khiết tịnh có thể được diễn dịch thành lời hứa cầu nguyện. Bao lâu người linh mục trung thành trong đời sống cầu nguyện thì họ mới có thể đứng vững trong bậc sống của mình (x. Patrick Carrol, S.J. Những Thách Đố cho Người Tu Sĩ, 2002, tr. 40 - 53).
Sau cùng, các linh mục cần phải có lòng yêu mến Đức trinh nữ Maria. Mẹ là mẫu gương trọn hảo về đời sống khiết tịnh; Mẹ cũng là Mẹ của các linh mục. Các linh mục cần phó dâng bậc sống của mình cho Mẹ giữ gìn bằng tâm tình mến yêu và tín thác của những người con thảo. Có như thế các ngài mới hy vọng trung thành với đời sống tận hiến của mình.
Phan Thiết, năm Linh Mục
Lm. Giuse Nguyễn Thành Long