Trần Mỹ Duyệt
Sau một tuần lễ làm việc mệt mỏi, Thứ Bẩy hay Chúa Nhật là những ngày mà nhiều người tự thưởng cho mình năm, mười, hai mươi, hoặc nửa giờ ngủ nướng. Những giây phút ấy mà nghe chuông nhà thờ giục giã đến thánh đường thì tâm lý tự nhiên là nhìn xem đồng hồ để mong có thể nướng dù chỉ là năm, bẩy phút. Cùng lúc, một trận chiến xẩy ra khiến ta cứ phải hỏi mình đã đến lúc cần phải dậy và ra khỏi giường chưa? Thời gian chuẩn bị để đến thánh đường cần bao nhiêu phút, để rồi giằng co, gỡ gạc với chính mình và cuối cùng thì nhiều lần đã trễ, hoặc mất lễ. Tâm lý này Satan khai thác rất kỹ trong việc làm sao nhãng những ước vọng và đời sống thánh đức của con người.
Trước hết, Satan bằng mọi cách gieo vào tâm trí mỗi người rằng sự thánh thiện là điều không có thể. Nếu có thì chỉ dành cho một thiểu số ít ỏi như các vị tu hành chẳng hạn.
Và nếu có ai đó muốn tiến tới trên đường trọn lành thì Satan lại tìm cách làm cho những người đó sao nhãng bằng cách tự an ủi mình rằng: Từ từ. Chuyện đâu còn đó, thời gian còn dài đâu gấp gáp gì.
Chuyện kể rằng, hôm Satan tổ chức tổng hội nghị Hỏa Ngục để bàn về thành quả cám dỗ con người trên dương thế. Trong hội nghị này từng thành phần Hỏa Ngục phải trình bày những thành quả và phương thức mình dùng để cám dỗ con người như thế nào.
Lần lượt, quỉ này trình bày chiến thuật dụ dỗ bằng những hình thức khai thác dục vọng của con người. Quỉ khác nói về cách tấn công tính tham lam, thù oán, tôn thờ sắc đẹp, kiêu căng, ham hố danh vọng và quyền lực. Sau cùng một tên nhỏ nhất cũng xuất hiện và trình bày rằng, hắn chỉ đi nhỏ vào tai mỗi người là: “Từ từ, đi đâu mà gấp gáp. Chuyện đâu còn đó. Đời còn dài, và bạn hãy còn trẻ”. Satan nghe vậy tỏ dấu vui mừng, và có lời khen thưởng tên này.
Thật vậy, có rất nhiều điều chúng ta có thể làm nhưng đã không làm vì nghĩ rằng mình vẫn còn trẻ, còn có nhiều thời giờ. Hoặc lúc này chưa phải là lúc thuận tiện. Ngược lại, cũng đã có rất nhiều việc không nên làm nhưng chúng ta đã để mình rơi vào tình trạng hấp tấp, vội vàng vì cho rằng nếu mình không làm thì người khác sẽ làm, hoặc không còn cơ hội để làm. Mâu thuẫn này đã tạo nên một tâm lý sống hời hợt, ươn lười. Và đây là điều đã khiến nhiều lần chúng ta phải hối hận, nhưng rồi sau đó vẫn tiếp tục đi vào con đường này, bởi vì đó là một cám dỗ tuy êm nhẹ, nhưng rất khó chống cự và thắng vượt.
Máccô hôm nay khi muốn giới thiệu Chúa Giêsu đang đến với mọi người, và kiếm tìm sự đón tiếp của dân Ngài bằng thái độ sẵn sàng, cũng đã nhắc lại câu nói mà chính Ngài đã nói với những người đương thời về ngày cánh chung của mỗi người, trong đó ơn cứu độ sẽ trở nên sung mãn hoặc bị tước bỏ vì thái độ và cuộc sống mỗi người bằng câu: “Coi chừng! Hãy tỉnh thức” (Mc 13:33).
Tỉnh thức đừng đi vào giấc ngủ mê. Coi chừng đừng để mình bị chi phối và mơ hồ bằng lối sống tự ru ngủ mình, tự mình mê hoặc mình. Vì tâm lý sống tiêu cực, và bất nhất này phù hợp với tâm lý “lười”, hoặc “để qua ngày” là điều mà Satan đang có ý mê hoặc, dụ dỗ. Theo tâm lý học, khi ta có một ý tưởng hòa hoãn, nấn ná xuất hiện trong tâm trí mình, thì lập tức nẩy sinh hằng trăm lý do bào chữa cho hành động mà mình nghĩ rằng không nên làm ấy, và khiến nó trở thành có lý, chính đáng mà không bị lương tâm cắn rứt. Có nghĩa là khi một tư tưởng lười xuất hiện, thì tự trong tâm trí mình, ta đã có câu trả lời và thường là nghiêng về phía “lười”. Và để lướt thắng nó, đòi phải có một động lực, hoặc một sức mạnh tâm lý khác mạnh hơn, tích cực hơn, rõ ràng hơn mới đủ để lướt thắng và làm cái mà mình nghĩ rằng nên hay không nên làm.
Thật vậy, quyết định làm hay không làm một việc đã là khó; càng khó hơn khi phải làm một việc mà ta nghĩ, ta cho là “nên” hay “không nên”. Trong Thánh Kinh, Satan đã lợi dụng tâm lý này để cám dỗ Nguyên Tổ. Trước hết, hắn hỏi Evà và gợi lên trong Bà sự nghi ngờ giữa nên hay không nên ăn một trái táo giữa vườn? Có thể lúc đó, trong tâm trí Bà không xẩy ra sự lựa chọn giữa quyết định phải và không phải, nhưng là nên hay không nên. Và trong cái mê sảng tâm linh ấy. Trong cái khinh xuất coi thường ấy, Satan đã tấn công Bà, khiến Bà đã thua trận. Sau này hắn cũng đã áp dụng chiến thuật này với Chúa Giêsu, nhưng đã bị Ngài đánh bại.
Vì thế, Chúa Giêsu nói với mỗi Kitô hữu rằng: “Coi chừng! Hãy tỉnh thức” Ngài không chỉ bảo chúng ta phải tỉnh thức, mà còn phải tỉnh thức một cách sáng suốt nữa. Tức là không nên để sự nghi ngờ và sự ươn lười xâm nhập vào tư tưởng và lối sống của mình. Một sự ươn lười và mê sảng tâm linh khiến chúng ta có thể sao nhãng mà bỏ quên, hoặc coi thường những việc phải làm cho phần rỗi mình như những người làm công luôn phải sẵn sàng và chu tất công việc của chủ trao.
Coi chừng là hành động cảnh tỉnh để khỏi rơi vào những sai lầm khi hành động. Tỉnh thức là nói lên sự lựa chọn sáng suốt của hành động. Vì nếu tỉnh táo mà không sáng suốt, chúng ta sẽ không biết phân biệt điều nên hay không nên làm ngay trong tình trạng tỉnh táo của mình; nhất là những cám dỗ khiến chúng ta muốn đặt lại vấn đề, những cám dỗ khiến chúng ta phải lựa chọn giữa nên hay không nên. Những cám dỗ thổi vào tâm trí chúng ta rằng chúng ta còn có dư thời giờ, hoàn cảnh, và cơ hội. Những cám dỗ nói với chúng ta rằng, không phải là mình không làm, mà là nán lại vài giây, vài phút, vài giờ, vài ngày, vài tháng thôi. Chính trong khoảng cách vài giây, vài phút, vài giờ, vài ngày, vài tháng đó mà chúng ta để vuột mất những cơ hội trở nên tốt hơn, khá hơn, và thánh thiện hơn. Và cũng chính trong khoảnh khắc thiếu đề phòng ấy, thiếu sáng suốt ấy đã có nhiều người trở nên tồi tàn, xấu xa, và không còn cơ hội làm lại cuộc đời mình nữa!
Hãy coi chừng và tỉnh thức trước tiếng mời gọi của Thiên Chúa trong cuộc đời mỗi người. Và lời đáp trả là ngay lúc này. Ngay hôm nay. Hãy làm những gì mình có thể để không vuột mất cơ hội gặp gỡ Ngài trong cuộc đời mình.
